ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΥΤΙΣΜΟ
Αρ. πρωτ.:Γ3δ/Δ/ΦΑΥ9/2017/Γ.Π.οικ.25481/03-04-2017
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ
ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ & ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ
Δ/ΝΣΗ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ ΥΓΕΙΑΣ
& ΠΡΟΛΗΨΗΣ
ΤΜΗΜΑ Δ΄ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗΣ
Πληροφορίες: Στρ.Χατζηχαραλάμπους, Χ. Τσεκούρα
Τηλέφωνο : 213-2161623,1366
Φαξ : 210-5230577
E-mail :
ΘΕΜΑ: Παγκόσμια Ημέρα Ενημέρωσης για τον Αυτισμό 2 Απριλίου 2017, με θέμα: «Προς την Αυτονομία και την Αυτοδιάθεση » (Τoward Autonomy and Self-Determination ).
ΣΧΕΤ:
1. Το με αριθ. Γ3δ/ΔΦ4.3,ΦΑΥ9/2016/Γ.Π.οικ.9350/08-02-2016 (ΑΔΑ: 7ΦΗ9465ΦΥΟ-002) έγγραφο της Δ/νσης Π.Φ.Υ και Πρόληψης, με θέμα «Καθορισμός ενιαίων διαδικασιών έκδοσης Εγκυκλίων για Παγκόσμιες και Διεθνείς Ημέρες/Εβδομάδες για θέματα υγείας».
2. Το από 21-3-2017 Υπηρεσιακό Σημείωμα της Διεύθυνσης Ψυχικής Υγείας.
Η Δ/νση Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και Πρόληψης, Τμήμα Δ΄ Αγωγής Υγείας και Πρόληψης, σε συνεργασία με τη συναρμόδια Δ/νση Ψυχικής Υγείας του Υπουργείου Υγείας, στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας Ενημέρωσης για τον Αυτισμό ( World Autism Awareness Day), σας ενημερώνει για τα ακόλουθα:
Α. Η Παγκόσμια Ημέρα Αυτισμού, που είναι η 2α Απριλίου κάθε έτους, καθιερώθηκε με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ και σκοπό έχει την ενημέρωση της παγκόσμιας κοινής γνώμης για τον αυτισμό και την ευαισθητοποίηση σχετικά με την ομαλή ένταξη των αυτιστικών ατόμων στην κοινωνία.
Για το έτος 2017, το θέμα της Παγκόσμιας Ημέρας Ενημέρωσης για τον Αυτισμό (World Autism Awareness Day) είναι «Προς την Αυτονομία και την Αυτοδιάθεση »(Toward Autonomy and Self- Determination)
Β1. Ο όρος «αυτισμός» προέρχεται ετυμολογικά από τη λέξη «εαυτός» και υποδηλώνει την απομόνωση ενός ατόμου στον εαυτό του.
Ο αυτισμός, αποτελεί μια ισόβια, πολύπλοκη, εκ γενετής νευροαναπτυξιακή διαταραχή που συνήθως εκδηλώνεται στη φάση της ανάπτυξης. Τα κλινικά χαρακτηριστικά του αυτισμού, περιλαμβάνουν την ελλειπή κοινωνική αλληλεπίδραση και επικοινωνία, την εκδήλωση στερεοτυπικών επαναληπτικών συμπεριφορών, την ύπαρξη γλωσσικών διαταραχών ή απουσίας λόγου, σημαντικού ή όχι βαθμού νοητική υστέρηση ή άλλων ιατρικών καταστάσεων. Η αιτία του παραμένει άγνωστη, αν και κάποιες γενετικές επιδράσεις αναγνωρίζονται ως σημαντικές σε συνδυασμό με κάποιους κυρίως περιγεννητικής φύσεως παράγοντες κινδύνου. Αν και ο αυτισμός δε θεραπεύεται, έγκαιρες και εξειδικευμένες θεραπευτικές παρεμβάσεις βοηθούν στη βελτίωση της λειτουργικότητας των ατόμων.
Ο αυτισμός είναι μια πολύπλοκη νευρο -ψυχιατρική διαταραχή, που εμποδίζει την ομαλή ανάπτυξη του ανθρώπου και απομονώνει τον πάσχοντα από τον υπόλοιπο κόσμο. Η έγκαιρη διάγνωση επιτρέπει την παροχή οικογενειακής υποστήριξης και πρόωρης παρέμβασης που θα έχει ως αποτέλεσμα μεγάλο όφελος για το παιδί, αντιμετώπιση των ιδιαίτερων αναγκών του, κατανόηση της συμπεριφοράς του, βελτίωση των εκπαιδευτικών επιδόσεων του και των γνωστικών ικανοτήτων του καθώς και σωστότερη ανάπτυξη. Τα βασικά χαρακτηριστικά του αυτισμού είναι τρία:
- Διαταραχή της επικοινωνίας (δυσκολίες στη χρήση της γλώσσας και της ομιλίας, ελλειμματική κατανόηση και προβλήματα κατανόησης εννοιών, κλπ).
- Διαταραχή της φαντασίας (εμμονική ενασχόληση με συγκεκριμένα ενδιαφέροντα και στερεότυπες συμπεριφορές, απουσία ευελιξίας στη σκέψη και προσαρμογής σε καταστάσεις, κλπ).
- Διαταραχή της κοινωνικότητας (φτωχή κοινωνική επαφή, αλληλεπίδραση που προκαλεί σύγχυση, κλπ).
B2. Σύμφωνα με τον οργανισμό Αutism Speaks, ο αυτισμός είναι μία σύνθετη νευροβιολογική διαταραχή που τυπικά διαρκεί καθ όλη τη διάρκεια ζωής του ατόμου. Είναι μέρος μίας ομάδας διαταραχών γνωστή ως Διαταραχές Αυτιστικού Φάσματος (ASD).Σήμερα 1 στα 50 άτομα διαγιγνώσκονται με αυτισμό, καθιστώντας τον πιο κοινό από το συνολικό ποσοστό του παιδικού καρκίνου, του διαβήτη και του AIDS. Εμφανίζεται σε όλες τις φυλετικές, εθνικές και κοινωνικές ομάδες και είναι 4 φορές πιο πιθανό να εμφανιστεί σε αγόρια απ΄ότι κορίτσια.Ο αυτισμός εμποδίζει ( καταστρέφει) την ικανότητα του ατόμου να επικοινωνεί και να συσχετίζεται με τους άλλους. Επίσης συνδέεται με δύσκαμπτες ρουτίνες και επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές, όπως η έμμονη ταξινόμηση αντικειμένων ή το να ακολουθεί πολύ συγκεκριμένες ρουτίνες. Τα συμπτώματα ποικίλουν από πολύ ήπια έως αρκετά σοβαρά. Η εκδήλωση «Light it up blue» είναι μία από τις μεγαλύτερες πρωτοβουλίες του «Autism Speaks». Ανήμερα της παγκόσμιας ημέρας, εκατοντάδες κτίρια στον πλανήτη φωτίζονται μπλε, ρίχνοντας έτσι φως στη σκοτεινή πλευρά της απομόνωσης και περιθωριοποίησης που βιώνουν τα άτομα με αυτισμό. Κάποια από τα κτίρια που θα φωτιστούν μπλε στις 2 Απριλίου 2017 είναι ο Πύργος της Ντόχα στη Ντόχα του Κατάρ, το Empire State Building στη Νέα Υόρκη, το Emirates Spinnaker Tower στο Πόρτσμουθ του Ηνωμένου Βασιλείου και το Taipei World Financial Center στην Ταϊβάν.
Γ. Ο αυτισμός προσδιορίστηκε πρώτη φορά το 1943 από τον Dr. Leo Kanner του νοσοκομείου John Hopkins. Την ίδια περίοδο, ο Γερμανός επιστήμονας, Dr. Hans Asperger, περιέγραψε μία ηπιότερη μορφή της διαταραχής που είναι γνωστή ως το Σύνδρομο Asperger. Αυτές οι δύο διαταραχές βρίσκονται στη λίστα του DSM IV (Διαγνωστικό και Στατιστικό εγχειρίδιο για τις Νοητικές Διαταραχές) ως δύο από τις πέντε αναπτυξιακές διαταραχές που συμπεριλαμβάνονται στις διαταραχές αυτιστικού φάσματος. Οι άλλες είναι το Σύνδρομο Rett, PDD NOS (διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή), και η Παιδική Αποσυνδετική Διαταραχή. Όλες αυτές οι διαταραχές χαρακτηρίζονται από διάφορα επίπεδα βλάβης στις ικανότητες επικοινωνίας και στις κοινωνικές δεξιότητες, και επίσης από επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές.
Οι διαταραχές αυτιστικού φάσματος συνήθως μπορούν να διαγνωστούν με αξιοπιστία από την ηλικία των 3, αν και η πρόσφατη έρευνα πάει την ηλικία διάγνωσης προς τα κάτω, τόσο νωρίς, όσο στην ηλικία των 6 μηνών
Συνήθως οι γονείς είναι αυτοί που παρατηρούν πρώτοι ασυνήθιστη συμπεριφορά στο παιδί τους ή την αδυναμία του παιδιού τους να κατακτήσει τα τυπικά αναπτυξιακά ορόσημα. Ορισμένοι γονείς περιγράφουν ένα παιδί που διέφερε από την στιγμή της γέννησής του, ενώ άλλοι περιγράφουν ένα παιδί που εξελισσόταν κανονικά και μετά έχασε αυτές τις δεξιότητες. Οι παιδίατροι ίσως αρχικά να απορρίψουν τα σημάδια του αυτισμού, σκεπτόμενοι ότι το παιδί «θα προφτάσει» και ίσως συμβουλέψουν τους γονείς να «περιμένουν και θα δουν». Οι νέες μελέτες δείχνουν ότι όταν οι γονείς υποψιάζονται ότι κάτι δεν πάει καλά με το παιδί τους, συνήθως έχουν δίκιο.
Αν ένα παιδί διαγνωστεί με αυτισμό, η πρώιμη παρέμβαση είναι κρίσιμη για να επωφεληθεί στο μέγιστο από τις υπάρχουσες θεραπείες. Προς το παρόν, δεν υπάρχουν κάποια αποτελεσματικά μέσα για να προλάβουμε τον αυτισμό, πλήρως αποτελεσματικές θεραπευτικές αγωγές, και καμία θεραπεία. Η έρευνα παρ’ όλα αυτά υποδηλώνει, ότι η πρώιμη παρέμβαση σε ένα κατάλληλο εκπαιδευτικό σκηνικό για τουλάχιστον δύο χρόνια στην προσχολική ηλικία μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικές βελτιώσεις για αρκετά νεαρά παιδιά με κάποια διαταραχή του αυτιστικού φάσματος.
Μόλις διαγνωστεί ο αυτισμός, θα πρέπει να ξεκινήσει και η εκπαίδευση της πρώιμης παρέμβασης. Τα αποτελεσματικά προγράμματα εστιάζουν στην ανάπτυξη της επι κοινωνίας, των κοινωνικών και γνωστικών δεξιοτήτων. Δ. Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας¹ σε Ενημερωτικό Δελτίο έτους 2016:
- 1 στα 160 παιδιά έχει μια διαταραχή του φάσματος του αυτισμού (ASD).
- Οι διαταραχές του φάσματος του αυτισμού (ASD) αρχίζουν στην παιδική ηλικία, αλλά έχουν την τάση να επιμένουν στην εφηβεία και την ενήλικη ζωή.
- Ενώ μερικοί άνθρωποι με ASD είναι σε θέση να ζήσουν ανεξάρτητη και παραγωγική ζωή, άλλοι έχουν σοβαρές αναπηρίες και απαιτείται να έχουν δια βίου φροντίδα και υποστήριξη.
- Τεκμηριωμένες ψυχοκοινωνικές παρεμβάσεις, όπως η συμπεριφορική θεραπεία, μπορεί να μειώσουν τις δυσκολίες στην επικοινωνία και την κοινωνική συμπεριφορά, με θετικό αντίκτυπο στην ευημερία και την ποιότητα ζωής. ¹ (http://www.who.int/mediacentre/factsheets/autism-spectrum-disorders/en/)
- Οι παρεμβάσεις που απευθύνονται σε άτομα με ASD πρέπει να συνοδεύονται από ευρύτερες ενέργειες για τη δημιουργία φυσικού, κοινωνικού και συμπεριφορικού περιβάλλοντος το οποίο θα είναι περισσότερο προσιτό, χωρίς αποκλεισμούς και υποστηρικτικό.
- Σε όλο τον κόσμο, τα άτομα με ASD συχνά υπόκεινται σε στιγματισμό, διακρίσεις και παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η πρόσβαση σε υπηρεσίες και υποστήριξη για τα άτομα με ASD είναι ανεπαρκής. Με βάση τις επιδημιολογικές μελέτες που πραγματοποιήθηκαν τα τελευταία 50 χρόνια, ο επιπολασμός των ASD φαίνεται να αυξάνεται σε παγκόσμιο επίπεδο. Υπάρχουν πολλές πιθανές εξηγήσεις για αυτή την αύξηση, συμπεριλαμβανομένης της βελτιωμένης ευαισθητοποίησης, της επέκτασης των διαγνωστικών κριτηρίων, των καλύτερων διαγνωστικών εργαλείων και της βελτίωσης των υποβληθέντων εκθέσεων. E. Η Αμερικανική Κοινότητα για τον Αυτισμό (ASAF) κοινοποίησε ένα γράφημα που σχεδίασαν οι βρετανικοί φιλανθρωπικοί οργανισμοί Autism Puzzles και Halcyon το οποίο μπορεί να βοηθήσει γονείς και επαγγελματίες να εντοπίζουν έγκαιρα τα σημάδια του αυτισμού στα παιδιά² Η ASAF τονίζει πως η έγκαιρη αναγνώριση των τυπικών ενδείξεων του αυτισμού είναι απαραίτητη για την αποτελεσματικότερη διαχείριση της διαταραχής.
Τυπικές ενδείξεις είναι:
- ακατάλληλη διαχείριση των παιχνιδιών
- αδυναμία επικοινωνίας και απομόνωση
- αναίτιο κλάμα ή γέλιο
- υπερκινητικότητα ή παθητική συμπεριφορά
- υπερευαισθησία ή μειωμένη ευαισθησία σε ακουστικά ερεθίσματα
- παράλογη προσκόλληση σε αντικείμενα
² (http://www.onmed.gr/ygeia/item/323118-ta-proima-simadia-tou-aftismoy-grafima)
- διαταραχές ομιλίας (αργή ανάπτυξη της ομιλίας ή παντελής αδυναμία ομιλίας)
- δυσκολία προσαρμογής σε αλλαγές στο καθημερινό πρόγραμμα
- άγνοια κινδύνου
ΣΤ1. Κάθε άτομο με αυτισμό είναι μοναδικό. Το φάσμα του αυτισμού είναι πολύ μεγάλο και στην μία άκρη του περιλαμβάνει την τυπική μορφή του αυτισμού, ενώ στην άλλη περιλαμβάνονται οι μορφές υψηλής λειτουργικότητας, με ενδιάμεσα διάχυτες, διάφορες αναπτυξιακές διαταραχές. Πολλοί αυτιστικοί έχουν εξαιρετικές δεξιότητες: ακαδημαϊκές, μουσικές, κλπ. Περίπου το 40 τοις εκατό έχει πνευματικές ικανότητες που κυμαίνονται στο μέσο όρο ή ακόμα και πάνω από αυτόν. Πολλά υψηλής νοημοσύνης και λειτουργικότητας άτομα με κάποια μορφή αυτισμού δεν αποκλείεται να μην διαγιγνώσκονται ποτέ και να αντιμετωπίζουν τα προβλήματα τους μόνα τους και να διαπρέπουν στην κοινωνία, χωρίς ταυτόχρονα να «στιγματίζονται».
Πράγματι, πολλά άτομα στο αυτιστικό φάσμα θα έπρεπε να είναι υπερήφανα για τις ικανότητες τους και τον ξεχωριστό τους τρόπο θέασης του κόσμου και της πραγματικότητας. Κάποιοι αυτιστικοί βέβαια έχουν σημαντικές αναπηρίες και δεν είναι σε θέση να ζήσουν ανεξάρτητα: σημαντικό ποσοστό ατόμων με αυτισμό, ενώ μπορεί μέσω της εκπαίδευσης να αναπτύξει τις ικανότητες του, δεν μπορεί παρόλα αυτά να ζήσει αυτόνομα, χωρίς διαρκή φροντίδα. Μπορεί όμως να είναι υπεύθυνο ώστε να φέρνει σε πέρας απλές εργασίες. Περίπου το 25 τοις εκατό των αυτιστικών ατόμων παρουσιάζουν γλωσσικές δυσλειτουργίες, αλλά μπορούν να μάθουν να επικοινωνούν με άλλα μέσα. Όσο πιο πρώιμη η παρέμβαση, τόσες οι πιθανότητες τα παιδιά με αυτισμό και να μην ξεχωρίζουν από τα υπόλοιπα, όσο ξεχωριστά κι αν είναι σε κάποιους τομείς.
ΣΤ2. Δεν υπάρχει ένα και μοναδικό πρωτόκολλο θεραπείας για όλα τα παιδιά με αυτισμό, αλλά τα περισσότερα άτομα ανταποκρίνονται καλύτερα στα ισχυρώς δομημένα συμπεριφορικά προγράμματα. Το Διεθνές Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού και Ανθρώπινης Ανάπτυξης περιλαμβάνει την Ανάλυση Εφαρμοσμένης Συμπεριφοράς (ABA) στις προτεινόμενες θεραπευτικές μεθόδους για τις διαταραχές αυτιστικού φάσματος. Κάποιες από τις πιο συνηθισμένες παρεμβάσεις εκτός από το ΑΒΑ είναι η θεραπεία Floortime, η διατροφή χωρίς γλουτένη και χωρίς καζεΐνη (GFCF), η λογοθεραπεία, η εργοθεραπεία, το PECS, το SCERTS, η θεραπεία αισθητηριακής ολοκλήρωσης, η παρέμβαση ανάπτυξης σχέσεων (relationship development intervention), η παρέμβαση λεκτικής συμπεριφοράς (verbal behavior intervention), και η βασισμένη στο σχολείο μέθοδος TEAACH. Ζ. Ο Νόμος 2716/1999 (ΦΕΚ 96/Α/17.05.1999) «Ανάπτυξη και εκσυγχρονισμός των υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας και άλλες διατάξεις», ορίζει ότι «το κράτος έχει την ευθύνη για την παροχή υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας που έχουν σκοπό την πρόληψη, τη διάγνωση, τη θεραπεία, την περίθαλψη καθώς και την ψυχοκοινωνική αποκατάσταση και κοινωνική επανένταξη ενηλίκων, παιδιών και εφήβων με ψυχικές διαταραχές και Διαταραχές Αυτιστικού Τύπου και με μαθησιακά προβλήματα» (άρθρο 1 παρ. 1). Οι δομές για άτομα με αυτισμό που εποπτεύονται από τη Διεύθυνση Ψυχικής Υγείας του Υπουργείου Υγείας (Ν.Π.Δ.Δ. και Ν.Π.Ι.Δ.) παρουσιάζονται στην ιστοσελίδα www.psychargos.gov.gr
Η. Οι ενδιαφερόμενοι φορείς και επαγγελματίες υγείας δύνανται να αναζητήσουν περισσότερες πληροφορίες για θέματα που σχετίζονται με τον αυτισμό, στους ακόλουθους ιστότοπους:
Διεθνείς ιστότοποι:
www.un.org/en/events/autismday www.autismspeaks.org
www.who.int/mental_health/maternal-child/WHA67.8_resolution_autism.pdf?ua=1
www.autismeurope.org/activities/world-autism-awareness-day
www.helpguide.org/articles/autism/autism-symptoms-and-early-signs.htm
www.firstsigns.org/ Ιστότοποι στην Ελλάδα:
www.moh.gov.gr/
www.psychargos.gov.gr/
www.autismgreece.gr/
www.autismhellas.gr
www.noesi.gr/book/syndrome/autism
www.pavefs.com/ autismnet.gr/
Θ. Στο πλαίσιο ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης, υπενθυμίζεται, ότι αντίστοιχα για το έτος 2016, εκδόθηκε η υπ΄αριθμ. Γ3δ/Δ/ΦΑΥ9/2016/Γ.Π.οικ.25324/5.4.2016, (ΑΔΑ: 6ΣΟΚ465ΦΥΟ-85Θ), εγκύκλιος με θέμα, Παγκόσμια Ημέρα Ενημέρωσης για τον Αυτισμό _2 Απριλίου 2016, με θέμα «Αυτισμός και η Ατζέντα του 2030: Συμπερίληψη και Ποικίλες Νευρολογικές Παθήσεις» (Autism and the 2030 Agenda: Inclusion and Neurodiversity),της Δ/νσης Π.Φ.Υ & Πρόληψης, στην οποία παρέχονται πληροφορίες για την Παγκόσμια Ημέρα όπως την προσδιόρισε ο Ο.Η.Ε, καθώς και πληροφορίες για αναζήτηση στοιχείων από Ευρωπαϊκούς και Ελληνικούς ιστότοπους.
Επίσης, στην εν λόγω εγκύκλιο αναφέρονται στοιχεία για τη φιλοσοφία της Διεθνούς εκστρατείας ενημέρωσης, καθώς και προτάσεις παρεμβάσεων – δράσεων σε επίπεδο πληροφόρησης – ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης/πολιτών, της εκπαιδευτικής κοινότητας, καθώς και επιμόρφωσης των επαγγελματιών υγείας σχετικά με τις διαστάσεις της έγκαιρης ανίχνευσης και διάγνωσης, της κατάλληλης παραπομπής, τις διαδικασίες ταυτοποίησης και πιστοποίησης τoυ αυτισμού, καθώς και της θεραπευτικής και φαρμακευτικής διαχείρισης αυτού.
I. Οι αποδέκτες της παρούσας εγκυκλίου, παρακαλούνται να ενημερώσουν σχετικά τις υπηρεσίες και τους εποπτευόμενους Φορείς όπως και κάθε άλλο συνεργαζόμενο Φορέα, για την προώθηση των αναφερομένων κατά περίπτωση ενεργειών.
Επίσης, το Γραφείο Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων του Υπουργείου Υγείας, παρακαλείται όπως εκδώσει δελτίο τύπου προκειμένου να ενημερωθούν σχετικά όλα τα έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης.
Επίσης, το Γραφείο Τύπου και Δημοσίων Σχέσεων του Υπουργείου Υγείας, παρακαλείται όπως εκδώσει δελτίο τύπου προκειμένου να ενημερωθούν σχετικά όλα τα έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης.
Η Δ/νση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, παρακαλείται να αναρτήσει στην ιστοσελίδα του Υπουργείου ( στην ενότητα για τον Πολίτη και στην ενότητα Υγεία/Δ/νση ΠΦΥ&Π Τμήμα Δ΄ Αγωγής Υγείας και Πρόληψης/ Ενότητα «Παγκόσμιες Ημέρες» την παρούσα εγκύκλιο.
Ο ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΒΑΡΔΑΡΟΣ