Προκήρυξη για μαθητικούς Αγώνες Επιχειρηματολογίας - Αντιλογίας 2017 - 2018
Αρ.Πρωτ.13490/Δ2/26-01-2018/ΥΠΠΕΘ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ
Π/ΘΜΙΑΣ ΚΑΙ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ, ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ
ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ Α
Πληροφορίες: Αν. Πασχαλίδου
Τηλέφωνο: 210-3443422
ΘΕΜΑ: Αγώνες Επιχειρηματολογίας – Αντιλογίας 2017-2018
Σας γνωρίζουμε ότι το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών διοργανώνει τους Αγώνες Επιχειρηματολογίας- Αντιλογίας 2017-2018.
Η αξία του θεσμού είναι ιδιαίτερα σημαντική για τους μαθητές και συμβάλλει στην καλλιέργεια των διανοητικών τους ικανοτήτων, στον εμπλουτισμό των γνώσεών τους και στην απόκτηση ευχέρειας και ετοιμότητας στον προφορικό λόγο, ιδιαίτερα ενώπιον ακροατηρίου.
Βασικός στόχος των Αγώνων Επιχειρηματολογίας είναι η καλλιέργεια της σκέψης και η επαφή των μαθητών με θέματα που, ενώ δεν διδάσκονται στα σχολεία σε ειδικό και συγκεκριμένο μάθημα, βρίσκονται διάχυτα σε όλο το εύρος της διδακτέας ύλης και είναι ευρύτερα γνωστά από τον τύπο και τα ΜΜΕ. Οι μαθητές εξασκούνται να σκέφτονται λογικά, ώστε να είναι ικανοί να καθορίσουν με ακρίβεια τα κεντρικά σημεία του θέματος που θα τους δοθεί, να παρουσιάσουν τις απόψεις τους με πειστικά επιχειρήματα και να μπορούν με ετοιμότητα να ανταπαντήσουν σε ερωτήσεις.
Οι Αγώνες Επιχειρηματολογίας- Αντιλογίας συμβάλλουν στην αξιοποίηση των γνώσεων που οι μαθητές έχουν αποκομίσει από τη διδασκαλία των κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών στο σχολείο. Η επαφή των μαθητών με σοβαρά ζητήματα γενικότερου ενδιαφέροντος έχει ως συνέπεια την προετοιμασία τους για το μελλοντικό τους ρόλο ως σκεπτόμενων πολιτών της δημοκρατικής πολιτείας. Επιπλέον, τους προσφέρεται η δυνατότητα να αναπτύξουν μια διαφορετικού είδους συνεργασία και σχέση με τους καθηγητές και τους συμμαθητές τους και να εισαχθούν στο πνεύμα της υγιούς διασχολικής άμιλλας με κύριο κριτήριο την ομαδική εργασία.
Για τους αγώνες θα συνεργαστούν εκπαιδευτικοί Δ/θμιας Εκπ/σης με μαθητές, οι οποίοι κατά το σχολικό έτος 2017-2018 φοιτούν στις Α΄, Β΄ και Γ΄ τάξεις του Λυκείου.
Ακολουθώντας τη σωκρατική μέθοδο, που αποτελεί το θεμελιώδες στοιχείο της επιχειρηματολογίας, οι μαθητές προχωρούν σε διατύπωση των κατάλληλων επιχειρημάτων με τα οποία ενισχύουν τη θέση τους έναντι της αντίπαλης ομάδας.
Στις σχολικές μονάδες στις οποίες ο Σύλλογος Διδασκόντων αποφασίζει να συμμετάσχει στους αγώνες, οργανώνεται ομάδα επιχειρηματολογίας υπό την επίβλεψη ενός ή δύο το πολύ καθηγητών, ανεξαρτήτως ειδικότητας, οι οποίοι έχουν και την ευθύνη άσκησης της ομάδας σύμφωνα με συγκεκριμένους κανόνες που καθορίζονται από την επιτροπή των αγώνων. Οι αγώνες πραγματοποιούνται με την ευγενική χορηγία της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος.
Επισημαίνεται ότι:
- Η προετοιμασία γίνεται εντός του σχολικού χώρου και αποκλειστικά από τους εκπαιδευτικούς της σχολικής μονάδας που αναλαμβάνουν το πρόγραμμα οι οποίοι συνοδεύουν τους μαθητές τους σε όλες τις φάσεις των αγώνων και μετέχουν στις κριτικές επιτροπές. Η άσκηση των μαθητών γίνεται εκτός Ωρολογίου Προγράμματος.
- Στην ομάδα μπορούν να συμμετέχουν μέχρι 15 μαθητές της ίδιας ή διαφορετικών τάξεων, για να έχουν το όφελος της άσκησης, αλλά στους αγώνες συμμετέχει πενταμελής ομάδα.
- Η κατάρτιση της 5μελούς ομάδας γίνεται με διαδικασίες που συναποφασίζουν οι εκπαιδευτικοί με τα μέλη όλης της ομάδας.
Σας αποστέλλουμε συνημμένα τους Κανόνες των Αγώνων, καθώς και κατάλογο ενδεικτικών θεμάτων.
Παρακαλούνται οι Διευθυντές των Δ/νσεων Δ/θμιας Εκπ/σης να αποστείλουν μέχρι τις 31 Ιανουαρίου 2018 στη Διεύθυνση Σπουδών, Προγραμμάτων και Οργάνωσης Δ/θμιας Εκπ/σης (Τμήμα Α΄) στο email
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΑΓΩΝΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ - ΑΝΤΙΛΟΓΙΑΣ
• Οι δημοσιογράφοι δεν πρέπει να εκφράζουν την προσωπική τους γνώμη σε ενημερωτικές εκπομπές.
• Οι νέοι άνθρωποι είναι καλύτερο, στις παρούσες συνθήκες της χώρας μας να αναζητήσουν την τύχη τους στο εξωτερικό.
• Μαθαίνεις περισσότερα από τη ζωή, παρά από τις σπουδές.
• Υπάρχουν πολιτισμοί ανώτεροι και κατώτεροι.
• Η τέχνη δεν επιτρέπεται να προσβάλει τα σύμβολα.
• Η έκφραση γνώμης στο διαδίκτυο πρέπει να γίνεται επωνύμως.
• Μαθαίνουμε καλύτερα από τους υπολογιστές παρά από τους δασκάλους.
• Στις σημερινές συνθήκες που επικρατούν στη χώρα μας, είναι προτιμότερο οι νέοι να αναζητούν την τύχη τους στο εξωτερικό.
• Κάθε μορφή βίας πρέπει να καταδικάζεται.
• Οι κυβερνήσεις πρέπει να λογοκρίνουν το διαδίκτυο.
• Με την πρόοδο της τεχνολογίας οι δάσκαλοι δεν θα χρειάζονται καθόλου στο μέλλον.
• Οι γονείς δεν πρέπει να παίρνουν διαζύγιο όταν έχουν παιδιά.
• Η ανέχεια δικαιολογεί τη βία.
• Ορισμένα επαγγέλματα δεν είναι κατάλληλα για τις γυναίκες.
• Ο ελεύθερος χρόνος είναι το πιο σημαντικό στοιχείο στη ζωή ενός νέου.
• Στη δημοκρατία οι πολίτες πρέπει να εφαρμόζουν τους νόμους ακόμη και όταν διαφωνούν.
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΑΓΩΝΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑΣ - ΑΝΤΙΛΟΓΙΑΣ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η αντιλογία συχνά συγχέεται με την ανούσια ανταλλαγή λεκτικών διαξιφισμών, με την εριστικότητα και την αυθάδεια. Ωστόσο, η συγκροτημένη και ευπρεπής ανταλλαγή απόψεων, η αντιπαράθεση επιχειρημάτων υπέρ και εναντίον μιας δεδομένης θέσης, συνεισφέρει συνήθως αποφασιστικά στη σφαιρικότερη αντιμετώπιση και τελικά στην πληρέστερη κατανόηση ενός ζητήματος. Παράλληλα, φέρνει τους συνδιαλεγόμενους πιο κοντά μεταξύ τους, παρέχοντάς τους έναν κοινό χώρο επικοινωνίας στο επίπεδο του λόγου, μακριά από στείρες προκαταλήψεις και φανατισμούς.
Ο Σωκράτης, «ο της πόλεως οίστρος», η «αλογόμυγα» δηλαδή που δεν άφηνε τους Αθηναίους συμπολίτες του να εφησυχάσουν, αλλά τους παρωθούσε διαρκώς προς τη συζήτηση και την κριτική θεώρηση των ζητημάτων, αποτέλεσε πρότυπο και σύμβολο γόνιμου «πνεύματος αντιλογίας». Όμως διαφορετικές μορφές αντιλογικής σκέψης βρίσκουμε στα έργα και άλλων μεγάλων πνευματικών μορφών της αρχαιότητας, όπως ο τραγικός ποιητής Ευριπίδης και ο ιστορικός Θουκυδίδης. Ίσως δεν θα ήταν υπερβολικό να πούμε ότι η αντιλογία αποτελεί ένα από τα θεμελιώδη συστατικά του πολιτισμού μας.
Η διοργάνωση αγώνων επιχειρηματολογίας (αντιλογίας) αποσκοπεί ακριβώς στην προώθηση και την καλλιέργεια της κριτικής σκέψης των νέων, δίνοντάς τους την ευκαιρία να διαγωνιστούν μέσα σε ένα αυστηρά καθορισμένο πλαίσιο κανόνων. Οι κανόνες τους επιτρέπουν να αναπτύξουν τις ικανότητές τους στη λογική διάρθρωση των επιχειρημάτων, την πειθαρχημένη συνεργασία με τους συμπαίκτες τους και την με σεβασμό και κατανόηση κριτική των θέσεων της αντίπαλης ομάδας. Πρόκειται, φυσικά, για ένα εργαλείο ανάπτυξης της ελεύθερης κριτικής σκέψης, και όχι για όχημα προώθησης οποιωνδήποτε συγκεκριμένων απόψεων ή προσωπικών φιλοδοξιών.
ΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Οι Πανελλήνιοι Μαθητικοί Αγώνες Επιχειρηματολογίας (Αντιλογίας) διεξάγονται μεταξύ ομάδων μαθητών Λυκείου και διακρίνονται σε προκριματική, προημιτελική, ημιτελική και τελική φάση.
Στην προκριματική και προημιτελική φάση οι αγώνες διεξάγονται σε 3 γύρους. Οι ομάδες των μαθητών αγωνίζονται σε ζευγάρια που προκύπτουν στον πρώτο γύρο από κλήρωση, ενώ στο δεύτερο και τρίτο γύρο οι ομάδες αγωνίζονται σε ζευγάρια που δημιουργούνται με βάση τη βαθμολογία τους στον πρώτο και το δεύτερο γύρο. Σε περίπτωση που το πλήθος των σχολικών μονάδων που συμμετέχουν είναι μικρό πραγματοποιούνται λιγότεροι γύροι ή ένας γύρος, με απόφαση της Επιστημονικής Επιτροπής.
Από τους προημιτελικούς αγώνες προκρίνονται 4 (τέσσερις) ομάδες οι οποίες διαγωνίζονται στους ημιτελικούς σε ζευγάρια που προκύπτουν από τη βαθμολογία τους στον τελικό γύρο των προημιτελικών αγώνων (Η πρώτη σε βαθμολογία ομάδα αγωνίζεται με την τέταρτη σε βαθμολογία και η δεύτερη ομάδα με την τρίτη).
Στον τελικό αγωνίζονται οι νικητές των ζευγαριών των ημιτελικών αγώνων.
Σε κάθε γύρο οι ομάδες κατανέμονται σε διαφορετικές αίθουσες και αγωνίζονται στο ίδιο θέμα
Σε έναν αγώνα Επιχειρηματολογίας(Αντιλογίας) παίρνουν μέρος δύο ομάδες, η καθεμιά από τις οποίες αποτελείται από πέντε μέλη, που συνεργάζονται κατά το στάδιο της προετοιμασίας και αποφασίζουν μεταξύ τους τον ρόλο του καθενός. Επιλέγουν τρεις ομιλητές (ΟΑ, ΟΒ, ΟΓ) και έναν εκπρόσωπο της ομάδας (ΕΟ). Ο ΕΟ εκπροσωπεί την ομάδα του στις συνεννοήσεις με τους διοργανωτές και τους κριτές πριν από τον αγώνα.
Κατά τη διάρκεια του αγώνα, δικαίωμα λόγου έχουν αποκλειστικά οι Ομιλητές των δύο ομάδων που συμμετέχουν και ο Πρόεδρος της Κριτικής Επιτροπής (ΚΑ). Όλοι οι υπόλοιποι δεν παρεμβαίνουν στον αγώνα λόγου.
Η διάταξη των συμμετεχόντων στον αγώνα Αντιλογίας έχει ως εξής:
| Ομιλητής | |
Πρώτη Ομάδα | Δεύτερη Ομάδα |
(Λόγος) | (Αντίλογος) |
ΛΟΑ | ΑΟΑ |
ΛΟΒ | ΑΟΒ |
ΛΟΓ | ΑΟΓ |
Χρονομέτρης (Χ) Κριτές (ΚΑ – ΚΒ – ΚΓ)
Σκοπός της Πρώτης Ομάδας (του Λόγου) είναι να ορίσει το θέμα με σαφήνεια, λογική συνέπεια και πληρότητα. Το πλεονέκτημά της από την πρωτοβουλία που έχει, κατά τη διαδικασία του ορισμού, ισοσταθμίζεται από το γεγονός ότι η Δεύτερη Ομάδα (του Αντίλογου) έχει ως κύριο έργο της την ανασκευή, δηλαδή την αντίκρουση των θέσεων της πρώτης ομάδας.
Η ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ
Γενικοί Κανόνες
Οι αίθουσες και οι θέσεις των Ομάδων όπως και το θέμα προς συζήτηση ανακοινώνονται στις Ομάδες είκοσι λεπτά πριν από την έναρξη του αγώνα. Οι ομάδες αποσύρονται αμέσως για να προετοιμαστούν, χωρίς την παρέμβαση τρίτων (συμμαθητών, καθηγητών, κλπ). Κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας επιτρέπεται η χρήση βοηθημάτων (βιβλίων, περιοδικών, σημειώσεων κλπ) όχι όμως ηλεκτρονικών μέσων, όπως κινητά τηλέφωνα, υπολογιστές κλπ. Κατά τη διάρκεια του Αγώνα επιτρέπεται μόνο η χρήση χειρόγραφων σημειώσεων (όχι φωτοτυπίες).
Με την έναρξη του αγώνα ο ΚΑ, μετά από ένα σύντομο χαιρετισμό, δίνει το λόγο στον πρώτο Ομιλητή (ΛΟΑ) και στη συνέχεια, μετά τη λήξη της κάθε ομιλίας, καλεί τον επόμενο ομιλητή να πάρει τη θέση του στο Βήμα. Η σειρά και ο διαθέσιμος χρόνος για κάθε ομιλητή έχει ως εξής:
ΛΟΑ | 6 - λεπτά |
ΑΟΑ | 6 - λεπτά |
ΛΟΒ | 6 - λεπτά |
ΑΟΒ | 6 - λεπτά |
ΛΟΓ | 4 - λεπτά |
ΑΟΓ | 4 - λεπτά |
Για τους τέσσερις πρώτους ομιλητές το πρώτο και το τελευταίο λεπτό είναι προστατευόμενα, δηλαδή δεν επιτρέπεται, κατά τη διάρκειά τους, η διατύπωση ερωτήσεων από την αντίπαλη ομάδα. Για τους τελευταίους δύο ομιλητές και τα τέσσερα λεπτά είναι προστατευόμενα. Την παρακολούθηση, καταγραφή και κοινοποίηση της χρονικής διάρκειας των ομιλιών και των ερωτήσεων αναλαμβάνει ο Χρονομέτρης.
Όλοι οι ομιλητές οφείλουν να απευθύνονται προς τους Κριτές και το Ακροατήριο, προτάσσοντας στην ομιλία τους ανάλογο χαιρετισμό. Αναφορές στην αντίπαλη Ομάδα πρέπει να γίνονται σε τρίτο πρόσωπο, με κοσμιότητα και χωρίς προσωπικές αιχμές.
Μετά την ολοκλήρωση των ομιλιών οι ομάδες, αφού συγχαρούν η μια την άλλη, αποχωρούν και οι Κριτές παραμένουν στην αίθουσα για να προβούν στην αξιολόγηση των ομιλητών ατομικά και των ομάδων συνολικά και να αποφασίσουν την έκβαση του αγώνα, συμπληρώνοντας το Έντυπο Αναλυτικής Βαθμολόγησης (βλ. Υπόδειγμα Α). Έπειτα από συζήτηση και ανάλογα με τη βαθμολόγηση των ομιλητών, οι κριτές αποφασίζουν για το αποτέλεσμα του αγώνα, δίνοντας 2 βαθμούς στην ομάδα που κέρδισε τον αγώνα και 1 βαθμό στην ομάδα που έχασε. Τότε, ο ΚΑ συντάσσει το Έντυπο Συγκεντρωτικής Βαθμολόγησης (βλ. Υπόδειγμα Β) και το αποστέλλει στη Γραμματεία, για την επεξεργασία των αποτελεσμάτων και την προετοιμασία του επόμενου γύρου των αγώνων.
Ειδικοί όροι διεξαγωγής
Έργο του ΛΟΑ είναι:
2. Γενική παρουσίαση της θέσης
3. Διατύπωση επιχειρημάτων
Έργο του AOAείναι:
2. Γενική παρουσίαση της αντίθεσης
3. Αντίκρουση των γενικών επιχειρημάτων του ΛΟΑ και /ή προβολή νέων.
Έργο του ΛΟΒ είναι:
2. Υποστήριξη του Λόγου με νέα, συμπληρωματικά ή εξειδικευμένα επιχειρήματα
Έργο του ΑΟΒ είναι:
2. Υποστήριξη του Αντίλογου με νέα, συμπληρωματικά ή εξειδικευμένα επιχειρήματα
Έργο του ΛΟΓ είναι:
2. Η συνοπτική ανακεφαλαίωση των επιχειρημάτων της ομάδας υπογραμμίζοντας τα κυριότερα σημεία της, χωρίς όμως να εισάγει επιχειρήματα που δίνουν νέες διαστάσεις στο θέμα. Από ρητορικής άποψης τα νέα παραδείγματα λογίζονται ως νέα επιχειρήματα , συνεπώς πρέπει να αποφεύγονται.
Έργο του ΑΟΓ είναι:
2. Η συνοπτική ανακεφαλαίωση των επιχειρημάτων της ομάδας υπογραμμίζοντας τα κυριότερα σημεία της, χωρίς όμως να εισάγει επιχειρήματα που δίνουν νέες διαστάσεις στο θέμα. Από ρητορικής άποψης τα νέα παραδείγματα λογίζονται ως νέα επιχειρήματα, συνεπώς πρέπει να αποφεύγονται.
Ορισμός
Ο ορισμός συνιστά ερμηνεία του θέματος και προσδιορίζει το πλαίσιο, εντός του οποίου θα αναπτυχθεί η επιχειρηματολογία. Δε σημαίνει απλώς ανάλυση των όρων του θέματος. Ο ορισμός δε θα πρέπει να είναι ταυτολογικός ή αντιφατικός, ενώ δεν πρέπει να είναι ούτε πολύ ευρύς, ούτε πολύ στενός, ούτε εντελώς εξειδικευμένος.
Σε περίπτωση που ο ορισμός δεν τηρεί τις παραπάνω προϋποθέσεις, θα πρέπει να προσβάλλεται από τον Αντίλογο, με επιχειρήματα που να το καταδεικνύουν και να προτείνεται η αντικατάστασή του από άλλον κατάλληλο. Στην περίπτωση αυτή ο αγώνας διεξάγεται περί του ορισμού.
Ομιλίες
Κάθε ομιλία αυξάνει την πειστικότητα και αποτελεσματικότητά της όταν επιτύχει μια σειρά από στοιχεία:
1. Η κοσμιότητα του ομιλητή εξασφαλίζει το σεβασμό στις απόψεις του. Δείγματα της κοσμιότητας είναι ο ευγενής χαιρετισμός προς όλους τους συμμετέχοντες και οπωσδήποτε η αποφυγή αναίτιας και άσκοπης επιθετικότητας προς τους αντιπάλους.
2. Η περιορισμένη χρήση σημειώσεων διευκολύνει την οπτική επαφή του ομιλητή με το ακροατήριο, η οποία είναι σημαντική, γιατί σε συνδυασμό με το κατάλληλο για την περίσταση ύφος ενισχύει την πειστικότητά του.
3. Η χρήση εισαγωγικών και καταληκτικών παρατηρήσεων δίνει το στίγμα σε μια ομιλία και πρέπει να εντάσσονται αντίστοιχα σε πρόλογο και επίλογο που σκοπό έχουν να κάνουν κατανοητή την πορεία της σκέψης της ομάδας και των συγκεκριμένων επιλογών του ομιλητή.
4. Τα επιχειρήματα που χρησιμοποιούνται πρέπει να είναι πλήρη και πειστικά, να χαρακτηρίζονται από λογική συγκρότηση και συνέπεια και να είναι καίρια για την ανάπτυξη της επιχειρηματολογίας. Πρέπει να ομαδοποιούνται λογικά και να παρουσιάζονται με ιεράρχηση χρησιμοποιώντας παραδείγματα. Η ποιότητα των επιχειρημάτων είναι πάντα σημαντικότερη από τον αριθμό τους, όπως είναι πολύ σημαντικό να γίνεται και κατανομή τους μεταξύ των ομιλητών.
5. Η χρήση του χρόνου πρέπει να εξασφαλίζει την ισόρροπη εκπλήρωση του ειδικού ρόλου κάθε ομιλητή και την επαρκή ανάπτυξη της επιχειρηματολογίας και αντεπιχειρηματολογίας του.
Ερωτήσεις
Κατά τη διάρκεια των μη προστατευόμενων περιόδων της ομιλίας κάθε ομιλητή, τα μέλη της αντίπαλης Ομάδας μπορούν να ζητήσουν το λόγο, υψώνοντας το χέρι και όχι χτυπώντας το θρανίο. Ο ομιλητής έχει δικαίωμα να αρνηθεί την παρέμβαση, διαφορετικά παραχωρεί το δικαίωμα ερώτησης λέγοντας «παρακαλώ» ή «ορίστε». Ερωτήσεις επί της διαδικασίας δεν επιτρέπονται, εκτός και αν έχουν προκύψει σοβαρότατα προβλήματα και διακυβεύεται η ομαλή διεξαγωγή του αγώνα. Οι ερωτήσεις πρέπει να είναι σύντομες (να μη διαρκούν περισσότερο από 15 δευτερόλεπτα) και να μην αποτελούν τοποθετήσεις.
Ο Χρονομέτρης
Ο Χρονομέτρης παρακολουθεί, καταγράφει και κοινοποιεί τη χρονική διάρκεια των ομιλιών και των ερωτήσεων. Σε ξεχωριστό φύλλο (βλ. υπόδειγμα Γ) καταγράφει τους συνολικούς χρόνους κάθε ομιλητή όπως και τις χρονικές στιγμές που έγιναν ερωτήσεις και μετά το τέλος του Αγώνα το παραδίδει στον Πρόεδρο της συνεδρίασης. Τέλος, επισημαίνει με προαποφασισμένο τρόπο τον αριθμό των λεπτών της ώρας που απομένουν στη διάθεση του ομιλητή αλλά και το πέρας του αποδεκτού χρόνου διατύπωσης ερώτησης.
Με χτύπημα στο θρανίο του επισημαίνει επίσης:
· Την έναρξη της περιόδου κατά την οποία μπορούν να διατυπωθούν ερωτήσεις.
· Την έναρξη του τελευταίου λεπτού ομιλίας κάθε ομιλητή, όπου δεν μπορούν πλέον να διατυπωθούν ερωτήσεις και
· Τη λήξη του χρόνου κάθε ομιλίας. Δεκαπέντε δευτερόλεπτα μετά τη λήξη του χρόνου αυτού, με συνεχή χτυπήματα, υποδεικνύει στον Ομιλητή ότι οφείλει να εγκαταλείψει το Βήμα.
Η ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
Γενικά
Οι Κριτές αξιολογούν την επίδοση των ομιλητών κάθε Ομάδας με βάση μια σειρά από κριτήρια, δίνοντας ιδιαίτερο βάρος στο περιεχόμενο, την οργάνωση και τη δομή της επιχειρηματολογίας και, κατά δεύτερο λόγο, στην παρουσίαση και στα εξωτερικά χαρακτηριστικά της. Οι Κριτές δεν επιτρέπεται να κοινοποιούν το αποτέλεσμα του αγώνα ή την άποψή τους για τους ομιλητές κατά τη διάρκεια ή μετά το τέλος του αγώνα. Κατά τη διάρκεια του αγώνα, κρατούν προσωπικές σημειώσεις και αφού ολοκληρώσουν τη διαδικασία κρίσης, συμπληρώνουν το Έντυπο Αναλυτικής Βαθμολόγησης (βλ. Υπόδειγμα Α) προσθέτοντας σχόλια που τεκμηριώνουν τη βαθμολογία τους και ασκούν παραγωγική κριτική στους ομιλητές, τα οποία πρέπει να παραδώσουν στη Γραμματεία των αγώνων, πριν από την αρχή του επόμενου γύρου.
Κριτήρια αξιολόγησης
Ως πρακτικός οδηγός μπορεί να χρησιμοποιηθεί ο μνημονικός τύπος ΜΕΔΟΥΣΑ.
Μεθοδολογία: Αφορά στην πιστή τήρηση των κανόνων του διαγωνισμού, την ακριβή συμμόρφωση με τα χρονικά και θεσμικά όρια, την κοσμιότητα της συμπεριφοράς κλπ.
Επιχειρηματολογία: Πληρότητα και πειστικότητα των επιχειρημάτων, λογική συγκρότηση και συνέπεια, σαφήνεια και καθαρότητα σκέψης, παραδείγματα.
Δομή: Εύστοχη τοποθέτηση του θέματος, διάταξη και ιεράρχηση των επιχειρημάτων, έμφαση στα κύρια σημεία, εισαγωγικές παρατηρήσεις, πρόλογοι και περιλήψεις κάθε ομιλίας.
Ομαδικότητα: Κατανομή εργασίας, εκπλήρωση ρόλου κάθε θέσης και συνεργασία μεταξύ των μελών της ομάδας.
Ύφος: Στάση στο Βήμα, εκφορά του λόγου, κινησιολογία, οπτική επαφή με το Ακροατήριο, αυτοπεποίθηση, ρυθμός, συναισθηματική φόρτιση, χιούμορ κλπ. Τα στοιχεία του ύφους πρέπει να αξιολογούνται ως προς το αν και πόσο συνέβαλαν στην πειστικότητα της ομιλίας
Συμμετοχή: Υποβολή εύστοχων και αποτελεσματικών ερωτήσεων (σημαντικότητα και αποτελεσματικότητά τους), απάντηση σε ερωτήσεις (ετοιμολογία και πειστικότητα).
Αντίλογος: Ικανότητα στην αντίκρουση των επιχειρημάτων της αντίπαλης Ομάδας, πειστικότητα και λογική διάρθρωση της αντεπιχειρηματολογίας, αντιπαραδείγματα.
Η Επιχειρηματολογία και ο Αντίλογος πρέπει να κρίνονται από την οπτική γωνία ενός μέσου ατόμου, που ενημερώνεται τακτικά, δηλ. οι Κριτές πρέπει να αναλύουν και να αξιολογούν τα επιχειρήματα, τα παραδείγματα κ.ά. ως προς την πειστικότητά τους και να μη συνυπολογίζουν οποιαδήποτε εξειδικευμένη γνώση που τυχόν έχουν για το θέμα των αγώνων.
Οι Ερωτήσεις που υποβάλλονται, κατά τη διάρκεια των ομιλιών, πρέπει να αξιολογούνται ως προς τον αντίκτυπο που είχαν στην εξέλιξη του αγώνα. Αποτελεί θετικό κριτήριο για κάθε ομιλητή να προσπαθήσει να απαντήσει 2 έως 3 ερωτήσεις, κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, όπως και να επιχειρήσει να κάνει τουλάχιστον μια ερώτηση σε κάθε ομιλία της αντίπαλης ομάδας, ενώ είναι αρνητικό ένας ομιλητής να μη δεχθεί ερωτήσεις στη διάρκεια της ομιλίας του ή να μην επιχειρήσει ερώτηση στις ομιλίες της αντίπαλης ομάδας.
Διαδικασία Βαθμολόγησης
Κάθε κριτήριο βαθμολογείται από ένα έως δέκα. Το Ένα και το Δέκα απονέμονται σε εξαιρετικά ακραίες περιπτώσεις. Ιδιαίτερα το Ένα, μόνο σε περιπτώσεις μεγάλης αγένειας και σοβαρής παραβίασης των κανόνων.
Πέντε κριτήρια δηλαδή η Μεθοδολογία, η Επιχειρηματολογία, η Δομή, το Ύφος και ο Αντίλογος βαθμολογούνται αμέσως μετά το πέρας κάθε ομιλίας. Η Συμμετοχή βαθμολογείται στο τέλος του αγώνα για τη συνολική συμμετοχή του ομιλητή σε όλη τη διάρκεια του αγώνα. Η Ομαδικότητα βαθμολογείται στο τέλος του αγώνα συνολικά για την ομάδα και είναι κοινή για όλους τους ομιλητές της.
Επισημαίνεται ότι ο πρώτος (ΛΟΑ), επειδή δεν έχει αντίλογο, παίρνει βαθμό αντίλογου το βαθμό της επιχειρηματολογίας.
Οι Κριτές καλούνται να συνεργαστούν στη διαδικασία βαθμολόγησης και απόφασης για την έκβαση του αγώνα. Διατυπώνουν πρώτα τις απόψεις τους για το επίπεδο του αγώνα και των ομιλητών και έπειτα για το ποια ομάδα ήταν πιο πειστική και αποτελεσματική στην επιχειρηματολογία της. Εάν συμφωνήσουν, βαθμολογούν από κοινού. Εάν διαφωνήσουν, αθροίζονται οι βαθμοί κάθε ομάδας από τους κριτές και νικά η ομάδα που συγκεντρώνει συνολικά περισσότερους βαθμούς. Σε περίπτωση ισοβαθμίας, κερδίζει η ομάδα την οποία υποστηρίζει η πλειονότητα των κριτών.
(Απόσπασμα από ΦΕΚ 401/2003 - Αριθ.33079/Γ2)
Αριθ. 33079/Γ2
Διοργάνωση Πανελληνίων Μαθητικών Αγώνων Επιχειρηματολογίας - Αντιλογίας.
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
Έχοντας υπ' όψη:
1. Τις διατάξεις των άρθρου β και 47 του Ν. 1566/85 (ΦΕΚ 167 τ.Α', 30-9-85) «Δομή και λειτουργία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και άλλες διατάξεις».
2. Τις διατάξεις του άρθρου 1 του Ν. 2525/97 (ΦΕΚ 188 τ.Α', 23-9-97) περί Ενιαίου Λυκείου, πρόσβασης των αποφοίτων του στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου και άλλες διατάξεις».
3. Το άρθρο 5 του Ν. 2640/98(ΦΕΚ 206 τ.Α', 3-9-98) Δευτεροβάθμια Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση και άλλες διατάξεις.
4. Την Γ2/4867/1992 (ΦΕΚ 629 τ.Β~/23-10-92) υπουργική απόφαση.
5. Την 5971/ΣΤ5/22-1-03(ΦΕΚ 94 τ.Β~/30-1-03) υπουργική απόφαση.
6. Το γεγονός ότι από την παρούσα απόφαση δεν προκαλείται δαπάνη εις βάρος του κρατικού προϋπολογισμού,
αποφασίζουμε:
Ι. Τη Διοργάνωση Πανελληνίων Μαθητικών Αγώνων Επιχειρηματολογίας -Αντιλογίας μεταξύ των Λυκείων και TEE της χώρας.
Σκοπός των Αγώνων είναι η καλλιέργεια της κριτικής σκέψης των μαθητών/τριών, η άσκηση τους στη σωστή οργάνωση αποτελεσματικού λόγου, στη τεκμηριωμένη και ευπρεπή διαφωνία, στην ανάληψη και εκφορά δημοσίου λόγου, στο σεβασμό του άλλου, στοιχεία απαραίτητα για τη διαμόρφωση υπεύθυνου και ενεργού πολίτη.
Οι Αγώνες αποτελούνται από προκριματικούς, ημιτελικούς και τελικούς.
II. H συμμετοχή στους Αγώνες είναι προαιρετική τόσο για τους μαθητές όσο και για τους εκπαιδευτικούς.
Σε κάθε σχολείο που επιθυμεί να συμμετάσχει στους αγώνες, οργανώνεται ομάδα επιχειρηματολογίας υπό την επίβλεψη ενός ή δύο το πολύ καθηγητών ανεξαρτήτως ειδικότητας, οι οποίοι έχουν και την ευθύνη άσκησης της ομάδας σύμφωνα με συγκεκριμένους κανόνες που καθορίζονται από την επιτροπή των αγώνων.
Στην ομάδα μπορούν να συμμετέχουν μέχρι 15 μαθητές της ιδίας ή διαφορετικών τάξεων, για να έχουν το όφελος της άσκησης, αλλά στους αγώνες συμμετέχει 5 μελής ομάδα.
Η κατάρτιση της 5 μέλους ομάδας γίνεται με διαδικασίες που συναποφασίζουν οι εκπαιδευτικοί σε συνεργασία με τα μέλη όλης της ομάδας.
Η άσκηση των μαθητών γίνεται εκτός Ωρολογίου Προγράμματος, αρχίζει από το Φεβρουάριο κάθε διδακτικού έτους και ολοκληρώνεται με τη διεξαγωγή των αγώνων το Νοέμβριο - Δεκέμβριο του επόμενου διδακτικού έτους.
Για τους καθηγητές που έχουν την ευθύνη άσκησης ομάδων επιχειρηματολογίας μειώνεται το εβδομαδιαίο διδακτικό ωράριο τους κατά 2 ώρες.
Όταν έχουν συμπληρώσει το ωράριο τους με αντικείμενα διδασκαλίας, μπορούν να απασχολούνται με αντίστοιχη υπερωριακή αποζημίωση σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
Οι δαπάνες που προκύπτουν για την άσκηση της ομάδας (γραφική ύλη, βιβλία. μετακινήσεις) σε επίπεδο νομού βαρύνουν τις πιστώσεις των προϋπολογισμών των οικείων νομαρχιών (ειδικός φορέας 193 ΚΑΕ 5184) και είναι δυνατόν να ενισχύονται και από την τοπική αυτοδιοίκηση, σύλλογο γονέων ή κηδεμόνων ή άλλους χορηγούς.
Οι δαπάνες μετακίνησης των ομάδων για τους πάσης φύσεως αγώνες βαρύνουν το σχετικό προϋπολογισμό της διοργάνωσης των αγώνων.
Τα σχολεία που συγκροτούν ομάδες επιχειρηματολογίας το δηλώνουν έγκαιρα στους κατά τόπους συντονιστές και η συμμετοχή τους τουλάχιστον στους προκριματικούς αγώνες είναι υποχρεωτική ως απόδειξη της άσκησης της ομάδας.
Ο τόπος και ο χρόνος της διεξαγωγής των αγώνων ορίζεται από τη συντονιστική επιτροπή.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αθήνα, 3 Απριλίου 2003
Αρ.Πρωτ.11258/Γ2/01-02-2012/ΥΠΔΒΜΘ
Π/ΘΜΙΑΣ & Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ
Δ/ΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ Α
Πληροφορίες: Αν. Πασχαλίδου
Τηλέφωνο: 210-3443422
ΘΕΜΑ: Τροποποίηση της με αρ. πρωτ. 33079/Γ2/03-04-2003 Υ.Α. (ΦΕΚ Β" 401) με θέμα «Διοργάνωση Πανελληνίων Μαθητικών Αγώνων Επιχειρηματολογίας - Αντιλογίας»
Έχοντας υπόψη:
1. Τις διατάξεις των άρθρου 6 και 47 του Ν. 1566/1985(ΦΕΚ Α" 167) "Δομή και λειτουργία της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και άλλες διατάξεις"
2. Τις διατάξεις του άρθρου 1 του Ν. 2525/1997 (ΦΕΚ Α" 188) περί "Ενιαίου Λυκείου, πρόσβασης των αποφοίτων του στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου και άλλες διατάξεις".
3. Το άρθρο 5 του Ν. 2640/1998(ΦΕΚ Α' 206) Δευτεροβάθμια Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση και άλλες διατάξεις.
4. Την με αρ. πρωτ. Γ2/4867/1992 (ΦΕΚ Β" 629) Υπουργική Απόφαση
5. Την με αρ. πρωτ. 33079/Γ2/03-04-2003 Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ Β" 401) με θέμα «Διοργάνωση Πανελληνίων Μαθητικών Αγώνων Επιχειρηματολογίας- Αντιλογίας».
6. Την 138580/Η/02-12-2011 (ΦΕΚ Β" 2748) κοινή Απόφαση του Πρωθυπουργού και της Υπουργού Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων με θέμα: «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στην Υφυπουργό Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων Παρασκευή Χριστοφιλοπούλου».
7. Το γεγονός ότι από την παρούσα απόφαση δεν προκαλείται δαπάνη εις βάρος του κρατικού προϋπολογισμού.
Αποφασίζουμε
Τροποποιούμε την παράγραφο 5 της ενότητας 11 της με αρ. πρωτ. 33079/Γ2/03-04-2003 Υπουργικής Απόφασης (ΦΕΚ Β' 401 ), ως εξής:
Η άσκηση των μαθητών γίνεται εκτός Ωρολογίου Προγράμματος, αρχίζει από την έκδοση εγκυκλίου με την οποία γνωστοποιείται στις σχολικές μονάδες η διεξαγωγή των αγώνων για κάθε διδακτικό έτος και τελειώνει με την ολοκλήρωση των αγώνων, τον Μάρτιο ή Απρίλιο του ίδιου διδακτικού έτους.
Η ισχύς της παρούσης αρχίζει από το σχολικό έτος 2011-12.
Η παρούσα απόφαση να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης.
Η ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΧΡΙΣΤΟΦΙΛΟΠΟΥΛΟΥ