ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΣΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΣΧΟΛΕΙΩΝ
Αρ.Πρωτ.Φ.20/130423/Δ1/22-08-2019/ΥΠΑΙΘ
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ Π/ΘΜΙΑΣ ΚΑΙ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ, ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ & ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ Π.Ε.
ΤΜΗΜΑ Α’ ΣΠΟΥΔΩΝ & ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ
ΑΥΤΟΤΕΛΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΙΔΙΩΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ Α΄
Email : spudonpe(ΣΤΟ)minedu.gov.gr
Πληροφορίες : Θ. Δημητρακόπουλος
Χ. Μαραγκός
Τηλέφωνο : 210 344 2425
ΘΕΜΑ: «Οδηγίες για τη διαχείριση της ύλης για τα μαθήματα των Φυσικών Επιστημών στο Δημοτικό σχολείο»
Μετά από σχετική εισήγηση του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Πράξη 26/27-06-2019 του Δ.Σ.) σας αποστέλλουμε οδηγίες για τη διαχείριση της ύλης για τα μαθήματα των Φυσικών Επιστημών στο Δημοτικό σχολείο.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
I. Φυσικά, (Τάξεις: Ε΄, Στ΄)
II. Γεωγραφία, (Τάξεις: Ε΄, Στ΄)
III. Μελέτη Περιβάλλοντος, (Τάξεις: Α΄, Β΄, Γ΄, Δ΄)
(...) (Μετάβαση στις Οδηγίες διδασκαλίας Φυσικών)
(...) (Μετάβαση στις Οδηγίες διδασκαλίας Γεωγραφίας)
ΙΙΙ. ΜΕΛΕΤΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Μελέτη Περιβάλλοντος Α΄ Δημοτικού
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ:
ΥΠΑΙΘ (2015). Μελέτη Περιβάλλοντος Α’ Δημοτικού. Βιβλίο Μαθητή. Αθήνα: Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών και Εκδόσεων
«Διόφαντος», 1 τεύχος.
Διδακτέα ύλη (Περιεχόμενο - Διαχείριση και ενδεικτικός προγραμματισμός)
Αναφέρεται με βάση το εκπαιδευτικό υλικό η διδακτέα ύλη και προτάσεις για τη διαχείρισή της καθώς και ενδεικτικός χρονικός
προγραμματισμός.
ΓΕΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ | ΕΞΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΣ – ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΥΛΗΣ ΕΝΟΤΗΤΩΝ/ ΔΙΔ ΩΡΕΣ | ΣΧΕΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΘΕΜΑΤΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΕ ΩΡΕΣ | ΣΥΝΟΛΟ ΩΡΩΝ ΕΝΟΤΗΤΑΣ |
1. Η ομάδα Ενότητα 1: Ενότητα 2: Ενότητα 3: | 11 δ. ώρες Προσθήκη 1 δ. ώρας. Διδάσκονται όλα τα κεφάλαια, όπως προβλέπεται. Στο κεφ. 4: 28η Οκτωβρίου (ευκαιριακή ενότητα) διατίθεται 1 ακόμη δ. ώρα. | «Ομάδες σε δράση» Προσθήκη 2 διδακτικών ωρών. Διπλασιάζεται ο χρόνος που μπορεί να διατεθεί για την υλοποίηση του σχεδίου εργασίας. | 15 |
2. Ο χρόνος Ενότητα 1: Ενότητα 2: | 9 ώρες Προσθήκη 1 δ. ώρας. Διδάσκονται όλα τα κεφάλαια, όπως προβλέπεται. Στο κεφ. 5: Χριστούγεννα, Πρωτοχρονιά (ευκαιριακή ενότητα) διατίθεται 1 ακόμη δ. ώρα | «Τρέχει, τρέχει … ο χρόνος» Προσθήκη 2 διδακτικών ωρών. Διπλασιάζεται ο χρόνος που μπορεί να διατεθεί για την υλοποίηση του σχεδίου εργασίας. | 13 |
3. Ο τόπος μου Ενότητα 1: Ενότητα 2: Ενότητα 3: | 10 ώρες Διδάσκονται όλα τα κεφάλαια, όπως προβλέπεται. | «Γνωρίζω τον τόπο μου» Προσθήκη 2 διδακτικών ωρών. Διπλασιάζεται ο χρόνος που μπορεί να διατεθεί για την υλοποίηση του σχεδίου εργασίας. | 14 |
4. Οι ανάγκες του ανθρώπου Ενότητα 1: Ενότητα 2: Ενότητα 3: Ενότητα 4: | 10 ώρες Διδάσκονται όλα τα κεφάλαια. | «Φροντίζω το σώμα μου για να είμαι υγιής» Προσθήκη 4 διδακτικών ωρών. Πρόταση για υλοποίηση σχεδίου εργασίας με τον παραπάνω ενδεικτικό τίτλο. | 14 |
5. Πώς επικοινωνούμε Ενότητα 1: Επικοινωνία – Ενημέρωση – Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης | 2 ώρες Διδάσκονται όλα τα κεφάλαια | «Η επικοινωνία από τα παλιά χρόνια ως σήμερα» Προσθήκη 4 διδακτικών ωρών. Πρόταση για υλοποίηση σχεδίου εργασίας με τον παραπάνω ενδεικτικό τίτλο. | 6 |
6. Ο πολιτισμός μας Ενότητα 1: Ενότητα 2: Ενότητα 3: | 13 ώρες Προσθήκη 3 δ. ωρών. Διδάσκονται όλα τα κεφάλαια, όπως προβλέπεται. Στα | «Επίσκεψη σε ένα μουσείο» Προσθήκη 2 διδακτικών ωρών. Διπλασιάζεται ο χρόνος που μπορεί να διατεθεί για την υλοποίηση του σχεδίου εργασίας. | 17 |
7. Ερευνούμε το φυσικό περιβάλλον Ενότητα 1: Ενότητα 2: Ενότητα 3: Ενότητα 4: Ενότητα 5: | 13 ώρες | «Τα ζώα και τα φυτά στην τέχνη και στον πολιτισμό» Προσθήκη 2 διδακτικών ωρών. Διπλασιάζεται ο χρόνος που μπορεί να διατεθεί για την υλοποίηση του σχεδίου εργασίας. «Τα υλικά αλλάζουν» Προσθήκη 4 διδακτικών ωρών. Πρόταση για υλοποίηση σχεδίου εργασίας με τον παραπάνω ενδεικτικό τίτλο. Οι μαθητές/τριες πειραματίζονται με τις αλλαγές της κατάστασης της ύλης (π.χ. φτιάχνουν σοκολατάκια, ερευνούν πώς το νερό αλλάζει κατάσταση κ.λπ.). | 21 |
ΣΥΝΟΛΟ Δ. ΩΡΩΝ | 100 | ||
Σημείωση: Σύμφωνα με τελευταία διάταξη (ΦΕΚ 1324, 11/05/2016) για το ωράριο της Μελέτης Περιβάλλοντος της Α΄ Δημοτικού | |||
Μελέτη Περιβάλλοντος Β΄ Δημοτικού
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ:
- ΥΠΑΙΘ (2015). Μελέτη Περιβάλλοντος Β’ Δημοτικού. Βιβλίο Μαθητή. Αθήνα: Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών και Εκδόσεων «Διόφαντος».
Διδακτέα ύλη (Περιεχόμενο - Διαχείριση και ενδεικτικός προγραμματισμός)
Αναφέρεται με βάση το εκπαιδευτικό υλικό η διδακτέα ύλη και προτάσεις για τη διαχείρισή της καθώς και ενδεικτικός χρονικός προγραμματισμός.
ΓΕΝΙΚΗ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ | ΕΞΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΣ – ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΥΛΗΣ ΕΝΟΤΗΤΩΝ/ ΔΙΔ ΩΡΕΣ | ΣΧΕΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΘΕΜΑΤΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΣΕ ΩΡΕΣ | ΣΥΝΟΛΟ ΩΡΩΝ ΕΝΟΤΗΤΑΣ |
1. Το σχολείο | 5 δ. ώρες Διδάσκονται όλα τα κεφάλαια, όπως προβλέπεται. |
| 5 |
2. Η συνοικία μου | 9 δ. ώρες Διδάσκονται όλα τα κεφάλαια, όπως προβλέπεται. |
| 9 |
3. Ο προσανατολισμός | 2 δ. ώρες Διδάσκονται όλα τα κεφάλαια, όπως προβλέπεται. | «Παιδική χαρά» | 5 |
4. Ο χρόνος | 3 δ. ώρες Διδάσκονται όλα τα κεφάλαια, όπως προβλέπεται. |
| 3 |
5. Οι ανάγκες και τα δικαιώματά μου | 2 δ. ώρες Διδάσκονται όλα τα κεφάλαια, όπως προβλέπεται. |
| 2 |
6. Τα ζώα | 9 δ. ώρες Διδάσκονται όλα τα κεφάλαια, όπως προβλέπεται. | «Τα ζώα της γειτονιάς μου» | 12 |
7. Τα φυτά | 7 δ. ώρες Διδάσκονται όλα τα κεφάλαια, όπως προβλέπεται. |
| 7 |
8. Διάφοροι τόποι της πατρίδας μου | 7 δ. ώρες Διδάσκονται όλα τα κεφάλαια, όπως προβλέπεται. |
| 7 |
9. Το νερό | 2 δ. ώρες Διδάσκονται όλα τα κεφάλαια, όπως προβλέπεται. |
| 2 |
10. Ο καιρός | 3 δ. ώρες Διδάσκονται όλα τα κεφάλαια, όπως προβλέπεται. |
| 3 |
11. Έχουν ζωή... δεν έχουν ζωή | 2 δ. ώρες Διδάσκονται όλα τα κεφάλαια, όπως προβλέπεται. |
| 2 |
12. Ενέργεια | 3 δ. ώρες Διδάσκονται όλα τα | «Παίζουμε με την ενέργεια» 2 δ. ώρες Προσθήκη 2 διδακτικών ωρών. | 5 |
13. Μεταφορές | 3 δ. ώρες Διδάσκονται όλα τα κεφάλαια, όπως προβλέπεται. |
| 3 |
14. Επικοινωνία και ενημέρωση | 3 δ. ώρες Διδάσκονται όλα τα κεφάλαια, όπως προβλέπεται. |
| 3 |
15. Πολιτισμός | 5 δ. ώρες Διδάσκονται όλα τα κεφάλαια, όπως προβλέπεται. |
| 5 |
16. Αθλητισμός και ψυχαγωγία | 2 δ. ώρες Διδάσκονται όλα τα κεφάλαια, όπως προβλέπεται. |
| 2 |
ΥΠΑΡΧΟΥΣΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΑΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ 17. Η διατροφή μας 18. Το παιχνίδι 19. Το βιβλίο 20. Ας γορτάσουμε 21. Οι τέσσερις εποχές |
| 10 δ. ώρες Προσθήκη 5 δ. ωρών. Διπλασιάζεται ο χρόνος που μπορεί να διατεθεί για την υλοποίηση των ευκαιριακών ενοτήτων στη μορφή σχεδίων εργασίας. | 10 |
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΑΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ (ΕΜΦΑΝΙΖΟΝΤΑΙ ΜΟΝΟ ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΔΑΣΚΑΛΟΥ) Α. Γνωριμία με τις τέχνες Β. Προσέχω την υγεία μου Γ. Γνωριμία με τις γλώσσες που μιλούν οι μαθητές Δ. Όχι άλλα σκουπίδια Ε. Το Διάστημα |
| 15 δ. ώρες Προσθήκη 5 δ. ωρών. Προτείνεται να υλοποιηθούν στη μορφή 3-ωρων σχεδίων εργασίας. Εναλλακτικά -και αυτό είναι θεμιτό- μπορούν αυτές οι ώρες των ευκαιριακών ενοτήτων να διαθέτουν για την υλοποίηση σχεδίων εργασίας που θα προκύψουν στη διάρκεια της μελέτης των ενοτήτων από τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντα των μαθητών/τριών. | 15 |
ΣΥΝΟΛΟ Δ. ΩΡΩΝ | 100 | ||
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Σύμφωνα με τελευταία διάταξη (ΦΕΚ 1324, 11/05/2016) για το ωράριο της Μελέτης Περιβάλλοντος της Β΄ Δημοτικού προβλέπεται 4 ώρες εβδομαδιαίως. Οι εργάσιμες εβδομάδες κατά το σχ. Έτος 2016/17 είναι 34 (θεωρητικά) και 30 (ρεαλιστικά) περίπου άρα 30 χ 4= 120 ώρες διαθέσιμες. | |||
Μελέτη Περιβάλλοντος Γ΄ Δημοτικού
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ:
- ΥΠΑΙΘ (2015). Μελέτη Περιβάλλοντος Γ’ Δημοτικού. Βιβλίο Μαθητή. Αθήνα: Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών και Εκδόσεων «Διόφαντος».
Διδακτέα ύλη (Περιεχόμενο - Διαχείριση και ενδεικτικός προγραμματισμός)
Αναφέρεται με βάση το εκπαιδευτικό υλικό η διδακτέα ύλη και προτάσεις για τη διαχείρισή της καθώς και ενδεικτικός χρονικός προγραμματισμός.
ΕΝΟΤΗΤΑ | ΕΞΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΣ –ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΥΛΗΣ/ ΔΙΔ ΩΡΕΣ | ΣΧΕΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥΣ ΣΕ ΩΡΕΣ | ΣΥΝΟΛΟ ΩΡΩΝ ΕΝΟΤΗΤΑΣ |
1. Ζούμε μαζί | 7 δ. ώρες Διδάσκονται όλα τα κεφάλαια, όπως προβλέπεται. | «Οι κανόνες στην καθημερινή ζωή» | 10 |
2. Ο τόπος μας | 8 δ. ώρες Μείωση 1 ώρας. Προτείνεται να μην διδαχθεί το κεφ: Ενδιαφερόμαστε για το περιβάλλον, καθώς προσεγγίζεται στη Μελέτη Περιβάλλοντος των Α΄, Β΄ τάξεων. |
| 7 |
3. Μέσα συγκοινωνίας και μεταφοράς | 3 δ. ώρες Μείωση 2 δ. ωρών. Τα κεφ. 1: Τρένα, αυτοκίνητα, πλοία, αεροπλάνα άλλοτε και τώρα και κεφ. 2: Τα μέσα συγκοινωνίας και μεταφοράς στη ζωή μας, γίνονται συνοπτικά σε 1δ. ώρα, καθώς διδάσκονται στο μάθημα της Μελέτης Περιβάλλοντος των Α΄, Β΄ και Δ΄ τάξεων |
| 3 |
4. Φυτά και ζώα του τόπου μας | 7 δ. ώρες Μείωση 5 δ. ωρών. Όλα τα κεφάλαια της ενότητας προσεγγίζονται και στη Μελέτη Περιβάλλοντος των Α΄, Β΄ και Γ΄ τάξεων. Προτείνεται να διδαχθεί το κεφ: Φυτά του τόπου μας σε 1 ώρα (αντί των 2 δ. ωρών). Να μην διδαχθούν το κεφ. 4: Κατηγορίες φυτών και το κεφ. 5: Τα φυτά και το περιβάλλον τους. Τα κεφ. 6: Κατοικίδια ζώα, κεφ. 7: Αγρίμια και πουλιά του βουνού, κεφ. 8: Ζώα της θάλασσας κεφ. 9: Ζώα του γλυκού νερού να διδαχθούν σε 2 ώρες (αντί των 4 δ. ωρών που προβλέπονται). | Εναλλακτικά θα μπορούσε συνολικά η ενότητα να προσεγγιστεί ως σχέδιο εργασίας με την ίδια διάρκεια. | 7 |
5. ΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑ | 4 δ. ώρες Διδάσκονται όλα τα κεφάλαια, όπως προβλέπεται. |
| 4 |
6. ΤΙ ΧΡΕΙΑΖΟΜΑΣΤΕ ΓΙΑ ΝΑ ΖΟΥΜΕ | 7 δ. ώρες Διδάσκονται όλα τα κεφάλαια, όπως προβλέπεται. |
| 7 |
7. Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΜΑΣ | 7 δ. ώρες Μείωση 3 δ. ωρών. Να μην διδαχθεί το κεφ.: Νους και σώμα διότι καλύπτεται από το κεφ: «Αθλητισμός και Πολιτισμός» της Μελέτης Περιβάλλοντος; Δ΄τάξης. | Εναλλακτικά θα μπορούσε ένα μέρος της ενότητας (π.χ. κεφ. 4: Πολιτισμός σε κάθε βήμα) να προσεγγιστεί ως σχέδιο εργασίας με την ίδια διάρκεια. | 7 |
8. ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΟΥΜΕ ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΝΟΜΑΣΤΕ | 9 δ. ώρες Διδάσκονται όλα τα κεφάλαια, όπως προβλέπεται. |
| 9 |
ΣΥΝΟΛΟ Δ. ΩΡΩΝ | 54 | ||
Σύμφωνα με τελευταία διάταξη (ΦΕΚ 1324, 11/05/2016) για το ωράριο της Μελέτης Περιβάλλοντος της Γ΄ Δημοτικού προβλέπεται 2 ώρες εβδομαδιαίως. Οι εργάσιμες εβδομάδες κατά το σχ. Έτος 2016/17 είναι 34 (θεωρητικά) και 30 (ρεαλιστικά) περίπου άρα 30 χ 2= 60 ώρες διαθέσιμες. Προγραμματίζουμε το υλικό ενδεικτικά γύρω στις 55 ώρες στο οποίο υπάρχει η δυνατότητα τροποποίησης με ευέλικτη διαχείριση των ωρών των σχεδίων εργασίας. Έτσι μπορεί, ανά περίπτωση, να προσαρμοστεί σε τάξη με δυσκολίες και καθυστερήσεις και ταυτόχρονα να είναι επαρκές και για πιο «δυνατές» τάξεις. | |||
Μελέτη Περιβάλλοντος Δ΄ Δημοτικού
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ:
- ΥΠΑΙΘ (2015). Μελέτη Περιβάλλοντος Δ’ Δημοτικού. Βιβλίο Μαθητή. Αθήνα: Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών και Εκδόσεων «Διόφαντος».
Διδακτέα ύλη (Περιεχόμενο - Διαχείριση και ενδεικτικός προγραμματισμός)
Αναφέρεται με βάση το εκπαιδευτικό υλικό η διδακτέα ύλη και προτάσεις για τη διαχείρισή της καθώς και ενδεικτικός χρονικός προγραμματισμός.
ΕΝΟΤΗΤΑ | ΕΞΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΣ – ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΥΛΗΣ/ ΔΙΔ ΩΡΕΣ | ΣΧΕΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥΣ ΣΕ ΩΡΕΣ | ΣΥΝΟΛΟ ΩΡΩΝ ΕΝΟΤΗΤΑΣ |
1. Ελλάδα - Η χώρα μας | 9 δ. ώρες Μείωση 3 ωρών. Προτείνεται να μην διδαχθούν: | Τα κεφ. 6: Ο τόπος μας: Ο τρόπος ζωής άλλοτε και τώρα, και 7: Ο τόπος μας: Μέρη με ιστορία, προτείνεται να προσεγγιστούν ως ενιαίο σχέδιο εργασίας με τίτλο «Ο τόπος μας άλλοτε και τώρα» (αφιερώνονται οι 3 ώρες που αντιστοιχούν στα σχετικά κεφάλαια). | 9 |
2. Ο πολιτισμός των ελλήνων και των άλλων λαών | 11 δ. ώρες Διδάσκονται όλα τα κεφάλαια, όπως προβλέπεται ή με επιλογή δραστηριοτήτων εξοικονομείται χρόνος για την υλοποίηση του προτεινόμενου από τους συγγραφείς σχεδίου εργασίας. | «Πώς οργανώνουμε μια εκδήλωση για τον πολιτισμό» | 11 |
3. Η φύση είναι το σπίτι μας | 19 δ. ώρες | Εναλλακτικά θα μπορούσε ένα μέρος της ενότητας (π.χ. κεφ. 8: Το νερό, πολύτιμες σταγόνες) να προσεγγιστεί ως σχέδιο εργασίας με την ίδια διάρκεια. | 19 |
4. Επαγγέλματα και προϊόντα στον τόπο μας | 1 δ. ώρες Προτείνεται η ενότητα να παρουσιαστεί περιληπτικά σε 1 ώρα. Αφαιρούνται 5 ώρες |
| 1 |
5. Γνωρίζουμε και προσέχουμε το σώμα μας | 5 δ. ώρες Μείωση 1 δ. ώρας Το κεφ: Φροντίζω το σώμα μου, υλοποιείται σε 2 ώρες (αντί για 3 δ. ώρες που προβλέπονται). |
| 5 |
6. Μελετάμε το φυσικό κόσμο | 5 δ. ώρες Μείωση 5 ωρών Προτείνεται να μην διδαχθούν τα ακόλουθα κεφάλαια που διδάσκονται στο μάθημα των Φυσικών Ε΄ τάξης: |
| 5 |
7. Οι άνθρωποι επικοινωνούμε και ενημερωνόμαστε | 5 δ. ώρες Προτείνεται να μην διδαχθούν τα ακόλουθα κεφάλαια που προσεγγίζονται στη Μελέτη Περιβάλλοντος και των προηγούμενων τάξεων: |
| 5 |
ΣΥΝΟΛΟ Δ. ΩΡΩΝ | 55 | ||
ΣΗΜΕΊΩΣΗ: Σύμφωνα με τελευταία διάταξη (ΦΕΚ 1324, 11/05/2016) για το ωράριο της Μελέτης Περιβάλλοντος της Δ΄ Δημοτικού προβλέπεται 2 ώρες εβδομαδιαίως. Οι εργάσιμες εβδομάδες κατά το σχ. Έτος 2016/17 είναι 34 (θεωρητικά) και 30 (ρεαλιστικά) περίπου άρα 30 χ 2= 60 ώρες διαθέσιμες.
Προγραμματίζουμε το υλικό ενδεικτικά γύρω στις 55 ώρες στο οποίο υπάρχει η δυνατότητα τροποποίησης με ευέλικτη διαχείριση των ωρών των σχεδίων εργασίας. Έτσι μπορεί, ανά περίπτωση, να προσαρμοστεί σε τάξη με δυσκολίες και καθυστερήσεις και ταυτόχρονα να είναι επαρκές και για πιο «δυνατές» τάξεις.
Παρακαλούμε να ενημερωθούν με χρήση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου οι εκπαιδευτικοί των σχολικών μονάδων.
Η ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
ΣΟΦΙΑ ΖΑΧΑΡΑΚΗ
Αρ.Πρωτ.Φ.12/697/149618/Γ1/15-10-2013/ΥΠΑΙΘ
ΕΝΙΑΙΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ
ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΚΑΙ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ Α
Πληροφορίες: Ρ. Γεωργακόπουλος
Τηλέφωνα : 210.34.42.243
ΘΕΜΑ: Οδηγίες για τη διδασκαλία της Μελέτης Περιβάλλοντος στο δημοτικό σχολείο για το σχολικό έτος 2013-2014
Σας διαβιβάζουμε Οδηγfες για την διδασκαλία του αντικειμένου της Μελέτης Περιβάλλοντος στο δημοτικό σχολείο για το σχολικό έτος 2013-2014,σύμφωνα με τη με αριθμ. 34/7-10-2013 Πράξη του Δ.Σ του ΙΕΠ.
Ο ΠΡΟΙΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ Δ/ΝΣΗΣ
ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΣ
Οδηγίες για τη Διδασκαλία της Μελέτης Περιβάλλοντος στο Δημοτικό Σχολείο για το σχ. έτος 2013-2014
1. Φύση και Σκοπός της Μελέτης Περιβάλλοντος
Η Μελέτη Περιβάλλοντος (ΜτΠ) αποτελεί ενιαίο και ενοποιημένο τομέα μάθησης, στον οποίο συνυφαίνονται οργανικά στοιχεία κυρίως από τις ανθρωπιστικές και τις κοιvωνικές επιστήμες, καθώς και από τις φυσικές επιστήμες.
Είναι το μοναδικό αμιγώς διαθεματικό γνωστικό αντικείμενο στη δεκάχρονη υποχρεωτική εκπαίδευση, ακριβώς επειδή ακολουθεί τη θεματοκεντρική προσέγγιση της γνώσης με θέματα που αντλούνται από την κοινωνική ζωή του ανθρώπου και από το άμεσο κοινωνικό, φυσικό και αvθρωπογεvές περιβάλλον του. Ο άνθρωπος και οι ανάγκες του, η οργάνωση των ανθρώπινων κοινωνιών και τόπων, το φυσικό περιβάλλον, η ποικιλία στη γεωμορφολογία των τόπων, η τοπική χλωρίδα και πανίδα, ο τρόπος που η ανθρώπινη δραστηριότητα αλληλεπιδρά με το φυσικό περιβάλλον, καθώς και τα επιτεύγματα του πολιτισμού ως απόρροια της ηθικής, Πνευματικής και Τεχvολογικής εξέλιξης του ανθρώπου αποτελούν παραδείγματα των κυριότερων θεματικών αξόνων της ΜτΠ.
Βασικός σκοπός της ΜτΠ είναι να βοηθήσει τους μαθητές, μέσα από την ενεργό εμπλοκή τους και συμμετοχή τους σε δραστηριότητες συνεργατικής διερεύνησης και συζητήσεων στη μαθητική μικρο-ομάδα, να επανεξετάζουν κριτικά παγιωμένες ιδέες και αντιλήψεις και σταδιακά να κατακτήσουν το θεμελιώδες και ουσιώδες εννοιολογικό υπόβαθρο στους διάφορους τομείς των επιστημών, της τεχνολογίας και της τέχνης, καθώς και να αποκτήσουν ένα πολύτιμο σώμα πληροφοριών που να επενδύει τον εννοιολογικό σκελετό και να μετατρέπεται στον νου των μαθητών σε γvώση- με νόημα. Η ΜτΠ συνυφαίνεται και οικοδομείται με βάση τις αρχές ανάπτυξης εννοιοκεντρικών αναλυτικών προγραμμάτων και διδασκαλίας όπως είναι τόσο το ισχύον Πρόγραμμα Σπουδών ΔΕΠΠΣ και ΑΠΣ όσο και το συμπληρωματικό Πρόγραμμα Σπουδών.
2. Η Διδασκαλία της Μελέτης Περιβάλλοντος
Η ΜτΠ δεν είναι ένα απλό μάθημα που εξαντλείται στη διδασκαλία κάποιων θεμάτων και στην απόκτηση κάποιων γνώσεων για τον άνθρωπο και το περιβάλλον του, αλλά είναι ένα μάθημα που διασφαλίζει επιπλέον ευκαιρίες για συμμετοχή σε διαδικασίες μάθησης και συλλογική δράση, επικοινωνία και συνεργασία. Ο μαθητής, δηλαδή, δεν μαθαίνει απλώς το μάθημά του, συμμετέχει στη διαμόρφωσή του, διότι, τόσο το περιεχόμενό του (θεματολογία), όσο κι η μέθοδος μελέτης των θεμάτων έχουν άμεση συνάφεια με την καθημερινότητα, τις δραστηριότητες και το μέλλον του ανθρώπου. Αυτή. η εκπαιδευτική διαδικασία, σταδιακά και μακροπρόθεσμα, οδηγεί τους μαθητές στην προσωπική αυτοπραγμάτωσή τους με την απόκτηση αξιών και τη διαμόρφωση κουλτούρας μέσα από την ουσιαστική εμπλοκή τους σε ατομικές και ομαδικές έρευνες και σε δράσεις όπως είναι τα σχολικά συμβούλια, ο προβληματισμός της ομάδας και η κριτική ανάλυση κοινωνικών θεμάτων (κοινωνική και πολιτική παιδεία).
Τα περιεχόμενα του μαθήματος υπάρχουν στο συμβατό προς τα ισχύοντα Προγράμματα Σπουδών εκπαιδευτικό υλικό. Το υλικό αυτό είναι τα διδακτικά εγχειρίδια και το εκπαιδευτικό λογισμικό που έχει εκπονήσει το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο για τις τέσσερις τάξεις του δημοτικού σχολείου, όπου διδάσκεται η ΜτΠ. Αυτά υπάρχουν σε ψηφιακή μορφή στην ηλεκτρονική διεύθυνση: http://ebooks.edu.gr/2013/allcoursespdf.php.
Προκειμένου να υλοποιηθούν οι ποικίλοι στόχοι της ΜτΠ αναμένεται ο εκπαιδευτικός να διαφοροποιεί τη διδασκαλία του και να σχεδιάζει τα μαθήματά του προσαρμοσμένα στις ανάγκες, τις ικανότητες και τα διαφέροντα των μαθητών του αξιοποιώντας εναλλακτικά μέσα και μεθόδους, όπως είναι: οι εκπαιδευτικές επισκέψεις, τα πειράματα, τα παιχνίδια ρόλων, η δημιουργική εικαστική έκφραση, κτλ. Επίσης, δύναται να εμπλουτίσει τη διδασκαλία του με τα συμπληρωματικά προγράμματα και τις διδακτικές προτάσεις που βρίσκονται στον οδηγό για τον εκπαιδευτικό που μπορεί να αναζητηθεί στην ηλεκτρονική διεύθυνση: http://ebooks.edu.gr/info/newps (...)
Τέλος, αξίζει να τονισθεί ότι η έρευνα θεμάτων στη ΜτΠ υλοποιείται κυρίως με τη διδακτική προσέγγιση των σχεδίων εργασίας, γεγονός πρώτης προτεραιότητας, δεδομένου ότι οι μαθητές εξοικειώνονται με μαθησιακές διαδικασίες και αποκτούν γνωσιακές δεξιότητες απαραίτητες τόσο στο Γυμνάσιο όπου εφαρμόζονται οι Βιωματικές Δράσεις όσο και στο Λύκειο όπου ισχύουν οι Ερευνητικές Εργασίες