ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΣΤΙΣ "ΑΡΧΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ" Α ΤΑΞΗΣ ΕΠΑΛ 2025-2026
Αρ.Πρωτ.Φ3/110467/Δ4/11-09-2025/ΥΠΑΙΘΑ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Π/ΘΜΙΑΣ,
Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ & ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Π/ΘΜΙΑΣ,
Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ & ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ
E-mail: depek(ΣΤΟ)minedu.gov.gr
Πληροφορίες: Θ. Προπατορίδης Ε. Σπαθοπούλου
Τηλέφωνο: 210 344 32 40, 33 09
ΘΕΜΑ: Ύλη και Οδηγίες διδασκαλίας για το μάθημα Επιλογής «Αρχές Ηλεκτρολογίας και Ηλεκτρονικής» της Α΄ τάξης ΕΠΑ.Λ., τα Τεχνολογικά - Επαγγελματικά μαθήματα της Β΄ τάξης ΕΠΑ.Λ. του Τομέα Ηλεκτρολογίας, Ηλεκτρονικής και Αυτοματισμού και τα μαθήματα ειδικότητας των Ειδικοτήτων του Τομέα Ηλεκτρολογίας, Ηλεκτρονικής και Αυτοματισμού της Γ' τάξης ΕΠΑ.Λ. για το σχ. έτος 2025-2026.
Σε συνέχεια των σχετικών εισηγήσεων του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Πράξεις 35/26-06-2025, 38/10-07-2025 και 44/07-08-2025 του Δ.Σ. Ι.Ε.Π.), σας αποστέλλουμε την ύλη και τις αντίστοιχες οδηγίες για τη διδασκαλία:
- του μαθήματος Επιλογής «Αρχές Ηλεκτρολογίας και Ηλεκτρονικής» της Α΄ τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού ΕΠΑ.Λ.,
- των Τεχνολογικών-Επαγγελματικών μαθημάτων του Τομέα ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑΣ, ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΥ της Β΄ τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού ΕΠΑ.Λ. και
- των μαθημάτων ειδικότητας των ειδικοτήτων του Τομέα ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑΣ, ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟΜΑΤΙΣΜΟΥ της Γ΄ τάξης Ημερήσιου και Εσπερινού ΕΠΑ.Λ.
για το σχολικό έτος 2025-26.
Α΄ ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ & ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΠΑ.Λ.
ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ
ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ
Βιβλία:
Το μάθημα περιλαμβάνει δύο διακριτά μέρη τα οποία θα διδαχθούν διαδοχικά από δύο διαφορετικά βιβλία:
Για το Α΄ μέρος, θα χρησιμοποιηθεί το βιβλίο «Στοιχεία Ηλεκτρολογίας», Δημόπουλος Φ., Παγιάτης Χ., Πάγκαλος Στ.
Για το Β΄ μέρος, θα χρησιμοποιηθεί το βιβλίο «Στοιχεία Ηλεκτρονικής», Βαρζάκας Π., Πάσχος Ι., Τσελέκας Π.
Σκοπός του μαθήματος είναι οι μαθητές/τριες να:
- αποκτήσουν τις βασικές γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες σχετικά με ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά κυκλώματα,
- αναγνωρίζουν τα βασικά ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά δομικά στοιχεία (εξαρτήματα) και κυκλώματα,
- κατανοήσουν τις βασικές αρχές του ηλεκτρισμού και τις εφαρμογές του στο συνεχές και στο εναλλασσόμενο ρεύμα,
- ενημερωθούν για τις εφαρμογές του ηλεκτρισμού σε συσκευές, μηχανήματα και εγκαταστάσεις.
Διδακτέα ύλη
1ο ΜΕΡΟΣ - ΑΡΧΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΙΑΣ | ||
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 1 | ||
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ | ΒΙΒΛΙΑ / ΚΕΦΑΛΑΙΑ | ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ |
Εισαγωγή στο μάθημα των αρχών ηλεκτρολογίας και ηλεκτρονικής · Ιστορική εξέλιξη του Ηλεκτρισμού μέσα από τις ανακαλύψεις και τις εφαρμογές του σε βασικούς τομείς της ζωής και της κοινωνίας. · Συνοπτική αναφορά στο περιεχόμενο και τις διαδικασίες του μαθήματος, ώστε οι μαθητές/τριες να αποκτήσουν μια γενική εικόνα για το χαρακτήρα του μαθήματος. · Επισήμανση και περιγραφή των δύο βασικών εφαρμογών του Ηλεκτρισμού που καθορίζουν και τα δύο μέρη του μαθήματος : - Ηλεκτρολογία: Χρήση του ηλεκτρισμού για τη μεταφορά ενέργειας. - Ηλεκτρονική: Χρήση του ηλεκτρισμού για τη μετάδοση σήματος (πληροφορίας) · Συνοπτική αναφορά σε εφαρμογές από κάθε ειδικότητα. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΔΙΑΘΕΣΙΜΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΩΡΕΣ : ΑΠΟ 2 ΕΩΣ 4 | Σημείωση: Δεν συμπεριλαμβάνεται στο προτεινόμενο βιβλίο. | Η δραστηριότητα αυτή περιλαμβάνει την εισαγωγή των μαθητών/τριών στο χώρο της ηλεκτρολογίας και ηλεκτρονικής μέσα από τις χρήσεις και τις εφαρμογές τους στην καθημερινότητα. |
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 2 | ||
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ | ΒΙΒΛΙΑ / ΚΕΦΑΛΑΙΑ | ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ |
Βασικές έννοιες · Περιγραφή της δομής του ατόμου, επισήμανση του ρόλου των ηλεκτρονίων, πρωτονίων και νετρονίων. Διάκριση αγωγών, μονωτών και ημιαγωγών. · Προσδιορισμός της τάσης ως αιτία εμφάνισης του ηλεκτρικού ρεύματος. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΔΙΑΘΕΣΙΜΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΩΡΕΣ : 2 | Στοιχεία Ηλεκτρολογίας Κεφάλαιο: 1 Παράγραφοι: από 1.1 έως και 1.5 | · Γίνεται παρουσίαση των ιστορικών πληροφοριών από τον διδάσκοντα και επαλήθευση ή απόρριψη προηγούμενων γνώσεων και εμπειριών. · Παρουσιάζεται το μοντέλο της δομής του ατόμου για να προσδιορισθεί η έννοια του ηλεκτρικού φορτίου και ο μηχανισμός της δημιουργίας του ηλεκτρικού ρεύματος. · Επισημαίνονται με επίδειξη η συμπεριφορά των αγωγών, μονωτών και ημιαγωγών έτσι ώστε να προσδιορισθούν τα ηλεκτρικά τους χαρακτηριστικά. · Δίνεται έμφαση στην τάση ως αιτία εμφάνισης του ηλεκτρικού ρεύματος και αναφέρονται εφαρμογές για την παραγωγή του. |
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 3 | ||
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ | ΒΙΒΛΙΑ / ΚΕΦΑΛΑΙΑ | ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ |
Ηλεκτρικό κύκλωμα · Έμφαση στα στοιχεία που αποτελούν ένα ηλεκτρικό κύκλωμα και στους συμβολισμούς τους. · Προσδιορισμός της μονάδας μέτρησης της έντασης και της τάσης. · Συνδεσμολογίες αμπερομέτρου και βολτομέτρου για την μέτρηση της έντασης και της τάσης. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΔΙΑΘΕΣΙΜΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΩΡΕΣ : 2 | Στοιχεία Ηλεκτρολογίας Κεφάλαιο: 1 Παράγραφοι: από 1.6 έως και 1.8 | · Δημιουργία απλού ηλεκτρικού κυκλώματος. Αναγνώριση και διάκριση των στοιχείων ενός απλού ηλεκτρικού κυκλώματος σε πραγματική και σε συμβολική μορφή. Σύνδεση βολτόμετρου και αμπερόμετρου. Παρατήρηση στις ενδείξεις των οργάνων μέτρησης. · Ερμηνεία της λειτουργίας ενός απλού κυκλώματος και προσδιορισμός της επίδρασης της τάσης στην δημιουργία του ρεύματος και στο μέγεθος της έντασης του ρεύματος (προτείνεται να χρησιμοποιηθούν ποσοτικοί όροι, όπως για παράδειγμα μικρή τάση-μικρή ένταση, μεγάλη τάση-μεγάλη ένταση). · Εξαγωγή συμπερασμάτων. Συζήτηση για επιβεβαίωση ή απόρριψη προϋπάρχουσας γνώσης και εμπειρίας ως προς την σημασία και την επίδραση της ηλεκτρικής τάσης στην συμπεριφορά του ηλεκτρικού κυκλώματος. |
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 4 | ||
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ | ΒΙΒΛΙΑ / ΚΕΦΑΛΑΙΑ | ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ |
Ηλεκτρική αντίσταση · Χαρακτηριστικά της ηλεκτρικής αντίστασης ενός αγωγού (υλικό, μήκος, διατομή). · Μεταβολή της ηλεκτρικής αντίστασης αγωγού με τη θερμοκρασία. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΔΙΑΘΕΣΙΜΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΩΡΕΣ : 2 | Στοιχεία Ηλεκτρολογίας Κεφάλαιο : 1 Παράγραφος 1.9 | · Ποσοτικός προσδιορισμός της ηλεκτρικής αντίστασης αγωγών που είναι κατασκευασμένοι από διαφορετικό υλικό με ίδιο μήκος και ίδια διατομή καθώς επίσης και μέτρηση αγωγών από ίδιο υλικό που έχουν διαφορετικό μήκος και διαφορετική διατομή. · Ποσοτικές σχέσεις των παραπάνω διαφορών και εξαγωγή συμπερασμάτων. (για παράδειγμα : μικρό μήκος αγωγού σημαίνει μικρή αντίσταση κ.λπ.). · Θέρμανση αγωγού και ποσοτικός προσδιορισμός της ηλεκτρικής του αντίστασης πριν και μετά. Εξαγωγή συμπερασμάτων με βάση τους ποσοτικούς προσδιορισμούς των διαφορών. |
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 5 | ||
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ | ΒΙΒΛΙΑ / ΚΕΦΑΛΑΙΑ | ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ |
Νόμος του Ωμ Τρόποι σύνδεσης των αντιστάσεων · Ποσοτικές σχέσεις και προσδιορισμοί των ηλεκτρικών μεγεθών (τάση, ένταση και αντίσταση) που καθορίζονται από το Νόμο του Ωμ. · Συνδεσμολογία σειράς δύο αντιστάσεων · Παράλληλη συνδεσμολογία δύο αντιστάσεων ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΔΙΑΘΕΣΙΜΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΩΡΕΣ : ΑΠΟ 2 ΕΩΣ 4 | Στοιχεία Ηλεκτρολογίας Κεφάλαιο : 2 Παράγραφοι : από 2.1 έως και 2.3 | · Για το Νόμο του Ωμ ποσοτικοί προσδιορισμοί στις σχέσεις των ηλεκτρικών μεγεθών (τάση, ένταση και αντίσταση και εξαγωγή συμπερασμάτων. · Για τις συνδεσμολογίες των αντιστάσεων ποσοτικοί προσδιορισμοί στις σχέσεις των ηλεκτρικών μεγεθών (τάση, ένταση και αντίσταση) και εξαγωγή συμπερασμάτων. |
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 6 | ||
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ | ΒΙΒΛΙΑ / ΚΕΦΑΛΑΙΑ | ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ |
Ηλεκτρική ενέργεια και ισχύς · Ποσοτικές σχέσεις και προσδιορισμοί των ηλεκτρικών μεγεθών (τάση, ένταση και αντίσταση) που καθορίζουν την ηλεκτρική ισχύ σε αντίσταση ενός απλού ηλεκτρικού κυκλώματος. · Ποσοτικές σχέσεις και προσδιορισμοί των ηλεκτρικών μεγεθών (τάση, ένταση και αντίσταση) σε σχέση με τον χρόνο λειτουργίας που καθορίζουν την ηλεκτρική ενέργεια σε αντίσταση ενός απλού ηλεκτρικού κυκλώματος. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΔΙΑΘΕΣΙΜΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΩΡΕΣ : ΑΠΟ 2 ΕΩΣ 4 | Στοιχεία Ηλεκτρολογίας Κεφάλαιο : 3 Παράγραφοι : από 3.1 έως και 3.4 | · Με την χρήση κατάλληλου εκπαιδευτικού λογισμικού να παρουσιασθούν (έτσι ώστε να παρατηρηθούν) οι ποσοτικές σχέσεις και οι προσδιορισμοί ανάμεσα στα ηλεκτρικά μεγέθη ενός απλού κυκλώματος για την ηλεκτρική ισχύ και την ηλεκτρική ενέργεια. Να διακρίνουν αν μια μικρή αντίσταση χαρακτηρίζεται από μικρή ή μεγάλη ισχύ. · Να επισημανθεί η διαφορά της ηλεκτρικής ενέργειας, που καταναλώνει μια αντίσταση αν λειτουργεί για ορισμένο χρονικό διάστημα από την ηλεκτρική ισχύ που είναι απόρροια του μεγέθους της. |
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 7 | ||
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ | ΒΙΒΛΙΑ / ΚΕΦΑΛΑΙΑ | ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ |
Διαφορές και ομοιότητες D.C - A.C. · Βασικά χαρακτηριστικά του συνεχούς (D.C.) και του εναλλασσόμενου ρεύματος (A.C.), όπως συχνότητα, περίοδος και η σχέση μεταξύ τους. · Διαφορές και ομοιότητες συνεχούς και εναλλασσόμενου ρεύματος ως προς τις λειτουργικές τους συμπεριφορές και ως προς τις εφαρμογές τους. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΔΙΑΘΕΣΙΜΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΩΡΕΣ : 2 | Στοιχεία Ηλεκτρολογίας Κεφάλαιο : 4 Παράγραφος : 4.1 | · Να γίνει παρουσίαση πηγών συνεχούς και εναλλασσόμενου ρεύματος (π.χ.μπαταρίες διαφόρων τύπων, γεννήτριες κ.α.). Πρόκληση ενδιαφέροντος έτσι ώστε να επισημανθούν από τους μαθητές/τριες τα χαρακτηριστικά που διαφοροποιούν τις πηγές συνεχούς ρεύματος από τις πηγές εναλλασσόμενου ρεύματος. · Με την χρήση κατάλληλου εκπαιδευτικού λογισμικού να παρουσιασθούν (έτσι ώστε να παρατηρηθούν) τα χαρακτηριστικά του εναλλασσόμενου ρεύματος (συχνότητα, περίοδος). |
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 8 | ||
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ | ΒΙΒΛΙΑ / ΚΕΦΑΛΑΙΑ | ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ |
Πυκνωτής - πηνίο στο D.C. και στο A.C. · Λειτουργική συμπεριφορά του πυκνωτή ως προς τα βασικά του χαρακτηριστικά στο συνεχές και στο εναλλασσόμενο ρεύμα. · Λειτουργική συμπεριφορά του πηνίου ως προς τα βασικά του χαρακτηριστικά στο συνεχές και στο εναλλασσόμενο ρεύμα. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΔΙΑΘΕΣΙΜΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΩΡΕΣ : ΑΠΟ 2 ΕΩΣ 4 | Στοιχεία Ηλεκτρολογίας Κεφάλαιο : 4 Παράγραφος : 4.6 Κεφάλαιο : 5 Παράγραφοι : από 5.1 έως και 5.7 | Με τη χρήση κατάλληλου εκπαιδευτικού λογισμικού να παρουσιασθούν (έτσι ώστε να παρατηρηθούν) τα βασικά χαρακτηριστικά και η λειτουργία του πυκνωτή και του πηνίου στο συνεχές και στο εναλλασσόμενο ρεύμα. Εκτιμάται (και προτείνεται) να μην χρησιμοποιηθούν οι αντίστοιχοι μαθηματικοί τύποι αλλά να προκύψουν συμπεράσματα από την παρατήρηση των μαθητών και από τον διάλογο που θα ακολουθήσει στην ολομέλεια της τάξης. |
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 9 | ||
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ | ΒΙΒΛΙΑ / ΚΕΦΑΛΑΙΑ | ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ |
Ηλεκτρικές Εγκαταστάσεις Κίνδυνοι από το ηλεκτρικό ρεύμα ·Περιγραφή της δομής μιας ηλεκτρικής εγκατάστασης. ·Συνδεσμολογία απλού διακόπτη φωτισμού. Τυποποιημένα ηλεκτρολογικά σύμβολα απλού διακόπτη, φωτιστικού σημείου κλπ. ·Διάκριση των εξαρτημάτων (υλικών) μιας ηλεκτρικής εγκατάστασης ως προς τα χαρακτηριστικά και την χρήση τους (αγωγοί, σωλήνες, διακόπτες, ρευματοδότες, ασφάλειες κ.λπ.) ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΔΙΑΘΕΣΙΜΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΩΡΕΣ : ΑΠΟ 2 ΕΩΣ 6 | Στοιχεία Ηλεκτρολογίας Κεφάλαιο : 6 Παράγραφοι : από 6.2 έως και 6.8 Κεφάλαιο : 7 Παράγραφοι : από 7.1 έως και 7.4 | · Παρουσίαση μιας απλής ηλεκτρικής εγκατάστασης και διάκριση των εξαρτημάτων (υλικών) ως προς την χρήση τους και τα χαρακτηριστικά τους. · Γραπτή εργασία από τους μαθητές/μαθήτριες η οποία θα περιλαμβάνει την περιγραφή της ηλεκτρικής εγκατάστασης της κατοικίας τους. Η συγκεκριμένη διδακτική ενότητα μπορεί να υλοποιηθεί και στο εργαστήριο ηλεκτρικών εγκαταστάσεων. · Αναφορά στους τρόπους προστασίας για την αποφυγή της ηλεκτροπληξίας και στις πρώτες βοήθειες που πρέπει να παρασχεθούν σε περίπτωση ηλεκτροπληξίας. |
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 10 | ||
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ | ΒΙΒΛΙΑ / ΚΕΦΑΛΑΙΑ | ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ |
Ηλεκτρικές μηχανές ·Περιγραφή της δομής και αναφορά στην αρχή λειτουργίας γεννήτριας και κινητήρα συνεχούς και εναλλασσόμενου ρεύματος. ·Είδη γεννητριών και κινητήρων ως προς την χρήση τους στις διάφορες εφαρμογές. ·Περιγραφική αναφορά στη δομή και αρχή λειτουργίας μονοφασικού μετασχηματιστή. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΔΙΑΘΕΣΙΜΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΩΡΕΣ : ΑΠΟ 2 ΕΩΣ 4 | Στοιχεία Ηλεκτρολογίας Κεφάλαιο : 8 Παράγραφοι : από 8.1 έως και 8.8 | · Με την χρήση κατάλληλου εποπτικού υλικού να παρουσιασθούν οι διάφορες ηλεκτρικές μηχανές ως προς την χρήση και τα χαρακτηριστικά τους. Η συγκεκριμένη διδακτική ενότητα μπορεί να υλοποιηθεί και στο εργαστήριο ηλεκτρικών μηχανών. |
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 11 | ||
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ | ΒΙΒΛΙΑ / ΚΕΦΑΛΑΙΑ | ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ |
Αυτοματισμοί · Συνοπτική περιγραφή των βασικών εξαρτημάτων που χρησιμοποιούνται στον «κλασσικό» αυτοματισμό (μπουτόνς, ηλεκτρονόμοι, θερμικά, θερμοστάτες). · Απλοποιημένη παρουσίαση της απευθείας εκκίνησης ενός κινητήρα A.C. με το κύριο και βοηθητικό κύκλωμα. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΔΙΑΘΕΣΙΜΕΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΩΡΕΣ : ΑΠΟ 4 ΕΩΣ 6 | Στοιχεία Ηλεκτρολογίας Κεφάλαιο : 9 Παράγραφοι : από 9.1 έως και 9.7 | · Με την χρήση κατάλληλου εποπτικού υλικού να παρουσιασθούν τα διάφορα ηλεκτρολογικά εξαρτήματα που χρησιμοποιούνται στον αυτοματισμό για την απευθείας εκκίνηση ενός κινητήρα A.C. · Αν παρέχεται η αντίστοιχη ευχέρεια να πραγματοποιηθεί από τον διδάσκοντα η σύνδεση και λειτουργική επίδειξη της (απλής) απευθείας εκκίνησης ενός κινητήρα A.C. · Στη συνέχεια να παρεμβληθεί σε σειρά με το μπουτόν STOP ένας θερμοστάτης ή ένας φλοτεροδιακόπτης ή οποιοσδήποτε διαθέσιμος αισθητήρας, έτσι ώστε να παρατηρήσουν και να διακρίνουν οι μαθητές/τριες σε πραγματικά δεδομένα την έννοια, τη σημασία και τη χρησιμότητα ενός κυκλώματος αυτοματισμού. Η συγκεκριμένη διδακτική ενότητα μπορεί να υλοποιηθεί και στο εργαστήριο αυτοματισμών. |
2ο ΜΕΡΟΣ – ΑΡΧΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ | ||
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΘΕΩΡΙΑΣ ΣΤΕΡΕΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ | ||
| ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ | ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ |
Μετά το τέλος του κεφαλαίου, οι μαθητές/τριες θα: - αναγνωρίζουν την ύπαρξη ζωνών αγωγιμότητας και σθένους, - δηλώνουν τις διαφορές μεταξύ των ημιαγωγών τύπου Ν και τύπου Ρ, ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ - περιγράφουν την επίδραση του εμπλουτισμού με προσμίξεις στον τύπο αγωγιμότητας των ημιαγωγών, - περιγράφουν την επίδραση της θερμοκρασίας και του φωτός στους ημιαγωγούς. ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ - διακρίνουν τις έννοιες δότες και αποδέκτες για το σχηματισμό κρυστάλλων τύπου Ρ και Ν, - διακρίνουν τις γραμμικές από τις μη γραμμικές αντιστάσεις και τα χαρακτηριστικά των μη γραμμικών αντιστάσεων. - διακρίνουν τους ημιαγωγούς από τους αγωγούς και τους μονωτές, - εξηγούν την ηλεκτρονική συμπεριφορά της ύλης και τη σημασία της κρυσταλλικής δομής στο ηλεκτρονικά δομικά στοιχεία. - διασαφηνίζουν ότι στους ημιαγωγούς το ηλεκτρικό ρεύμα οφείλεται σε δυο φορείς, τα ηλεκτρόνια και τις οπές, - αιτιολογούν την επίδραση της θερμοκρασίας και του φωτός στους ημιαγωγούς. | 1.1 Γενικά Διάρκεια σε διδακτικές ώρες: 1 1.2 Ενεργειακές ζώνες Διάρκεια σε διδακτικές ώρες: 1 1.3 Μονωτές-αγωγοί-ημιαγωγοί Διάρκεια σε διδακτικές ώρες: 1 1.4 Ημιαγωγοί με προσμίξεις δότες-αποδέκτες Διάρκεια σε διδακτικές ώρες: 2 1.5 Επίδραση της θερμοκρασίας και του φωτός στους ημιαγωγούς Διάρκεια σε διδακτικές ώρες: 1 | Ερωτήσεις των σελίδων 40 και 41 του βιβλίου |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΚΡΥΣΤΑΛΛΟΔΙΟΔΟΙ | ||
| ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ | ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ |
Μετά το τέλος του κεφαλαίου, οι μαθητές/τριες θα: ΓΝΩΣΕΙΣ - ορίζουν την περιοχή απογύμνωσης, - αναγνωρίζουν τα σύμβολα των απλών διόδων Ρ-Ν και των διόδων led, φωτοδιόδων, υγρών κρυστάλλων, ηλιακών στοιχείων, Varicap, Schottky και Ζener, - αναγνωρίζουν τα τεχνικά χαρακτηριστικά των απλών διόδων και των διόδων led, φωτοδιόδων, υγρών κρυστάλλων, ηλιακών στοιχείων, Varicap, Schottky και Ζener, σε φυλλάδια των κατασκευαστών. ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ - εξηγούν το φαινόμενο Zener, - περιγράφουν το μηχανισμό διάχυσης οπών και ηλεκτρονίων σε μια επαφή Ρ-Ν, - περιγράφουν τη λειτουργία των απλών διόδων Ρ-Ν, και των διόδων led, φωτοδιόδων, υγρών κρυστάλλων, ηλιακών στοιχείων, Varicap, Schottky και Ζener, - εφαρμόζουν, διαχειρίζονται και ελέγχουν κυκλώματα με απλές διόδους Ρ-Ν, διόδους led, φωτοδιόδους, υγρών κρυστάλλων, ηλιακών στοιχείων, Varicap, Schottky και Ζener, - σχεδιάζουν τη χαρακτηριστική καμπύλη της απλής διόδου και της διόδου Ζener, - χρησιμοποιούν κατάλληλα τη δίοδο Zener σε κυκλώματα σταθεροποίησης τάσης, - χρησιμοποιούν κατάλληλα τις απλές διόδους Ρ-Ν , διόδους led, φωτοδιόδους, υγρών κρυστάλλων, ηλιακών στοιχείων, Varicap, Schottky και Ζener σε κυκλώματα, - υπολογίζουν τα ηλεκτρικά μεγέθη της διόδου υπολογιστικά και γραφικά.ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ - διακρίνουν τη δίοδο LED, από τη φωτοδίοδο. - ερμηνεύουν τα τεχνικά χαρακτηριστικά των απλών διόδων και των διόδων led, φωτοδιόδων, υγρών κρυστάλλων, ηλιακών στοιχείων, Varicap, Schottky και Ζener, σε φυλλάδια των κατασκευαστών, - συγκρίνουν και θα αντιπαραβάλλουν τις απλές διόδους Ρ-Ν, διόδους led, φωτοδιόδους, υγρών κρυστάλλων, ηλιακών στοιχείων, Varicap, Schottky και Ζener και θα αναφέρουν τη χρήση της κάθε μιας, - διακρίνουν τη συμπεριφορά της διόδου κατά την ορθή και κατά την ανάστροφη πόλωση. - αιτιολογούν τη συμπεριφορά της επαφής Ν-Ρ, - ερμηνεύουν τη μορφή της χαρακτηριστικής των απλών διόδων Ρ-Ν και των διόδων Zener, - αποφασίζουν για απλά τεχνικά προβλήματα που απαιτούν τη χρήση απλών διόδων Ρ-Ν, διόδων led, φωτοδιόδων, υγρών κρυστάλλων, ηλιακών στοιχείων, Varicap, Schottky και Ζener. | 2.1 Γενικά Διάρκεια σε διδακτικές ώρες: 1 2.2 Πόλωση διόδου Διάρκεια σε διδακτικές ώρες: 4 2.3 Ειδικές δίοδοι Διάρκεια σε διδακτικές ώρες: 4 Σημείωση: Να διδαχτεί και η 2.6.2 στα πλαίσια των 2.1 έως 2.3 | Ερωτήσεις- Ασκήσεις των σελίδων 90, 91 και 92 του βιβλίου που είναι στη διδακτέα ύλη. Αντίστοιχα σενάρια στον Αίσωπο (Ι.Ε.Π.) |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: ΘΥΡΙΣΤΟΡ | ||
| ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ | ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ |
Μετά το τέλος του κεφαλαίου, οι μαθητές/τριες θα: ΓΝΩΣΕΙΣ - ορίζουν πως ενεργοποιείται ένα SCR, - αναγνωρίζουν τα σύμβολα των SCR, Diac και Triac, - αναγνωρίζουν τα τεχνικά χαρακτηριστικά των SCR, Diac και Triac σε φυλλάδια των κατασκευαστών. ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ - χρησιμοποιούν κατάλληλα τα SCR, Diac και Triac σε κυκλώματα, - περιγράφουν τη δομή και τη λειτουργία της διόδου τεσσάρων στρώσεων (Schockley), - περιγράφουν τη δομή και τη λειτουργία των SCR, Diac και Triac , - εφαρμόζουν, χειρίζονται και ελέγχουν κυκλώματα με SCR, Diac και Triac. ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ- - διακρίνουν τις διαφορές στα SCR, Diac και Triac, - συγκρίνουν και θα αντιπαραβάλλουν τα SCR, Diac και Triac και θα αναφέρουν τη χρήση τους, - αποφασίζουν για απλά τεχνικά προβλήματα που απαιτούν τη χρήση SCR, Diac και Triac. | 4.1 Γενικά Διάρκεια σε διδακτικές ώρες: 3 4.2 Αμφίδρομα θυρίστορ Διάρκεια σε διδακτικές ώρες: 1 | Ερωτήσεις- Ασκήσεις των σελίδων 150 και 151 του βιβλίου. |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5: ΤΡΑΝΖΙΣΤΟΡ | ||
| ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ | ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ |
Μετά το τέλος του κεφαλαίου, οι μαθητές/τριες θα: ΓΝΩΣΕΙΣ - κατονομάζουν τα μέρη ενός τρανζίστορ, - αναγνωρίζουν το σύμβολο των τρανζίστορ, - αναγνωρίζουν και θα συγκρίνουν τις βασικές συνδεσμολογίες των τρανζίστορ, - αναγνωρίζουν τη σημασία του ισοδυνάμου κυκλώματος, - προσδιορίζουν το σημείο λειτουργίας πάνω στην ευθεία φόρτου, - αναγνωρίζουν τα τεχνικά χαρακτηριστικά των τρανζίστορ, ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ - περιγράφουν τη δομή και τη λειτουργία των τρανζίστορ, - σχεδιάζουν τις χαρακτηριστικές ρεύματος βάσης και συλλέκτη, - εφαρμόζουν, χειρίζονται και ελέγχουν κυκλώματα με τρανζίστορ, - σχεδιάζουν και θα εξηγούν τη λειτουργία μιας απλής ενισχυτικής διάταξης με τρανζίστορ σε συνδεσμολογία κοινού εκπομπού. ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ - διακρίνουν τις περιοχές λειτουργίας του τρανζίστορ, - ερμηνεύουν τα τεχνικά χαρακτηριστικά των τρανζίστορ σε φυλλάδια των κατασκευαστών, - αποφασίζουν για απλά τεχνικά προβλήματα που απαιτούν τη χρήση του τρανζίστορ. | 5.1 Γενικά Διάρκεια σε διδακτικές ώρες: 2 5.2 Λειτουργία του τρανζίστορ Διάρκεια σε διδακτικές ώρες: 2 5.3 Βασικές συνδεσμολογίες τρανζίστορ Διάρκεια σε διδακτικές ώρες: 3 5.4 Απλή ενισχυτική διάταξη με τρανζίστορ σε συνδεσμολογία κοινού εκπομπού Διάρκεια σε διδακτικές ώρες: 1 Σημείωση: Να μη διδαχτούν οι ενότητες 5.1.1. και 5.4.3. | Ερωτήσεις- Ασκήσεις των σελίδων 192 και 193 της ύλης του βιβλίου που διδάχθηκε. |
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8: ΨΗΦΙΑΚΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ | ||
| ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ | ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ |
Μετά το τέλος του κεφαλαίου, οι μαθητές/τριες θα: ΓΝΩΣΕΙΣ - αναφέρουν τις κατηγορίες των ψηφιακών συστημάτων, - αναγνωρίζουν τα χαρακτηριστικά των λογικών πυλών σε τεχνικά φυλλάδια των κατασκευαστών, - αναφέρουν τα πλεονεκτήματα της ψηφιακής τεχνολογίας, ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ - μετατρέπουν έναν αριθμό του δεκαδικού συστήματος στον αντίστοιχο δυαδικό και αντίστροφα, - περιγράφουν τη λειτουργία των λογικών πυλών με πίνακες αλήθειας, - χρησιμοποιούν κατάλληλα τις λογικές πύλες σε κυκλώματα, - σχεδιάζουν τα λογικά σύμβολα των λογικών πυλών. ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ - διακρίνουν ποια είναι η διαφορά ενός συνδυαστικού από ένα ακολουθιακό κύκλωμα, - εξηγούν τα κυκλώματα των πυλών ΑND και OR με διακόπτες, - συνδυάζουν λογικές πύλες για να δημιουργούν λογικές συναρτήσεις, - διακρίνουν τη λειτουργία των λογικών πυλών, - συγκρίνουν και θα αντιπαραβάλλουν τις διάφορες λογικές πύλες, - αποφασίζουν για απλά τεχνικά προβλήματα που απαιτούν τη χρήση λογικών πυλών για το σχεδιασμό λογικών κυκλωμάτων. | 8.1 Γενικά Διάρκεια σε διδακτικές ώρες: 2 8.2 Βασικές λογικές πύλες Διάρκεια σε διδακτικές ώρες: 2 8.3 Σχεδιάζοντας λογικά κυκλώματα με βασικές πύλες Διάρκεια σε διδακτικές ώρες: 2 | Ερωτήσεις- Ασκήσεις των σελίδων 249, 250 και 251 του βιβλίου. Λύσεις ασκήσεων του βιβλίου. |
Σημείωση: Να διδαχθούν οι διαφορές μεταξύ των αναλογικών και ψηφιακών κυκλωμάτων.
(...)
Οι διδάσκοντες/ουσες να ενημερωθούν ενυπόγραφα.
Με εντολή Υπουργού
Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Π/ΘΜΙΑΣ, Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ
ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΔΟΜΑΡΚΑΚΗΣ