ΟΔΗΓΙΕΣ ΚΑΙ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ ΙΔΡΥΣΗΣ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΑΞΕΩΝ ΥΠΟΔΟΧΗΣ (ΤΥ) ΖΕΠ ΣΕ ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΣΧΟΛΕΙΑ 2024-2025 (Α' φάση)
Αρ.Πρωτ.Φ1/42235/Δ1/22-04-2024/ΥΠΑΙΘΑ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ, ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ Π.Ε. & Δ.Ε.
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ Π.Ε.
ΤΜΗΜΑ Α΄-ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ
Πληροφορίες: Κ. Γκουνέλα
Email: spudonpe(ΣΤΟ)minedu.gov.gr
Τηλ.: 210 344 2248
ΘΕΜΑ: «Οδηγίες και κατευθύνσεις για την ίδρυση και λειτουργία Τάξεων Υποδοχής (ΤΥ) ΖΕΠ για το σχολικό έτος 2024-2025 σε δημοτικά σχολεία της χώρας – Α’ Φάση»
Το Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού (Υ.ΠΑΙ.Θ.Α.), στο πλαίσιο των αρχών της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης, έχει ως βασική αρχή την προώθηση μέτρων που αποβλέπουν στην άρση των ανισοτήτων και στη διασφάλιση ισότητας ευκαιριών στην εκπαίδευση για όλους τους/τις μαθητές/τριες.
Στο πλαίσιο αυτό ο Νόμος 3879/2010 (ΦΕΚ 163Α/21.09.2010) άρθ. 26 παρ. 1α και 1β εισάγει τον θεσμό των Ζωνών Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας. «…Στόχος των Ζ.Ε.Π. είναι η ισότιμη ένταξη όλων των μαθητών στο εκπαιδευτικό σύστημα μέσω της λειτουργίας υποστηρικτικών δράσεων για τη βελτίωση της μαθησιακής επίδοσης, όπως ιδίως η λειτουργία τάξεων υποδοχής,[…] Επιπρόσθετα, ρυθμίζονται τα θέματα που αφορούν στην οργάνωση και τη λειτουργία των Ζ.Ε.Π., τη στελέχωσή τους με προσωπικό, την απασχόληση εκπαιδευτικών κατ’ αναλογία του αριθμού των μαθητών που χρήζουν διαφοροποιημένης διδακτικής παρέμβασης και κάθε σχετικό θέμα»
Σας γνωρίζουμε ότι κατά το σχολικό έτος 2024-2025 δίνεται η δυνατότητα στα δημοτικά σχολεία της χώρας να λειτουργήσουν Τάξεις Υποδοχής Ζ.Ε.Π., μέσω συγχρηματοδοτούμενου έργου από την Ευρωπαϊκή Ένωση – Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, στο πλαίσιο της Πράξης:
«Αναδιαμόρφωση και υποστήριξη των Τάξεων Υποδοχής και ΔΥΕΠ, σχολικά έτη 2023-2026», με κωδικό ΟΠΣ 6001589 του Τομεακού Προγράμματος: «Ανθρώπινο Δυναμικό και Κοινωνική Συνοχή», του ΕΣΠΑ 2021-2027
Η σχετική Πράξη για το σχολικό έτος 2024-2025 αφορά στη μείωση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου μαθητών/τριών προερχόμενων από ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και μαθητών/τριών με πολιτισμικές και θρησκευτικές ιδιαιτερότητες, καθώς και στη βελτίωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων κυρίως στο γραμματισμό, αλλά και στον αριθμητισμό και επιπλέον σε συμπληρωματικά αντικείμενα, ώστε αυτοί να καταστούν ικανοί να ανταπεξέλθουν στο πρόγραμμα σπουδών τους και να παραμείνουν στο εκπαιδευτικό σύστημα ολοκληρώνοντας τις σπουδές τους.
Επίσης, η πράξη αποσκοπεί στην εκπαίδευση και την ομαλή προσαρμογή των προσφυγοπαίδων στις ΤΥ-ΖΕΠ και στις Δομές Υποδοχής για την Εκπαίδευση των Προσφύγων (ΔΥΕΠ). Στο πλαίσιο αυτό προβλέπεται ο εμπλουτισμός του εκπαιδευτικού δυναμικού όσων σχολείων Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης εμφανίζουν ανάγκη για υποστήριξη της ένταξης των παραπάνω μαθητών/τριών (οριζόντια παρέμβαση σε όλα τα σχολεία που εμφανίζουν σχετικούς πληθυσμούς μαθητών/τριών) και των ΔΥΕΠ.
Ειδικότερα, οι εκπαιδευτικοί που θα απασχοληθούν στο πλαίσιο της εν λόγω Πράξης, θα στελεχώσουν τις Τάξεις Υποδοχής ΖΕΠ, σε σχολεία της Γενικής Εκπαίδευσης, και τις ΔΥΕΠ με κύριο αντικείμενο την ενίσχυση της ελληνομάθειας ή/και την εκμάθηση της Ελληνικής ως δεύτερης / ξένης γλώσσας, αλλά και τη διδακτική στήριξη σε άλλα αντικείμενα. Επίσης, στο πλαίσιο της Πράξης θα απασχοληθεί το αναγκαίο Ειδικό Εκπαιδευτικό Προσωπικό-ΕΕΠ (ΠΕ23 – Ψυχολόγοι και ΠΕ30 – Κοινωνικοί Λειτουργοί) σε συγκεκριμένες σχολικές μονάδες για τη στήριξη μαθητών από ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, καθώς και το αναγκαίο Ειδικό Βοηθητικό Προσωπικό (ΕΒΠ) στις ΔΥΕΠ, όπου παρουσιάζεται σχετική ανάγκη.
Για την εκπαίδευση των μαθητών/τριών που δεν έχουν την απαιτούμενη γνώση της ελληνικής γλώσσας (Ρομά, Αλλοδαπών, Παλιννοστούντων, Προσφύγων, Ευάλωτων Κοινωνικών Ομάδων κτλ.) διαμορφώνεται στο πλαίσιο της διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης ένα ευέλικτο σχήμα θεσμικής και διδακτικής παρέμβασης, το οποίο επιτρέπει στη σχολική μονάδα, αφού σταθμίσει τις πραγματικές εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών/τριών αυτών και τις δυνατότητές της, να επιλέξει εκείνο το σχήμα που μπορεί να τους παρέχει επιπλέον διδακτική υποστήριξη, με σκοπό να τους βοηθήσει να προσαρμοστούν και να ενταχθούν πλήρως στις κανονικές τάξεις στις οποίες είναι εγγεγραμμένοι, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.
Ειδικότερα για την Α/θμια Εκπαίδευση:
Το πρόγραμμα των Τάξεων Υποδοχής ΖΕΠ περιλαμβάνει δύο κύκλους που εντάσσονται μέσα στο ωρολόγιο πρόγραμμα του σχολείου:
- Τάξεις Υποδοχής (ΤΥ) Ι ΖΕΠ
- Τάξεις Υποδοχής (ΤΥ) ΙΙ ΖΕΠ
Α. Στις ΤΥ Ι ΖΕΠ φοιτούν μαθητές/-τριες με ελάχιστη ή μηδενική γνώση της ελληνικής γλώσσας.
Εκεί ακολουθείται εντατικό πρόγραμμα εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας.
Οι μαθητές/-τριες που φοιτούν σε ΤΥ Ι ΖΕΠ παρακολουθούν μερικά μαθήματα στην κανονική τους τάξη, όπως :
- Φυσική Αγωγή
- Εικαστικά
- Μουσική Αγωγή
- Ξένη Γλώσσα ή και άλλο μάθημα, σύμφωνα με απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων.
Η φοίτηση στην ΤΥ Ι ΖΕΠ διαρκεί ένα διδακτικό έτος με δυνατότητα επέκτασης.
Β. Στις ΤΥ ΙΙ ΖΕΠ φοιτούν μαθητές/-τριες με μέτριο επίπεδο ελληνομάθειας, το οποίο δύναται να δημιουργεί δυσκολίες στην παρακολούθηση των μαθημάτων στην κανονική τάξη. Για τους μαθητές/-τριες που φοιτούν στις ΤΥ ΙΙ ΖΕΠ, πραγματοποιείται υποστήριξη στην ελληνική γλώσσα ή και σε περισσότερα μαθήματα:
- είτε εντός της κανονικής τάξης με παράλληλη διδασκαλία (δεύτερος εκπαιδευτικός στην τάξη)
- είτε εκτός κανονικής τάξης.
Η φοίτηση διαρκεί έως τρία διδακτικά έτη. Μαθητές/-τριες που έχουν ολοκληρώσει τη φοίτηση στις ΤΥ ΙΙ ΖΕΠ, δεν μπορούν να επιστρέψουν σε Τάξεις Υποδοχής ΖΕΠ.
Ο ελάχιστος αριθμός μαθητών/-τριων με τον οποίο συγκροτούνται ΤΥ Ι και ΙΙ ΖΕΠ είναι 9. Σε κάθε Τάξη Υποδοχής δύνανται να δημιουργούνται ομάδες μαθητών/τριών από διαφορετικές τάξεις με κριτήριο τις εκπαιδευτικές τους ανάγκες και το μαθησιακό τους επίπεδο.
Βασικός σκοπός της ΤΥ Ι ΖΕΠ ή της ΤΥ ΙΙ ΖΕΠ είναι να βοηθήσει τους μαθητές/τριες να παρακολουθούν απρόσκοπτα τα μαθήματα της τάξης τους. Ως εκ τούτου κατά την διάρκεια του σχολικού έτους δύναται να διακοπεί η φοίτηση μαθητή/τριας στην Τάξη Υποδοχής, με απόφαση του συλλόγου διδασκόντων έπειτα από σχετική αιτιολογημένη εισήγηση του εκπαιδευτικού της Τάξης Υποδοχής και του δασκάλου της τάξης του/της.
ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΔΡΥΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΩΝ ΤΥ ΖΕΠ
Α. Οι Διευθυντές των σχολικών μονάδων σε συνεργασία με το εκπαιδευτικό προσωπικό και τον προϊστάμενο εκπαιδευτικών θεμάτων της οικείας Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, θα λάβουν υπόψη τα παρακάτω:
Για τη φοίτηση των μαθητών/-τριών στις ΤΥ ΖΕΠ, απαιτούνται από την πλευρά της σχολικής μονάδας, σε συνεργασία με τον προϊστάμενο εκπαιδευτικών θεμάτων της οικείας Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, τα ακόλουθα:
1. Διεξαγωγή διαπιστωτικών τεστ, με τα οποία ανιχνεύεται το επίπεδο ελληνομάθειας του μαθητή/τριας.
2. Ενυπόγραφη δήλωση του γονέα ή κηδεμόνα ότι επιθυμεί να παρακολουθήσει το παιδί του την ΤΥ ΖΕΠ.
3. Απόφαση του Συλλόγου διδασκόντων για τη φοίτηση των μαθητών/τριών σε ΤΥ Ι ΖΕΠ ή/και ΤΥ ΙΙ ΖΕΠ.
4. Ο Σύλλογος των Διδασκόντων, υπό την καθοδήγηση του Συμβούλου Εκπαίδευσης που έχει την παιδαγωγική και επιστημονική ευθύνη της σχολικής μονάδας, καταρτίζει το Εβδομαδιαίο Ωρολόγιο Πρόγραμμα των ΤΥ ΖΕΠ, λαμβάνοντας υπόψη και την εισήγηση των εκπαιδευτικών που διδάσκουν στις τάξεις αυτές.
5. Το Εβδομαδιαίο Ωρολόγιο Πρόγραμμα των Τάξεων αυτών υποβάλλεται για έγκριση και θεώρηση στον προϊστάμενο εκπαιδευτικών θεμάτων της οικείας Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης.
Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω οι σχολικές μονάδες αρχικά θα προβούν στις παρακάτω ενέργειες:
α. Στην διεξαγωγή διαπιστωτικών τεστ στους μαθητές/τριες για την ανίχνευση του επιπέδου Ελληνομάθειας και κατάταξης αυτών στις ΤΥ Ι ΖΕΠ ή/και ΤΥ ΙΙ ΖΕΠ. Τα διαπιστωτικά τεστ σε αυτή την Πρώτη Φάση (Α’ Φάση) της ίδρυσης ΤΥ ΖΕΠ θα πρέπει να διεξαχθούν στους μαθητές/τριες που φοιτούν κατά το τρέχον σχολικό έτος (2023-2024) στις Α΄–Ε΄ τάξεις των δημοτικών σχολείων. Με την έναρξη της σχολικής χρονιάς 2024-2025 θα ακολουθήσει Δεύτερη Φάση (Β’ Φάση) ίδρυσης ΤΥ ΖΕΠ, κατόπιν εκτίμησης των πρόσθετων αναγκών που θα δημιουργηθούν από την εγγραφή νέων μαθητών/τριών στις σχολικές μονάδες της Α/θμιας Εκπαίδευσης
Κατ’ εξαίρεση οι μαθητές που έχουν φοιτήσει σε Δομές Υποδοχής για την Εκπαίδευση των Προσφύγων (ΔΥΕΠ) και στους οποίους έχει χορηγηθεί η προβλεπόμενη στο άρθρο 73 παρ. 4 του ν.4547/2018 βεβαίωση φοίτησης απαλλάσσονται από τη διεξαγωγή διαπιστωτικών τεστ για την φοίτησή τους σε Τάξεις Υποδοχής ΤΥ (ΖΕΠ). Για την κατάταξή τους σε ΤΥ Ι ΖΕΠ ή ΤΥ II ΖΕΠ αποφασίζει ο σύλλογος διδασκόντων (Φ1/143929/Δ1/5-9-2018 Υ.Α (ΦΕΚ3900Β))
β. Στη συγκέντρωση ενυπόγραφων δηλώσεων των γονέων ή κηδεμόνων ότι επιθυμούν να παρακολουθήσει το παιδί τους την ΤΥ ΖΕΠ
γ. Σε απόφαση του Συλλόγου διδασκόντων για φοίτηση μαθητών/τριών σε ΤΥ Ι ΖΕΠ ή/και ΤΥ ΙΙ ΖΕΠ.
Οι Διευθυντές των σχολικών μονάδων, εφόσον πληρούνται οι ανωτέρω προϋποθέσεις, διαβιβάζουν το αίτημά τους στις οικείες Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης επισυνάπτοντας:
- Επικυρωμένο Απόσπασμα Πρακτικού του Συλλόγου Διδασκόντων για την ανάγκη λειτουργίας των εν λόγω τάξεων και τον αριθμό των μαθητών/τριών που θα φοιτήσουν στις ΤΥ Ι ΖΕΠ/ΤΥ ΙΙ ΖΕΠ
- Αντίγραφα των Αιτήσεων – Υπεύθυνων Δηλώσεων των γονέων/κηδεμόνων, όπου θα αναγράφεται ότι αποδέχονται τη φοίτηση του παιδιού τους στις εν λόγω τάξεις.
Να σημειωθεί ότι τα διαπιστωτικά τεστ ανίχνευσης της ελληνομάθειας και οι Αιτήσεις-Υπεύθυνες Δηλώσεις των γονέων/κηδεμόνων πρέπει υποχρεωτικά να τηρούνται στο αρχείο της σχολικής μονάδας προκειμένου να είναι διαθέσιμα σε έλεγχο από κλιμάκια αρμόδιων ελεγκτικών οργάνων.
Για οποιοδήποτε ζήτημα προκύπτει σχετικά με την ίδρυση και λειτουργία των ΤΥ ΖΕΠ και τη φοίτηση των μαθητών/τριών ενημερώνεται ο προϊστάμενος εκπαιδευτικών θεμάτων των οικείων Διευθύνσεων Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης καθώς και ο οικείος Διευθυντής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης.
Σημείωση: Τα διαπιστωτικά τεστ που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την ανίχνευση της Ελληνομάθειας επισυνάπτονται στο παρόν έγγραφο. Κάθε διαπιστωτικό τεστ θα συνοδεύεται από το συνημμένο εξώφυλλο που φέρει το λογότυπο του ΕΣΠΑ.
Β. Οι Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης διαβιβάζουν στις Περιφερειακές Διευθύνσεις Εκπαίδευσης, το αργότερο μέχρι τις 24-05-2024, τα αιτήματα των σχολικών μονάδων μαζί με τα συνοδευτικά έντυπα και συμπληρωμένο ηλεκτρονικά τον συνημμένο Πίνακα A1.
Γ. Οι Περιφερειακές Διευθύνσεις Εκπαίδευσης υποβάλλουν ηλεκτρονικά στη Διεύθυνση Σπουδών, Προγραμμάτων και Οργάνωσης Π.Ε. του Υ.ΠΑΙ.Θ.Α. - Τμήμα Α΄ Σπουδών και Εφαρμογής Προγραμμάτων (
Κατά τη διάρκεια υλοποίησης της σχετικής Πράξης, είναι απαραίτητη:
- Η διατήρηση του αριθμού των μαθητών/τριών στις ΤΥ ΖΕΠ
- Η τήρηση των προβλεπόμενων από τη νομοθεσία διαδικασιών και των κανόνων δημοσιότητας
ώστε να μη διαπιστωθούν αποκλίσεις κατά τις διοικητικές επαληθεύσεις, τις επιτόπιες επιθεωρήσεις, αλλά και τους ελέγχους που διενεργούνται από τα αρμόδια Ελεγκτικά Όργανα, προκειμένου να εξασφαλίζεται η επιλεξιμότητα και η νομιμότητα των δαπανών.
Στο πλαίσιο δημοσιότητας της σχετικής Πράξης, σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 1303/2013 και τον Εκτελεστικό Κανονισμό 821/2014, οι Περιφερειακές Διευθύνσεις Εκπαίδευσης, οι Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, οι Σχολικές Μονάδες και όλοι οι εμπλεκόμενοι που υλοποιούν την Πράξη στα έγγραφα που εκδίδουν (διαπιστωτικά τεστ, αιτήσεις-υπεύθυνες δηλώσεις γονέων, πρακτικά, διαβιβαστικά, πρωτόκολλα ανάληψης υπηρεσίας, μισθοδοτικές καταστάσεις, αποφάσεις τοποθέτησης/διάθεσης αναπληρωτών εκπαιδευτικών, αλληλογραφία, κ.λπ.) έχουν την υποχρέωση να χρησιμοποιούν την κάτωθι σήμανση:: (...)
Επίσης, έχουν την υποχρέωση να αναρτούν την αφίσα της σχετικής πράξης σε εμφανές σημείο στους χώρους των ΔΠΕ, καθώς και των σχολικών μονάδων ΠΕ που υλοποιούν τις δράσεις.
Το Υ.ΠΑΙ.Θ.A., μετά τη συγκέντρωση όλων των προτάσεων θα προβεί στην άμεση έκδοση ενιαίας επικαιροποιημένης Υπουργικής Απόφασης ένταξης των προτεινόμενων σχολικών μονάδων στις Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας, όπου δύνανται να λειτουργήσουν Τάξεις Υποδοχής ΖΕΠ για το σχολικό έτος 2024-2025. (Οι Υπουργικές αποφάσεις που έχουν εκδοθεί τα προηγούμενα έτη, στις οποίες είναι ενταγμένες ονομαστικά οι σχολικές μονάδες που δύνανται να δημιουργήσουν ΤΥ ΖΕΠ παύουν να ισχύουν).
Σε συνέχεια της έκδοσης της ανωτέρω Υπουργικής Απόφασης και μετά την οριστικοποίηση της κατανομής των εκπαιδευτικών, θα ακολουθήσει αποστολή εγκυκλίου προς τους Περιφερειακούς Διευθυντές Εκπαίδευσης προκειμένου να προβούν στην έκδοση των σχετικών αποφάσεων ίδρυσης ΤΥ ΖΕΠ.
Συνημμένα:
1. Διαπιστωτικά τεστ ανίχνευσης της ελληνομάθειας, (5) ηλεκτρονικά αρχεία τεστ ανίχνευσης της ελληνομάθειας (Φυλλάδιο για τον μαθητή _επίπεδο 1, επίπεδο 2, Φυλλάδιο για τον δάσκαλο, Φυλλάδιο απαντήσεων, εξώφυλλο διαπιστωτικού τεστ)
2. Πίνακας Α1
3. Λογότυπο ΕΣΠΑ
Σημείωση: Μπορείτε να κατεβάσετε όλα τα συνημμένα αρχεία πατώντας εδώ.
Η ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ
ΖΕΤΤΑ Μ. ΜΑΚΡΗ
Μετάβαση στις Οδηγίες Λειτουργίας Β' Φάσης Τάξεων Υποδοχής ΖΕΠ