Θεματική Εβδομάδα στα Γυμνάσια

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ 2020

Αρ.Πρωτ.Φ1/14332/Δ2/31-01-2020/ΥΠΑΙΘ

ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Π/ΘΜΙΑΣ, Δ/ΘΜΙΑΣ
ΕΚΠ/ΣΗΣ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ
Π/ΘΜΙΑΣ ΚΑΙ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ, ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ Δ.Ε.
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
----
email : spoudonde(ΣΤΟ)minedu.gov.gr
Πληροφορίες : Πασχαλίδου Α. (Δ.Ε.)
Βάρλα Ά. (Δ.Ε.)
Λυμπεροπούλου Φ. (Ε.Α.Ε.)
Τηλέφωνο : 210344.3422 (Δ.Ε)
210344.3272 (Δ.Ε.)
210344.2933 (Ε.Α.Ε.)
Fax : 210344.3390

ΘΕΜΑ: Ενημέρωση για τη Θεματική Εβδομάδα

Λαμβάνοντας υπόψη το με αρ. 1/03-01-2020 απόσπασμα πρακτικού του Δ.Σ. του Ι.Ε.Π., σας ενημερώνουμε ότι κατά το τρέχον σχολικό έτος 2019-2020 και εφεξής, δεν θα υλοποιηθεί η Θεματική Εβδομάδα στα Γυμνάσια της χώρας.

Η ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
ΣΟΦΙΑ ΖΑΧΑΡΑΚΗ

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ 2019

«Δημοκρατική Συνύπαρξη και Ανθρώπινα Δικαιώματα»

Αρ.Πρωτ.Φ1/6058/Δ2/15-01-2018/ΥΠΠΕΘ

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ, ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ
ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ B΄
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ Β΄
-----

Πληροφορίες : Ά. Βάρλα (Δ.Ε)
Ζ. Κατσάνου (Δ.Ε)
Π. Κανελλοπούλου (Δ.Ε)
Φ. Λυμπεροπούλου (Ε.Α.Ε)
Τηλέφωνα : 210 344.3272, 3314, 3005 (Δ.Ε)
210 344.2193 (Ε.Α.Ε)
Φαξ : 210 344.3390
Email : spoudonde(ΣΤΟ)minedu.gov.gr

ΘΕΜΑ: Υλοποίηση στο Γυμνάσιο Θεματικής Εβδομάδας Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης σε ζητήματα Δημοκρατικής Συνύπαρξης και Ανθρώπινων Δικαιωμάτων κατά το σχολικό έτος 2018-2019.

Έχοντας υπόψη το με αρ. πρ. 61/20-12-2018 Απόσπασμα Πρακτικού του Δ.Σ. του Ι.Ε.Π., σας ενημερώνουμε ότι κατά το σχολικό έτος 2018-2019 υλοποιείται στα Γυμνάσια, Ενιαία Ειδικά Επαγγελματικά Γυμνάσια-Λύκεια, Εργαστήρια Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, ΔΥΕΠ Γυμνασίων της χώρας Θεματική Εβδομάδα με τίτλο «Δημοκρατική Συνύπαρξη και Ανθρώπινα Δικαιώματα». Ο φετινός θεσμός της Θεματικής Εβδομάδας θα συμπεριλάβει και πάλι τη θεματική ενότητα «Σώμα και Ταυτότητα» με τις υποενότητες «διατροφή και υγεία», «πρόληψη εθισμού και εξαρτήσεων» και «έμφυλες ταυτότητες» ως προς τη διαμόρφωση της σχέσης με το σώμα, την αυτοεικόνα και αυτοαντίληψη των νέων και θα τα μπολιάσει με θέματα δημοκρατικής κουλτούρας και ανθρώπινων δικαιωμάτων. Οι μαθητές και οι μαθήτριες θα έχουν την ευκαιρία να συζητήσουν τις ανησυχίες και τις προκλήσεις που εγείρουν θέματα υγείας, ασφάλειας, ελευθερίας από εθισμούς και εξαρτήσεις, έμφυλων ταυτοτήτων και να αναζητήσουν λύσεις που θα διασφαλίζουν τα δικαιώματά τους στους αντίστοιχους τομείς. Επιπλέον, θα δοθεί στη σχολική κοινότητα η δυνατότητα να αναστοχαστεί ως προς τους όρους και τις συνθήκες που μπορούν να διασφαλίσουν μια αξιοπρεπή συμβίωση στον χώρο του σχολείου και ευρύτερα.

Η φετινή Θεματική Εβδομάδα, επεκτείνοντας και εμβαθύνοντας το υλικό που έχει καθιερωθεί στις θεματικές της ενότητες στη Δημοκρατία και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, αποσκοπεί στην ενδυνάμωση της δημοκρατίας στον χώρο του σχολείου και στην ενίσχυση της ικανότητας των μαθητών/τριών να συνδιαλέγονται, να συζητούν και να συναποφασίζουν με δημοκρατικό τρόπο όλα τα θέματα που αφορούν στο κοινωνικό κλίμα και στην απόλαυση των ανθρώπινων δικαιωμάτων τους χωρίς διακρίσεις.

Μέσω της μεθοδολογίας υλοποίησης στα θέματα Δημοκρατίας και συγκεκριμένα στη Δημοκρατική Συνύπαρξη και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, η Θεματική Εβδομάδα 2018-19 αποσκοπεί :

1. Να συμβάλει στην περαιτέρω καλλιέργεια του κοινωνικού περιβάλλοντος μάθησης και την περαιτέρω ανάπτυξη της δημοκρατίας στη σχολική κοινότητα.
2. Να εμπλέξει τη σχολική κοινότητα σε συμμετοχικές, συνεργατικές δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης αντιμετωπίζοντας ως θετική πρόκληση τα προβλήματα ένταξης, διαφοροποίησης, περιθωριοποίησης, διακρίσεων, τα οποία έχει καταγράψει η κοινότητα.
3. Να προσφέρει παιδαγωγικά κατάλληλες εμπειρίες, ώστε ο καθένας και η καθεμία να αναστοχαστεί ως προς τη σχέση του ατόμου μέσα σε μια συλλογικότητα με όρους αυτονομίας και συνύπαρξης και ως προς τις συνθήκες διασφάλισης και προάσπισης των δικαιωμάτων μέσα στη σχολική κοινότητα.
4. Να στοχεύσει στην εμπέδωση ή εμβάθυνση ατομικών ικανοτήτων και συλλογικών διαδικασιών συμμετοχής, λήψης αποφάσεων, διαμεσολάβησης και εκπροσώπησης, ανάληψης υποχρεώσεων και υιοθέτησης κανόνων συνεργασίας, προκειμένου να απαντηθούν θέματα που αφορούν την εκπαιδευτική κοινότητα.
5. Να αναπτύξει δραστηριότητες και να επεξεργαστεί κατάλληλο εκπαιδευτικό υλικό στη διατροφή, στην κυκλοφορία, στην αυτοπροστασία, στον αυτοπροσδιορισμό και στην κοινωνικοποίηση με όρους δημοκρατικής συνύπαρξης και σεβασμού του Άλλου, του διαφορετικού.
6. Να καλλιεργήσει καλές πρακτικές στο σχολείο σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα, την εκπροσώπηση, τη διαβούλευση, την κοινωνικοποίηση και τη συμπερίληψη, την ισότητα και την οπτική φύλου, τη μη βίαιη επίλυση συγκρούσεων, την πολιτειακή ευθύνη και τις έμφυλες ταυτότητες.
7. Να επεξεργαστεί τις θεματικές υπό το πρίσμα των ανθρώπινων δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας ώστε να καλλιεργηθεί η ικανότητα να επιλύονται προβλήματα και διαφωνίες σχετικά με τα πεδία της θεματικής (ποιότητα ζωής, οδική ασφάλεια, καταναλωτισμός, εξαρτήσεις, εθισμός, έμφυλες ταυτότητες, συμπερίληψη, ισότητα, αξιοπρέπεια, διακρίσεις κ.ά.) με συνεργασία, διάλογο και επιχειρηματολογία.
8. Να απαντήσει στο δικαίωμα μαθητών και μαθητριών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ή/και αναπηρίες να συμπεριλαμβάνονται σε όλες τις εκπαιδευτικές πολιτικές, να συνεκπαιδεύονται και να συνδιοργανώνουν εκπαιδευτικές δράσεις, σύμφωνα με την με αρ.πρωτ. 172877/Δ3/17-10-2016 (ΦΕΚ 3561/τΒ΄/4-11-2016) Υπουργική Απόφαση Συνεκπαίδευσης και
9. Να ενδυναμώσει τον ρόλο της σχολικής κοινότητας να καλλιεργεί τη δημοκρατική συνύπαρξη, τη διαπολιτισμική συμπεριληπτική εκπαίδευση και την ακώλυτη πρόσβαση των νεοεισερχόμενων παιδιών-προσφύγων στην εκπαίδευση.

Αναμένεται, επίσης, να αξιοποιηθεί η θετική εμπειρία από τις δράσεις υλοποίησης της με αρ.πρωτ. 172877/Δ3/17-10-2016 (ΦΕΚ 3561/τΒ΄/4-11-2016) Υπουργικής Απόφασης Συνεκπαίδευσης των σχολικών μονάδων γενικής και ειδικής εκπαίδευσης στην άρση των όποιων εμποδίων και φραγμών στην ισότιμη πρόσβαση των μαθητών/τριών στη μάθηση και την υποστήριξη της σχολικής κοινότητας.

1. Μεθοδολογία Υλοποίησης της Θεματικής Εβδομάδας

Στο ευρύτερο οργανωτικό πλαίσιο των δράσεων ευαισθητοποίησης στα ανθρώπινα δικαιώματα και καλλιέργειας στάσεων και δεξιοτήτων στη δημοκρατική συνύπαρξη, οι γνωστές θεματικές διαμορφώνονται ως εξής:

Ανθρώπινα δικαιώματα και Δημοκρατική Συνύπαρξη με έμφαση:

Α) στη Διατροφή και στην Ποιότητα Ζωής

Β) στην Κυκλοφοριακή Αγωγή – Οδική Ασφάλεια

Γ) στην Πρόληψη κατά των Εξαρτήσεων και του Εθισμού

Δ) στον Σεβασμό του Άλλου

Ε) στις Έμφυλες Ταυτότητες

Η Θεματική Εβδομάδα θα υλοποιηθεί στον διδακτικό χρόνο του σχολικού ωρολογίου προγράμματος. Οι γνωστές από τα προηγούμενα σχολικά έτη θεματικές φέτος συνδέονται με τη Χάρτα των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Παιδιών που συνιστούν το ευρύτερο πλαίσιο για την προσέγγιση και ανάλυση της καθημερινότητας των μαθητών/τριών.

Κατά την υλοποίηση του Σχεδίου Θεματικής Εβδομάδας, η σχολική κοινότητα διοργανώνει δράσειςκαι δραστηριότητες:

α) για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατική συνύπαρξη για όλες τιςτάξεις και το σύνολο της σχολικής κοινότητας (λεπτομέρειες στον Φάκελο Εκπαιδευτικού Υλικού γιατη «Δημοκρατία και Ανθρώπινα Δικαιώματα», iep.edu.gr/thematikievdomada/) και

β) ανά τάξη,αφιερωμένες σε μια θεματική υπό-ενότητα, συνδέοντας και εξειδικεύοντας τη θεματική με τηνοπτική της Δημοκρατικής Συνύπαρξης και των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων (λεπτομέρειες στονεπικαιροποιημένο Φάκελο Εκπαιδευτικού Υλικού της κάθε θεματικής,iep.edu.gr/thematikievdomada/).

Οι δράσεις διοργανώνονται διαθεματικά και διεπιστημονικά, περιλαμβάνουν εμπειρίες και διαπνέονται από πρακτικές δημοκρατικής οργάνωσης του σχολείου ή της τάξης.

1 Α Προγραμματισμός:

Οι θεματικές επιλέγονται κατά τις παραπάνω διαδικασίες ή κατόπιν απόφασης του Συλλόγου Διδασκόντων/ουσών. Σε κάθε περίπτωση ο Σύλλογος Διδασκόντων/ουσών συζητά και αποφασίζει με ποιον τρόπο θα υλοποιηθεί η Θεματική Εβδομάδα λαμβάνοντας υπόψη τις απόψεις των μαθητών/τριών που θα έχουν καταγραφεί κατόπιν διαβούλευσης και άλλων δημοκρατικών διαλογικών διαδικασιών.

Λαμβάνεται μέριμνα κατά το δυνατόν για τη συνοχή και τη συνέχεια του περιεχομένου των δράσεων στη διάρκεια της ημέρας.

Οι σχετικές δράσεις και εκδηλώσεις υλοποιούνται στο σύνολό τους στη διάρκεια του σχολικού ωρολογίου προγράμματος. Οι εκπαιδευτικοί του σχολείου στο πλαίσιο του διδακτικού τους ωραρίου και του ωρολογίου προγράμματος κάθε τάξης οργανώνουν δραστηριότητες που απευθύνονται στους μαθητές και τις μαθήτριες του σχολείου, οι οποίες σχεδιάζονται και υλοποιούνται σύμφωνα με τα περιεχόμενα του Φακέλου Εκπαιδευτικού Υλικού που θα είναι στη διάθεση των σχολείων.

Ο Σύλλογος Διδασκόντων/ουσών μπορεί να μεταβάλει, στον βαθμό που χρειάζεται, το ωρολόγιοπρόγραμμα της εβδομάδας, διατηρώντας όμως για κάθε εκπαιδευτικό τον συνολικό αριθμόδιδακτικών ωρών που έχει στο εβδομαδιαίο πρόγραμμα. Κάποιες δράσεις μπορεί να είναι κοινέςγια περισσότερα από ένα τμήματα ή και τάξεις του σχολείου, κάποιες άλλες να αναπτύσσονταιπαράλληλα σε τμήματα ή τάξεις ή και να αφορούν αποκλειστικά ένα τμήμα του σχολείου.

Οι δραστηριότητες που θα επιλεγούν δεν είναι υποχρεωτικό να συνδεθούν με συγκεκριμένες ενότητες των μαθημάτων που διδάσκονται σε κάθε τάξη.

Δύνανται να διοργανωθούν, εντός του σχολείου, απογευματινές δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των γονέων με τη συμμετοχή του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων. Στις δράσεις αυτές συμμετέχουν και εκπαιδευτικοί σε εθελοντική βάση. Επισημαίνεται ότι αφενός οι μαθητές/τριες υποχρεούνται να παρακολουθούν κανονικά τις δράσεις της ομάδας, αφετέρου ότι κατά την υλοποίηση δράσεων για τους μαθητές/τριες από εκπροσώπους συνεργαζόμενων φορέων η παρουσία του/της διδάσκοντα/σκουσας κάθε τμήματος είναι υποχρεωτική.

1Β Το νόημα της Δημοκρατικής Συνύπαρξης και των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων στη Θεματική Εβδομάδα :

Η φετινή Θεματική Εβδομάδα αποσκοπεί να βελτιώσει το κοινωνικό κλίμα του σχολείου και τις ανθρώπινες σχέσεις και να αποσοβήσει στάσεις και συμπεριφορές ή πρακτικές προκατάληψης και μισαλλοδοξίας όπως είναι η βίαιη-τοξική ομιλία και συμπεριφορά, η περιθωριοποίηση λόγω διαφορετικότητας και οι συγκρούσεις μεταξύ των μελών της σχολικής κοινότητας.

Οι δράσεις στο πλαίσιο της Θεματικής Εβδομάδας διοργανώνονται διαθεματικά και διεπιστημονικά, περιλαμβάνουν εμπειρίες συνεργασίας, διαλόγου και συμμερισμού και αξιοποιούν πρακτικές δημοκρατικής οργάνωσης του σχολείου ή της τάξης, όπως οι παρακάτω :

Α) Το βαρόμετρο της δημοκρατικής και αξιοπρεπούς συνύπαρξης στην τάξη ή και στο σχολείο μας, μέσω του οποίου μπορεί να καταγραφεί το επίπεδο δημοκρατικής παιδείας σε αναφορά με τη θεματική με την οποία εργάστηκαν. Οι μετρήσεις μπορούν να ληφθούν με όποιο τρόπο ταιριάζει στις ομάδες. Για παράδειγμα, μέσω ενός παιχνιδιού στις μικρές ηλικίες ή μιας ποσοτικής έρευνας στις μεγάλες ηλικίες (βλ. προτεινόμενες δράσεις στον Φάκελο Εκπαιδευτικού Υλικού για τη «Δημοκρατία και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα», iep.edu.gr/thematikievdomada/). Το βαρόμετρο μπορεί να εφαρμοστεί τόσο κατά την έναρξη της Θεματικής Εβδομάδας για την αποτύπωση των τάσεων, όσο και κατά τη λήξη της για την αποτίμηση του οφέλους από αυτήν.

Β) Εμπειρία δημοκρατικών διαδικασιών και κριτικός αναστοχασμός. Στη Θεματική Εβδομάδα συνιστάται να εμπλακούν μέσω των διαδικασιών τους συλλογικότητες, όπως οι Σύλλογοι Γονέων και Κηδεμόνων ή οι Σύλλογοι Διδασκόντων/ουσών, το Μαθητικό Συμβούλιο κ.ά.

Γ) Ανταλλαγή εμπειριών και συμπερασμάτων. Μεταφορά από ομάδα σε ομάδα, με διαδικασίες εκλογής εκπροσώπων, με διαβούλευση και διάλογο, με βιώματα που στοχεύουν στην ευαισθητοποίηση των μαθητών/τριών άλλων τάξεων ή και γενίκευση της εφαρμογής του Βαρόμετρου σε άλλες τάξεις.

Δ) Η διαθεματικότητα και η έρευνα δράσης. Έμφαση δίνεται στις εκπαιδευτικές δράσεις που οργανώνονται από τους ίδιους τους μαθητές και μαθήτριες, στις συνεργατικές πρακτικές μεταξύ εκπαιδευτικών διαφόρων ειδικοτήτων, εκπαιδευτικών και γονέων, εκπαιδευτικών και μαθητών/τριών, στις δράσεις που προβλέπουν διαβούλευση και συμμετοχή όλων στη λήψη της απόφασης, στη συνδιδασκαλία.

Ε) Συνέλευση τάξης. Έμφαση δίνεται στην ικανότητα των μαθητών και μαθητριών να αναπτύσσουν διάλογο, επιχειρηματολογία και ανάπτυξη ευθύνης σε από κοινού αποφάσεις. Η συνέλευση τάξης μπορεί να αποτελέσει δημιουργικό πεδίο εφαρμογών κατά την υιοθέτηση στάσεων σεβασμού των ανθρώπινων δικαιωμάτων όλων των μελών της κοινότητας χωρίς διακρίσεις και προκειμένου να δημιουργηθούν κανονιστικά, δημοκρατικά συμφωνημένα πλαίσια συνύπαρξης. Επιπλέον, μπορεί να συμβάλει στην υιοθέτηση των καλών πρακτικών της εκάστοτε θεματικής στον ελεύθερο χρόνο, στην αυλή και στη γειτονιά.

Στ) Δράσεις διαμεσολάβησης για την επίλυση προβλημάτων και την αντιμετώπιση θεμάτων διακρίσεων, προκαταλήψεων και περιθωριοποίησης, δημιουργικών δράσεων κοινωνικής συμμετοχής και ευθύνης, όπως παιχνίδια ρόλων, θέατρο φόρουμ για την επεξεργασία θεμάτων προκατάληψης, διακρίσεων και ανισοτήτων.

2. Φάκελος Εκπαιδευτικού Υλικού και Κατάλογος Φορέων

Το Ι.Ε.Π θα υποστηρίξει τα σχολεία με «Φάκελο Εκπαιδευτικού Υλικού», το οποίο θα συνδέει κάθε θεματική ενότητα με τη διάσταση των ανθρώπινων δικαιωμάτων καθώς και με τον «Φάκελο Εκπαιδευτικού Υλικού για τη Δημοκρατία και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα», όλα προσβάσιμα στη σελίδα του Ι.Ε.Π. σε ειδικά διαμορφωμένη πλατφόρμα για τη Θεματική Εβδομάδα 2018-19.

Το περιεχόμενο του φακέλου «Δημοκρατία και Ανθρώπινα Δικαιώματα», επιπλέον, θα περιλαμβάνει υλικό και οδηγίες για την πλαισίωση όλων των θεματικών με δράσεις, διαδικασίες και εμπειρίες που καλλιεργούν τη δημοκρατική συνύπαρξη και την ικανότητα λήψης αποφάσεων.

Το περιεχόμενο των φακέλων κάθε θεματικής περιλαμβάνει εκπαιδευτικά προγράμματα μικρής διάρκειας και εκπαιδευτικό υλικό, τα οποία θα μπορούν να αξιοποιηθούν στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των μαθητών/τριών από εκπαιδευτικούς του σχολείου, όπως αυτά έγιναν γνωστά κατά τα προηγούμενα σχολικά έτη και, όπου χρειάζεται, εμπλουτισμένα με την οπτική των ανθρώπινων δικαιωμάτων.

Επιπροσθέτως, έχει διαμορφωθεί με ευθύνη του Ι.Ε.Π. κατάλογος φορέων και υπηρεσιών με τους οποίους μπορεί να αναπτύξει συνεργασία η σχολική μονάδα στο πλαίσιο υλοποίησης της Θεματικής Εβδομάδας.

Ο Φάκελος Εκπαιδευτικού Υλικού και ο Κατάλογος Φορέων έχουν αναρτηθεί σε ειδικά σχεδιασμένη πλατφόρμα του ΙΕΠ.

3. Χρόνος και σχεδιασμός υλοποίησης

Η Θεματική Εβδομάδα θα υλοποιηθεί στα σχολεία της χώρας κατά το δεύτερο τετράμηνο του σχολικού έτους. Ο Σύλλογος Διδασκόντων/ουσών θα επιλέξει ποια από τις εργάσιμες εβδομάδες του δεύτερου τετραμήνου θα αφιερωθεί στη θεματική. Κατά τη διάρκεια της Θεματικής Εβδομάδας οι σχετικές δράσεις καλύπτουν όλες τις διδακτικές ώρες του πρωινού ή του εσπερινού σχολικού ωραρίου.

Οι Διευθυντές/ντριες των σχολικών μονάδων ενημερώνουν σε ειδική συνεδρίαση τους Συλλόγους Διδασκόντων/ουσών των σχολείων. Στη συνεδρίαση αυτή ορίζεται Συντονιστική Ομάδα (Σ.Ο) δύο έως τριών μελών, που αναλαμβάνει την ευθύνη για τον σχεδιασμό της Θεματικής Εβδομάδας στο σχολείο, αποτελούμενη από εκπαιδευτικούς, οι οποίοι/ες επιθυμούν να αναλάβουν σχετικές αρμοδιότητες.

Η Σ.Ο. δέχεται ατομικές ή ομαδικές προτάσεις από τους/τις εκπαιδευτικούς της σχολικής μονάδας, συμβουλεύεται, εφόσον το κρίνει απαραίτητο, εκπαιδευτικούς των νέων δομών ΠΕΚΕΣ και ΚΕΣΥ και υποβάλλει στον Σύλλογο Διδασκόντων/ουσών μέχρι τέλη Μαρτίου 2019 συγκεκριμένο σχέδιο υλοποίησης της Θεματικής Εβδομάδας, υπόδειγμα του οποίου επισυνάπτεται στην παρούσα εγκύκλιο (σε ηλεκτρονική μορφή έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Ι.Ε.Π.). Το εγκεκριμένο από τον Σύλλογο Διδασκόντων/ουσών τελικό Σχέδιο Υλοποίησης της Θεματικής Εβδομάδας κοινοποιείται στον/στην αρμόδιο/α συντονιστή/στρια ΠΕΚΕΣ προκειμένου να υπάρξει ανατροφοδότηση από την πλευρά τους.

Επισημαίνεται ότι η σύνταξη Σχεδίου Υλοποίησης της Θεματικής Εβδομάδας είναι υποχρεωτική.

Όλες οι δραστηριότητες που θα αναπτυχθούν στο σχολείο κατά τη διάρκεια της Θεματικής Εβδομάδας υλοποιούνται χωρίς δαπάνη για το Δημόσιο.

4. Παροχή υποστήριξης σε επίπεδο ΠΕΚΕΣ, ΚΕΣΥ και ΚΕΑ

Η εν λόγω πρωτοβουλία θα υποστηριχτεί από το εκπαιδευτικό και ειδικό εκπαιδευτικό προσωπικό των ΠΕΚΕΣ, των ΚΕΣΥ και των ΚΕΑ της χώρας, που καλούνται να παράσχουν κάθε δυνατή υποστήριξη στα σχολεία, όπως ορίζεται στα άρθρα 4, 7, 12 και 52 του ν.4547/2018)

5. Αποτίμηση της εφαρμογής της Θεματικής Εβδομάδας

Η εφαρμογή της Θεματικής Εβδομάδας στα σχολεία της χώρας κατά το σχολικό έτος 2018-19 θα αποτιμηθεί με τη συμπλήρωση ερωτηματολογίων. Σχετική φόρμα θα αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Ι.Ε.Π. Τα συμπεράσματα και οι προτάσεις που θα προκύψουν από τα ερωτηματολόγια θα δημοσιευτούν στον ίδιο ιστότοπο.

Συν.: Υπόδειγμα Σχεδίου Υλοποίησης της Θεματικής Εβδομάδας 2018-2019

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ

Σώμα και Ταυτότητα / Κυκλοφοριακή Αγωγή - Οδική Ασφάλεια

Αρ.Πρωτ.Φ20.1/224736/Δ2/20-12-2017/ΥΠΠΕΘ

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ, ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ Γ΄ ΜΑΘΗΤΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΖΩΗΣ
Πληροφορίες: Α. Βάρλα, Χ. Αρβανίτη
Τηλέφωνο: 210344 3272, 2242
Email: spudonde(ΣΤΟ)minedu.gov.gr

ΘΕΜΑ: Συμπληρωματική ενημέρωση σχετικά με την υλοποίηση της Θεματικής Εβδομάδας Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης κατά το Σχολικό Έτος 2017-2018.

Σχετ.: το με αρ. πρωτ. 222207/Δ2/18-12-2017 εισερχόμενο έγγραφο του οικείου Υπουργείου.

Σε συνέχεια του με αρ. πρωτ. Φ20.1/ 192356 /Δ2/08-11-2017 εγγράφου με θέμα: «Υλοποίηση στο Γυμνάσιο Θεματικής Εβδομάδας Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης κατά το Σχολικό Έτος 2017-2018» σας ενημερώνουμε ότι παρατείνεται μέχρι τη Δευτέρα 15 Ιανουαρίου 2018 η προθεσμία υποβολής του σχεδίου υλοποίησης των δραστηριοτήτων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης στο Γυμνάσιο για τις ενότητες της Θεματικής Εβδομάδας "Σώμα και Ταυτότητα" (Διατροφή και Ποιότητα Ζωής, Πρόληψη Εθισμού και Εξαρτήσεων, Έμφυλες Ταυτότητες) και την Κυκλοφοριακή Αγωγή-Οδική Ασφάλεια.

Σημειώνεται ότι σύμφωνα με το με αρ. πρ. 52/14-12-2017 Απόσπασμα Πρακτικού του Δ.Σ. του Ι.Ε.Π. προτείνεται ο διαχωρισμός των ενοτήτων ως εξής: τέσσερις μέρες να αφιερωθούν στις δράσεις για τις θεματικές ενότητες Διατροφή και Ποιότητα Ζωής, Πρόληψη Εθισμού και Εξαρτήσεων, Έμφυλες Ταυτότητες και μία ημέρα να αφιερωθεί στις δράσεις για την Κυκλοφοριακή Αγωγή-Οδική Ασφάλεια.

Πιο συγκεκριμένα οι δράσεις της τελευταίας ενότητας μπορούν να εξειδικευτούν σε επιμέρους θεματικές, όπως οι ακόλουθες:

Θεματικές ενότητες για μαθητές και μαθήτριες

• Βασικοί κανόνες οδικής κυκλοφορίας – πινακίδες και σήμανση κ.λπ.
• Οδική συμπεριφορά πεζών & οδηγών - Βιώσιμη κινητικότητα – εμποδιζόμενα άτομα
• Διαμόρφωση κυκλοφοριακής συνείδησης (μαθητές και μαθήτριες ως οδηγοί και ως επιβάτες)
• Κυκλοφοριακή συμπεριφορά – οικονομία και περιβάλλον

Θεματικές ενότητες για εκπαιδευτικούς, γονείς/κηδεμόνες

• Οδική συμπεριφορά πεζών και οδηγών - Βιώσιμη κινητικότητα – εμποδιζόμενα άτομα
• Διαμόρφωση κυκλοφοριακής συνείδησης (μαθητές/μαθήτριες ως οδηγοί και ως επιβάτες)
• Κυκλοφοριακή συμπεριφορά – οικονομία και περιβάλλον
• Οι ενήλικες ως πρότυπο για τους νέους

Ο Σύλλογος Διδασκόντων/-ουσών έχει τη δυνατότητα να επιλέξει σε ποιες από τις ανωτέρω θεματικές θα επικεντρωθεί καθώς και τον διδακτικό χρόνο που θα αφιερώσει στην κάθε θεματική. Επίσης, ποιες δράσεις θα είναι κοινές για περισσότερα από ένα τμήματα ή και τάξεις του σχολείου, ποιες θα αναπτύσσονται παράλληλα σε τμήματα/τάξεις ή ποιες θα αφορούν αποκλειστικά ένα τμήμα του σχολείου. Οι σχετικές δράσεις για τους μαθητές και τις μαθήτριες υλοποιούνται στο σύνολό τους εντός του σχολικού ωρολογίου προγράμματος.

Παράλληλα, δύνανται να διοργανωθούν εντός του σχολείου και απογευματινές δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των εκπαιδευτικών καθώς και των γονέων/κηδεμόνων σε προαιρετική βάση.

Η υποβολή σχεδίου και η υλοποίηση της Θεματικής Εβδομάδας στους παραπάνω άξονες για τα σχολεία ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης θα είναι προαιρετική. To Σχέδιο Υλοποίησης θα κοινοποιηθεί από το σχολείο ηλεκτρονικά στους/στις Σχολικούς/-ες Συμβούλους Παιδαγωγικής Ευθύνης του σχολείου, καθώς και στους/στις Υπεύθυνους/-ες Σχολικών Δραστηριοτήτων (Αγωγής Υγείας, Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και Πολιτιστικών Θεμάτων) και Συμβουλευτικών Σταθμών Νέων της οικείας Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, μέσω της πλατφόρμας της Θεματικής Εβδομάδας στην ιστοσελίδα του ΙΕΠ http://www.iep.edu.gr/el/ . Στην εν λόγω πλατφόρμα το κάθε σχολείο αναρτά το τελικό Σχέδιο Υλοποίησης της Θεματικής Εβδομάδας στη θέση «Υποβολή Σχεδίου Υλοποίησης», χρησιμοποιώντας τον Κωδικό που έχει στο Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο.

Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ Δ/ΝΣΗΣ
ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΤΟΣ

Αρ.Πρωτ.Φ20.1/192356/Δ2/08-11-2017/ΥΠΠΕΘ

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ, ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ
ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ Γ΄ ΜΑΘΗΤΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ ΚΑΙ
ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΖΩΗΣ
Πληροφορίες: Α. Βάρλα, Χ. Αρβανίτη
Τηλέφωνο: 210344 3272, 2242
Email: spudonde(ΣΤΟ)minedu.gov.gr

ΘΕΜΑ: Υλοποίηση στο Γυμνάσιο Θεματικής Εβδομάδας Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης κατά το Σχολικό Έτος 2017-2018.

Σας ενημερώνουμε ότι και για την τρέχουσα σχολική χρονιά η Θεματική Εβδομάδα θα πραγματοποιηθεί με τον τρόπο που ορίζει η εγκύκλιος με αρ. πρ. Φ20.1/220482/Δ2/23-12-2016 με τις εξής δύο διαφορές:

α) Στους περσινούς θεματικούς άξονες προστίθεται φέτος και το εξής θέμα: «Κυκλοφοριακή Αγωγή και Οδική Ασφάλεια». Για το νέο αυτό θέμα το επόμενο χρονικό διάστημα θα αναρτηθεί υποστηρικτικό υλικό στον ιστότοπο του ΙΕΠ.

β) Η τελική ημερομηνία αποστολής στο ΙΕΠ του σχεδιασμού κάθε σχολικής μονάδας ορίζεται η 22η Δεκεμβρίου 2017.

Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ Δ/ΝΣΗΣ
ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΑΤΟΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ

ΔΕΛΤΙΟΥ ΤΥΠΟΥ

30-01-17 Διευκρινίσεις από το ΙΕΠ σχετικά με την Θεματική Εβδομάδα

Η εκ μέρους μαθητών γονέων και εκπαιδευτικών πρόσληψη της Θεματικής Εβδομάδας που προετοίμασε το ΙΕΠ, αν και σαφώς θετική, δημιούργησε ορισμένες απορίες και παρανοήσεις που χρήζουν απάντησης:

Η καινοτομία της Θεματικής Εβδομάδας δεν εντοπίζεται μόνο στη θεματολογία της, στη στοχοθεσία της  ή  στη μεθοδολογική προσέγγιση που υιοθετεί.

Η καινοτομία της Θεματικής Εβδομάδας εδράζεται στην αντίληψη ότι οι σχολικές κοινότητες θα πρέπει να έχουν πρώτον, τη χρονική και δεύτερον , τη θεσμική δυνατότητα να οικειοποιούνται και να ανασχεδιάζουν το εκπαιδευτικό έργο, να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες, να συνεργάζονται και να υποστηρίζουν όλα τα μέλη τους.

Η καινοτομία της Θεματικής Εβδομάδας έγκειται στην πεποίθηση ότι το σχολείο θα πρέπει να είναι ανοιχτό στους προβληματισμούς της κοινωνίας, δημοκρατικό και συμμετοχικό και θεμελιώνεται στην εμπιστοσύνη προς το εκπαιδευτικό προσωπικό, το οποίο διαθέτει και τα εχέγγυα και επιδιώκει την παιδαγωγική ελευθερία στην  άσκηση του ρόλου του.

Τέλος, η καινοτομία της Θεματικής Εβδομάδας πηγάζει από το όραμα δημιουργίας ενός υγιούς και ανεκτικού πλέγματος σχέσεων σε κάθε σχολική κοινότητα. Τοποθετώντας τους μαθητές και τις μαθήτριες στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, επιχειρούμε να δημιουργήσουμε μαζί με τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς, εκείνο το «πλέγμα» προστασίας των εφήβων, το οποίο θα τους προετοιμάσει για ένα καλύτερο μέλλον, ως σκεπτόμενα άτομα και ενεργά πολιτικά όντα.

«Η καινοτομία της Θεματικής Εβδομάδας»

Η καινοτομία της Θεματικής Εβδομάδας δεν εντοπίζεται μόνο στη θεματολογία της. Προφανώς, τα ζητήματα που προτείνονται, απασχολούν έντονα και επίμονα τους ίδιους τους εφήβους και προβληματίζουν ιδιαίτερα τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς, που αναγνωρίζουν το μέγεθος της ευθύνης εκείνων που με ειλικρίνεια και εντιμότητα οφείλουν να μιλήσουν στους νέους για τόσο σημαντικά ζητήματα, όπως η «αποδοχή του εαυτού» και η «αποδοχή του άλλου». 

Η καινοτομία της Θεματικής Εβδομάδας δεν έγκειται μόνο στη διαθεματική προσέγγιση (ούτε στις θεματικές προεκτάσεις) που προτείνει, η οποία, εξάλλου, αποτελεί τη θεμελιώδη αρχή στον σχεδιασμό κάθε παρέμβασης για την πρόληψη και την προαγωγή της υγείας (σωματικής και ψυχικής) στην εκπαίδευση. Σαφέστατα, η θεματολογία της Θεματικής Εβδομάδας δεν καλύπτει το σύνολο των ζητημάτων που εντάσσονται στο πλαίσιο της Αγωγής και Προαγωγής Υγείας. Όμως, η επιλογή των ζητημάτων αυτών, συνδέεται άρρηκτα με την ηλικία και τη φάση ζωής στην οποία βρίσκονται οι έφηβοι, στους οποίους και πρωτίστως απευθύνεται. Μάλιστα, πρόκειται για ζητήματα που τα περιβάλλουν «μύθοι» και «στερεότυπα» που αναπαράγονται ανεξέλεγκτα στο διαδίκτυο και αλλού… Αν το σχολείο με την υποστήριξη των γονέων δεν αναλάβει το δύσκολο ομολογουμένως έργο να αποδομήσει, να καταρρίψει τα στερεότυπα και να μιλήσει «ανοιχτά», τότε ποιος;

Η καινοτομία της Θεματικής Εβδομάδας» δεν έγκειται μόνο στη στοχοθεσία της.  Στο πλαίσιο του Εθνικού και Κοινωνικού Διαλόγου για την Παιδεία, εξίσου έντονα και επίμονα τέθηκε, λόγω των αναρίθμητων περιστατικών βίας και εκφοβισμού με τα οποία έρχεται αντιμέτωπη η κοινωνία και λόγω των ανησυχητικών διαστάσεων που έχουν λάβει τα φαινόμενα «εξαρτητικών» και αυτοκαταστροφικών συμπεριφορών ανάμεσα στους νέους, το ζήτημα της ανάληψης περισσότερων και ουσιαστικότερων πρωτοβουλιών πρωτογενούς πρόληψης, αγωγής και προαγωγής της σωματικής και ψυχικής υγείας των νέων. Ως πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση θεωρήθηκε η ένταξη της Αγωγής Υγείας στο ωρολόγιο σχολικό πρόγραμμα και με όρους που υποδεικνύονται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας στο πλαίσιο της Εκπαίδευσης για την Αειφόρο Ανάπτυξη.

Η καινοτομία της Θεματικής Εβδομάδας δεν εστιάζεται μόνο στη μεθοδολογία υλοποίησής της. Ήδη τα προγράμματα Αγωγής και Προαγωγής Υγείας, που εφαρμόζονται στο πλαίσιο των αντίστοιχων προαιρετικών (εκτός ωρολογίου) προγραμμάτων σχολικών δραστηριοτήτων, ακολουθούν παιδαγωγικές τεχνικές που προάγουν την καλλιέργεια στάσεων και δεξιοτήτων ζωής και δεν περιορίζονται στην στείρα, ελάχιστα αποτελεσματική παροχή γνώσεων. Ομοίως, στο πλαίσιο επιμέρους γνωστικών αντικειμένων, δίνεται η ευκαιρία να «επεκταθεί» το περιεχόμενο των Προγραμμάτων Σπουδών προς την κατεύθυνση ανάπτυξης προβληματικής γύρω από συναφή θέματα. Ωστόσο, το συνδυαστικό αποτέλεσμα της αξιοποίησης των παιδαγωγικών τεχνικών που υιοθετούν τα προαιρετικά προγράμματα Αγωγής Υγείας, με την επέκταση του περιεχομένου των προγραμμάτων σπουδών, κατά τρόπο που να ανταποκρίνεται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε σχολικής μονάδας, εντός του ωρολογίου προγράμματος, εκτιμάται ότι αξίζει μια πιο προσεκτική θεώρηση προτού μια κοινά αποδεκτή πρακτική σε διεθνές επίπεδο στην προσέγγιση της πρόληψης και της προαγωγής υγείας στο σχολείο, απορριφθεί ως «ανοίκεια» ή «περιττή» για το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα. Πέρα από κάθε αμφιβολία, απαιτείται αξιολόγηση, με βάση, ωστόσο, το παράδειγμα της εφαρμογής. Γι’ αυτόν το λόγο ακριβώς το ΙΕΠ έχει σχεδιάσει τις διαδικασίες και τα εργαλεία για την αποτίμηση της υλοποίησης της Θεματικής Εβδομάδας, η οποία θα γίνει από τους ίδιους τους εμπλεκόμενους (Εκπαιδευτικούς, Διευθυντές και Διευθύντριες, Υπευθύνους και Υπεύθυνες Σχολικών Δραστηριοτήτων, Συμβουλευτικών Σταθμών Νέων, Σχ. Συμβούλους Παιδαγωγικής Καθοδήγησης, κλπ).

Η καινοτομία της Θεματικής Εβδομάδας δεν έγκειται μόνο στη συνδρομή   Φορέων της Πολιτείας, όπως το Υπουργείο Υγείας, η Γενική Γραμματεία για την Ισότητα των Φύλων κλπ, οι οποίοι ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα του ΙΕΠ και παρείχαν εκπαιδευτικό υλικό. Ούτως ή άλλως, οι Φορείς αυτοί έχουν ήδη σχεδιάσει εκπαιδευτικά προγράμματα και εκπαιδευτικό υλικό, τα οποία διαθέτουν στα σχολεία, επιμορφώνουν εκπαιδευτικούς στην υλοποίηση σχετικών προγραμμάτων, ειδικοί επιστήμονές τους επισκέπτονται σχολικές μονάδες και υλοποιούν προγράμματα, συνδράμοντας κατ’ αυτό τον τρόπο στην κοινή προσπάθεια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης στο πλαίσιο της πρωτογενούς πρόληψης. Υπ’ αυτή την έννοια, η καινοτομία της Θεματικής Εβδομάδας δεν θα πρέπει να αναζητηθεί ούτε στα χαρακτηριστικά καθολικής πρόληψης που έχει, δηλαδή στο ότι απευθύνεται στο σύνολο της εκπαιδευτικής κοινότητας (μαθητές, εκπαιδευτικοί, γονείς), με περιεχόμενο διαμορφωμένο ανάλογα με την ομάδα-στόχο (μαθητές/τριες και γονείς/ εκπαιδευτικοί),  δεδομένου ότι κάτι τέτοιο θεωρείται εγγενές στοιχείο των παρεμβάσεων πρωτογενούς πρόληψης.

Η καινοτομία της Θεματικής Εβδομάδας εδράζεται στην υιοθέτηση της αντίληψης ότι οι σχολικές κοινότητες θα πρέπει να έχουν πρώτον, τη χρονική και δεύτερον την θεσμική δυνατότητα να οικειοποιούνται και να ανασχεδιάζουν το εκπαιδευτικό έργο, να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες, να συνεργάζονται και να υποστηρίζουν όλα τα μέλη τους.

Η καινοτομία της Θεματικής Εβδομάδας βρίσκεται στην αντίληψη ότι το σχολείο θα πρέπει να  είναι «ανοιχτό» στους προβληματισμούς της κοινωνίας, δημοκρατικό, συμμετοχικό. Η καινοτομία της Θεματικής Εβδομάδας βασίζεται στην ισχυρή πεποίθηση ότι το εκπαιδευτικό προσωπικό, διαθέτει  τα εχέγγυα και επιδιώκει την παιδαγωγική ελευθερία στην  άσκηση του ρόλου του.

Τέλος, η καινοτομία της Θεματικής Εβδομάδας πηγάζει από το όραμα δημιουργίας ενός υγιούς και ανεκτικού σχολικού κλίματος σε κάθε σχολείο, δηλαδή στη διαμόρφωση ενός πλέγματος σχέσεων ανάμεσα στα μέλη της σχολικής κοινότητας (συμπεριλαμβανομένων των γονέων), με τους μαθητές και τις μαθήτριες στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος. Ενός πλέγματος προστασίας τους και προετοιμασίας τους για ένα καλύτερο μέλλον, ως σκεπτόμενα άτομα και ενεργά πολιτικά όντα.

Ζητήματα Διατροφής, Εθισμού- Εξαρτήσεων και Έμφυλων Ταυτοτήτων

Αρ.Πρωτ.Φ20.1/220482/Δ2/23-12-2016/ΥΠΠΕΘ

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ, ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ
ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ Γ΄ ΜΑΘΗΤΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΖΩΗΣ
Πληροφορίες: Α. Βάρλα, Χ. Αρβανίτη
Τηλέφωνο: 210344 3272, 2242
Email: Αυτή η διεύθυνση Email προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.

ΘΕΜΑ: Υλοποίηση στο Γυμνάσιο Θεματικής Εβδομάδας Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης σε ζητήματα Διατροφής, Εθισμού-Εξαρτήσεων και Έμφυλων Ταυτοτήτων κατά το Σχολικό Έτος 2016-2017.

Έχοντας υπόψη το με αρ. πρ. 44/03-11-2016 Απόσπασμα Πρακτικού το Δ.Σ. του Ι.Ε.Π., σας ενημερώνουμε ότι κατά το σχολικό έτος 2016-2017 υλοποιείται στα Γυμνάσια της χώρας Θεματική Εβδομάδα με τίτλο «Σώμα και Ταυτότητα». Ο θεσμός της θεματικής εβδομάδας αποσκοπεί στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των μελών της σχολικής κοινότητας σε ζητήματα που άπτονται της Εκπαίδευσης για την Αειφόρο Ανάπτυξη και, κατά το τρέχον έτος, εστιάζει σε τρεις βασικούς άξονες: α) τη διατροφή και την ποιότητα ζωής, β) την πρόληψη του εθισμού και των εξαρτήσεων και γ) τις έμφυλες ταυτότητες.

Η εστίαση του περιεχομένου της φετινής Θεματικής Εβδομάδας στα ζητήματα αυτά απορρέει από την κρίσιμη σημασία που αποκτούν κατά την αναπτυξιακή φάση της προεφηβείας και εφηβείας την οποία διέρχονται οι μαθητές/-τριες του Γυμνασίου, καθώς τα ζητήματα της διατροφής, των έμφυλων ταυτοτήτων και της ανάπτυξης εθιστικών συμπεριφορών συνδέονται άμεσα με την υπό διαμόρφωση σχέση των προέφηβων και έφηβων μαθητών/τριών με το σώμα τους, την αυτοεικόνα και αυτοαντίληψή τους και εν γένει με τον εαυτό τους, καθώς επίσης και με τους/τις συνομιλήκους/ες τους, αλλά και τον ευρύτερο κοινωνικό περίγυρο.

Υπό αυτήν την έννοια, η εστίαση της Θεματικής Εβδομάδας στους παραπάνω βασικούς άξονες αντλεί από την ευρύτερη σημασία που αποκτά για τους/τις μαθητές/τριες αυτής της ηλικίας, η κατάρριψη μύθων που συνδέονται με τη χρήση των ουσιών ή/και την υιοθέτηση «εξαρτητικών» συμπεριφορών και η ανάπτυξη δεξιοτήτων ζωής, λήψης αποφάσεων, αντίστασης στην πίεση των ομηλίκων, μείωσης του άγχους και θετικής αντιμετώπισης των καταστάσεων. Επιπροσθέτως, η Θεματική Εβδομάδα αντλεί από τη μεθοδολογία παρεμβάσεων που έχουν χαρακτηριστικά καθολικής πρόληψης και απευθύνεται στο σύνολο της σχολικής κοινότητας (μαθητές/τριες, εκπαιδευτικοί και γονείς), με στόχο την παροχή υποστήριξης, σε σχέση με τα παραπάνω ζητήματα, όχι μόνο στους μαθητές/τριες του σχολείου, αλλά και στους/στις εκπαιδευτικούς και στους γονείς. Γενικότερα, τα θέματα που διαμορφώνουν στάσεις (όπως, για το τρέχον σχολικό έτος, η διατροφή, η πρόληψη του εθισμού ή οι έμφυλες ταυτότητες) είναι χρήσιμο να γίνονται αντικείμενα μιας όσο το δυνατόν πιο "ολιστικής" προσέγγισης και μιας βιωματικής επεξεργασίας, τουλάχιστον στα πρώτα στάδια, καθώς δεν επιδιώκεται μόνο η απόκτηση πληροφοριών ή γνώσεων αλλά και η αλλαγή αντιλήψεων και συμπεριφορών. Οι βιωματικές προσεγγίσεις μαζί με την πληροφόρηση επιτρέπουν στη συνέχεια την αναστοχαστική διαδικασία και διευκολύνουν την ανάπτυξη κριτικής στάσης. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι τέτοιες δράσεις μπορούν να αξιοποιηθούν για τη βελτίωση των σχέσεων όλων όσοι/ες συμμετέχουν στη σχολική κοινότητα.

Η Θεματική Εβδομάδα θα υλοποιηθεί στον διδακτικό χρόνο του σχολικού ωρολογίου προγράμματος. Η εμπλοκή όλων των μελών της σχολικής κοινότητας στη Θεματική Εβδομάδα σε συνδυασμό με την αξιοποίηση της συσσωρευμένης εμπειρίας από τα Προγράμματα Σχολικών Δραστηριοτήτων και τις Δράσεις Αγωγής Υγείας αναμένεται να ενισχύσει την επικοινωνία και τις σχέσεις συνεργασίας τόσο εντός του σχολείου όσο και έξω από αυτό, στο πλαίσιο της τοπικής κοινότητας.

1. Περιεχόμενο και Μεθοδολογία Υλοποίησης της Θεματικής Εβδομάδας

Η υλοποίηση της Θεματικής Εβδομάδας αφορά όλα τα Γυμνάσια της χώρας. Κατά τη διάρκεια της εβδομάδας αυτής θα διοργανωθούν σε κάθε σχολείο ενημερωτικές δράσεις και δραστηριότητες στους παραπάνω βασικούς άξονες, οι οποίοι μπορεί να εξειδικευτούν σε επιμέρους θεματικές, όπως οι ακόλουθες. Για κάθε έναν άξονα μπορεί να αναπτυχθούν οι ίδιες ή/και επιπλέον θεματικές για γονείς και εκπαιδευτικούς.

Το σχολείο λαμβάνει μέριμνα ώστε οι δραστηριότητες που θα αναπτύξει στο πλαίσιο της Θεματικής Εβδομάδας να καλύπτουν και τους τρεις βασικούς άξονες. Ωστόσο ο Σύλλογος Διδασκόντων έχει τη δυνατότητα να επιλέξει σε ποιες από τις παραπάνω θεματικές κάθε άξονα θα επικεντρωθεί, καθώς και τον χρόνο που θα αφιερώσει στην κάθε θεματική.

Όσον αφορά στον ημερήσιο προγραμματισμό, η κατανομή του χρόνου μπορεί να αντιστοιχεί κατά προτίμηση σε δραστηριότητες που σχετίζονται με έναν βασικό άξονα και σε μία ή περισσότερες θεματικές από τον άξονα αυτό. Αν αυτό δεν είναι δυνατό, η ημερήσια κατανομή του χρόνου μπορεί να αντιστοιχεί σε δραστηριότητες μεικτής θεματολογίας τόσο ως προς τις επιμέρους θεματικές που θα αναπτυχθούν όσο και ως προς τους βασικούς άξονες, μεριμνώντας κατά το δυνατόν για τη συνοχή και τη συνέχεια του περιεχομένου των δράσεων στη διάρκεια της ημέρας.

Οι σχετικές δράσεις και εκδηλώσεις υλοποιούνται στο σύνολό τους στη διάρκεια του σχολικού ωρολογίου προγράμματος. Οι εκπαιδευτικοί του σχολείου στο πλαίσιο του διδακτικού τους ωραρίου και του ωρολογίου προγράμματος κάθε τάξης οργανώνουν δραστηριότητες που απευθύνονται στους μαθητές και τις μαθήτριες του σχολείου, οι οποίες σχεδιάζονται και υλοποιούνται σύμφωνα με τα περιεχόμενα του Φακέλου Εκπαιδευτικού Υλικού που θα είναι στη διάθεση των σχολείων.

Στις μαθησιακές δραστηριότητες μπορεί να περιλαμβάνονται εργαστήρια, διαδραστικά παιχνίδια, θεατρικά δρώμενα, εικαστικές δραστηριότητες, προβολή ταινιών με σχετικό περιεχόμενο που πλαισιώνεται με συζήτηση ή άλλη δράση, σύντομα βιωματικά εργαστήρια (έως 6 διδακτικές ώρες) με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των μαθητών και μαθητριών του σχολείου, συζητήσεις στην ομάδα, σύντομα σχέδια εργασίας (project) κ.ά. Επιπλέον, μπορούν να προσκληθούν εκπρόσωποι φορέων από σχετικό Κατάλογο που έχει συγκροτήσει το ΙΕΠ για τον σκοπό αυτό προκειμένου να ενημερώσουν τους μαθητές και τις μαθήτριες του σχολείου ή να υλοποιήσουν σχετικές βιωματικές δραστηριότητες κ.λ.π. Συγκεκριμένα υπάρχουν οι ακόλουθες δυνατότητες:

α. Για την εφαρμογή των παραπάνω ο Σύλλογος Διδασκόντων μπορεί να μεταβάλει στον βαθμό που χρειάζεται το ωρολόγιο πρόγραμμα της εβδομάδας, διατηρώντας όμως για κάθε εκπαιδευτικό τον συνολικό αριθμό διδακτικών ωρών που έχει στο εβδομαδιαίο πρόγραμμα. Κάποιες δράσεις μπορεί να είναι κοινές για περισσότερα από ένα τμήματα ή και τάξεις του σχολείου, κάποιες άλλες να αναπτύσσονται παράλληλα σε τμήματα ή τάξεις ή και να αφορούν αποκλειστικά ένα τμήμα του σχολείου. Η επιλογή των δραστηριοτήτων δεν είναι υποχρεωτικό να συνδεθεί με συγκεκριμένες ενότητες από τα μαθήματα που διδάσκονται σε κάθε τάξη.

β. Εναλλακτικά, η διδασκαλία των μαθημάτων του ωρολογίου προγράμματος μπορεί να διατηρηθεί με την προϋπόθεση να δημιουργηθούν οι κατάλληλες διασυνδέσεις και προεκτάσεις με το περιεχόμενο της Θεματικής Εβδομάδας, αξιοποιώντας οδηγίες και υλικό από τον Φάκελο Εκπαιδευτικού Υλικού, (όπως σχέδια μαθήματος, δραστηριότητες, σύντομα σχέδια εργασίας και βιωματικές δράσεις) που είτε θα αντικαταστήσουν τη διδασκαλία μιας ενότητας του μαθήματος είτε θα αποτελούν προέκταση αυτής.

Σε κάθε περίπτωση, ο Σύλλογος Διδασκόντων συζητά και αποφασίζει με ποιον τρόπο θα υλοποιηθεί η θεματική εβδομάδα λαμβάνοντας υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και τους διαθέσιμους πόρους της σχολικής μονάδας.

Παράλληλα, δύνανται να διοργανωθούν εντός του σχολείου και απογευματινές δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των γονέων με τη συμμετοχή του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων. Στις δράσεις αυτές συμμετέχουν και εκπαιδευτικοί σε εθελοντική βάση.

Επισημαίνεται ότι αφενός οι μαθητές/τριες υποχρεούνται να παρακολουθούν κανονικά τις δράσεις της εβδομάδας, αφετέρου ότι κατά την υλοποίηση δράσεων για τους μαθητές/-τριες από εκπροσώπους συνεργαζόμενων φορέων η παρουσία του/της διδάσκοντα/διδάσκουσας κάθε τμήματος είναι υποχρεωτική.

2. Φάκελος Εκπαιδευτικού Υλικού και Κατάλογος Φορέων

Το ΙΕΠ θα υποστηρίξει τη σχολική μονάδα με «Φάκελο Εκπαιδευτικού Υλικού». Το περιεχόμενο του φακέλου περιλαμβάνει εκπαιδευτικά προγράμματα μικρής διάρκειας και εκπαιδευτικό υλικό τα οποία θα μπορούν να αξιοποιηθούν στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των μαθητών και μαθητριών από εκπαιδευτικούς του σχολείου. Επιπροσθέτως, έχει διαμορφωθεί με ευθύνη του ΙΕΠ κατάλογος φορέων και υπηρεσιών με τους οποίους μπορεί να αναπτύξει συνεργασία η σχολική μονάδα στο πλαίσιο υλοποίησης της Θεματικής Εβδομάδας.

Ο Φάκελος Εκπαιδευτικού Υλικού και ο Κατάλογος Φορέων έχουν αναρτηθεί σε ειδικά σχεδιασμένη πλατφόρμα στο ΙΕΠ.

3. Χρόνος υλοποίησης

Η Θεματική Εβδομάδα θα υλοποιηθεί στα Γυμνάσια της χώρας κατά το δεύτερο τετράμηνο του σχολικού έτους . Ο Σύλλογος Διδασκόντων θα επιλέξει ποια από τις εργάσιμες εβδομάδες του δεύτερου τετραμήνου θα αφιερωθεί στη συγκεκριμένη θεματική. Κατά τη διάρκεια της θεματικής εβδομάδας οι σχετικές δράσεις καλύπτουν όλες τις διδακτικές ώρες του πρωινού ή του εσπερινού σχολικού ωραρίου.

4. Διαδικασίες Σχεδιασμού της Θεματικής Εβδομάδας

Οι Διευθυντές των σχολικών μονάδων ενημερώνουν σε ειδική συνεδρίαση τους Συλλόγους Διδασκόντων των σχολείων. Στη συνεδρίαση αυτή ορίζεται Συντονιστική Ομάδα (Σ.Ο.) δύο έως τριών μελών που αναλαμβάνει την ευθύνη για τον σχεδιασμό της Θεματικής Εβδομάδας στο σχολείο, αποτελούμενη από εκπαιδευτικούς οι οποίοι επιθυμούν να αναλάβουν σχετικές αρμοδιότητες. Η Σ.Ο. δέχεται ατομικές ή ομαδικές προτάσεις από τους/τις εκπαιδευτικούς της σχολικής μονάδας, συμβουλεύεται εφόσον το κρίνει απαραίτητο τους/τις Υπευθύνους/ες Σχολικών Δραστηριοτήτων (Αγωγής Υγείας, Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και Πολιτιστικών Θεμάτων) ή/και των Συμβουλευτικών Σταθμών Νέων και υποβάλλει στο Σύλλογο Διδασκόντων μέχρι 3 Φεβρουαρίου 2017 συγκεκριμένη πρόταση –σχέδιο υλοποίησης της Θεματικής Εβδομάδας, υπόδειγμα του οποίου επισυνάπτεται στην παρούσα εγκύκλιο(σε ηλεκτρονική μορφή έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του ΙΕΠ). Εναλλακτικά, ο σχεδιασμός της Θεματικής Εβδομάδας μπορεί να ανατεθεί από τον Σύλλογο Διδασκόντων στον/στην υποδιευθυντή/ντρια ή στον/στην εκπαιδευτικό της σχολικής μονάδας με τη μεγαλύτερη προϋπηρεσία.

Το εγκεκριμένο από τον Σύλλογο Διδασκόντων τελικό Σχέδιο Υλοποίησης της Θεματικής Εβδομάδας κοινοποιείται στους/στις Υπεύθυνους/ες Σχολικών Δραστηριοτήτων και Συμβουλευτικών Σταθμών Νέων, καθώς επίσης και στον/στην αρμόδιο/α Σύμβουλο Παιδαγωγικής Ευθύνης του σχολείου έως 10 Φεβρουαρίου 2017, προκειμένου να υπάρξει, ενδεχομένως, ανατροφοδότηση από την πλευρά τους. Επισημαίνεται ότι η σύνταξη του Σχεδίου Υλοποίησης της Θεματικής Εβδομάδας είναι υποχρεωτική.

Όλες οι δραστηριότητες που θα αναπτυχθούν στο σχολείο κατά τη διάρκεια της Θεματικής Εβδομάδας υλοποιούνται χωρίς δαπάνη για το δημόσιο.

5. Παροχή υποστήριξης σε επίπεδο Διευθύνσεων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

Η εν λόγω πρωτοβουλία θα υποστηριχτεί από τους/τις Υπεύθυνους/ες Σχολικών Δραστηριοτήτων και των Συμβουλευτικών Σταθμών Νέων των οικείων Διευθύνσεων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της χώρας, οι οποίοι παρέχουν κάθε δυνατή βοήθεια στα σχολεία.

Οι Υπεύθυνοι/ες Σχολικών Δραστηριοτήτων και Συμβουλευτικών Σταθμών Νέων συναποφασίζουν για τον τρόπο και τη διαδικασία με την οποία θα παράσχουν την υποστήριξή τους στα σχολεία εφόσον αυτά τη ζητήσουν. Επιπροσθέτως, οι Υπεύθυνοι/ες Σχολικών Δραστηριοτήτων και των Συμβουλευτικών Σταθμών Νέων, σε περίπτωση που προσκληθούν, μπορούν να συμμετέχουν σε ενημερωτικές δράσεις και εκδηλώσεις ευαισθητοποίησης των εκπαιδευτικών, των γονέων ή και των μαθητών/τριών έκαστης σχολικής μονάδας.

6. Αποτίμηση της εφαρμογής της Θεματικής Εβδομάδας

Η εφαρμογή της Θεματικής Εβδομάδας στα Γυμνάσια της χώρας κατά το σχολικό έτος 2016-17 έχει μεταβατικό χαρακτήρα. Τα αποτελέσματά της θα αποτιμηθούν από το ΙΕΠ προκειμένου να εκτιμηθεί η δυνατότητα διεύρυνσης της εφαρμογής και σε άλλα θεματικά αντικείμενα ή και άλλες βαθμίδες εκπαίδευσης. Οι εμπλεκόμενοι στη δράση θα συμπληρώσουν για το σκοπό αυτό σχετικά ερωτηματολόγια που θα αναρτηθούν στην ιστοσελίδα του ΙΕΠ.

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΒΛΟΥ