ΠΑΙΔΕΙΑ ΚΑΙ ΧΟΡΗΓΙΑ
Του Μιχάλη Πετρόπουλου
Έντονη συζήτηση έχει αναπτυχθεί τις τελευταίες ημέρες, με αφορμή μια χορηγία σε σχολείο της Πάτρας, όπου και διαβιεί ο υπογράφων, για το θέμα των χορηγιών στην εκπαίδευση.
Το θέμα στην αρχή αντιμετωπίστηκε με χιουμοριστική διάθεση και χωρίς ενδείξεις διαφωνίας προς την εν λόγω χορηγία. Ακολούθησαν παρεμβάσεις και διαμαρτυρίες «ενοχλημένων» και «αγανακτισμένων» πολιτών, η εδώ και δεκαετίες τροχοπέδη μιας δήθεν εκσυγχρονισμένης κοινωνίας. Στη συνέχεια, παρενέβησαν οι αρμόδιοι και αναρμόδιοι παντός είδους και φυράματος, που άρπαξαν την ευκαιρία για προβολή και συλλογή κουκιών, μιας και στην πόλη ήδη κινούνται με προεκλογική διάθεση οι «καλοπροαίρετοι» σύμβουλοι, κάθε πολιτικού επιπέδου (ισχύει, κυριολεκτικά, ότι «εδώ ο κόσμος χάνεται και …»). Τη σκυτάλη πήραν οι άμεσα αρμόδιοι των τοπικών γραφείων εκπαίδευσης, γνωστοί διορισμένοι με τα γνωστά αντικειμενικά και αδιάβλητα κομματικά κριτήρια –είμαστε μικρή, όσο και να πεις, κοινωνία και το πώς και το τί του καθενός μας εύκολα μαθαίνεται- οι οποίοι απαίτησαν από το συγκεκριμένο σχολείο την απόρριψη της χορηγίας, φοβούμενοι μια μικρή αντιδραστική κοινωνική ομάδα, με γνωστή βίαιη δράση, και την εμφανώς όλο και πιο συντηρητική συμπεριφορά, λόγω οικονομικής και κοινωνικής κρίσεως, της κοινωνία μας. Τελικά, ο σύλλογος γονέων και κηδεμόνων του σχολείου, με μια ευγενική και σύντομη επιστολή, υποχρεώθηκε να αρνηθεί τα χρήματα από το χορηγό και να αναζητήσει, εις μάτην, αλλού το αναγκαίο ποσό για την κάλυψη άμεσων σχολικών αναγκών.
Ο προβληματισμός, όμως, έχει να κάνει με την ουσία του πράγματος: ήταν μια αντίδραση μιας υγιούς κοινωνίας, που διαρκώς ελέγχει το ποιόν και τη νομιμότητα των κάθε είδους χορηγιών, ή ήταν η ευκαιριακή αντίδραση μιας ηθικοπλαστικού περιεχόμενου επιδεικτικής δράσης, στα πλαίσια μιας λανθάνουσας αντίληψης περί του «κοινωνικά ορθού»;
Η καλύτερη απάντηση μπορεί να δοθεί μόνο μέσω παραδειγμάτων, για να καταλήξουμε στο ασφαλές συμπέρασμα.
Για να δούμε, λοιπόν, ποιοι χορηγούν σχολεία, τόσο για κάλυψη αναγκαίας υλικοτεχνικής υποδομής, όσο και για προβολή δραστηριοτήτων τους (τα ίδια ισχύουν ανά την επικράτεια, οπότε ξεφεύγει το θέμα από την τοπική εμβέλεια).
• Εφημερίδες: κυρίως οι τοπικές αλλά και περιφερειακές και εθνικής κυκλοφορίας, σε πιο σπάνιες περιπτώσεις. Όλοι διαμαρτύρονται, σε κάθε ευκαιρία και με κάθε αφορμή, για το ρόλο των εφημερίδων στη (συν)διαμόρφωση του σκηνικού που ζούμε. Κατηγορούνται για επιλεκτική προβολή θεμάτων, υποψηφίων, (μικρο)κομματικές εξυπηρετήσεις, ανάδειξη ανούσιων και δευτερευόντων θεμάτων, απόκρυψη ή/και παραποίηση της πραγματικότητας, πολιτική της κλειδαρότρυπας κλπ. Συχνά, κατηγορούνται ακόμα και για εκβιαστικές συμπεριφορές έναντι του πολιτικού προσωπικού.
Η ουσία: δεκτή η χορηγία.
• Κρατικοί/κρατικοδίαιτοι φορείς: όλοι κατηγορούν τους δημοσίους φορείς για αδιαφάνεια, αναξιοκρατία, αδράνεια, νεποτισμό, ανικανότητα των στελεχών τους, γραφεικοκρατική νοοτροπία που θα έσπαγε και τον Ιώβ, σπατάλη κάθε είδους (δεν είναι μόνο η οικονομική) και πάει λέγοντας. Και το τελευταίο καιρό, ακόμα και για εκβιασμό της υπόλοιπης κοινωνίας, προκειμένου να προστατευθούν προκλητικά συντεχνιακά προνόμια.
Η ουσία: δεκτή η χορηγία.
• Ιδιώτες: γνωστοί και άγνωστοι παράγοντες των τοπικών κοινωνιών, στους οποίους, συνήθως, απευθύνονται τόσο οι σύλλογοι καθηγητών όσο και των γονέων-κηδεμόνων, για παντός είδους ενίσχυση. Στη συντριπτική τους πλειοψηφία είναι εργοδότες, ιδιοκτήτες μικρών ή μεγαλύτερων εταιρειών. Γνωστοί οι περισσότεροι, όμως, για τις συμπεριφορές τους στο προσωπικό τους, την ασυνέπειά τους στις οικονομικές υποχρεώσεις, με προκλητικό και επιδεικτικό βίο, συνεργασίες με πολιτικούς παράγοντες με το αζημίωτο, κατασπατάληση δημοσίου χρήματος μέσω αδιαφανών αναθέσεων και συμπληρώνουμε όσο θέλουμε…
Η ουσία: δεκτή η χορηγία.
• Τράπεζες: η συμπάθεια των ελλήνων, εδώ και δεκαετίες. Αρκεί η γνωστή φράση «τράπεζα είναι μια επιχείρηση, που σου δανείζει μια ομπρέλα όταν έχει ηλιοφάνεια, και στην παίρνει πίσω όταν αρχίσει να βρέχει» και κατανοούμε την άποψη που έχουμε για αυτές. Προκλητικές από κάθε άποψη, από τους μισθούς των υψηλόβαθμων στελεχών τους, μέχρι την αδιάκριτη παρέμβαση στην κεντρική πολιτική και επιβολή των συμφερόντων τους. Μάλιστα, όλοι οι διδάσκοντες, κυρίως στα λύκεια, είμαστε ιδιαιτέρως υπερήφανοι για τις βραβεύσεις των αριστούχων μας και τις χορηγίες που τους προσφέρονται (κάποιες τράπεζες τις έχουν μονιμοποιήσει). Τις προβάλλουμε ως ένδειξη της ποιότητας του σχολείου μας, άσχετα αν την ώρα που ανοίγουμε το ειδοποιητήριο της δόσης τούς κατεβάζουμε το Νείλο.
Η ουσία: δεκτή η χορηγία.
• Πολυεθνικές και εθνικές εταιρείες: σχετικά πρόσφατη μόδα. Εταιρείες τροφίμων, μεταφορών, πετρελαιοειδών κλπ. Η καλύτερη διαφημιστική καμπάνια γι΄αυτές. Νωπότατη είναι η έντονη δυσφορία που εκδηλώθηκε από πολλούς γονείς, για την άδεια να εισχωρήσουν στο σχολικό πρόγραμμα «διαιτολόγοι» συγκεκριμένης πολυεθνικής, που εξυμνούσαν την αξία της φρουτοφαγίας, δηλαδή του μόνου φρούτου, που σχεδόν μονοπωλιακά, διαχειρίζεται η εταιρεία: της μπανάνας!!! Λες και η χώρα μας δεν έχει άλλα προϊόντα, εξαιρετικής ποιότητας και ποικιλίας, που να χρήζουν προβολής και που να μπορούν να τους διατεθούν στους μαθητές δωρεάν ή σε χαμηλότατες τιμές, στα πλαίσια μια ανοικτόμυαλης πολιτικής. Νωπό και το παράδειγμα μιας εταιρείας, που την «κατηγορούν» ότι φταίει για «όλα» στη Θεσσαλονίκη. Εταιρείες που κατηγορούνται για τα μύρια όσα. Μια μικρή αναζήτηση στο διαδίκτυο για τα όσα τους καταμαρτυρούνται και ανατριχιάζεις… Επιπλέον, λαμβάνουν και φορολογικών προνομίων για τις χορηγίες αυτές, όπως και προαναφερθείσες κατηγορίες χορηγών, για την ευάρεστη δράση τους.
Η ουσία: δεκτή η χορηγία.
• Αυτοχορηγίες(;): Ας μας επιτραπεί ο αδόκιμος νεολογισμός. Οι δράσεις των ιδίων των μαθητών –συχνά με τη συνδρομή των εκπαιδευτικών- για τη συλλογή, κυρίως, χρημάτων. Οι πιο συνήθεις δράσεις έχουν σκοπό τη χρηματοδότηση των… πενταήμερων (άλλη αμαρτία αυτή, που δεν είναι, όμως, της παρούσης). Πάρτι και ξανά πάρτι σε νυκτερινά καταστήματα, πολλά εκ των οποίων δεν απέχουν και πολύ από το χαρακτηρισμό καταγώγιο, οι ιδιοκτήτες πολλών εκ των οποίων έχουν σχεδόν καθημερινή ανταλλαγή απόψεων με τις διωκτικές αρχές. Καινούργια, σχετικά, μόδα και η διοργάνωση πάρτι εντός των σχολείων, όχι ιδιαίτερα διαδεδομένη πρακτική, όπου το σχολείο μετατρέπεται σε «αμέρικαν μπαρ» (αλησμόνητε μπαρμπα-Διονύση), με τις ευλογίες του συλλόγου καθηγητών!!! Περιττή η αναφορά για τις κατηγορίες που εκτοξεύονται κατά μαθητών για κατάχρηση των εσόδων από τις δραστηριότητες αυτές (από νωρίς στα κόλπα…).
Η ουσία: δεκτή η χορηγία.
Μετά από όλα αυτά τα ευαγή ιδρύματα και τους ευυπόληπτους ιδιώτες, είναι φανερό ότι δεν μπορούν να γίνουν δεκτές χορηγίες και παρεμβάσεις από συλλόγους και πολίτες, που κινούνται στα όρια της κοινωνικής αποδοχής, π.χ. σύλλογοι απεξάρτησης, ενημέρωσης για τα αφροδίσια και τη σεξουαλική συμπεριφορά, οίκοι ανοχής (άσχετα αν αφήνουν εκεί συστηματικά το «χαρτζιλίκι» τους, αείμνηστε Δ. Μητροπάνο, πάμπολλοι μικροί και μεγάλοι αντιδρώντες). Απαγορεύεται η συζήτηση για τα προφανή, η δράση για τα αυτονόητα.
Γιατί το πρόβλημα της κοινωνίας μας είναι η εικόνα. Το δήθεν. Η επιφάνεια. Ποτέ δεν ενδιαφερθήκαμε για την ουσία των πραγμάτων. Η φωτογραφία μάς ένοιαζε μια ζωή. Ποτέ η παιδεία. Η επιδεικτική δημόσια εκδήλωση συγχρωτισμού προς τα καθιερωμένα κοινωνικά πρότυπα. Διόλου τυχαία η κατάντια μιας κοινωνίας σε αποσύνθεση, η κατάρρευση ενός οικονομικοπολιτικού μοντέλου , όπου όλοι βολευτήκαμε (δεν είναι και τόσο άστοχο το «μαζί τα φάγαμε», η οργισμένη αντίδραση υποκρύπτει πολλή (συν)ενοχή), η επάνδρωση ακραίων, ανιστόρητων οργανώσεων, με τόσα πολλά νέα και φανατισμένα παιδιά, που έχουν αηδιάσει με τα πρότυπα που τους επιβάλλονται.
Δεν χρειάζεται να μακρηγορούμε. Ασφαλές συμπέρασμα: Υποκρισία…{jcomments on}
σ.σ. ακολουθεί η περιγραφή των γεγονότων
Ένα Δημοτικό σχολείο απευθύνθηκε προς ιδιώτες ώστε να μπορέσει να εξασφαλίσει κάποιο ποσό(3000 €) για την αγορά φωτοτυπικού μηχανήματος και βιβλιοθήκης.
Ο ιδιώτης που χορήγησε το ποσό ζήτησε να μη γίνει κάποια σχετική αναφορά στο πρόσωπό του.
Ο σύλλογος γονέων θεώρησε υποχρέωση να κοινοποιήσει δημόσια ευχαριστήρια επιστολή προς το δωρητή.
Διαπιστώθηκε ότι το σχολείο έγινε αποδέκτης χορηγίας από ιδιοκτήτρια οίκου ανοχής.
Οι αντιδράσεις που προκλήθηκαν οδήγησαν το σχολείο στο να αρνηθεί τη χορηγία.
Το σχολείο παραμένει χωρίς φωτοτυπικό μηχάνημα και βιβλιοθήκη