ΞΕΝΕΣ ΓΛΩΣΣΕΣ Οδηγίες Διδασκαλίας Δημοτικών Σχολείων (Αγγλικά Γαλλικά Γερμανικά)

ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΞΕΝΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ
(ΑΓΓΛΙΚΑ - ΓΑΛΛΙΚΑ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΑ)

Αρ.Πρωτ.Φ.20/130434/Δ1/22-08-2019/ΥΠΑΙΘ

ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ Π/ΘΜΙΑΣ ΚΑΙ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ, ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ & ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ Π.Ε.
ΤΜΗΜΑ Α’ ΣΠΟΥΔΩΝ & ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ
ΑΥΤΟΤΕΛΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΙΔΙΩΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ Α
Email : spudonpe(ΣΤΟ)minedu.gov.gr
Πληροφορίες : Θ. Δημητρακόπουλος, Χ. Μαραγκός
Τηλέφωνο : 210 344 2425

ΘΕΜΑ: «Οδηγίες για τη διαχείριση της ύλης για τα μαθήματα των Ξένων Γλωσσών στο Δημοτικό σχολείο»

Μετά από σχετική εισήγηση του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Πράξη 26/27-06-2019 του Δ.Σ.) σας αποστέλλουμε οδηγίες για τη διαχείριση της ύλης για τα μαθήματα των Ξένων Γλωσσών στο Δημοτικό σχολείο.

Η διαμόρφωση των Οδηγιών για τη διδασκαλία της ξένης γλώσσας στο Δημοτικό βασίζεται στο Ενιαίο Πρόγραμμα Σπουδών για τις Ξένες Γλώσσες (ΕΠΣ-ΞΓ) στην υποχρεωτική εκπαίδευση, λαμβάνοντας υπόψη και τα ισχύοντα εγχειρίδια για τη διδασκαλία των ξένων γλωσσών στο δημοτικό, καθώς και άλλες πηγές σχετικού εγκεκριμένου εκπαιδευτικού υλικού.

Το ΕΠΣ-ΞΓ δεν προσδιορίζει την ύλη που πρέπει να διδαχθούν οι μαθητές κάθε τάξης (π.χ. τα γραμματικά και λεξιλογικά στοιχεία), αλλά περιλαμβάνει δείκτες επικοινωνιακής επάρκειας ανά επίπεδο γλωσσομάθειας, σύμφωνα με την εξάβαθμη κλίμακα του Συμβουλίου της Ευρώπης (ΣτΕ). Οι δείκτες επικοινωνιακής επάρκειας περιγράφουν τις προσδοκώμενες επικοινωνιακές δεξιότητες που αναμένεται να κατακτήσουν οι μαθητές/-τριες ανά επίπεδο γλωσσομάθειας, όπως αποτυπώνονται στον ακόλουθο πίνακα:

Συγκεκριμένα, ο/η εκπαιδευτικός καλείται:

(α) να σχεδιάσει το αναλυτικό πρόγραμμα του μαθήματός του/της για την κάθε τάξη, με βάση τα ενδιαφέροντα και τις ανάγκες των μαθητών/τριών του/της,

(β) να εμπλουτίσει το περιεχόμενο της διδασκαλίας του/της και με διδακτικό υλικό που θα παραγάγει ο/η ίδιος/ίδια, λαμβάνοντας υπόψη και τα παραδείγματα που εκπονήθηκαν στο πλαίσιο της Δράσης για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών ξένων γλωσσών στα Νέα Προγράμματα Σπουδών Ξένων Γλωσσών (https://www.iep.edu.gr/moodle/login/index.php) .
Επίσης για τη Γερμανική γλώσσα υπάρχει διαθέσιμο εκπαιδευτικό/διδακτικό υλικό στον ιστότοπο του ΙΕΠ στον ακόλουθο σύνδεσμο: http://iep.edu.gr/el/component/k2/388-didaktika-senaria-gia-ti-germaniki-glossa

(γ) να προσαρμόσει και να εμπλουτίσει τις δραστηριότητες του διδακτικού του υλικού, αξιοποιώντας και το ψηφιακό υλικό που είναι διαθέσιμο στο ΦΩΤΟΔΕΝΔΡΟ (http://photodentro.edu.gr/) και στην πλατφόρμα ΑΙΣΩΠΟΣ (http://aesop.iep.edu.gr/)

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΚΑΙ ΕΚΜΑΘΗΣΗ ΤΗΣ ΑΓΓΛΙΚΗΣ

Α΄ και Β΄ τάξη του Δημοτικού

Το μάθημα της Αγγλικής Γλώσσας για τους μαθητές και τις μαθήτριες της Α’ και Β’ Δημοτικού βασίζεται σε εκπαιδευτικό πρόγραμμα που εκπονήθηκε στο πλαίσιο του «Προγράμματος Εκμάθησης Αγγλικής στην Πρώιμη Παιδική Ηλικία» (ΠΕΑΠ). Το εκπαιδευτικό υλικό που εκπονήθηκε στο πλαίσιο του εν λόγω προγράμματος εστιάζει στη διαφοροποιημένη συνεργατική μάθηση, προτείνοντας δραστηριότητες ευαισθητοποίησης του παιδιού στην ξένη γλώσσα. Το εκπαιδευτικό υλικό για την Α’ και τη Β’ Δημοτικού (Alpha English & Beta English), με τη μορφή έντυπων φακέλων, έχει διανεμηθεί στα Δημοτικά Σχολεία για να το αξιοποιεί κάθε σχολική χρονιά ο /η εκπαιδευτικός.

Κάθε φάκελος περιλαμβάνει:

• Φύλλα με έγχρωμες εικόνες που αποτελούν ερεθίσματα για γλωσσική παραγωγή
• Φύλλα εργασίας για τους μικρούς μαθητές
• Ηχητικό υλικό με ρίμες, τραγουδάκια, σύντομους διαλόγους
• Τεύχος του Εκπαιδευτικού (με λεπτομερείς οδηγίες για την αξιοποίηση του εκπαιδευτικού υλικού με τη μορφή ενδεικτικών σχεδίων μαθημάτων, καθώς και παραπομπές σε εκπαιδευτικές ιστοσελίδες).

Από το προτεινόμενο υλικό, οι εκπαιδευτικοί καλούνται να επιλέξουν τις δραστηριότητες που θα πραγματοποιήσουν στην τάξη τους, με γνώμονα τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των παιδιών, φροντίζοντας ώστε η μαθησιακή διαδικασία να είναι παιγνιώδης, δημιουργική και ευχάριστη και να δημιουργεί το κίνητρο στους μαθητές/-τριες για την εκμάθηση της ξένης γλώσσας στις επόμενες τάξεις.

Γ’ τάξη του Δημοτικού

Για τη διδασκαλία/εκμάθηση της Αγγλικής Γλώσσας στη Γ΄ τάξη του Δημοτικού, ο/η εκπαιδευτικός αξιοποιεί το σχολικό εγχειρίδιο Magic Book 2. Οι μαθητές/-τριες της Γ’ Δημοτικού αναμένεται να μπορούν: (*2)

(*2)Οι δεξιότητες που αναμένεται να έχουν αναπτύξει οι μαθητές της Γ΄ Δημοτικού περιγράφονται εδώ αναλυτικά, διότι στο ΕΠΣ-ΞΓ δεν περιλαμβάνονται περιγραφητές για το επίπεδο Α1- (όπως ισχύει και στο Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς για τις Γλώσσες (ΚΕΠΑ), Συμβούλιο της Ευρώπης, 2001).

• να διαβάζουν και να γράφουν λέξεις και φράσεις χρησιμοποιώντας την αλφάβητο στα αγγλικά,
• να αναγνωρίζουν και να χρησιμοποιούν (στον γραπτό και στον προφορικό λόγο) αριθμούς, λεξιλόγιο και φράσεις σχετικά με:
  - το σχολείο (π.χ. την τάξη, τα σχολικά αντικείμενα κλπ)
  - την οικογένεια και το σπίτι (π.χ. τα δωμάτια, έπιπλα, αντικείμενα σπιτιού)
  - την εξωτερική εμφάνιση ατόμων και αντικειμένων
  - τις ημέρες της εβδομάδας
  - τις καθημερινές συνήθειες και τις συνήθειες στον ελεύθερο χρόνο
  - τοποθεσίες, καιρικά φαινόμενα και εποχές του χρόνου
  - διατροφή και με καθημερινές συνήθειες ατομικής υγιεινής
  - τη φροντίδα του σπιτιού
  - το φυσικό περιβάλλον και τα ζώα
• να μπορούν να αναγνωρίζουν/κατανοούν και να χρησιμοποιούν (στον γραπτό και στον προφορικό λόγο) απλές γλωσσικές δομές για:
  - να χαιρετήσουν, να αυτοσυστηθούν ή να συστήσουν ένα μέλος της οικογένειας, έναν φίλο, κτλ.
  - να αναφερθούν ή/και να ανταλλάξουν πληροφορίες για τις καθημερινές τους συνήθειες
  - να αναφερθούν σε συναισθήματα
  - να αναγνωρίσουν ή να δώσουν οδηγίες
  - να περιγράψουν στοιχεία της εξωτερικής εμφάνισης ή/και να συγκρίνουν άτομα, ζώα, αντικείμενα
  - να αναφερθούν σε δουλειές του σπιτιού
  - να ανταλλάξουν πληροφορίες για δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου

Στην περίπτωση που οι μαθητές και οι μαθήτριες δεν είχαν διδαχθεί την αγγλική γλώσσα κατά τις προηγούμενες σχολικές χρονιές ή κρίνεται σκόπιμο από τους/τις εκπαιδευτικούς μπορεί να αξιοποιηθεί παράλληλα το εκπαιδευτικό υλικό Alpha English & Beta English, για την ομαλή μετάβαση των μαθητών και μαθητριών στο Magic Book 2.

Δ΄, Ε΄ και ΣΤ’ Δημοτικού

Στο τέλος της ΣΤ΄ Δημοτικού, οι μαθητές/-τριες αναμένεται να έχουν κατακτήσει επίπεδο γλωσσομάθειας Α2, και να είναι σε θέση:

• να κατανοούν και να παράγουν σύντομα και πολύ απλά δομημένα κείμενα που αφορούν δραστηριότητες καθημερινής ρουτίνας,
• να περιγράφουν καθημερινές τους συνήθειες ή να δίνουν πληροφορίες για θέματα του άμεσου περιβάλλοντός τους,
• να επικοινωνούν με ομιλητές που γνωρίζουν καλά τη γλώσσα-στόχο, ανταλλάσσοντας πληροφορίες για ζητήματα προσωπικού ενδιαφέροντος και άμεσης ανάγκης,
• να διατυπώνουν γραπτά ή προφορικά πληροφορίες στην ξένη γλώσσα, έχοντας ως ερέθισμα φράση ή σύντομο κείμενο στην Ελληνική.

Επίσης, προτείνεται ο εμπλουτισμός του περιεχομένου της διδασκαλίας της αγγλικής σε όλες τις τάξεις του Δημοτικού μέσω της αξιοποίησης:

• του ψηφιακού υλικού που εκπονήθηκε στο πλαίσιο της Δράσης για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών ξένων γλωσσών στα Νέα Προγράμματα Σπουδών Ξένων Γλωσσών3
  (https://www.iep.edu.gr/moodle/login/index.php),
• του υλικού που είναι διαθέσιμο στον ισότοτοπο του ΙΕΠ
  (http://iep.edu.gr/el/component/k2/388-didaktika-senaria-gia-ti-germaniki-glossa ),
  στο ΦΩΤΟΔΕΝΔΡΟ
  (http://photodentro.edu.gr/)
  και στην πλατφόρμα ΑΙΣΩΠΟΣ
  (http://aesop.iep.edu.gr/), καθώς και
• άλλου κατάλληλου εκαπιδευτικού υλικού από το διαδίκτυο.

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΚΑΙ ΕΚΜΑΘΗΣΗ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΚΗΣ

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ
Ε΄ και ΣΤ΄ τάξη Δημοτικού

Α. Σε σχέση με το διδακτικό υλικό

Για τη διδασκαλία/εκμάθηση της Γαλλικής Γλώσσας στο Δημοτικό ο/η εκπαιδευτικός επιλέγει διδακτικό βιβλίο σύμφωνα με τις ανάγκες της τάξης του/της, από τον εγκεκριμένο κατάλογο ελευθέρων βοηθημάτων, ο οποίος αποστέλλεται από το ΥΠΠΕΘ για κάθε σχολικό έτος.

Β. Σε σχέση με το Επίπεδο Γλωσσομάθειας

Για τις 2 τελευταίες τάξεις του Δημοτικού προτείνεται η διδακτέα ύλη να καλύψει το Επίπεδο Γλωσσομάθειας ως εξής (ΦΕΚ 2871/Β/09-09-2016):
Ε΄ ΤΑΞΗ Επίπεδο Α1-
ΣΤ΄ ΤΑΞΗ Επίπεδο Α1-

Στη συνέχεια παρατίθενται ενδεικτικά οι διδακτικοί στόχοι και η διδακτέα ύλη και των 2 τελευταίων τάξεων του Δημοτικού. Οι εκπαιδευτικοί έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν, με βάση το επίπεδο γλωσσομάθειας των μαθητών/τριών, το δικό τους οργανόγραμμα ύλης καθώς και τον χρονοπρογραμματισμό του μαθήματός τους. Επίσης προτείνεται ο εμπλουτισμός του περιεχομένου της διδασκαλίας μέσω της αξιοποίησης του ψηφιακού υλικού που εκπονήθηκε στο πλαίσιο της Δράσης για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών ξένων γλωσσών στα Νέα Προγράμματα Σπουδών Ξένων Γλωσσών (https://www.iep.edu.gr/moodle/login/index.php), καθώς και του υλικού που είναι διαθέσιμο στο ΦΩΤΟΔΕΝΔΡΟ (http://photodentro.edu.gr/) και στην πλατφόρμα ΑΙΣΩΠΟΣ (http://aesop.iep.edu.gr/) .

Σε κάθε περίπτωση, κατά τη διδασκαλία/εκμάθηση της ξένης γλώσσας, πρέπει να δίνεται έμφαση στην επικοινωνιακή προσέγγιση, στη λειτουργική χρήση της γλώσσας και στην κοινωνικοπολιτισμική της διάσταση.

1. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ

• Οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον
• Κατοικία
• Εκπαίδευση και Σχολικό περιβάλλον
• Αγορές και κατανάλωση
• Ψυχαγωγία
• Τουρισμός &Ταξίδια

2. ΠΕΡΙΛΗΠΤΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΗΣ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ

Οι μαθητές-/τριες, στο τέλος του Δημοτικού, αναμένεται να είναι ικανοί/-ές:

• Να κατανοούν και να παράγουν προτάσεις με απλή δομή, λέξεις ευρείας χρήσης και τυποποιημένες εκφράσεις, προκειμένου να ανταποκριθούν σε ανάγκες της καθημερινής ζωής.
• Να χαιρετούν, να συστήνονται, να δίνουν ή να ζητούν πληροφορίες για τον εαυτό τους, να ευχαριστούν, να κατονομάζουν αντικείμενα, να περιγράφουν έναν χώρο, ένα άτομο, κ.λπ.
• Να κάνουν διάλογο (σε προσομοίωση) με ομιλητές που γνωρίζουν καλά τη γλώσσα- στόχο προκειμένου να εξυπηρετήσουν βασικές ανάγκες επικοινωνίας υπό την προϋπόθεση ότι ο συνομιλητής τους μιλάει αργά και είναι πρόθυμος να βοηθήσει την επικοινωνία.
• Να κάνουν διάλογο (σε προσομοίωση) με ομιλητές που γνωρίζουν καλά τη γλώσσα-στόχο προκειμένου να εξυπηρετήσουν βασικές ανάγκες επικοινωνίας υπό την προϋπόθεση ότι ο συνομιλητής τους μιλάει αργά και είναι πρόθυμος να βοηθήσει την επικοινωνία.

Σημειώνεται ότι οι αναλυτικοί δείκτες επικοινωνιακής επάρκειας αποτυπώνονται στο ΦΕΚ 2871/Β/09-09-2016.

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΚΑΙ ΕΚΜΑΘΗΣΗ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗΣ

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ
Ε΄ και ΣΤ΄ τάξη Δημοτικού

Α. Σε σχέση με το διδακτικό υλικό

Για τη διδασκαλία/εκμάθηση της Γερμανικής Γλώσσας στο Δημοτικό ο/η εκπαιδευτικός επιλέγει διδακτικό βιβλίο σύμφωνα με τις ανάγκες της τάξης του/της, από τον εγκεκριμένο κατάλογο ελευθέρων βοηθημάτων, ο οποίος αποστέλλεται από το ΥΠΠΕΘ για κάθε σχολικό έτος.

Β. Σε σχέση με το Επίπεδο Γλωσσομάθειας

Για τις 2 τελευταίες τάξεις του Δημοτικού προτείνεται η διδακτέα ύλη να καλύψει το Επίπεδο Γλωσσομάθειας ως εξής (ΦΕΚ 2871/Β/09-09-2016):
Ε΄ ΤΑΞΗ Επίπεδο Α1-
ΣΤ΄ ΤΑΞΗ Επίπεδο Α1-

Στη συνέχεια παρατίθενται ενδεικτικά οι διδακτικοί στόχοι και η διδακτέα ύλη και των 2 τελευταίων τάξεων του Δημοτικού. Οι εκπαιδευτικοί έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν, με βάση το επίπεδο γλωσσομάθειας των μαθητών/τριών, το δικό τους οργανόγραμμα ύλης καθώς και τον χρονοπρογραμματισμό του μαθήματός τους. Επίσης προτείνεται ο εμπλουτισμός του περιεχομένου της διδασκαλίας μέσω της αξιοποίησης του ψηφιακού υλικού που εκπονήθηκε στο πλαίσιο της Δράσης για την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών ξένων γλωσσών στα Νέα Προγράμματα Σπουδών Ξένων Γλωσσών (https://www.iep.edu.gr/moodle/login/index.php), καθώς και του υλικού που είναι διαθέσιμο στον ισότοτοπο του ΙΕΠ ( http://iep.edu.gr/el/component/k2/388-didaktikasenaria-gia-ti-germaniki-glossa ), στο ΦΩΤΟΔΕΝΔΡΟ (http://photodentro.edu.gr/) και στην πλατφόρμα ΑΙΣΩΠΟΣ (http://aesop.iep.edu.gr/) .

Σε κάθε περίπτωση, κατά τη διδασκαλία/εκμάθηση της ξένης γλώσσας, πρέπει να δίνεται έμφαση στην επικοινωνιακή προσέγγιση, στη λειτουργική χρήση της γλώσσας και στην κοινωνικοπολιτισμική της διάσταση.

1. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ

• Οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον
• Κατοικία
• Εκπαίδευση και Σχολικό περιβάλλον
• Αγορές και κατανάλωση
• Ψυχαγωγία
• Τουρισμός &Ταξίδια

2. ΠΕΡΙΛΗΠΤΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΗΣ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ

Οι μαθητές/-τριες, στο τέλος του Δημοτικού, αναμένεται να είναι ικανοί/-ές:

• Να κατανοούν και να παράγουν προτάσεις με απλή δομή, λέξεις ευρείας χρήσης και τυποποιημένες εκφράσεις, προκειμένου να ανταποκριθούν σε ανάγκες της καθημερινής ζωής.
• Να χαιρετούν, να συστήνονται, να δίνουν ή να ζητούν πληροφορίες για τον εαυτό τους, να ευχαριστούν, να κατονομάζουν αντικείμενα, να περιγράφουν έναν χώρο, ένα άτομο, κ.λπ.
• Να κάνουν διάλογο (σε προσομοίωση) με ομιλητές που γνωρίζουν καλά τη γλώσσα-στόχο προκειμένου να εξυπηρετήσουν βασικές ανάγκες επικοινωνίας υπό την προϋπόθεση ότι ο συνομιλητής τους μιλάει αργά και είναι πρόθυμος να βοηθήσει την επικοινωνία.

Σημειώνεται ότι οι αναλυτικοί δείκτες επικοινωνιακής επάρκειας αποτυπώνονται στο ΦΕΚ 2871/Β/09-09-2016.

Παρακαλούμε να ενημερωθούν με χρήση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου οι εκπαιδευτικοί των σχολικών μονάδων.

Η ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
ΣΟΦΙΑ ΖΑΧΑΡΑΚΗ