ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΤΟ ΤΕΛΛΟΓΛΕΙΟ ΙΔΡΥΜΑ 2017 - 2018
Θεσσαλονίκη, 15 Φεβρουαρίου 2018
Αριθ. Πρωτ.: 1947
ΤΕΛΛΟΓΛΕΙΟ ΙΔΡΥΜΑ ΤΕΧΝΩΝ Α.Π.Θ.
Αγίου Δημητρίου 159Α, 546 36 Θεσσαλονίκη
τηλ.: 2310991610, 2310247111 • fax: 2310 991610 •
Like us on Facebook • twitter.com/teloglion
Θέμα: Ενημέρωση για τα Εκπαιδευτικά Προγράμματα του Τελλογλείου Ιδρύματος Τεχνών Α.Π.Θ.
Τίτλος έκθεσης : Σωτήρης Σόρογκας: Κατά βάθος είναι ζήτημα φωτός
Διάρκεια έκθεσης: 01 Μαρτίου – 14 Απριλίου 2018
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΚΘΕΣΗΣ
Η έκθεση αναφέρεται στο εικαστικό έργο του πολυπράγμονα Σωτήρη Σόρογκα, ο οποίος κινείται με μεγάλη ευκολία σε ένα παιχνίδι φωτός και σκιάς, με πρωταγωνιστές στις λιτές και επιβλητικές συνθέσεις του το άσπρο και το μαύρο, το αιώνιο δίπολο σκοταδιού και φωτός.
Μέσω της ποίησης, γεφυρώνει την θεματική ποικιλία (ανθρώπινη μορφή, πορτραίτα, άλογα, πόρτες, χαλάσματα, πέτρες, πηγάδια, ξύλα, ερείπια, παλιές μηχανές, φορτηγά, καΐκια, σκουριές…) που τον διακρίνει και την ικανότητα του να συνδυάζει κόσμους, βρίσκοντας στα λόγια του Σεφέρη, της Δημουλά, του Ελύτη κ.α., το δεσμό ανάμεσα στην πραγματικότητα και στην φαντασία.
Τα εκπαιδευτικά προγράμματα που απευθύνονται στα σχολεία διαρκούν μια ώρα και διαρθρώνονται σε δυο άξονες εντός του μουσειακού χώρου, ενώ ο τρίτος προτείνεται ως μια συνέχεια της επίσκεψης στη σχολική τάξη με βάση το υλικό που δίνεται στους εκπαιδευτικούς με το πέρας της επίσκεψης.
ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ
Τα παιδιά του Γυμνασίου
Μικροί ποιητές και σουρεαλιστές.
1ος Άξονας
Τα παιδιά γνωρίζουν το έργο και την τεχνική του Σωτήρη Σόρογκα, εμβαθύνοντας στις ιδιαιτερότητες της κάθε θεματικής ενότητας, αναγνωρίζοντας κάποια βασικά χαρακτηριστικά τους. Εστιάζουν την προσοχή τους στη σύνδεση ζωγραφικής και ποίησης, δυο διαφορετικών μορφών έκφρασης που για τον Σωτήρη Σόρογκα είναι αλληλένδετες και συμπληρωματικές, ενώ ταυτόχρονα μαθαίνουν μέσα από το έργο του, όρους όπως η αφαίρεση, ο σουρεαλισμός και ο συμβολισμός.
2ος Άξονας
Μετά την ξενάγηση και την γνωριμία με το έργο του Σόρογκα, τα παιδιά καλούνται να ενεργοποιήσουν τη φαντασία τους, χρησιμοποιώντας την αυτόματη γραφή των σουρεαλιστών, με βάση της οδηγίες του Μπρετόν.
Καλούνται να καταγράψουν γρήγορα και συνειρμικά οτιδήποτε τους έρχεται στο μυαλό, μετά το άκουσμα ενός στίχου, από διάφορα και τυχαία σε σειρά ποιήματα που ενέπνευσαν και τον καλλιτέχνη. Έπειτα ανώνυμα, διαβάζουμε τις καταγραφές τους, σαν ενιαίο σουρεαλιστικό ποιήμα.
Μέσα από την αυτόματη γραφή οι μαθητές αναζητούν ασυνήθιστους τρόπους έμπνευσης καθώς η αυτόματη γραφή αναφέρεται σε έναν αυθόρμητο τρόπο γραφής κατά τον οποίο η σκέψη οδηγείται από το ασυνείδητο, εκφράζεται ελεύθερα και αυτόματα, χωρίς εμπόδια και περιορισμούς από τους κανόνες της λογικής και χωρίς κανένα στοιχείο αυτολογοκρισίας.
3ος Άξονας
Με την επιστροφή τους στην τάξη, τα παιδιά με τη βοήθεια των εκπαιδευτικών μπορούν να διαβάσουν αποσπάσματα Ελλήνων και ξένων ποιητών τα οποία αναφέρονται στην παπαρούνα ή στο κόκκινο χρώμα και εμπνεόμενα από αυτό να δημιουργήσουν ομαδικά είτε μια τοιχογραφία στην τάξη τους ή σε κάποιο διαθέσιμο τοίχο στο σχολικό περιβάλλον με την άδεια των υπεύθυνων, είτε κάτι σε αντίστοιχο μέγεθος σε κάποια άλλη ζωγραφική επιφάνεια.
Ακόμα μπορούν να συνεχίσουν την παραγωγή σουρεαλιστικού ποιήματος και να τη συνδέσουν τόσο με το μάθημα της λογοτεχνίας, όσο και της έκφρασης-έκθεσης.
Αναφορικά κάποιοι ποιητές (αποσπάσματα των έργων τους θα υπάρχουν στους φακέλους με το συμπληρωματικό υλικό που δίνεται μετά την ξενάγηση): Γιάννης Ρίτσος, Μπράιαν Νιμς, Έντμουντ Σπένσερ, Ρήγας Γκόλφης, Οδυσσέας Ελύτης, Γκαμπριέλ ντ’ Ανούντσιο, Θανάσης Γεωργιάδης, Τζον Λόγκαν, Τεύκρος Ανθίας, Πολ Σελάν, Γιώργος Σεφέρης, Εουτζένιο Μοντάλε, Φράνσις Τόμσον, Ιουλίτα Ηλιοπούλου, Ν.Γ. Πεντζίκης, Όμηρος (Ηλιάδα Θ 300-308).
Τα παιδιά του Λυκείου
Εισαγωγή στην σουρεαλιστική καλλιτεχνική επεξεργασία ενός έργου.
Αναλόγως τη διαθεσιμότητα του χρόνου ή κατ’ επιλογή των παιδιών/εκπαιδευτικών, ο δεύτερος άξονας μπορεί να ακολουθήσει την βιωματική δραστηριότητα του Γυμνασίου.
1ος Άξονας
Τα παιδιά γνωρίζουν το έργο και την τεχνική του Σωτήρη Σόρογκα, εμβαθύνοντας στις ιδιαιτερότητες της κάθε θεματικής ενότητας, αναγνωρίζοντας κάποια βασικά χαρακτηριστικά τους. Εστιάζουν την προσοχή τους στη σύνδεση ζωγραφικής και ποίησης, δυο διαφορετικών μορφών έκφρασης που για τον Σωτήρη Σόρογκα είναι αλληλένδετες και συμπληρωματικές, ενώ ταυτόχρονα μαθαίνουν μέσα από το έργο του, όρους όπως η αφαίρεση, ο σουρεαλισμός και ο συμβολισμός τόσο στην εικαστική παραγωγή, όσο και στην ποίηση της γενιάς του 30’.
2ος Άξονας
Μετά την ξενάγηση καλούνται να χωριστούν σε ομάδες των 4-5 ατόμων και να περιπλανηθούν στην έκθεση διαλέγοντας και φωτογραφίζοντας 5-6 έργα που κατά τη γνώμη τους είναι τα πιο αντιπροσωπευτικά δείγματα σκοταδιού και φωτός, του δίπολου που κινείται και ο ίδιος ο Σωτήρης Σόρογκας.
Έπειτα, με κάποιο πρόγραμμα ψηφιακής επεξεργασίας εικόνας που διαθέτουν στο κινητό τους προσπαθούν να την μεταποιήσουν, παραμορφώσουν, αλλοιώσουν, επεμβαίνοντας έτσι στο έργο του καλλιτέχνη χρησιμοποιώντας τις εφαρμογές της τεχνολογίας.
3ος Άξονας
Με την επιστροφή τους στην τάξη τα παιδιά μπορούν να συνεχίσουν την ψηφιακή επεξεργασία των έργων που επέλεξαν, να γνωρίσουν κάποιο άλλο πρόγραμμα επεξεργασίας εικόνας και να συνθέσουν από αυτές ένα ψηφιακό κολάζ με τη βοήθεια των καθηγητών τους στα πλαίσια ίσως κάποιου μαθήματος τεχνολογίας ή εικαστικών και έπειτα να το εκτυπώσουν και να διακοσμήσουν κάποιο μέρος της τάξης τους με αυτό.
ΒΟΗΘΗΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ
Με αφορμή το έργο του Σωτήρη Σόρογκα το οποίο κινείται τόσο αβίαστα μεταξύ σκοταδιού και φωτός και παίζει τόσο αρμονικά μεταξύ μαύρου και άσπρου, κενού και γεμάτου οι εκπαιδευτικοί μπορούν να πάρουν αφορμή και να αναλύσουν περαιτέρω στην τάξη τους, κατάλληλα διαμορφωμένα για κάθε ηλικιακή βαθμίδα, τα εξής ζητήματα:
Το φως μέσα από την επιστήμη.
Να σχολιάσουν και να αναφερθούν μέσα στην σχολική αίθουσα, ειδικότερα στο μάθημα της φυσικής στο χρωματικό φάσμα του Νεύτωνα παρατηρώντας την απόδοση του φωτός που δίνει το πρίσμα. Να διδάξουν την κυματική θεωρία του Αινστάιν και να αναλύσουν τις ατέλειες που απέδειξε το 1905, μιλώντας έτσι και για το ηλεκτρομαγνητικό φάσμα και τα κυματικά και σωματιδιακά χαρακτηριστικά του.
Το φως και οι σκιές.
Οι εκπαιδευτικοί και τα παιδιά μπορούν να πειραματιστούν στην τάξη με την κατεύθυνση και το μέγεθος της σκιάς αναλόγως με την πηγή του φωτός. Να σχολιάσουν τον τρόπο με τον οποίο το φως μας βοηθά να αντιληφθούμε τον όγκο, το σχήμα και το ανάγλυφο των αντικειμένων γύρω μας. Να παρατηρήσουν την ποιότητα του φωτός και το είδος του, δηλαδή το τεχνητό και το φυσικό φως ή ακόμα και το black light.
To φως και οι φωτοσκιάσεις στη ζωγραφική.
Γνωριμία με το εικαστικό έργο καλλιτεχνών διαφορετικών ρευμάτων και αιώνων που αποθέωσαν το φως τόσο με τη τεχνική τους όσο και με την θεματολογία τους, όπως για παράδειγμα ο Ελ Γκρέκο, ο Ντα Βίντσι, ο Καραβάτζιο, ο Ρέμπραντ, ο Τέρνερ, ο Μπρακ, ο Μονέ κ.α
Το φως σε άλλες τέχνες.
Αναφορά στην αρχιτεκτονική, στην φωτογραφία, στο σινεμά και το θέατρο.
Σας περιμένουμε!
Με εκτίμηση,
Μπουντουρέλη Ελένη
Υπεύθυνη Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων
ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Στα εκπαιδευτικά προγράμματα μπορούν να συμμετέχουν 75 μαθητές/ώρα, διαμορφώνονται τρία group ξεναγήσεων, τα οποία κινούνται παράλληλα στο χώρο.
Το κόστος συμμετοχής ανέρχεται σε 1,50 ευρώ ανά μαθητή/τρια.
Κάθε ομάδα των 25 ατόμων πρέπει να συνοδεύεται τουλάχιστον από έναν/μία συνοδό εκπαιδευτικό, που θα ακολουθεί την ομάδα καθ’ όλη τη διάρκεια του προγράμματος.
Η διάρκεια των εκπαιδευτικών προγραμμάτων είναι μία ώρα και πραγματοποιούνται
- Δευτέρα, Τρίτη, Πέμπτη, Παρασκευή: 9.00-14.00
- Τετάρτη: 9.00-14.00 & 17.00-21.00
- Σάββατο, Κυριακή: 10.00-18.00.
Για οποιαδήποτε διευκρίνιση ή περαιτέρω ενημέρωση παρακαλώ επικοινωνείτε με το Τμήμα Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων στο 2310 99 16 14 (Τρίτη –Παρασκευή 09:00-14.00).
Για δήλωση συμμετοχής μπορείτε να επικοινωνείτε με το τηλ.: 2310 247 111.
Αρ. Πρωτ.: Φ10α/220668/Δ4/14-12-2017/ΥΠΠΕΘ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ
Π/ΘΜΙΑΣ ΚΑΙ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
Δ/ΝΣΕΙΣ ΣΠΟΥΔΩΝ, ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ Π.Ε. & Δ.Ε. – ΤΜΗΜΑΤΑ Γ΄
Δ/ΝΣΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ-ΤΜΗΜΑ Β΄
Πληροφορίες: Σ. Λαπατά (Π.Ε.)
Α. Βάρλα (Δ.Ε.)
Ο. Μαραγκού (Ε.Ε.)
Κ. Ελευθερίου (Ε.Ε.)
Τηλέφωνο: 210 -344.3318 (Π.Ε.)
210 - 344.3272 (Δ.Ε)
210 - 344.2212, 2231 (Ε.Ε)
Φαξ: 210 - 344.3390
Θέμα : «Έγκριση εκπαιδευτικών προγραμμάτων του Τελλογλείου Ιδρύματος για το σχολικό έτος 2017-2018»
ΣΧΕΤ.: Τα με αρ. πρωτ. 873/25-07-2017 (128513/Δ4/27-07-2017/ΥΠ.Π.Ε.Θ./ΚΠ) και 1231/18-10-2017 (180062/Δ4/24-10-2017/ΥΠ.Π.Ε.Θ./ΚΠ και 180744/Δ4/25-10-2017/ ΥΠ.Π.Ε.Θ./ΚΠ) έγγραφα του Τελλογλείου Ιδρύματος και το με αρ. πρ. 207310/Δ4/28-11-2017/ΥΠ.Π.Ε.Θ./ΚΠ) εισερχόμενο του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.).
Σας ενημερώνουμε ότι, κατόπιν της θετικής εισήγησης του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π.), με το με αρ. πρωτ. 48/23-11-2017 Απόσπασμα Πρακτικού του Διοικητικού Συμβουλίου του, εγκρίνεται για το σχολικό έτος 2017-2018, η υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων από το Τελλόγλειο Ίδρυμα.
Γενικός σκοπός των εκπαιδευτικών προγραμμάτων είναι η γνωριμία, η επικοινωνία και η συνεργασία του μουσείου με το σχολείο, τους/τις μαθητές/τριες, τους εκπαιδευτικούς επιδιώκοντας την «τέχνη στο σχολείο». Ο ρόλος του μουσείου είναι να προσφέρει στα παιδιά την καλλιτεχνική παιδεία και να γίνει ρυθμιστής για τη σωστή και ολοκληρωμένη ανάπτυξη μυαλού, ψυχής και συναισθημάτων. Στόχος είναι οι μαθητές/τριες να μάθουν να ξεχωρίζουν τα δισδιάστατα από τα τρισδιάστατα έργα, να καταλάβουν ότι διαφορετικά υλικά σε κάθε περίπτωση χαρακτηρίζονται από διαφορετική δυναμική, να προσπαθήσουν με αφορμή τα θέματα των έργων να ανακαλέσουν τις δικές τους γνώσεις και να τις συζητήσουν, να αναρωτηθούν από πού ένας καλλιτέχνης αντλεί τα θέματά του, να δοκιμάσουν τις δικές τους δυνατότητες στη δημιουργία μιας ζωγραφιάς ή μιας κατασκευής.
Τα εκπαιδευτικά προγράμματα του Τελλλογλείου Ιδρύματος απευθύνονται σε μαθητές/μαθήτριες προσχολικής ηλικίας, πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Η διάρκεια του κάθε προγράμματος είναι μια ώρα, ενώ το κόστος συμμετοχής είναι 1,5 ευρώ ανά μαθητή/τρια. Στα προγράμματα μπορούν να συμμετέχουν μέχρι 75 μαθητές/τριες ανά ώρα, σε τρία τμήματα, τα οποία παρακολουθούν συγχρόνως, ενώ κάθε ομάδα των 25 ατόμων θα πρέπει να συνοδεύεται από έναν εκπαιδευτικό. Οι εκθέσεις που παρουσιάζονται στο Τελλόγλειο Ίδρυμα είναι κυρίως θεματικές και διαρκούν ορισμένο χρονικό διάστημα.
Τα εκπαιδευτικά προγράμματα που έχει σχεδιάσει το Τελλόγλειο Ίδρυμα για το έτος 2017-18, με κόστος συμμετοχής 1,5 ευρώ ανά μαθητή/τρια θα πρέπει να πραγματοποιηθούν υπό τις εξής προϋποθέσεις:
1) Για τους μαθητές/τριες Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης οι επισκέψεις/μετακινήσεις θα πρέπει να πραγματοποιηθούν μόνο με απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων και τη σύμφωνη γνώμη του Σχολικού Συμβούλου που έχει την ευθύνη της επιστημονικής-παιδαγωγικής καθοδήγησης και υποστήριξης των εκπαιδευτικών των σχολικών μονάδων, όπως προβλέπει το άρθρο 16 του Π.Δ. 79/2017 (ΦΕΚ 109/Α/01-08-2017).
2) Για τους μαθητές/τριες Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης οι επισκέψεις - μετακινήσεις θα πρέπει να πραγματοποιηθούν σύμφωνα με όσα προβλέπει η Υ.Α. 33120/ΓΔ4/2017 (ΦΕΚ 681/Β/6-3-2017).
3) Η επίσκεψη των μαθητών/τριών να μη λειτουργήσει επιβαρυντικά ως προς το ωρολόγιο πρόγραμμα του σχολείου.
4) Να μην υπάρχει διανομή διαφημιστικού ή άλλου εμπορικού υλικού.
Παρακαλούμε να ενημερώσετε σχετικά τις σχολικές μονάδες αρμοδιότητάς σας.
Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ Δ/ΝΣΗΣ
ΣΠΟΥΔΩΝ Π.Ε. & Δ.Ε.
ΑΝΔΡΟΝΙΚΗ ΜΠΑΡΛΑ