ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΗΡΗΣΗΣ ΩΡΑΡΙΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΥΠΑΛΛΗΛΩΝ ΣΕ ΔΗΜΟΣΙΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ
Αρ.Πρωτ.ΔΙΑΔΠ/Φ.Β.1/28874/21-10-2013/ΥΠΑΙΘ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΠΛΟΥΣΤΕΥΣΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑΣ
ΤΜΗΜΑ ΣΥΝΘΗΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑΣ
Πληροφορίες: Κωνσταντίνα Καζάκου, Ελένη Κοντομηνά
Τηλέφωνο: 213 1313154, -3126, -3164
Fax: 210 3389139
ΘΕΜΑ: «Έλεγχος τήρησης ωραρίου εργασίας των υπαλλήλων σε δημόσιες υπηρεσίες, Ο.Τ.Α. α΄ και β΄ βαθμού και Ν.Π.Δ.Δ.»
Το ισχύον θεσμικό πλαίσιο (άρθρο 41 του ν. 3979/2011) καθορίζει σε σαράντα (40) ώρες εβδομαδιαίως το χρόνο εργασίας των υπαλλήλων Δημοσίου, Ο.Τ.Α. α’ και β’ βαθμού και Ν.Π.Δ.Δ., και σε πέντε (5) τις επιλογές ωρών προσέλευσης και αποχώρησης αυτών (σχετική η με αρ. πρωτ.ΔΙΑΔΠ/Φ.Β.1/14757/25.7.2011 (Β΄1659) απόφαση του Υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης).
Σύμφωνα με το άρθρο 29 του Κώδικα Κατάστασης Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλλήλων Ν.Π.Δ.Δ. που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν.3528/2007, «ο υπάλληλος παρέχει την εργασία του μέσα στον οριζόμενο από τις κείμενες γενικές ή ειδικές διατάξεις χρόνο». Η μη τήρηση του ωραρίου από τον υπάλληλο και η παράλειψη του προϊσταμένου να ελέγχει την τήρησή του είναι πειθαρχικό παράπτωμα το οποίο θέτει τον
υπάλληλο αυτοδίκαια σε αργία, σύμφωνα με την Υποπαράγραφο Ζ3, του άρθρου πρώτου του ν.4093/2012.
Αναφορικά με τον τρόπο ελέγχου τήρησης του ωραρίου εργασίας των υπαλλήλων παρατηρείται ανομοιομορφία μεταξύ των φορέων του δημοσίου. Ειδικότερα, υπάρχουν φορείς που διαθέτουν ηλεκτρονικό – ψηφιακό μηχανισμό σήμανσης, άλλοι απλές συσκευές σήμανσης (ρολόγια) όπου οι υπάλληλοι σημαίνουν τις κάρτες τους, ενώ ορισμένοι φορείς διατηρούν σχετικά βιβλία στα οποία υπογράφουν οι υπάλληλοι κατά την προσέλευση και αποχώρησή τους.
Προκειμένου να υπάρξει μια συνολική καταγραφή και αποτίμηση της υφιστάμενης κατάστασης, παρακαλούνται οι υπόχρεοι φορείς να ενημερώσουν την Υπηρεσία μας αναφορικά με το σύστημα ελέγχου τήρησης του ωραρίου που διαθέτουν και χρησιμοποιούν και να αποστείλουν τις απαντήσεις τους στην ηλεκτρονική διεύθυνση orario(ΑΤ)ydmed.gov.gr το αργότερο έως και την 8η Νοεμβρίου 2013.
Δεδομένου ότι πρέπει να διασφαλιστεί η ορθή τήρηση του ωραρίου εργασίας και η ίση μεταχείριση των υπαλλήλων, επιβάλλεται η καθιέρωση ενιαίου συστήματος ελέγχου σε όλες τις υπηρεσίες του δημοσίου. Για το λόγο αυτό, θα πρέπει οι φορείς, που δε διαθέτουν ηλεκτρονικό – ψηφιακό μηχανισμό σήμανσης, να προχωρήσουν άμεσα στην εγκατάστασή του, δεδομένου ότι αποτελεί το πλέον αξιόπιστο σύστημα ελέγχου, και να ενημερώσουν σχετικά την Υπηρεσία μας στην ως άνω αναφερόμενη ηλεκτρονική διεύθυνση.
Κατόπιν των ανωτέρω, παρακαλούνται οι Διευθύνσεις Διοικητικού/Προσωπικού των φορέων να μεριμνήσουν για την ενημέρωση των Υπηρεσιών και Ν.Π.Δ.Δ. που εποπτεύουν και οι Διευθύνσεις Διοίκησης των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων για την ενημέρωση των ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμού και των Ν.Π.Δ.Δ. της χωρικής τους αρμοδιότητας.
Η παρούσα εγκύκλιος αναρτάται και στο διαδικτυακό τόπο του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης www.ydmed.gov.gr στη διαδρομή: Διοικητική Μεταρρύθμιση/Συνθήκες εργασίας.
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΛΕΓΧΩΝ ΣΩΜΑΤΟΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ-ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ (ΣΕΕΔΔ)
Αθήνα, 18 Ιουλίου 2013
ΣΩΜΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΤΩΝ – ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Το Σώμα Επιθεωρητών-Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης συμμετέχει ενεργά στο Πρόγραμμα του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης για την οργανωτική αναδιάρθρωση και τη λειτουργική αναβάθμιση των δημοσίων υπηρεσιών, καθώς και για την ενίσχυση της λογοδοσίας και πειθαρχικής ευθύνης των δημοσίων υπαλλήλων. Στο πλαίσιο αυτό διενεργεί ελέγχους, μεταξύ άλλων, και για τη διαπίστωση της τήρησης του χρόνου εργασίας από τους υπαλλήλους.
Από τους ελέγχους αυτούς που βρίσκονται σε εξέλιξη σε διάφορους φορείς σε όλη την επικράτεια, προκύπτει ότι τα συστήματα ελέγχου υπολειτουργούσαν ενώ παρατηρήθηκε απροθυμία των αρμοδίων διοικητικών οργάνων να ελέγξουν την τήρηση του εργασιακού χρόνου και να επιβάλουν τις κατά νόμο προβλεπόμενες πειθαρχικές και διοικητικές κυρώσεις.
Για το λόγο αυτό, το ΣΕΕΔΔ, κατόπιν σχετικής εντολής του Υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, επεκτείνει τους σχετικούς ελέγχους σε μεγάλο αριθμό φορέων, με σκοπό να συμβάλει αποτελεσματικά στην εξάλειψη του φαινομένου της αδικαιολόγητης αποχής από τα υπηρεσιακά καθήκοντα, το οποίο προκαλεί σοβαρά προβλήματα στη λειτουργία των υπηρεσιών και στην εξυπηρέτηση των πολιτών.
Σημειώνεται, ότι η τήρηση του χρόνου εργασίας, ο οποίος από 16-6-2011 με το νόμο 3979/2011 αυξήθηκε από τριανταεπτά και μισή (37 και ½) ώρες σε σαράντα (40) εβδομαδιαίως, δηλαδή ανέρχεται σε οκτώ ώρες ημερησίως, αποτελεί θεμελιώδη υποχρέωση των υπαλλήλων των Δημοσίων Υπηρεσιών, των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ) και των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) Α και Β΄ βαθμού.
Η μη εκπλήρωση της ανωτέρω υποχρέωσης από ορισμένους υπαλλήλους δημιουργεί αρνητική εικόνα για το σύνολο της Δημόσιας Διοίκησης και υπονομεύει τη σχέση εμπιστοσύνης με τους πολίτες. Αυτή η αρνητική εικόνα αδικεί το προσωπικό που εργάζεται ευσυνείδητα και πολλές φορές υπό δυσχερείς συνθήκες. Κατά συνέπεια, το φαινόμενο αυτό πρέπει να αντιμετωπισθεί άμεσα και αποτελεσματικά.
Επισημαίνεται, επίσης, ότι ο έλεγχος της τήρησης του εργασιακού χρόνου από το προσωπικό του δημοσίου αποτελεί ευθύνη των άμεσων Προϊσταμένων και των Διευθύνσεων Διοικητικού/Προσωπικού, που οφείλουν, σε περίπτωση μη τήρησης, εν όλω ή εν μέρει, του χρόνου εργασίας, να μεριμνούν για την ανάλογη περικοπή των αποδοχών των υπαλλήλων, καθώς και για την άσκηση του πειθαρχικού ελέγχου. Ήδη, το ΣΕΕΔΔ ολοκλήρωσε τους ελέγχους του στις Κεντρικές Υπηρεσίες των Υπουργείων Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Τουρισμού, στις Υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Πολιτισμού του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού που στεγάζονται στο κτίριο επί της οδού Μπουμπουλίνας 20-22 και στις Υπηρεσίες του Υπουργείου Εσωτερικών που στεγάζονται στο κτίριο επί της οδού Ευαγγελιστρίας 2, από τους οποίους προέκυψαν τα εξής:
Στο Υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης κατά το μήνα Νοέμβριο 2012, που εξετάστηκε δειγματοληπτικά, από το σύνολο των εργαζομένων που ελέγχθηκαν, δεκαεννέα (19) υπάλληλοι απουσίαζαν για περισσότερες από οκτώ (8) ώρες αθροιστικά σε μηνιαία βάση, ενώ παρατηρήθηκαν και ορισμένες ολιγόλεπτες καθυστερήσεις ή πρόωρες αποχωρήσεις υπαλλήλων. Σημειώνεται, ότι η πλειοψηφία των εργαζομένων τήρησε τον ως άνω αναφερόμενο προβλεπόμενο χρόνο εργασίας και μάλιστα αρκετοί εξ αυτών εργάστηκαν και πέραν των οκτώ (8) ωρών ημερησίως.
Για μεγάλο χρονικό διάστημα η Διεύθυνση Διοικητικού παρέλειψε να διενεργήσει έλεγχο για τη συμπλήρωση του χρόνου εργασίας από το προσωπικό και μέχρι το χρόνο του ελέγχου του ΣΕΕΔΔ δεν είχε μεριμνήσει για την ανάλογη περικοπή των αποδοχών των υπαλλήλων που δεν συμπλήρωναν τον εργασιακό χρόνο, και για την πειθαρχική τους δίωξη.
Στο Υπουργείο Τουρισμού, το Νοέμβριο 2012, κατά τον οποίο είχε εγκριθεί υπερωριακή απασχόληση, ποσοστό 75% των υπαλλήλων τήρησαν τον υποχρεωτικό χρόνο εργασίας, όμως σε 50 υπαλλήλους καταβλήθηκε υπερωριακή αμοιβή για 1-2 ώρες επιπλέον των δεδουλευμένων βάσει ωροσήμανσης, με εξαίρεση δύο περιπτώσεις που η διαφορά ήταν 8-9 ώρες. Η Υπηρεσία δικαιολόγησε την επιλογή της επικαλούμενη επιβράβευση των συγκεκριμένων υπαλλήλων, χωρίς ωστόσο αυτό να προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία. Κατά το τρίμηνο Μαρτίου-Μαΐου 2012, κατά το οποίο δεν χορηγήθηκαν υπερωρίες, μόνο το 23% των υπαλλήλων τήρησε το χρόνο εργασίας και μάλιστα 13 υπάλληλοι παρουσίασαν αναιτιολόγητη αρνητική απόκλιση, που αθροιστικά ξεπερνούσε τον εργασιακό χρόνο τριών ημερών. Παρά τα ανωτέρω, η Διεύθυνση Διοικητικού δεν είχε μεριμνήσει για την ανάλογη περικοπή αποδοχών και τον πειθαρχικό έλεγχο των υπαλλήλων.
Επίσης, παρά την επανειλημμένη χρήση βραχυχρόνιων αναρρωτικών αδειών από μεγάλο ποσοστό του προσωπικού, η Υπηρεσία δεν εφαρμόζει την πρόβλεψη του Υπαλληλικού Κώδικα για κατ’ οίκον εξέταση, λόγω έλλειψης ελεγκτή-ιατρού. Χαρακτηριστικά σημειώνεται ότι το 2012 από τους 246 υπαλλήλους, 180 έλαβαν 1.765 ημέρες αναρρωτικής άδειας, δηλαδή κατά μέσο όρο 10 ημέρες έκαστος
Στις Υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Πολιτισμού του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού που στεγάζονται στο κτίριο επί της οδού Μπουμπουλίνας 20-22, διαπιστώθηκε ότι αν και από το 1998 είχε εγκατασταθεί ηλεκτρονικό σύστημα παρακολούθησης της τήρησης του εργασιακού χρόνου αυτό τέθηκε σε λειτουργία μόλις το 2012, χωρίς όμως να ενεργοποιηθεί η δυνατότητα απεικόνισης των τυχόν αποκλίσεων στη συμπλήρωση του εργασιακού χρόνου ανά υπάλληλο. Η Διεύθυνση Διοικητικού δεν ενημέρωνε ανελλιπώς το ηλεκτρονικό σύστημα με τις χορηγούμενες άδειες ώστε αυτό να παρέχει αξιόπιστα στοιχεία και μέχρι τη διενέργεια του ελέγχου από το ΣΕΕΔΔ δεν είχε μεριμνήσει για την ανάλογη περικοπή αποδοχών και τον πειθαρχικό 4 έλεγχο των υπαλλήλων που δεν τηρούσαν το χρόνο εργασίας.
Κατά το Νοέμβριο 2012 που εξετάστηκε δειγματοληπτικά, προέκυψε ότι το 68,69% των υπαλλήλων δεν τήρησαν το χρόνο εργασίας και μάλιστα 113 υπάλληλοι είχαν ελλείποντα χρόνο που αθροιστικά υπερέβαινε τη μία εργάσιμη ημέρα. Επιπλέον διαπιστώθηκε ότι, παρά το γεγονός ότι κατά το έτος 2012, το προσωπικό έλαβε κατά μέσο όρο 9 ημέρες αναρρωτικής άδειας, δεν εφαρμόστηκε η πρόβλεψη για κατ’ οίκον εξέταση των υπαλλήλων από τους ελεγκτές ιατρούς της υπηρεσίας. Παράλληλα χορηγήθηκαν αναρρωτικές άδειες άνω των 10 ημερών χωρίς προηγούμενη γνωμάτευση της οικείας υγειονομικής επιτροπής και σε ορισμένες περιπτώσεις έγιναν αποδεκτά δικαιολογητικά που υποβλήθηκαν εκπρόθεσμα και με σημαντική καθυστέρηση.
Στις Υπηρεσίες του Υπουργείου Εσωτερικών που στεγάζονται στο κτίριο επί της οδού Ευαγγελιστρίας 2 (οκτώ Διευθύνσεις), εντοπίσθηκαν έξι (6) υπάλληλοι που απείχαν αδικαιολόγητα από τα καθήκοντά τους για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ειδικότερα, μια υπάλληλος απείχε από τα καθήκοντά της για χρονικό διάστημα άνω των δύο (2) ετών, ένας υπάλληλος για επτά συνεχόμενους μήνες, ενώ για έξι μήνες δεν συμπλήρωνε το 8ωρο και ένας υπάλληλος απουσίασε για δύο μήνες. Επιπλέον, ένας υπάλληλος απουσίαζε αδικαιολόγητα για χρονικό διάστημα 42 ημερών και δύο άλλοι επί επτά μήνες δεν συμπλήρωναν το 8ωρο. Για ορισμένες από τις ως άνω περιπτώσεις η αρμόδια Διεύθυνση Διοικητικού προέβη σε ενέργειες για την αναλογική περικοπή των αποδοχών τους και για την πειθαρχική τους δίωξη, αφού όμως είχε προηγηθεί ο έλεγχος του Σ.Ε.Ε.Δ.Δ..
Εν όψει των ανωτέρω, το ΣΕΕΔΔ με στόχο την εξάλειψη του φαινομένου της αδικαιολόγητης αποχής από τα υπηρεσιακά καθήκοντα, διατύπωσε προτάσεις προς τις Διευθύνσεις Διοικητικού των φορέων που ελέγχθηκαν, τόσο για τη βελτίωση και τον εκσυγχρονισμό των συστημάτων ελέγχου, όσο και για την αναζήτηση των αχρεωστήτως καταβληθέντων και ζήτησε από τους οικείους Υπουργούς τον καταλογισμό πειθαρχικών ευθυνών στους ασυνεπείς υπαλλήλους και στα όργανα διοίκησης τα οποία αν και έχουν τη σχετική ευθύνη, παραλείπουν να ελέγξουν την τήρηση του χρόνου εργασίας.