ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΚΑΙ ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΕΠΙΛΗΨΙΑΣ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΧΩΡΟ
Αρ.Πρωτ.10737/Γ2/27-01-2014/ΥΠΑΙΘ
ΕΝΙΑΙΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ
Π/ΘΜΙΑΣ ΚΑΙ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ Γ΄ - ΜΑΘΗΤΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ
Πληροφορίες: Βάρλα Α., Αντωνίου Μ.
Τηλέφωνο: 210-34.43.272, 210-34.43.273
Fax: 210-34.43.390
ΘΕΜΑ: «Ενημέρωση των εκπαιδευτικών σχετικά με την επιληψία και τις πρώτες βοήθειες στο σχολικό περιβάλλον»
Σας ενημερώνουμε ότι, σύμφωνα με σχετικό έγγραφο του υπεύθυνου του Ειδικού Ιατρείου Επιληψίας της Νευρολογικής Κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου Αθηνών «Γ. Γεννηματάς», η επιληψία, με τις διάφορες μορφές της είναι μια αρκετά συχνή διαταραχή του εγκεφάλου (πάνω από 100.000 ασθενείς στην Ελλάδα) και εκδηλώνεται συχνά για πρώτη φορά στην παιδική και εφηβική ηλικία.
Για το λόγο αυτό είναι σημαντική η σωστή ενημέρωση των εκπαιδευτικών σχετικά με τις εκδηλώσεις της νόσου, την παροχή πρώτων βοηθειών κατά τη διάρκεια μιας επιληπτικής κρίσης στο σχολείο, αλλά και τη διαχείριση πιθανών επιπλοκών της, καθώς μια λανθασμένη αντιμετώπιση ή απόρριψη σε αυτήν την τόσο ευαίσθητη ηλικία μπορεί πρώιμα να στιγματίσει και να περιθωριοποιήσει τους πάσχοντες. Στη συνέχεια παραθέτουμε ορισμένες πληροφορίες, όπως μας εστάλησαν από το ανωτέρω Ειδικό Ιατρείο Επιληψίας, προς ενημέρωση των εκπαιδευτικών και γενικότερα της σχολικής κοινότητας.
1. Ορισμός επιληψίας
Η επιληψία είναι μία συχνή νόσος του εγκεφάλου που μπορεί να προέρχεται από ενδοκρανιακές ή εξωκρανιακές αιτίες. Χαρακτηρίζεται από επεισόδια τα οποία τείνουν να είναι επαναλαμβανόμενα και στα οποία υπάρχει διαταραχή στην κίνηση, αίσθηση, συμπεριφορά και συνείδηση.
2. Παράγοντες εμφάνισης κρίσης
i. Έλλειψη ύπνου ή τροφής
ii. Συναισθηματικό stress (πλήξη ή υπερδιέγερση)
iii. Μείωση ή διακοπή της φαρμακευτικής δοσολογίας
iv. Yψηλή θερμοκρασία, πυρετός
v. Ορμονικές μεταβολές
vi. Εναλλασσόμενα φωτεινά ερεθίσματα
vii.Ναρκωτικά, αλκοόλ, αλληλεπίδραση με άλλα φάρμακα
3. Τύποι προσβολών
Α. Τονικοκλονικές κρίσεις
Β. Παιδικές αφαιρέσεις
Γ. Απλές εστιακές κρίσεις (στα παιδιά κύρια ρολάνδειος επιληψία)
Δ. Σύνθετες εστιακές κρίσεις
Ε. Επιληπτική κατάσταση
4. Εμφανή συμπτώματα στο σχολείο
Ο γονέας του μαθητή ενημερώνεται από τον εκπαιδευτικό σε περίπτωση που ο μαθητής παρουσιάζει:
i. Απόσπαση προσοχής
ii. Γρήγορη κόπωση
iii. Βραδύτητα στην εκτέλεση εντολών
5. Αντιμετώπιση μιας τονικοκλονικής κρίσης
- Διατηρείτε την ψυχραιμία σας
- Φροντίζετε οι άλλοι μαθητές να απομακρυνθούν ήσυχα από την τάξη ή να μη συγκεντρωθούν γύρω από τον προσβαλλόμενο μαθητή
- Δεν μετακινείτε τον μαθητή από το σημείο πτώσης
- Βεβαιώνεστε για την ασφάλεια του μαθητή καθαρίζοντας τον γύρω από αυτόν χώρο (π.χ. σπασμένα γυαλιά)
- Τοποθετείτε κάτι μαλακό κάτω από το κεφάλι του μαθητή (π.χ. ένα μαξιλάρι ή ένα ρούχο)
- Ξεσφίγγετε κάθε ρούχο που τον πιέζει στον λαιμό
- Δεν εμποδίζετε τις κινήσεις του μαθητή κατά την ώρα της κρίσης και δεν τοποθετείτε τίποτε στο στόμα του (το τελευταίο είναι πολύ σημαντικό) δεν «καταπίνεται η γλώσσα» στη διάρκεια της κρίσης
- Όταν η κρίση έχει τελειώσει βάζετε το μαθητή σε θέση ανάρρωσης (γυρίζετε το μαθητή στο πλάι) για να διατηρηθεί ο αεραγωγός ανοιχτός
- Μένετε μαζί με το μαθητή έως ότου είσαστε σίγουροι ότι αυτός έχει συνέλθει εντελώς. Μόνο εάν η κρίση κρατήσει περισσότερο από 5΄ καλείτε ασθενοφόρο
- Ενθαρρύνετε το μαθητή και του εξηγείτε ότι η κρίση τελείωσε και είναι ασφαλής
Παρακαλούμε να ενημερώσετε σχετικά με τα ανωτέρω τις σχολικές μονάδες αρμοδιότητάς σας.
Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ
ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΜΕΡΚΟΥΡΗΣ
Αρ.Πρωτ.Φ.7/196238/Γ1/10-12-2013
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
ΕΝΙΑΙΟΣ ΔIΟIΚΗΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ Π/ΘΜJΑΣ ΚΑΙ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
Email : spudonpe(ΣΤΟ)minedu.gov.gr
Πληροφορίες : Σ. Λαπατά
Τηλέφωνο : 210 344 2247
FAX : 210 344 3354
ΘΕΜΑ : «Ενημέρωση των ειcπαιδευτικών σχετικά με την επιληψία ιcαι τις πρώτες βοήθειες στον σχολικό χώρο»
Σας γνωρίζουμε ότι το Ειδικό Ιατρεία Επιληψίας, της Νευρολογικής Κλινικής του Γενικού Νοσοκομείου Αθηνών, «Γεώργιος Γεννηματάς», με την από 4-12-13 επιστολή του προς το γραφείο του κ. Υφυπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, μας ενημερώνει σχετικά με την εrιιληψία και προτείνει πρώτες βοήθειες αναφορικά με αυτήν, τις οποίες δύνανται να ιτροσφέρουν οι εκπαιδευτιιcοί στους χώρους εντός των σχολικών μανάδων.
Η επιληψία, με τις διάφορες μορφές της, είναι μία αρκετά συχvή διαταραχή του εγκεφάλου που αφορά σε 100.000 ασθενείς στην Ελλάδα και εκδηλώνεται συχνά για πρώτη φορά στην παιδική και εφηβική ηλικία.
Για τον λόγο αυτό φίνεται πολύ σημαντική η ενημέρωση των εκπαιδευτικών περί των εκδηλώσεωv της νόσου καθώς πολύ συχνά η πρώτη εκδήλωση μπορεί να παρουσιαστεί σε ένα παιδί που «αφαιρείται» στο μάθημα.
Επιληψία και πρώτες βοήθειες
Η επιληψία, σύμφωνα με το ανωτέρω ειδικό ιατρείο, ορίζεται ως μία συχνή νόσος του εγκεφάλου που μπορεί να προέρχεται από ενδοκρανιακές ή εξωκρανιακές αιτίες. Χαρακτηρίζεται από επεισόδια τα οποία τείνουν να είναι επαναλαμβανόμενα και στα οποία υπάρχει διαταραχή στην κίνηση, στην αίσθηση, στη συμπεριφορά και στη συνείδηση.
Η ενημέρωση πρωτίστως αφορά στις πρώτες βοήθειες κατά τη διάρκεια της επιληmικής κρίσης στο σχολείο, αλλά και στη διαχείριση της κρίσης και των επιπλοκών της (ψυχολογικών, στάση των συμμαθητών απέναντι στον πάσχοντα, ειδική μεταχείριση του παιδιού στην τάξη).
Παράγοντες εμφάνισης κρίσης
i.. Έλλειψη ύπνου ή τροφής
ίί. Συναισθηματικό stress (πλήξη ή υπερδιέγερση)
ίiί. Μείωση ή διακοπή της φαρμακευτικής δοσολογίας
ίν. Υψηλή θερμοκρασία, πυρετός
ν. Ορμονικές μεταβολές
νί. Εναλλασσόμενα φωτεινά ερεθίσματα (flashing lights)
νίί. Ναρκωτικά, αλκοόλ, αλληλεπίδραση με άλλα φάρμακα
Τύποι προσβολών
Α. Τονικοκλονικές κρίσεις
Β. Παιδικές αφαιρέσεις
Γ. Απλές εστιακές κρίσεις
Δ. Σύνθετες εστιακές κρίσεις
Ε. Status epilepticus (επιληπτική κατάοταση)
Εμφαvή συμπτώματα στο σχολείο
Ο γονέας του μαθητή ενημερώνεται από τον εκπαιδευτικό σε περίπτωση που ο μαθητής παρουσιάζει:
- Απόσπαση προσοχής
- Γρήγορη κόπωση
- Βραδύτητα στην εκτέλεση εντολών
Αντιμετώπιση μιας τονικοκλονικής κρίσης
Όταν ένας μαθητής παρουσιάσει μία τοvικοκλοvική κρίση στο χώρο του σχολείου, παρακαλείστε όπως ακολοuθείτε τα παρακάτω:
• Διατηρείτε τηv ψυχραιμία σας
• Φροντίζετε οι άλλοι μαθητές να αιιομακρυνθούν ήσυχα από την τάξη ή' να μη συγκεvτρωθούv γύρω από τοv προσβαλλόμενο μαθητή
• Δεν μετακινείτε τον μαθητή από το σημείο πτώσης
• Επιβεβαιώνετε την ασφάλεια του μαθητή καθαρίζοντας τον γύρω από αυτόν χώρο (π.χ. σπασμένα γυαλιά)
• Τοποθετείτε κάτι μαλακό κάτω από το κεφάλι του μαθητή (π.χ. ένα μαξιλάρι ή ένα ρούχο)
• Ξεσφίγγετε κάθε ρούχο που τον πιέζει στον λαιμό
• Δεν εμποδίζετε τις κινήσεις του μαθητή κατά την ώρα της κρίσης και δεv τοποθετείτε τίποτε στο στόμα του (το τελευταίο είναι πολύ σημαντικό: ΔΕΝ «ΚΑΤΑΠΙΝΕΤΑΙ Η ΓΛΩΣΣΑ» στη διάρκεια της κρίσης
• Όταν n κρίση έχει τελειώσει, βάζετε τον μαθητή σε Θέση ανάρρωσης (τον γυρίζεται στο πλάι) για να διατηρηθεί ο αεραγωγός ανοιχτός
• Μένετε μαζί με τον μαθητή έως ότου είσαστε σίγουροι ότι αυτός έχει συνέλθει εντελώς. Μόνο αν η κρίση κρατήσει περισσότερο από 5' καλείτε το ΕΚΑΒ (τηλ. 166)
• Ενθαρρύνεται τον μαθιπή και του εξηγε{τε ότι η κρίση τελεlωσε και ε(ναι ασφαλής
Παρακαλούνται όλοι οι εκπαιδεuτικοί των Σχολικών μονάδων να ενημερωθούν ενυπόγραφα.
Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔJΕΥΘΥΝΣΗΣ
ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΣ