ΣΗΜΑ ΑΕΙΦΟΡΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ
Αρ.Πρωτ.193616/Δ2/30-11-2015/ΥΠΠΕΘ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ
ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ, ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ
ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ Π.Ε.
ΤΜΗΜΑ Γ΄ ΜΑΘΗΤΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ & ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΖΩΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ Β’ ΜΑΘΗΤΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ ΚΑΙ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΖΩΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ, ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ
ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ Δ.Ε.
TMHMA Δ’ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
email: t05sde1(ΑΤ)minedu.gov.gr
Πληροφορίες: Αναστασία Ξυλόκοτα
Ό. Σκουρλή, Α. Μαγουλάς, Σοφία Λαπατά
Τηλέφωνο: 210 3443791
FAX: 210 3443343/2212
Θέμα: Έγκριση της πρωτοβουλίας «Σήμα Αειφόρου Σχολείου»
Απάντηση στο με αρ. πρωτ. 124821/Δ2/04-08-2015 εισερχόμενο έγγραφο.
Απαντώντας στο από 14-07-2015 έγγραφό σας και έχοντας υπόψη την υπ’ αρ. πρωτ. 12939/16-11-2015 Γνωμοδότηση του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) [υπ’ αριθ. 55/10-11-2015 Πράξη του Δ.Σ. του Ι.Ε.Π.], σας ενημερώνουμε ότι εγκρίνουμε την πρωτοβουλία «Σήμα Αειφόρου Σχολείου» της ΜΚΟ Αειφόρουμ και της Έδρας UNESCO ΤΠΕ στην Εκπαίδευση για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη που απευθύνεται σε σχολικές μονάδες της Δ/νσης Α/θμιας και Β/θμιας Εκπαίδευσης για το σχολικό έτος 2015-2016.
Η πρωτοβουλία αφορά την πιστοποίηση των σχολείων με το «Σήμα Αειφόρου Αιγαίου» από την Έδρα UNESCO του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης και την ΜΚΟ Αειφόρουμ, σε συνεργασία με την Ελληνική Εθνική Επιτροπή για την UNESCO.
Το σχολείο που εκπληρώνει τους Δείκτες Αειφόρου Σχολείου και στα τρία πεδία (Παιδαγωγικό, Κοινωνικό/Οργανωσιακό και Περιβαλλοντικό) πιστοποιείται με το Σήμα Αειφόρου Σχολείου και του χορηγείται σχετική βεβαίωση και σημαία με το Σήμα Αειφόρου Σχολείου.
Η διαδικασία πιστοποίησης ενός σχολείου έχει ως εξής:
α. Το σχολείο που επιθυμεί να πιστοποιηθεί υποβάλλει αίτηση συμπληρώνοντας ηλεκτρονική φόρμα στην ιστοσελίδα www.aeiforum.eu
β. Στη συνέχεια κατεβάζει (download) τους Δείκτες Αειφόρου Σχολείου και τα υποδείγματα Σχέδιο Αειφόρου Διαχείρισης, Σχολικό Πρόγραμμα Δράσης και Ημερολόγιο Αειφόρου Σχολείου
γ. Ξεκινά τις διαδικασίες αναδιοργάνωσης της σχολικής ζωής σύμφωνα με τους Δείκτες, όπως προτείνουν το Σχέδιο Αειφόρου Διαχείρισης και το Σχολικό Πρόγραμμα Δράσης
δ. Όταν το σχολείο θεωρεί ότι έχει ανταποκριθεί στις δράσεις που περιγράφουν ή υπονοούν οι Δείκτες Αειφόρου Σχολείου, ζητά να ξεκινήσει η διαδικασία της πιστοποίησης. Για το σκοπό αυτό υποβάλλει αναφορές σε προτυπωμένα ερωτηματολόγια στα οποία αντιστοιχίζει αναρτήσεις στην ιστοσελίδα του σχολείου, ώστε να τεκμηριωθούν οι αναφερόμενες δράσεις
ε. Τα μέλη της ομάδας Αειφόρου Σχολείου ελέγχουν την ακρίβεια των υποβαλλομένων στοιχείων, διασταυρώνοντάς τα με τα δημοσιεύματα στην ιστοσελίδα του σχολείου. Μπορούν να ζητήσουν συμπληρωματικά στοιχεία των δράσεων και αν πράγματι πληρούνται τα κριτήρια των Δεικτών Αειφόρου Σχολείου, το σχολείο πιστοποιείται με το Σήμα Αειφόρου Σχολείου. Προς τούτο λαμβάνει βεβαίωση, συνοδευόμενη από τη σημαία του Αειφόρου Σχολείου.
Διευκρινίζεται ότι:
α. Η πιστοποίηση ισχύει για 3 χρόνια και μετά το σχολείο μπορεί να ξαναζητήσει πιστοποίηση, η οποία γίνεται με την ίδια διαδικασία
β. Τα σχολεία δεν αναλαμβάνουν καμία νομική ή οικονομική υποχρέωση ή δέσμευση
γ. Οι συνεργαζόμενοι φορείς δεν αποστέλλουν διαφημιστικό υλικό στα σχολεία
δ. Οποιαδήποτε στιγμή το σχολείο έχει την ευχέρεια να διακόψει κάθε ενέργεια ή συνεργασία για το αειφόρο σχολείο
ε. Κανένα μέλος των συνεργαζόμενων φορέων δεν επισκέπτεται τα συμμετέχοντα σχολεία για έλεγχο ή αξιολόγηση
Για κάθε πληροφορία και υποστήριξη τα ενδιαφερόμενα σχολεία θα μπορούν να επισκέπτονται την ιστοσελίδα www.aeiforum.eu ή να επικοινωνούν με τους υπεύθυνους στην ηλεκτρονική διεύθυνση
Η ΠΡΟΙΣΤΑΜΕΝΗ ΤΗΣ ΓΕΝ. Δ/ΝΣΗΣ ΣΠΟΥΔΩΝ
Π/ΘΜΙΑΣ & Β/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΑΝΔΡΟΝΙΚΗ ΜΠΑΡΛΑ
Έδρα UNESCO ΤΠΕ
στην Εκπαίδευση για Βιώσιμη Ανάπτυξη
Πανεπιστήμιο Κρήτης
Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης
Πανεπιστημιούπολη Ρεθύμνου
74100 ΡΕΘYΜΝΟ
Aeiforum
Γούναρη 21-23, 18531 Πειραιάς
Τηλ. 210 4134960
email:
www.aeiforum.eu
Σήμα Αειφόρου Σχολείου
Εγκεκριμένο από το ΥΠ.Ε.Θ 193616/Δ2/30-11-2015
Προς
Τους διευθυντές και εκπαιδευτικούς των σχολείων.
Αγαπητοί συνάδελφοι
Με ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, η UNESCO ανακοίνωσε το νέο Παγκόσμιο Πρόγραμμα Δράσης (Global Action Program on Education for Sustainabl eDevelopment (GAP),το οποίο αποτελεί θεσμοθετημένη συνέχεια της Δεκαετίας της Εκπαίδευσης για την Αειφόρο Ανάπτυξη των Ηνωμένων Εθνών. Στην Τελική Έκθεση της UNESCO για τη Δεκαετία της Εκπαίδευσης για την Αειφόρο Ανάπτυξη των Ηνωμένων Εθνών, περιλαμβάνεται ως καλή πρακτική η πρωτοβουλία μας “The Sustainable School Award”-Βραβείο Αειφόρου Σχολείου (σελ: 91 & 191) την οποία είχε προτείνει και υλοποιήσει η παιδαγωγική ομάδα του Δικτύου Εκπαιδευτικών Αειφόρου Σχολείου.
( Βλ. http://unesdoc.unesco.org/images/0023/002301/230171e.pdf)
Στην Ελλάδα, την εισαγωγή του αειφόρου σχολείου ανέλαβε το Συμβούλιο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΣΠΕ), το 2009, υπό τον τότε πρόεδρο του ΣΠΕ Δημήτρη Καλαϊτζίδη, με τον διαγωνισμό Βραβείο Αειφόρου Σχολείου κατά τα σχολικά έτη 2010-11, 2011-12 και 2012-13, με εξαιρετικά αποτελέσματα. Στη συνέχεια το σύνολο των μελών της ομάδας εντάχθηκε στον εθελοντικό φορέα Αειφόρουμ (www.aeiforum.eu) όπου συνεχίζει την ενεργό ενασχόληση και υποστήριξη των σχολείων σε σχέση με το αειφόρο σχολείο.
Η ομάδα εκπαιδευτικών αειφόρου σχολείου που δημιουργήθηκε και λειτουργεί υπό την Αειφόρουμ, λαμβάνοντας υπόψη ανατροφοδότηση από συναδέλφους εκπαιδευτικούς, έχει την θέληση να συνεχίσει το έργο της, όχι όμως με μορφή διαγωνισμού μεταξύ σχολείων (όπως το ΒΑΣ). Για το λόγο αυτό, προτείνουμε στα σχολεία να πιστοποιηθούν ως αειφόρα σχολεία ζητώντας να λάβουν τη σχετική πιστοποίηση με το «Σήμα Αειφόρου Σχολείου». Η πρότασή μας για την προσέγγιση του αειφόρου σχολείου στηρίζεται στους Δείκτες Αειφόρου Σχολείου και στην Ολιστική Σχολική Προσέγγιση.
Η πιστοποίηση ενός σχολείου με το χαρακτηριστικό "Σήμα Αειφόρου Σχολείου" δεν θα οδηγήσει μόνο στην ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών να υιοθετήσουν καινοτομίες, καλά παραδείγματα και πρακτικές, αλλά θα σηματοδοτήσει ευρύτερες βελτιωτικές αλλαγές τόσο στο ίδιο το σχολείο όσο και στην τοπική κοινωνία. Η προσέγγιση του αειφόρου σχολείου μέσω των Δεικτών στηρίζεται βιβλιογραφικά στο βιβλίο του Δημήτρη Καλαϊτζίδη «Το αειφόρο σχολείο: δείκτες αειφόρου σχολείου και μεθοδολογία οργάνωσης».
(http://www.aeiforum.eu/images/ekdoseis/Aeiforo_sxoleio.pdf)
Η πιστοποίηση «Σήμα Αειφόρου Σχολείου» υλοποιείται από την Αειφόρουμ σε συνεργασία με την Έδρα UNESCO ΤΠΕ στην Εκπαίδευση για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, της οποίας προΐσταται ο Καθηγητής του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης κ. Βασίλειος Μακράκης , ενώ επίσης τελεί υπό την αιγίδα και συνεργασία της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την UNESCO.
Η διαδικασία πιστοποίησης ενός σχολείου με το Σήμα Αειφόρου Σχολείου έχει ως εξής:
Α. Το σχολείο που επιθυμεί να πιστοποιηθεί υποβάλλει αίτηση συμπληρώνοντας ηλεκτρονική φόρμα στην ιστοσελίδα www.aeiforum.eu
Β. Στη συνέχεια κατεβάζει (download) τους Δείκτες Αειφόρου Σχολείου και τα υποδείγματα Σχέδιο Αειφόρου Διαχείρισης, Σχολικό Πρόγραμμα Δράσης και Ημερολόγιο Αειφόρου Σχολείου.
Γ. Ξεκινά τις διαδικασίες αναδιοργάνωσης της σχολικής ζωής σύμφωνα με τους Δείκτες, όπως προτείνουν τα Σχέδιο Αειφόρου Διαχείρισης και Σχολικό Πρόγραμμα Δράσης.
Δ. Όταν το σχολείο θεωρήσει ότι έχει ανταποκριθεί στις δράσεις που περιγράφουν ή υποδηλώνουν οι Δείκτες Αειφόρου Σχολείου, ζητά να ξεκινήσει η διαδικασία της πιστοποίησης. Για το σκοπό αυτό υποβάλλει αναφορές σε προτυπωμένα ερωτηματολόγια στα οποία αντιστοιχίζει αναρτήσεις στην ιστοσελίδα του σχολείου, ώστε να τεκμηριωθούν οι αναφερόμενες δράσεις (υπάρχουν και εναλλακτικοί τρόποι). Υπάρχουν πέντε διαφορετικοί τύποι πιστοποίησης.
Ε. Τα μέλη της Συντονιστικής και της Παιδαγωγικής Επιτροπής Αειφόρου Σχολείου ελέγχουν την ακρίβεια των υποβαλλομένων στοιχείων, διασταυρώνοντάς τα με τα δημοσιεύματα στην ιστοσελίδα του σχολείου. Μπορούν να ζητήσουν συμπληρωματικά στοιχεία των δράσεων και αν πράγματι πληρούνται τα κριτήρια των Δεικτών Αειφόρου Σχολείου, το σχολείο πιστοποιείται με το Σήμα Αειφόρου Σχολείου. Προς τούτο λαμβάνει επίσημο πιστοποιητικό, συνοδευόμενο από τη σημαία του Αειφόρου Σχολείου.
Διευκρινίζεται ότι:
• Η πιστοποίηση ισχύει για 3 χρόνια και μετά το σχολείο μπορεί να ξαναζητήσει πιστοποίηση, η οποία γίνεται με την ίδια διαδικασία.
• Τα σχολεία δεν αναλαμβάνουν καμιά νομική ή οικονομική υποχρέωση ή δέσμευση.
• Οι συνεργαζόμενοι φορείς δεν αποστέλλουν διαφημιστικό υλικό στα σχολεία.
• Οποιαδήποτε στιγμή το σχολείο έχει την ευχέρεια να διακόψει κάθε ενέργεια ή συνεργασία για το αειφόρο σχολείο.
• Κάθε σχολείο είναι ελεύθερο να συμμετέχει σε όσα προγράμματα ή δίκτυα επιθυμεί, ανεξάρτητα από το αν συμμετέχει στη διαδικασία πιστοποίησης.
• Κανένα μέλος των συνεργαζόμενων φορέων δεν επισκέπτεται τα συμμετέχοντα σχολεία για έλεγχο ή αξιολόγηση.
Η προσέγγιση που υιοθετούμε (Δείκτες Αειφόρου Σχολείου και Ολιστική Σχολική Προσέγγιση) ευθυγραμμίζεται με το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Δράσης της UNESCO, καθώς επίσης και με τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Ευρωπαϊκό Σχέδιο Διαχείρισης κάθε σχολείου. Επιπλέον, το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα Erasmus + στηρίζεται στην Ολιστική Σχολική Προσέγγιση και στο Ευρωπαϊκό Σχέδιο Ανάπτυξης (Ε.Σ.Α.) κάθε σχολείου, κάτι απολύτως αντίστοιχο με το Σχέδιο Αειφόρου Διαχείρισης (Σ.Α.Δ.) και το Σχολικό Πρόγραμμα Δράσης (Σ.Π.Δ.) που αποτελούν συστατικά στοιχεία του Αειφόρου Σχολείου.
Συνολικά τα βασικά παιδαγωγικά εργαλεία του Αειφόρου Σχολείου που καθοδηγούν το σχολείο προς την πιστοποίησή του με το Σήμα Αειφόρου Σχολείου είναι:
Α. Οι Δείκτες Αειφόρου Σχολείου
Β. Το Σχέδιο Αειφόρου Διαχείρισης (Σ.Α.Δ.)
Γ. Το Σχολικό Πρόγραμμα Δράσης (Σ.Π.Δ.)
Δ. Το Ημερολόγιο Αειφόρου Σχολείου (Η.Α.Σ.)
Ε. Η Ολιστική Σχολική Προσέγγιση
Το κέρδος για τη σχολική κοινότητα, από τη συμμετοχή στο πρόγραμμα πιστοποίησης των σχολείων με το Σήμα Αειφόρου Σχολείου είναι ανυπολόγιστο και αυτό το πιστοποιούν όσοι εκπαιδευτικοί και διευθυντές/διευθύντριες καθώς και προϊστάμενοι-προϊσταμένες σχολικών μονάδων εφάρμοσαν το πρόγραμμα στο σχολείο τους.
Για κάθε πληροφορία και υποστήριξη τα ενδιαφερόμενα σχολεία θα μπορούν να επισκέπτονται την ιστοσελίδα www.aeiforum.eu ή να επικοινωνούν με τους υπεύθυνους στην ηλεκτρονική διεύθυνση
Για την Έδρα UNESCO ΤΠΕ
Καθηγητής Βασίλειος Μακράκης
Για την Αειφόρουμ
Δρ Δημήτριος Καλαϊτζίδης