ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ Β' Τάξη Ημερήσιου Λυκείου (Καταργήθηκε)

Διδακτέα ύλη (Περιεχόμενο- Διαχείριση και ενδεικτικός προγραμματισμός)

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ

Ώρες

Παρατηρήσεις

ΚΕΦ. 1: Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Α. Η ένταξη του ατόμου στην κοινωνία

1.1 Η κοινωνικοποίηση του ατόμου

1.2.2 Ο ρόλος του ατόμου στη διαδικασία κοινωνικοποίησής του (μηχανισμοί)

1.3.2 Διαφοροποίηση των αξιών στον χώρο και στον χρόνο

1.4 Οι κοινωνικοί κανόνες

1.4.1 Έννοια, κατηγορίες

1.5 Ο κοινωνικός έλεγχος – Μορφές κοινωνικού ελέγχου

4(+2)

Τα θέματα που πραγματεύεται η ενότητα αυτή (Α) είναι ήδη γνωστά.

Να διδαχτούν περιληπτικά και ανακεφαλαιωτικά οι ενότητες 1.1 και 1.5.

Να δοθεί έμφαση στους μηχανισμούς κοινωνικοποίησης 1.2.2 (μίμηση, συστάσεις, έλεγχος).

Οι διδάσκοντες να αξιοποιήσουν τον επιπλέον διαθέσιμο χρόνο(2ώρες) για βιωματικές ή/και ομαδοσυνεργατικές δραστηριότητες.

Ενδεικτικές δραστηριότητες που μπορούν να υλοποιηθούν στην ενότητα αυτή: προβολή υλικού από την εκπαιδευτική τηλεόραση για τις ομάδες συνομηλίκων, διατύπωση & επεξεργασία κοινωνικών κανόνων στο πλαίσιο της τάξης/σχολείου – παιδαγωγικό συμβόλαιο.

Β. Η αποκλίνουσα συμπεριφορά

1.6 Αποκλίνουσα συμπεριφορά

1.6.1 Παράβαση και έγκλημα

1.6.2 Η χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών ως αποκλίνουσα συμπεριφορά

1.7 Το έγκλημα ως κοινωνικό φαινόμενο

1.7.1 Τύποι εγκλημάτων

1.7.2 Νεανική παραβατικότητα – εγκληματικότητα

1.8 Σύγχρονες μορφές εγκλημάτων

1.8.1 Ηλεκτρονικό έγκλημα

1.8.2 Τρομοκρατία

1.9 Πρόληψη και κυρώσεις στην αποκλίνουσα συμπεριφορά

1.9.1 Πρόληψη αποκλίνουσας συμπεριφοράς

1.9.2 Κυρώσεις στην αποκλίνουσα συμπεριφορά

5(+2)

Να δοθεί έμφαση στην κατανόηση της κοινωνικής κατασκευής του εγκλήματος και της θεωρίας του στιγματισμού.

Για το 1.6.2 θα μπορούσαν να δοθούν ατομικές ή ομαδικές εργασίες σχετικές με το θέμα και να αξιοποιηθούν οι σχετικές δομές των Διευθύνσεων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (Συμβουλευτικοί Σταθμοί Νέων και Γραφεία Αγωγής Υγείας) για να υλοποιήσουν ανάλογες δραστηριότητες.

Να δοθεί προσοχή στο 1.7 «Το έγκλημα ως κοινωνικό φαινόμενο» και στη διατύπωση για τη θεωρία που αξιολογεί τον βιολογικό παράγοντα ως γενεσιουργό παράγοντα εγκληματικής συμπεριφοράς.

Να τονιστεί ότι ναι μεν εμφανίστηκε ιστορικά η θεωρία αυτή – με αναφορά και στους λόγους για τους οποίους εμφανίστηκε τότε – αλλά βεβαίως δεν διαθέτει καμία επιστημονική εγκυρότητα.

Στην ενότητα 1.7.2. να επισημανθεί ο όρος «παραβατικότητα» και να διακριθεί από τον όρο «εγκληματικότητα».

Οι ενότητες 1.9,1.9.1 να διδαχθούν περιληπτικά με έμφαση στη σπουδαιότητα της «πρόληψης» έναντι της «κύρωσης».

Ενδεικτικές δραστηριότητες που θα μπορούσαν να υλοποιηθούν στην ενότητα αυτή: εργασία ατομική ή ομαδική σχετική με τις εξαρτησιογόνες ουσίες, πρόσκληση υπευθύνων Συμβουλευτικών Σταθμών Νέων και Γραφείων Αγωγής Υγείας των Διευθύνσεων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης για να υλοποιήσουν σχετικές δραστηριότητες, ομαδικά παιχνίδια με δραστηριότητες πρόληψης εγκληματικών συμπεριφορών. Υλικό από Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων- http://foundation.parliament.gr/central.aspx?sId=110I444I1140I646I453616#, το ΙΕΠ – Αίσωπος http://aesop.iep.edu.gr/

ΚΕΦ. 2: Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

2.1 Το Α.Ε.Π. και η οικονομική ευημερία

2.2 Ο ιδιωτικός και ο δημόσιος τομέας

2.3 Ο ρόλος του κράτους στην οικονομία

2.4 Ο κρατικός προϋπολογισμός

2.4.1 Δημόσια Έσοδα

2.4.2 Δημόσιες Δαπάνες

2.5 Ισοζύγιο: Πλεονασματικό ή Ελλειμματικό

2.6 Δημόσιος Δανεισμός

4(+2)

Η ενότητα 2.6 προτείνεται να διδαχτεί περιληπτικά (υπάρχει και στην Π.Π. Α’ Λυκείου ενότητα 13.4).

Στόχος είναι οι μαθητές να γνωρίζουν τις έννοιες των Εθνικών Λογαριασμών και τη χρησιμότητά τους καθώς επίσης και τις διακρίσεις του Προϋπολογισμού.

Στην ενότητα αυτή θα μπορούσαν οι διδάσκοντες να αξιοποιήσουν τα στοιχεία της οικονομικής κρίσης και να τα συνδυάσουν με τα δεδομένα της ελληνικής οικονομίας. Επίσης, θα μπορούσαν να αξιολογήσουν τις υπηρεσίες που μπορούν ή πρέπει να είναι δημόσιες και γιατί.

ΚΕΦ. 3: Η ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ

3.3 Το πολίτευμα της Ελλάδας

3.4 Εκλογές και εκλογικά συστήματα

2(+2)

Στόχος είναι όλοι οι μαθητές να γνωρίζουν το πολίτευμα της Ελλάδας και να μπορούν να το διακρίνουν από άλλες μορφές δημοκρατικών πολιτευμάτων.

Τα εκλογικά συστήματα μπορούν να συνδυαστούν με τη συζήτηση για τον νέο εκλογικό νόμο και την ψήφο στα 17.

Στην ενότητα αυτή θα μπορούσαν οι διδάσκοντες να χρησιμοποιήσουν την τεχνική του debate για τα εκλογικά συστήματα αλλά και για την επικείμενη ψήφο στα 17. Επίσης, θα μπορούσαν να γνωρίσουν μεθοδολογικά εργαλεία, όπως π.χ. η δημοσκόπηση.

ΚΕΦ. 4: Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ

4.1 Η νομοθετική λειτουργία

4.2 Η εκτελεστική λειτουργία

4.2.1 Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας

4.2.2 Η κυβέρνηση

4.2.4 Ανεξάρτητες διοικητικές αρχές

4.3 Η δικαστική λειτουργία

4(+2)

Οι ενότητες 4.1,4.2,4.2.1 & 4.2.2 προτείνεται να διδαχτούν περιληπτικά και ανακεφαλαιωτικά.

Στο 4.3 να δοθεί έμφαση στη διάκριση των δικαστηρίων και τα ένδικα μέσα.

Στην ενότητα αυτή οι μαθητές μπορούν να γνωρίσουν τις ιστοσελίδες του Συνηγόρου του Πολίτη και του Παιδιού και να αντλήσουν υλικό και δραστηριότητες. Επίσης, θα μπορούσαν να υλοποιήσουν εργασίες σχετικές με τις Ανεξάρτητες Αρχές και τις βασικές τους λειτουργίες (π.χ. Συνήγορος του Παιδιού και του Πολίτη) http://www.0-18.gr/ & http://www.synigoros.gr/

ΚΕΦ. 5: ΣΧΕΣΕΙΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΗ

5.4.2 Η Δημόσια διαβούλευση – Ο πολίτης συμπαραγωγός της δημόσιας διοίκησης

5.4.3 Ηλεκτρονική διακυβέρνηση

5.4.4 Πρόγραμμα «Διαύγεια»

5.4.5 Κέντρα εξυπηρέτησης πολιτών

5.6 Το φαινόμενο της διαφθοράς

5.6.1 Έννοια και συνέπειες

5.6.2 Φορείς και μέσα αντιμετώπισης

3(+2)

Στην ενότητα αυτή θα μπορούσαν οι μαθητές να ασκηθούν στην αναζήτηση περιεχομένου από τις ιστοσελίδες αυτές και να κατανοήσουν τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν http://www.opengov.gr/ & https://diavgeia.gov.gr/

ΚΕΦ. 6: ΤΟ ΔΙΚΑΙΟ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ

6.1 Το δίκαιο

6.2 Κανόνες ηθικής και κανόνες δικαίου: η διαφορά

6.3 Ερμηνεία και ιεράρχηση των κανόνων δικαίου

6.4 Υποκείμενα δικαίου

6.4.1 Τα Φυσικά Πρόσωπα – προστασία της προσωπικότητας

6.4.2 Τα Νομικά Πρόσωπα – το σωματείο

6.5 Εμπράγματες σχέσεις – Οι σχέσεις μας με τα πράγματα

6.6 Οικογενειακές σχέσεις – Οικογενειακό δίκαιο

6.7 Κληρονομικές σχέσεις – Κληρονομικό δίκαιο

4(+2)

Τα 6.1, 6.3 και 6.5 να διδαχτούν περιληπτικά.

Οι μαθητές καλό είναι να γνωρίσουν τον ιστορικό και κοινωνικό προσδιορισμό του δικαίου, τις βασικές διακρίσεις του, την έννοια του φυσικού και νομικού προσώπου.

Στην ενότητα αυτή θα μπορούσαν οι διδάσκοντες να οργανώσουν προσομοίωση δίκης ή δικαστηρίου κατανέμοντας τους διάφορους ρόλους στους μαθητές. Επίσης, θα μπορούσε να δοθεί στους μαθητές ως ατομική ή ομαδική εργασία ένα γλωσσάρι όρων σχετικών με το δίκαιο (π.χ. αντίδικος, υπόδικος, διάδικος, κατηγορούμενος, δικαστής κ.λπ.). Ο διδάσκων μπορεί να αξιοποιήσει μεθοδολογικά τους εννοιολογικούς χάρτες (mind maps, c-map tools) για να γίνουν περισσότερο εύληπτες οι διακρίσεις, καθώς επίσης και το σχεδιάγραμμα της σελ. 93. Επίσης, θα μπορούσε η εισαγωγή (6.1) να συνδυαστεί με το δίπολο νόμιμο/ηθικό και την αναφορά στην Αντιγόνη.

Σχετικό εκπαιδευτικό υλικό από το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων
http://foundation.parliament.gr/central.aspx?sId=110I444I1140I646I453616#
(κανόνες και νόμοι στην καθημερινή μας ζωή).

ΚΕΦ. 7: Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

7.1 Οι παραγωγικές δυνατότητες της χώρας

7.1.1 Το ανθρώπινο δυναμικό

7.1.2 Οι φυσικοί πόροι

7.2 Τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας

7.2.1 Η γεωργία

7.2.2 Ο τουρισμός

7.2.3 Η ναυτιλία

7.2.4 Η ενέργεια

7.2.5 Άλλοι τομείς: τρόφιμα, φάρμακα κτλ.

7.3 Από την οικονομία της κατανάλωσης στην οικονομία της παραγωγής

3(+2)

Η ενότητα αυτή θα μπορούσε να συνδεθεί με τις οικονομικές συνθήκες της τοπικής κοινωνίας και οι μαθητές να εξετάσουν τα δεδομένα της περιοχής τους, να τα συνδυάσουν με τις γνώσεις από την συγκεκριμένη ενότητα και να αναδείξουν τις ιδιαιτερότητες και τις δυνατότητες της περιοχής τους.

ΚΕΦ. 8: ΘΕΣΜΟΙ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΤΗΣ Ε.Ε.

8.4 Ευρωπαίος πολίτης

8.6 Πολιτισμικά χαρακτηριστικά της Ε.Ε

8.7 Το μέλλον της Ε.Ε.

3(+2)

Να δοθεί έμφαση στην ιδιότητα του Ευρωπαίου πολίτη και στο είδος των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων που απορρέουν από αυτήν

Θα μπορούσαν οι μαθητές να υλοποιήσουν δραστηριότητες, εκπαιδευτικό υλικό και παιχνίδια που υπάρχουν στις ιστοσελίδες της ΕΕ. Επίσης θα μπορούσε ο/η διδάσκων/ουσα να συζητήσει με τους μαθητές τα νέα δεδομένα (κρίση, δεσμεύσεις και πολιτικές, αμφισβήτηση ευρωπαϊκού ιδεώδους, Brexit, κ.λπ.) αξιοποιώντας εναλλακτικές διδακτικές τεχνικές, όπως π.χ. το debate.

Ενδεικτικές ιστοσελίδες:

Εκπαιδευτικό υλικό σχετικά με την Ευρωπαϊκή Ένωση (Η Γωνιά του Εκπαιδευτικού): http://europa.eu/teachers-corner/index_el.htm,

Παιχνίδια γνώσεων για την Ευρωπαϊκή Ένωση (Η Γωνιά του Παιδιού): http://europa.eu/kids-corner/index_el.htm ,

Οδηγός ευρωπαϊκών ευκαιριών για εκπαιδευτικούς / σχολεία / μαθητές σχετικά με την εκπαίδευση, την κατάρτιση, τη νεολαία και τον αθλητισμό: http://bookshop.europa.eu/en/erasmus--pbNC0213222/;pgid=Iq1Ekni0.1lSR0OOK4MycO9B0000VUvAqrtL;sid=eXq4qj-9V9q4qmuDLmImDV2YNBmm2HLeZwg=?CatalogCategoryID=tgUKABst4kkAAAEjJ5EY4e5L

http://dschool.edu.gr (ψηφιακό σχολείο)

Σύνολο ωρών

32(+18*)

*δραστηριότητες