ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ - ΓΕΩΓΡΑΦΙΑΣ Α' ΤΑΞΗΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 2022-2023
Α΄ Τάξη Ημερησίου και Εκκλησιαστικού Γυμνασίου
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ:
• Γεωλογία - Γεωγραφία, Α΄ Γυμνασίου, (Βιβλίο μαθητή)
• Γεωλογία - Γεωγραφία, Α΄ Γυμνασίου, (Τετράδιο εργασιών)
• Γεωλογία - Γεωγραφία, Α΄ Γυμνασίου, (Οδηγός για τον/την εκπαιδευτικό)
ΔΙΑΚΤΕΑ ΥΛΗ, ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ και ενδεικτικός ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΩΡΩΝ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
ΕΝΟΤΗΤΑ Α: ΟΙ ΧΑΡΤΕΣ | ||||
ΚΕΦΑΛΑΙΑ | ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΒΙΒΛΙΟ | ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ | ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ | ΠΡΟΤΕΙΝΟ- |
Α.1.4. | Το θέμα καλύπτεται μέσω συνδυασμού των κεφαλαίων Α1.4, Α1.5 (μελέτη χαρτών διαφορετικών κατηγοριών). |
| Χάρτες με διαφορετικό περιεχόμενο (διαφορετικά σύμβολα απεικόνισης) για αναγνώριση και άντληση πληροφοριών.
| 1 |
Α.1.5. | Μπορεί να χρησιμοποιηθεί συνδυαστικά στη μελέτη του κεφαλαίου Α.1.4. |
| Κλιματικές Ζώνες - Βλάστησης – Θερμoκρασιών - Βροχοπτώσεων – Γεωμορφολογικός: Ψηφιακοί χάρτες για δραστηριότητες στο Ενδεικτικά διαδραστικός χάρτης Αφρικής: | 1 |
Α1.3. | Αν και παρόμοια ύλη έχει διδαχθεί στην Ε΄ Δημοτικού, κρίνεται απαραίτητη η διδασκαλία, λόγω της δυσκολίας της έννοιας της κλίμακας. Συνοπτικά: η μελέτη χαρτών, αποκωδικοποίηση συμβόλων του υπομνήματος, ερμηνεία συμβόλου προσανατολισμού. |
| Χρήση του προτεινόμενου υλικού των κεφαλαίων Α1.4 (το ίδιο εναλλακτικά και στο «Φωτόδεντρο») Χάρτες με διαφορετικές κλίμακες: Για μέτρηση αποστάσεων: |
|
Α1.1. | Σύμπτυξη των Α1.1 και Α1.2 χωρίς τις υποενότητες : «Παίζοντας με το γεωγραφικό μήκος» της σ. 14, «Από την υδρόγειο σφαίρα στους χάρτες» στη σ. 15, «Κάθε χαρτογραφική προβολή έχει και… συνέπειες!!!» στις σ. 15, 16 και «Ας κάνουμε τους χαρτογράφους…» στη σ. 16. | Δεν θα διδαχθεί η δραστηριότητα Α1.1. του τετραδίου εργασιών.
| Υδρόγειος σφαίρα. (το ίδιο εναλλακτικά και στο «Φωτόδεντρο») Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A102/148/1057,3801/ Εκπαιδευτικό λογισμικό ΠΙ Γεωλογίας-Γεωγραφίας Α΄-Β΄ Γυμνασίου: | 1
|
Α.1.2. | ||||
ΜΕΡΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ Α: | 3 ΩΡΕΣ | |||
ΕΝΟΤΗΤΑ Β: ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ | ||||
Β1.1. |
|
|
| 1 |
Β1.2. |
|
| Εκπαιδευτικό λογισμικό ΠΙ Γεωλογίας-Γεωγραφίας Α΄-Β΄ Γυμνασίου: http://www.pi-schools.gr/software/gymnasio/geografia_a_b/ | 1 |
Β2.1. ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ | Να χρησιμοποιηθεί συνδυαστικά και το κεφάλαιο 9: «Η ατμόσφαιρα» της ΣΤ΄ Δημοτικού. H υποενότητα: | Δεν θα διδαχθεί η Β2.1. δραστηριότητα του τετραδίου εργασιών διότι δεν συνδέεται με το θέμα του βιβλίου. | Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: Εκπαιδευτικές ιστοσελίδες: Χάρτης με την κατανομή της μέσης θερμοκρασίας πάνω στη Γη: | 1 |
Β.2.2. | Να χρησιμοποιηθεί συνδυαστικά και το κεφάλαιο 10: «Οι κλιματικές ζώνες της Γης» της ΣΤ΄ Δημοτικού και να γίνει μελέτη κλιματογραμμάτων. |
| Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: Άλλες πηγές υλικού στο διαδίκτυο: Χάρτης βροχοπτώσεων Ελλάδας στο: Καιρός – Κλίμα Κλιματογράμματα (αναζήτηση στο διαδίκτυο). Πλήρεις οδηγίες για την κατασκευή σε υπολογιστικό φύλλο στο Χάρτης θαλάσσιων ρευμάτων; | 2 |
Β.3.1. ΥΔΡΟΣΦΑΙΡΑ | Θα διδαχθεί: *Δεν θα διδαχθεί η υποενότητα: | Ενδεικτικό προτεινόμενο πείραμα για την κίνηση – αποθήκευση του νερού στο υπέδαφος. | Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: Εκπαιδευτικό λογισμικό ΠΙ Γεωλογίας-Γεωγραφίας Α΄-Β΄ Γυμνασίου: http://www.pi-schools.gr/software/gymnasio/geografia_a_b/ | 2
|
Β3.2. | Να δοθεί μεγαλύτερη βαρύτητα στην υποενότητα: |
| Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: | |
Β3.3. | *Δεν θα διδαχθεί διότι παρόμοια ύλη έχει διδαχθεί στην ΣΤ΄ Δημοτικού και το υπόλοιπο περιεχόμενο δεν είναι απαραίτητο για τις επόμενες ενότητες του βιβλίου. |
|
| ΟΧΙ |
Β3.4. | Συμπληρωματικά να γίνει αναφορά σε ένα χαρακτηριστικό ποτάμι από κάθε ήπειρο. |
| Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: | 1 |
Β3.5. | *Δεν θα διδαχθούν τα κεφάλαια Β3.5., Β3.6., Β3.7., διότι παρόμοια ύλη έχει |
|
| ΟΧΙ
|
Β3.6. | διδαχθεί στη ΣΤ΄ Δημοτικού. |
|
| |
Β3.7. |
|
|
| |
Β4.1. ΛΙΘΟΣΦΑΙΡΑ |
| Προτείνεται η δραστηριότητα Β.4.1. του Τετραδίου Εργασιών. | Εκπαιδευτικό λογισμικό ΠΙ Γεωλογίας-Γεωγραφίας Α΄-Β΄ Γυμνασίου: Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: Πανεπιστήμιο Colorado: Παιχνίδια ραδιοχρονολόγησης: Πανεπιστήμιο Berkeley (απολίθωση): | 2 |
Β4.2. |
| Προτείνονται οι δραστηριότητες: Β.4.2.: Β.4.3.
| Εκπαιδευτικό λογισμικό ΠΙ Οι λιθοσφαιρικές πλάκες της Γης: Κίνηση λιθοσφαιρικής πλάκας: Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: | 2 |
Β.4.3. |
| Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: Σεισμοί Σχεδιαγράμματα σεισμών: Δημιουργία τσουνάμι λόγω υποθαλάσσιου σεισμού: http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/3220 Ιστοσελίδα του ΟΑΣΠ : Ηφαίστεια: Άλλες πηγές υλικού στο διαδίκτυο: U.S. Geological Survey: α)Λιθοσφαιρικές πλάκες (προσομοίωση): | 3 | |
Β4.4. | Η υποενότητα: |
|
| ΟΧΙ |
Β.5.1. ΒΙΟΣΦΑΙΡΑ |
|
|
| 1 |
ΜΕΡΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ Β: 16 ΩΡΕΣ |
| |||
ΕΝΟΤΗΤΑ Γ: ΑΝΘΡΩΠΟΓΕΝΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ | ||||
Γ1.1. Ο Πληθυσμός της Γης |
|
| Εκπαιδευτικό λογισμικό ΠΙ Γεωλογίας-Γεωγραφίας Α΄-Β΄ Γυμνασίου: Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: Πίνακας ή διάγραμμα με πληθυσμιακά δεδομένα ανά ήπειρο: | 2 |
Γ1.2. | *Δεν θα διδαχθεί διότι παρόμοια ύλη έχει διδαχθεί στη ΣΤ΄ Δημοτικού. |
|
| ΟΧΙ |
Γ1.3. |
|
| Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου Πυραμίδες ηλικιών: Πρόσβαση από το «Φωτόδεντρο»: Μεταβολές πληθυσμού στην Ελλάδα: Ιστοσελίδα της ΕΛΣΤΑΤ (πίνακες με τον πληθυσμό ανά φύλο και ηλικιακή ομάδα, ποσοστά κάθε ηλικιακής ομάδας κ.λπ.): http://www.statistics.gr/ | 1 |
Γ1.4. | Μπορεί να χρησιμοποιηθεί συνδυαστικά στη μελέτη του κεφαλαίου Γ1.5. |
|
| ΟΧΙ |
Γ.1.5. | Το θέμα καλύπτεται μέσω συνδυασμού των κεφαλαίων Γ1.2., Γ1.4 και Β4.4. |
| Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: | 3 1η ώρα: σ. 104, (Βλ. 2η ώρα: σ.102-103: (θέσεις πόλεων) 3η ώρα: Προβλήματα στις μεγάλες πόλεις. |
Γ1.6. | *Δεν θα διδαχθεί διότι παρόμοια ύλη έχει διδαχθεί στη ΣΤ΄ Δημοτικού. |
|
| ΟΧΙ |
Γ2.1. | *Συνοπτική μελέτη, (έχει διδαχθεί παρόμοια ύλη στα «Φυσικά» της ΣΤ΄ Δημοτικού). |
| Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: | 1 |
Γ2.2. |
|
|
| ΟΧΙ |
Γ2.3. |
|
| Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: Χάρτης παγκόσμιος με μετακινήσεις πληθυσμών διαχρονικά (αναζήτηση στο διαδίκτυο). Κείμενα με ιστορίες ανθρώπων που μετακινούνται σε μια άλλη χώρα εξαιτίας πολέμου ή φυσικής καταστροφής (UNICEF), Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης: Περιβαλλοντικοί μετανάστες, Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ: http://www.unhcr.org/cgi-bin/texis/vtx/home UNICEF: https://www.unicef.org/greece/ | 1 |
ΜΕΡΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ Γ : |
| |||
ΕΝΟΤΗΤΑ Δ: ΗΠΕΙΡΟΙ … «ΣΤΙΓΜΙΟΤΥΠΑ» | ||||
Δ.1. | Project με θέμα: «Μελετώντας μια ήπειρο (Αφρική ή Ασία ή Αμερική ή Ωκεανία ή Ευρώπη)» | ***βλ. παρατήρηση στο τέλος του πίνακα. |
| 3 |
Δ.2. |
| |||
Δ.3. |
| |||
Δ.4. |
| |||
Δ.5. |
| |||
Δ.6.Ανταρκτική |
| |||
Δ.7. Ευρώπη |
| |||
ΜΕΡΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ Δ : | 3 | |||
ΣΥΝΟΛΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ Α, Β, Γ, Δ: | 30 | |||
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:
(*) Στις ανωτέρω οδηγίες, θεωρείται ότι έχουν διδαχθεί όλες οι ενότητες του μαθήματος της Γεωγραφίας όπως προβλέπεται στις αντίστοιχες οδηγίες του Δημοτικού σχολείου. Προτείνεται οι εκπαιδευτικοί οι οποίοι/οποίες θα διδάξουν το μάθημα της Γεωλογίας-Γεωγραφίας στην Α΄ τάξη του Γυμνασίου, να λάβουν υπ’ όψιν ότι κάποιες εκ των ενοτήτων που θεωρούνται ότι έχουν διδαχθεί στην Στ΄ Δημοτικού μπορεί να μην διδάχθηκαν. Για τον λόγο αυτόν, κατά την κρίση τους, στα σημεία των ανωτέρω οδηγιών (*) όπου θεωρείται ότι έχουν διδαχθεί στην Στ΄ τάξη του Δημοτικού, ενδεχομένως χρειασθεί να καλύψουν πιθανά κενά.
Η εμπειρία και η γνώση των εκπαιδευτικών για τους/τις μαθητές/μαθήτριές τους και τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντά τους, επιτρέπει να επιλέξουν για κάθε τάξη/τμήμα της Α΄ Γυμνασίου με τον καλύτερο τρόπο το περιεχόμενο αυτής της διδασκαλίας με βάση τους σκοπούς και τους στόχους του μαθήματος όπως περιγράφονται στο «Πρόγραμμα Σπουδών» της Α΄ Γυμνασίου.
Για τον σκοπό αυτό προτείνεται να διαθέσουν τις διδακτικές ώρες δύο εβδομάδων () (ή και περισσότερες μετά από σχετική τεκμηρίωση και όχι σε βάρος της διδασκαλίας της διδακτέας ύλης της τρέχουσας σχολικής χρονιάς 2022-2023). Οι ανωτέρω διδακτικές ώρες δύναται να διατεθούν κατά τη διάρκεια του διδακτικού έτους όποτε από τους/τις ίδιους/ίδιες κριθεί απαραίτητο.
(**) ΠΕΙΡΑΜΑ «Φτιάξε το δικό σου πηγάδι»
Υλικά πειράματος:
1. Ένα ρολό από χαρτόνι (π.χ. από το χαρτί της κουζίνας),
2. Ένα μεγάλο άδειο ποτήρι ζέσεως,
3. Χαλίκι,
4. Άμμος,
5. Νερό.
Οδηγίες:
- Βάλτε το ρολό κάθετα μέσα σε ένα μεγάλο ποτήρι ζέσεως.
- Κρατήστε το σταθερό και ρίξτε τριγύρω του χαλίκι ώστε να φτάσει περίπου τα 5 εκατοστά. Δεν πρέπει να μπει χαλίκι μέσα στο ρολό.
- Ρίξτε μετά άμμο πάνω από το χαλίκι. Η άμμος θα καλύψει τα κενά ανάμεσα στα χαλίκια και μετά θα «χτίσει» ένα ακόμη στρώμα περίπου 2 εκατοστών. Σιγουρευτείτε
ότι δεν έχει μπει άμμος μέσα στο ρολό. (Η άμμος και το χαλίκι αντιπροσωπεύουν το έδαφος της Γης.) - Τώρα που το πηγάδι σας είναι έτοιμο, ρίξτε νερό στην άμμο και το χαλίκι μέχρι να φτάσει στο επίπεδο της άμμου.
- Παρατηρήστε τον σωλήνα. Σιγά, σιγά το νερό θα πρέπει να ανεβαίνει στον σωλήνα.
Τι πραγματικά συμβαίνει: Στη φύση, μετά τη βροχή, «αποθηκεύεται» νερό στο έδαφος. Σταδιακά το νερό αυτό δημιουργεί πίεση στο έδαφος. Όταν σκάβουμε ένα πηγάδι, απελευθερώνουμε αυτή την πίεση και δίνουμε τη δυνατότητα στο νερό να αναδυθεί στην επιφάνεια.
(Για την υλοποίηση του πειράματος, προτείνεται να διατεθεί 1 ΔΩ.)
(***) Ενότητα Δ΄: «Ήπειροι… Στιγμιότυπα»: Έχει διδαχθεί περιληπτικά παρόμοια ύλη στη ΣΤ΄ δημοτικού. Προτείνεται η παρούσα ενότητα να διδαχθεί με τη μορφή project.
Οι μαθητές/μαθήτριες κάθε τμήματος μπορούν να χωριστούν σε ομάδες έτσι ώστε να αντιστοιχούν μία ομάδα σε κάθε ήπειρο (2 ΔΩ εκπόνηση και 1 ΔΩ παρουσίαση του project στην τάξη).
Α΄ Τάξη Εσπερινού Γυμνασίου
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ:
• Γεωλογία - Γεωγραφία, Α΄ Γυμνασίου, (Βιβλίο μαθητή)
• Γεωλογία - Γεωγραφία, Α΄ Γυμνασίου, (Τετράδιο εργασιών)
• Γεωλογία - Γεωγραφία, Α΄ Γυμνασίου, (Οδηγός για τον/την εκπαιδευτικό)
ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ, ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ και ενδεικτικός ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΩΡΩΝ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
| ΕΝΟΤΗΤΑ Α: ΟΙ ΧΑΡΤΕΣ | ||||
| ΚΕΦΑΛΑΙΑ | ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΒΙΒΛΙΟ | ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ | ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ | ΠΡΟΤΕΙΝΟ- ΜΕΝΕΣ ΩΡΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑ- ΛΙΑΣ |
| Α1.4. Ποιον χάρτη να διαλέξω; | Το θέμα καλύπτεται μέσω συνδυασμού των κεφαλαίων Α1.4, Α1.5 (μελέτη χαρτών διαφορετικών κατηγοριών). Δεν θα διδαχθεί το έγχρωμο ένθετο: «Συνταγές για νεαρούς χαρτογράφους», σ. 22-23. | Χάρτες με διαφορετικό περιεχόμενο (διαφορετικά σύμβολα απεικόνισης) για αναγνώριση και άντληση πληροφοριών. Παγκόσμιος γεωμορφολογικός χάρτης: Κλιματικές Ζώνες - Βλάστησης – Θερμoκρασιών - Βροχοπτώσεων – Γεωμορφολογικός: Ψηφιακοί χάρτες για δραστηριότητες στο «Φωτόδεντρο»: Ενδεικτικά διαδραστικός χάρτης Αφρικής: | 2 | |
| Α1.5. «Ανακρίνοντας» τους χάρτες | Μπορεί να χρησιμοποιηθεί συνδυαστικά στη μελέτη του κεφαλαίου Α.1.4. | |||
| Α1.3. Η χρήση των χαρτών στην καθημερινή ζωή | Αν και παρόμοια ύλη έχει διδαχθεί στην Ε΄ Δημοτικού, κρίνεται απαραίτητη η διδασκαλία, λόγω της δυσκολίας της έννοιας της κλίμακας. Συνοπτικά: μελέτη χαρτών, αποκωδικοποίηση συμβόλων του υπομνήματος, ερμηνεία συμβόλου προσανατολισμού. | Χρήση του προτεινόμενου υλικού των Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: (το ίδιο εναλλακτικά και στο «Φωτόδεντρο») Χάρτες με διαφορετικές κλίμακες: Για μέτρηση αποστάσεων: | 2 | |
| Α.1.1. Γεωγραφικές συντεταγμένες | Σύμπτυξη των Α1.1 και Α1.2 χωρίς τις υποενότητες : «Παίζοντας με το γεωγραφικό μήκος» της σ. 14, «Από την υδρόγειο σφαίρα στους χάρτες» στη σ. 15, «Κάθε χαρτογραφική προβολή έχει και… συνέπειες!!!» στις σ. 15, 16 και «Ας κάνουμε τους χαρτογράφους…» στη σ.16. | Δεν θα διδαχθεί η δραστηριότητα Α1.1. του Τετραδίου Εργασιών. | Υδρόγειος σφαίρα. (το ίδιο εναλλακτικά και στο «Φωτόδεντρο») Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A102/148/1057,3800/ Εκπαιδευτικό λογισμικό ΠΙ | 2 |
| Α.1.2. Παιχνίδια με τις γεωγραφικές συντεταγμένες | ||||
| ***Συνθετικές εργασίες | Ενδεικτικό παράδειγμα: «Κατασκευή δικού μου χάρτη». Οι μαθητές και οι μαθήτριες σε μια εκτύπωση χάρτη μιας περιοχής που τους αφορά (περιοχή κατοικίας, περιοχή διακοπών) ενημερώνουν τον χάρτη με στοιχεία που θεωρούν σημαντικά, είτε γενικά (μνημεία, περιοχές φυσικού κάλλους) είτε κάνουν το χάρτη αυτό πιο προσωπικό (προσωπικές αναμνήσεις κ.λπ.). Ανταλλάσσοντας χάρτες μεταξύ τους, κατηγοριοποιούν τις προσθήκες των συμμαθητών/συμμαθητριών τους σε προσωπικές και γενικές. | ***βλ. παρατήρηση στο τέλος του πίνακα. | 4 | |
| ΜΕΡΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ Α: | 10 ΩΡΕΣ | |||
| ΕΝΟΤΗΤΑ Β: ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ | ||||
| Β1.1. Ο πλανήτης Γη | 1 | |||
| Β1.2. Χωρίζοντας το περιβάλλον σε ενότητες | Εκπαιδευτικό λογισμικό ΠΙ Γεωλογίας-Γεωγραφίας Α΄-Β΄ Γυμνασίου: http://www.pi-schools.gr/software/gymnasio/geografia_a_b/ | 2 | ||
| Β.2.1. ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ Σύνθεση της ατμόσφαιρας, θερμοκρασία, άνεμοι | Να χρησιμοποιηθεί συνδυαστικά και το κεφάλαιο 9: «Η ατμόσφαιρα» της ΣΤ΄ Δημοτικού. H υποενότητα: | Δεν θα διδαχθεί η Β2.1. δραστηριότητα του τετραδίου εργασιών διότι δεν συνδέεται με το θέμα του βιβλίου. | Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL100/418/2819,10635/ Εκπαιδευτικές ιστοσελίδες: Χάρτης με την κατανομή της μέσης θερμοκρασίας πάνω στη Γη: http://earthobservatory.nasa.gov | 2 |
| Β.2.2. Οι βροχές, το κλίμα | Να χρησιμοποιηθεί συνδυαστικά και το κεφάλαιο 10: «Οι κλιματικές ζώνες της Γης» της ΣΤ΄ Δημοτικού και να γίνει μελέτη κλιματογραμμάτων. Βλ. παρατήρηση στη Β.2.1. | Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL100/418/2819,10625/ Άλλες πηγές υλικού στο διαδίκτυο: Χάρτης βροχοπτώσεων Ελλάδας στο: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSDIM-E100/692/4594,20786/ Καιρός – Κλίμα Κλιματογράμματα (αναζήτηση στο διαδίκτυο). http://www.geo.auth.gr/courses/gge/gge427y/img0403.html Πλήρεις οδηγίες για την κατασκευή σε υπολογιστικό φύλλο στο http://www.k12science.org/curriculum/weatherproj2/en/docs/climatogram.shtml http://www.weather-and-climate.com Χάρτης θαλάσσιων ρευμάτων: http://kids.britannica.com/elementary/art-60311/Major-surface-currents-of-the-worlds-oceans | 3 | |
| Β.3.1. ΥΔΡΟΣΦΑΙΡΑ Το νερό στη φύση | Θα διδαχθεί: «Ο κύκλος του νερού (υδρολογικός κύκλος)» με τις έννοιες στο κίτρινο ένθετο, σ. 48. *Δεν θα διδαχθεί η υποενότητα: «Οι μεγάλες λίμνες του κόσμου», διότι παρόμοια ύλη διδάχτηκε στην ΣΤ΄ Δημοτικού. | Ενδεικτικό προτεινόμενο πείραμα για την κίνηση – αποθήκευση του νερού στο υπέδαφος. «Φτιάξε το δικό σου πηγάδι» **Βλ. περιγραφή στο τέλος των οδηγιών. | Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A102/148/1058,3812/ Εκπαιδευτικό λογισμικό ΠΙ | 2 |
| Β.3.2. Ωκεανοί και θάλασσες | Να δοθεί μεγαλύτερη βαρύτητα στην υποενότητα: «Μια βουτιά στον ωκεανό…» | Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A102/148/1058,3813/ | 2 | |
| Β.3.3. Άνθρωποι και θάλασσα-Τα νησιωτικά κράτη | *Δεν θα διδαχθεί διότι παρόμοια ύλη έχει διδαχθεί στην ΣΤ΄ Δημοτικού και το υπόλοιπο περιεχόμενο δεν είναι απαραίτητο για τις επόμενες ενότητες του βιβλίου. | ΟΧΙ | ||
| Β.3.4. Τα ποτάμια του κόσμου | Συμπληρωματικά να γίνει αναφορά σε ένα χαρακτηριστικό ποτάμι από κάθε ήπειρο. | Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A102/148/1058,3815/ | 1 | |
| Β.3.5. Τα ποτάμια της Ασίας | *Δεν θα διδαχθούν τα κεφάλαια Β3.5., Β3.6., Β3.7., διότι παρόμοια ύλη έχει διδαχθεί στη ΣΤ΄ Δημοτικού. | ΟΧΙ | ||
| Β.3.6. Τα ποτάμια της Αμερικής | ||||
| Β.3.7. Τα ποτάμια της Αφρικής- Τα ποτάμια της Αυστραλίας | ||||
| Β.4.1. ΛΙΘΟΣΦΑΙΡΑ Μιλώντας για την ηλικία της Γης | Προτείνεται η δραστηριότητα Β.4.1. του Τετραδίου Εργασιών. | Εκπαιδευτικό λογισμικό ΠΙ Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A102/148/1058,3820/ Πανεπιστήμιο Colorado: Παιχνίδια ραδιοχρονολόγησης: Πανεπιστήμιο Berkeley (απολίθωση): | 3 | |
| Β.4.2. Το εσωτερικό της Γης | Προτείνονται οι δραστηριότητες: Β.4.2.: «Μύθοι και αλήθειες για τους σεισμούς» & | Εκπαιδευτικό λογισμικό ΠΙ Οι λιθοσφαιρικές πλάκες της Γης: Κίνηση λιθοσφαιρικής πλάκας: Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A102/148/1058,3821/ | 3 | |
| Β.4.3. Δυνάμεις που διαμορφώνουν την επιφάνεια της Γης: Ενδογενείς και εξωγενείς | Β.4.3. «Πετρώματα και απολιθώματα», από το Τετράδιο Εργασιών. | Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A102/148/1058,3822/ Σεισμοί Σχεδιαγράμματα σεισμών: http://www.pmel.noaa.gov http://atlas.nrcan.gc.ca(αγγλικά-γαλλικά) Δημιουργία τσουνάμι λόγω υποθαλάσσιου σεισμού: Επιστημονικοί φορείς: http://seismo.geology.upatras.gr/ http://www.gein.noa.gr/ Ιστοσελίδα του ΟΑΣΠ : Ηφαίστεια: Άλλες πηγές υλικού στο διαδίκτυο: U.S. Geological Survey: α)Λιθοσφαιρικές πλάκες (προσομοίωση): | 4 | |
| Β.4.4. Μορφές του ανάγλυφου της Γης | Η υποενότητα: «Η ζωή στις ορεινές και στις πεδινές περιοχές» εξετάζεται και στη Β΄ Γυμνασίου, ενώ μπορεί να μελετηθεί παράλληλα με τα κεφάλαια Γ.1.2, Γ.1.4 και Γ.1.5, και οι υπό-ενότητες: *«Μεγάλες Οροσειρές του πλανήτη…» και «Πεδιάδες, βοσκοτόπια και έρημοι του πλανήτη» έχουν παρόμοια ύλη με τη διδαχθείσα στη ΣΤ΄ Δημοτικού. | ΟΧΙ | ||
| Β.5.1. ΒΙΟΣΦΑΙΡΑ Η γεωγραφική κατανομή των οργανισμών | 1 | |||
| ***Συνθετικές εργασίες | Ενδεικτικό παράδειγμα: «Ελλάδα, η πιο σεισμογενής χώρα της Ευρώπης». Οι μαθητές και οι μαθήτριες αναζητούν πληροφορίες σχετικά με τη σεισμικότητα στην Ευρώπη και την Ελλάδα. Δημιουργούν φυλλάδιο με οδηγίες για την προστασία από τους σεισμούς. | ***βλ. παρατήρηση στο τέλος του πίνακα. | 4 | |
| ΜΕΡΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ Β: | 2 ΩΡΕΣ | |||
| ΕΝΟΤΗΤΑ Γ: ΑΝΘΡΩΠΟΓΕΝΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ | ||||
| Γ.1.1. Ο πληθυσμός της Γης | Εκπαιδευτικό λογισμικό ΠΙ Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: Πίνακας ή διάγραμμα με πληθυσμιακά δεδομένα ανά ήπειρο: | 2 | ||
| Γ.1.2. Η κατανομή των ανθρώπων στη Γη | *Δεν θα διδαχθεί διότι παρόμοια ύλη έχει διδαχθεί στη ΣΤ΄ Δημοτικού. | ΟΧΙ | ||
| Γ.1.3. Παιχνίδια με τις ηλικιακές πυραμίδες… | Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου Πυραμίδες ηλικιών: Πρόσβαση από το «Φωτόδεντρο»: Μεταβολές πληθυσμού στην Ελλάδα: Ιστοσελίδα της ΕΛΣΤΑΤ (πίνακες με τον πληθυσμό ανά φύλο και ηλικιακή ομάδα, ποσοστά κάθε ηλικιακής ομάδας κ.λπ.): http://www.statistics.gr/ | 2 | ||
| Γ.1.4. Οι μεγάλες πόλεις του πλανήτη | Μπορεί να χρησιμοποιηθεί συνδυαστικά στη μελέτη του κεφαλαίου Γ1.5. | ΟΧΙ | ||
| Γ.1.5. Πού είναι χτισμένες οι μεγάλες πόλεις του πλανήτη | Το θέμα καλύπτεται μέσω συνδυασμού των κεφαλαίων Γ1.2., Γ1.4 και Β4.4. | Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A102/148/1059,3827/ http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A102/148/1059,3828/ http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A102/148/1059,3830/ http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A102/148/1059,3831/ | 3 1η ώρα: (Βλ. 2η ώρα: (βλ. Θέσεις πόλεων) 3η ώρα: Προβλήματα στις μεγάλες πόλεις. | |
| Γ.1.6. Τόσο διαφορετικοί, τόσο ίδιοι | *Δεν θα διδαχθεί διότι παρόμοια ύλη έχει διδαχθεί στη ΣΤ΄ Δημοτικού. | ΟΧΙ | ||
| Γ.2.1. Φυσικοί πόροι | *Συνοπτική μελέτη, (έχουν διδαχθεί παρόμοια ύλη στα «Φυσικά» της ΣΤ΄ Δημοτικού). | Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A102/148/1059,3834/ | 1 | |
| Γ.2.2. Ανθρώπινοι πόροι | ΟΧΙ | |||
| Γ.2.3. Προβλήματα που ζητούν απαντήσεις | Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A102/148/1059,3836/ Χάρτης παγκόσμιος με μετακινήσεις πληθυσμών διαχρονικά (αναζήτηση στο διαδίκτυο). Κείμενα με ιστορίες ανθρώπων που μετακινούνται σε μια άλλη χώρα εξαιτίας πολέμου ή φυσικής καταστροφής (UNICEF), Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης: Περιβαλλοντικοί μετανάστες, ΄Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ: UNICEF: http://www.unicef.gr/ | 1 | ||
| ***Συνθετικές εργασίες | Ενδεικτικό παράδειγμα: «Ηλικιακές πυραμίδες». Οι μαθητές και οι μαθήτριες μελετούν ηλικιακές πυραμίδες από τέσσερις ηπείρους (Ευρώπη, Αμερική, Ασία, Αφρική), εντοπίζουν τις ομοιότητες και τις διαφορές τους και οδηγούνται σε συμπεράσματα σχετικά με την αναλογία ανδρών-γυναικών και τα ποσοστά κάθε ηλικιακής ομάδας. Συγκεντρώνουν πληροφορίες για την κατασκευή της ηλικιακής πυραμίδας της Ελλάδας. | ***βλ. παρατήρηση στο τέλος του πίνακα. | 4 | |
| ΜΕΡΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ Γ: | 13 ΩΡΕΣ | |||
| ΕΝΟΤΗΤΑ Δ: ΗΠΕΙΡΟΙ «ΣΤΙΓΜΙΟΤΥΠΑ» | ||||
| Δ.1. Αφρική Φυσικό Περιβάλλον … και άνθρωποι | Project με θέμα: «Μελετώντας μια ήπειρο (Αφρική ή Ασία ή Αμερική ή Ωκεανία ή Ευρώπη)» Οι μαθητές/μαθήτριες κάθε τμήματος μπορούν να χωριστούν σε ομάδες έτσι ώστε να αντιστοιχούν μία ομάδα σε κάθε ήπειρο. | ****βλ. παρατήρηση στο τέλος του πίνακα. | 4 | |
| Δ.2. Ασία Φυσικό Περιβάλλον … και άνθρωποι | ||||
| Δ.3. Βόρεια και Κεντρική Αμερική Φυσικό Περιβάλλον … και άνθρωποι | ||||
| Δ.4. Νότια Αμερική Φυσικό Περιβάλλον … και άνθρωποι | ||||
| Δ.5. Ωκεανία Φυσικό Περιβάλλον… και άνθρωποι | ||||
| Δ.6. Ανταρκτική | ||||
| Δ.7. Ευρώπη | ||||
| ΜΕΡΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ Δ: | 4 ΩΡΕΣ | |||
| ΣΥΝΟΛΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ Α, Β, Γ, Δ: | 55 ΩΡΕΣ | |||
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:
(*) Στις ανωτέρω οδηγίες, θεωρείται ότι έχουν διδαχθεί όλες οι ενότητες του μαθήματος της Γεωγραφίας όπως προβλέπεται στις αντίστοιχες οδηγίες του Δημοτικού σχολείου. Προτείνεται οι εκπαιδευτικοί οι οποίοι/οποίες θα διδάξουν το μάθημα της Γεωλογίας-Γεωγραφίας στην Α΄ τάξη του Γυμνασίου, να λάβουν υπ’ όψη ότι κάποιες εκ των ενοτήτων που θεωρούνται ότι έχουν διδαχθεί στη Στ΄ Δημοτικού μπορεί να μην διδάχθηκαν. Για τον λόγο αυτόν, κατά την κρίση τους, στα σημεία των ανωτέρω οδηγιών (*) όπου θεωρείται ότι έχουν διδαχθεί στη Στ΄ τάξη του Δημοτικού, ενδεχομένως χρειασθεί να καλύψουν πιθανά κενά.
Η εμπειρία και η γνώση των εκπαιδευτικών για τους/τις μαθητές/μαθήτριές τους και τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντά τους, επιτρέπει να επιλέξουν για κάθε τάξη/τμήμα της Α΄ Γυμνασίου με τον καλύτερο τρόπο το περιεχόμενο αυτής της διδασκαλίας με βάση τους σκοπούς και τους στόχους του μαθήματος όπως περιγράφονται στο «Πρόγραμμα Σπουδών» της Α΄ Γυμνασίου.
Για τον σκοπό αυτό προτείνεται να διαθέσουν τις διδακτικές ώρες δύο εβδομάδων (ή και περισσότερες μετά από σχετική τεκμηρίωση και όχι σε βάρος της διδασκαλίας της διδακτέας ύλης της τρέχουσας σχολικής χρονιάς 2022-2023). Οι ανωτέρω διδακτικές ώρες δύναται να διατεθούν κατά τη διάρκεια του διδακτικού έτους όποτε από τους/τις ίδιους/ίδιες κριθεί απαραίτητο.
(**) ΠΕΙΡΑΜΑ «Φτιάξε το δικό σου πηγάδι»
Υλικά πειράματος:
1. Ένα ρολό από χαρτόνι (π.χ. από το χαρτί της κουζίνας), 2. Ένα μεγάλο άδειο ποτήρι ζέσεως, 3. Χαλίκι, 4. Άμμος, 5. Νερό.
Οδηγίες:
- Βάλτε το ρολό κάθετα μέσα σε ένα μεγάλο ποτήρι ζέσεως.
- Κρατήστε το σταθερό και ρίξτε τριγύρω του χαλίκι ώστε να φτάσει περίπου τα 5 εκατοστά. Δεν πρέπει να μπει χαλίκι μέσα στο ρολό.
- Ρίξτε μετά άμμο πάνω από το χαλίκι. Η άμμος θα καλύψει τα κενά ανάμεσα στα χαλίκια και μετά θα «χτίσει» ένα ακόμη στρώμα περίπου 2 εκατοστών.
Σιγουρευτείτε ότι δεν έχει μπει άμμος μέσα στο ρολό. (Η άμμος και το χαλίκι αντιπροσωπεύουν το έδαφος της Γης.) - Τώρα που το πηγάδι σας είναι έτοιμο, ρίξτε νερό στην άμμο και το χαλίκι μέχρι να φτάσει στο επίπεδο της άμμου.
- Παρατηρήστε τον σωλήνα. Σιγά, σιγά το νερό θα πρέπει να ανεβαίνει στον σωλήνα. Τι
πραγματικά συμβαίνει: Στη φύση, μετά τη βροχή, «αποθηκεύεται» νερό στο έδαφος. Σταδιακά το νερό αυτό δημιουργεί πίεση στο έδαφος. Όταν σκάβουμε ένα πηγάδι, απελευθερώνουμε αυτή την πίεση και δίνουμε τη δυνατότητα στο νερό να αναδυθεί στην επιφάνεια.
(Για την υλοποίηση του πειράματος, προτείνεται να διατεθεί 1 ΔΩ.)
(***) Συνθετικές Εργασίες
Υλοποιούνται από 2 έως 3 συνθετικές εργασίες και διατίθενται συνολικά μέχρι 12 ΔΩ (9 ΔΩ εκπόνηση και 3 ΔΩ παρουσίαση). Τα παραδείγματα που περιλαμβάνονται στις «οδηγίες» είναι ενδεικτικά.
(****) Ενότητα Δ΄: «Ήπειροι… Στιγμιότυπα»: Έχει διδαχθεί περιληπτικά παρόμοια ύλη στη ΣΤ΄ δημοτικού. Προτείνεται η παρούσα ενότητα να διδαχθεί με τη μορφή project.
Οι μαθητές/μαθήτριες κάθε τμήματος μπορούν να χωριστούν σε ομάδες έτσι ώστε να αντιστοιχούν μία ομάδα σε κάθε ήπειρο (3 ΔΩ εκπόνηση και 1 ΔΩ παρουσίαση του project στην τάξη).
Α΄ Τάξη Μουσικού και Καλλιτεχνικού Γυμνασίου
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ:
• Γεωλογία - Γεωγραφία, Α΄ Γυμνασίου, (Βιβλίο μαθητή)
• Γεωλογία - Γεωγραφία, Α΄ Γυμνασίου, (Τετράδιο εργασιών)
• Γεωλογία - Γεωγραφία, Α΄ Γυμνασίου, (Οδηγός για τον/την εκπαιδευτικό)
ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ, ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ και ενδεικτικός ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΩΡΩΝ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
| ΕΝΟΤΗΤΑ Α: ΟΙ ΧΑΡΤΕΣ | ||||
| ΚΕΦΑΛΑΙΑ | ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΒΙΒΛΙΟ | ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ | ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ | ΠΡΟΤΕΙΝΟ -ΜΕΝΕΣ ΩΡΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ |
| Α.1.4. Ποιον χάρτη να διαλέξω; | Το θέμα καλύπτεται μέσω συνδυασμού των κεφαλαίων Α1.4, Α1.5 (μελέτη χαρτών διαφορετικών κατηγοριών). Δεν θα διδαχθεί το έγχρωμο ένθετο: «Συνταγές για νεαρούς χαρτογράφους», σ. 22-23. | Χάρτες με διαφορετικό περιεχόμενο (διαφορετικά σύμβολα απεικόνισης) για αναγνώριση και άντληση πληροφοριών. Παγκόσμιος γεωμορφολογικός χάρτης: http://ebooks.edu.gr/ebooks/v/html/8547/2286/Geografia_A-Gymnasiou_html-empl/extras/maps/WRG_GN.jpg Κλιματικές Ζώνες - Βλάστησης – Θερμoκρασιών - Βροχοπτώσεων – Γεωμορφολογικός: http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/2898 | 1 | |
| Α.1.5. Ανακρίνοντας τους χάρτες | Μπορεί να χρησιμοποιηθεί συνδυαστικά στη μελέτη του κεφαλαίου Α.1.4. | Ψηφιακοί χάρτες για δραστηριότητες στο Ενδεικτικά διαδραστικός χάρτης Αφρικής: | ||
| Α.1.3. Η χρήση των χαρτών στην καθημερινή ζωή | Αν και παρόμοια ύλη έχει διδαχθεί στην Ε΄ Δημοτικού, κρίνεται απαραίτητη η διδασκαλία, λόγω της δυσκολίας της έννοιας της κλίμακας. Συνοπτικά: μελέτη χαρτών, αποκωδικοποίηση συμβόλων του υπομνήματος, ερμηνεία συμβόλου προσανατολισμού. | Χρήση του προτεινόμενου υλικού των κεφαλαίων Α1.4 (το ίδιο εναλλακτικά και στο «Φωτόδεντρο») http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/2992 Χάρτες με διαφορετικές κλίμακες: Για μέτρηση αποστάσεων: http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/3481 - http://gis.thessaloniki.gr/ | 1 | |
| Α.1.1. Γεωγραφικές συντεταγμένες | Σύμπτυξη των Α1.1 και Α1.2 χωρίς τις υποενότητες : «Παίζοντας με το γεωγραφικό μήκος» της σ. 14, «Από την υδρόγειο σφαίρα στους χάρτες» στη σ. 15, «Κάθε χαρτογραφική προβολή έχει και…συνέπειες!!!» στις σ. 15, 16 και «Ας κάνουμε τους χαρτογράφους…» στη σ. 16. | Δεν θα διδαχθεί η δραστηριότητα Α1.1. του τετραδίου εργασιών. | Υδρόγειος σφαίρα. (το ίδιο εναλλακτικά και στο «Φωτόδεντρο») http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/2925 http://www.google.com/maps Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A102/148/1057,3800/ Εκπαιδευτικό λογισμικό ΠΙ | 1 |
| Α.1.2. Παιχνίδια με τις γεωγραφικές συντεταγμένες | ||||
| ΜΕΡΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ Α: 3 ΩΡΕΣ | ||||
| ΕΝΟΤΗΤΑ Β: ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ | ||||
| Β.1.1. Ο πλανήτης Γη | 1 | |||
| Β.1.2. Χωρίζοντας το περιβάλλον σε ενότητες | Εκπαιδευτικό λογισμικό ΠΙ Γεωλογίας-Γεωγραφίας Α΄-Β΄ Γυμνασίου: http://www.pi-schools.gr/software/gymnasio/geografia_a_b/ | 1 | ||
| Β.2.1. ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ Σύνθεση της ατμόσφαιρας, θερμοκρασία, άνεμοι | Να χρησιμοποιηθεί συνδυαστικά και το κεφάλαιο 9: «Η ατμόσφαιρα» της ΣΤ΄ Δημοτικού. H υποενότητα: «Η θερμοκρασία του αέρα», σ. 41, μπορεί να χρησιμοποιηθεί συνδυαστικά με την υποενότητα «Παράγοντες που επηρεάζουν το παγκόσμιο κλίμα» του κεφ. Β.2.2. | Δεν θα διδαχθεί η Β2.1. δραστηριότητα του τετραδίου εργασιών διότι δεν συνδέεται με το θέμα του βιβλίου. | Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.ph p/DSGL100/418/2819,10635/ Εκπαιδευτικές ιστοσελίδες: http://earthguide.ucsd.edu/earthguide/diagrams/greenhouse/ Χάρτης με την κατανομή της μέσης θερμοκρασίας πάνω στη Γη: http://earthobservatory.nasa.gov | 1 |
| Β.2.2. Οι βροχές, το κλίμα | Να χρησιμοποιηθεί συνδυαστικά και το κεφάλαιο 10: «Οι κλιματικές ζώνες της Γης» της ΣΤ΄ Δημοτικού και να γίνει μελέτη κλιματογραμμάτων. Βλ. παρατήρηση στη Β.2.1. | Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGL100/418/2819,10625/ Άλλες πηγές υλικού στο διαδίκτυο: Χάρτης βροχοπτώσεων Ελλάδας στο: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSDIM-E100/692/4594,20786/ Καιρός – Κλίμα Κλιματογράμματα (αναζήτηση στο διαδίκτυο). Πλήρεις οδηγίες για την κατασκευή σε υπολογιστικό φύλλο στο http://www.k12science.org/curriculum/weatherproj2/en/docs/climatogram.shtml Χάρτης θαλάσσιων ρευμάτων; http://kids.britannica.com/elementary/art-60311/Major-surface-currents-of-the-worlds-oceans | 2 | |
| Β.3.1. ΥΔΡΟΣΦΑΙΡΑ Το νερό στη φύση | Θα διδαχθεί: «Ο κύκλος του νερού (υδρολογικός κύκλος)» με τις έννοιες στο κίτρινο ένθετο, σ. 48. *Δεν θα διδαχθεί η υποενότητα: «Οι μεγάλες λίμνες του κόσμου», διότι παρόμοια ύλη διδάχτηκε στη ΣΤ΄ Δημοτικού. | Ενδεικτικό προτεινόμενο πείραμα για την κίνηση – αποθήκευση του νερού στο υπέδαφος. **Βλ. περιγραφή στο τέλος των οδηγιών. | Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A102/148/1058,3812/ Εκπαιδευτικό λογισμικό ΠΙ | 2 |
| Β.3.2. Ωκεανοί και θάλασσες | Να δοθεί μεγαλύτερη βαρύτητα στην υποενότητα: «Μια βουτιά στον ωκεανό…» | Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A102/148/1058,3813/ | ||
| Β.3.3. Άνθρωποι και θάλασσα-Τα νησιωτικά κράτη | *Δεν θα διδαχθεί διότι παρόμοια ύλη έχει διδαχθεί στη ΣΤ΄ Δημοτικού και το υπόλοιπο περιεχόμενο δεν είναι απαραίτητο για τις επόμενες ενότητες του βιβλίου. | ΟΧΙ | ||
| Β.3.4. Τα ποτάμια του κόσμου | Συμπληρωματικά να γίνει αναφορά σε ένα χαρακτηριστικό ποτάμι από κάθε ήπειρο. | Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A102/148/1058,3815/ | 1 | |
| Β.3.5. Τα ποτάμια της Ασίας | *Δεν θα διδαχθούν τα κεφάλαια Β3.5., Β3.6., Β3.7., διότι παρόμοια ύλη έχει διδαχθεί στη ΣΤ΄ Δημοτικού. | ΟΧΙ | ||
| Β.3.6. Τα ποτάμια της Αμερικής | ||||
| Β.3.7. Τα ποτάμια της Αφρικής- Τα ποτάμια της Αυστραλίας | ||||
| Β.4.1. ΛΙΘΟΣΦΑΙΡΑ Μιλώντας για την ηλικία της Γης | Προτείνεται η δραστηριότητα Β.4.1. του Τετραδίου Εργασιών. | Εκπαιδευτικό λογισμικό ΠΙ Γεωλογίας-Γεωγραφίας Α΄-Β΄ Γυμνασίου: http://www.pi-schools.gr/software/gymnasio/geografia_a_b/ Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A102/148/1058,3820/ Πανεπιστήμιο Colorado: Παιχνίδια ραδιοχρονολόγησης: Πανεπιστήμιο Berkeley (απολίθωση): | 2 | |
| Β.4.2. Το εσωτερικό της Γης | Προτείνονται οι δραστηριότητες: Β.4.2.: «Μύθοι και αλήθειες για τους σεισμούς» & | Εκπαιδευτικό λογισμικό ΠΙ Οι λιθοσφαιρικές πλάκες της Γης: Κίνηση λιθοσφαιρικής πλάκας: Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A102/148/1058,3821/ | 2 | |
| Β.4.3. Δυνάμεις που διαμορφώνουν την επιφάνεια της Γης: Ενδογενείς και εξωγενείς | Β.4.3. «Πετρώματα και απολιθώματα», από το Τετράδιο Εργασιών. | Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A102/148/1058,3822/ Σεισμοί Σχεδιαγράμματα σεισμών: http://www.pmel.noaa.gov http://atlas.nrcan.gc.ca (αγγλικά-γαλλικά) Δημιουργία τσουνάμι λόγω υποθαλάσσιου σεισμού: Επιστημονικοί φορείς: http://seismo.geology.upatras.gr/ http://www.gein.noa.gr/ Ιστοσελίδα του ΟΑΣΠ : Ηφαίστεια: Άλλες πηγές υλικού στο διαδίκτυο: http://pubs.usgs.gov/gip/dynamic/hotspots.html http://www.santorini.com/santorinivolcano/volcaniceruptions.htm U.S. Geological Survey: α)Λιθοσφαιρικές πλάκες(προσομοίωση):http://geomaps.wr.usgs.gov/parks/animate/index.html | 3 | |
| Β.4.4. Μορφές του ανάγλυφου της Γης | Η υποενότητα: «Η ζωή στις ορεινές και στις πεδινές περιοχές» εξετάζεται και στη Β΄ Γυμνασίου, ενώ μπορεί να μελετηθεί παράλληλα με τα κεφάλαια Γ.1.2, Γ.1.4 και Γ.1.5, και οι υπό-ενότητες: *«Μεγάλες Οροσειρές του πλανήτη…» και «Πεδιάδες, βοσκοτόπια και έρημοι του πλανήτη» έχουν παρόμοια ύλη με τη διδαχθείσα στη ΣΤ΄ Δημοτικού. | ΟΧΙ | ||
| Β.5.1. ΒΙΟΣΦΑΙΡΑ Η γεωγραφική κατανομή των οργανισμών | 1 | |||
| ΜΕΡΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ Β: | ||||
| ΕΝΟΤΗΤΑ Γ: ΑΝΘΡΩΠΟΓΕΝΕΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ | ||||
| Γ.1.1. Ο πληθυσμός της Γης | Εκπαιδευτικό λογισμικό ΠΙ Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A102/148/1059,3827/ Πίνακας ή διάγραμμα με πληθυσμιακά δεδομένα ανά ήπειρο: | 2 | ||
| Γ.1.2. Η κατανομή των ανθρώπων στη Γη | *Δεν θα διδαχθεί διότι παρόμοια ύλη έχει διδαχθεί στη ΣΤ΄ Δημοτικού. Το θέμα καλύπτεται μέσω συνδυασμού των κεφαλαίων Γ1.1., Γ1.4., Γ1.5. και Β4.4. | ΟΧΙ | ||
| Γ.1.3. Παιχνίδια με τις ηλικιακές πυραμίδες… | Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου Πυραμίδες ηλικιών: Πρόσβαση από το «φωτόδεντρο»: Μεταβολές πληθυσμού στην Ελλάδα: Ιστοσελίδα της ΕΛΣΤΑΤ (πίνακες με τον πληθυσμό ανά φύλο και ηλικιακή ομάδα, ποσοστά κάθε ηλικιακής ομάδας κ.λπ.): | 1 | ||
| Γ.1.4. Οι μεγάλες πόλεις του πλανήτη | Μπορεί να χρησιμοποιηθεί συνδυαστικά στη μελέτη του κεφαλαίου Γ1.5. | ΟΧΙ | ||
| Γ.1.5. Πού είναι χτισμένες οι μεγάλες πόλεις του πλανήτη | Το θέμα καλύπτεται μέσω συνδυασμού των κεφαλαίων Γ1.2., Γ1.4 και Β4.4. | Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: | 3 1η ώρα: σ. 104, (Βλ. το μοντέλο μιας πόλης) 2η ώρα: σ.102-103: (θέσεις πόλεων) 3η ώρα: Προβλήματα στις μεγάλες πόλεις. | |
| Γ.1.6. Τόσο διαφορετικοί, τόσο ίδιοι | *Δεν θα διδαχθεί διότι παρόμοια ύλη έχει διδαχθεί στη ΣΤ΄ Δημοτικού. | ΟΧΙ | ||
| Γ.2.1. Φυσικοί πόροι | *Συνοπτική μελέτη, (έχουν διδαχθεί παρόμοια ύλη στα «Φυσικά» της ΣΤ΄ Δημοτικού). | Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A102/148/1059,3834/ | 1 | |
| Γ.2.2. Ανθρώπινοι πόροι | ΟΧΙ | |||
| Γ.2.3. Προβλήματα που ζητούν απαντήσεις | Διαδραστικές εφαρμογές Ψηφιακού Σχολείου: http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-A102/148/1059,3836/ Χάρτης παγκόσμιος με μετακινήσεις πληθυσμών διαχρονικά (αναζήτηση στο διαδίκτυο). Κείμενα με ιστορίες ανθρώπων που μετακινούνται σε μια άλλη χώρα εξαιτίας πολέμου ή φυσικής καταστροφής (UNICEF), Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης: Περιβαλλοντικοί μετανάστες, ΄Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ: http://www.unhcr.org/cgi-bin/texis/vtx/home UNICEF: | 1 | ||
| ΜΕΡΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ Γ: | ||||
| ΕΝΟΤΗΤΑ Δ: ΗΠΕΙΡΟΙ … «ΣΤΙΓΜΙΟΤΥΠΑ» | ||||
| Δ.1. Αφρική Φυσικό Περιβάλλον … και άνθρωποι | Project με θέμα: «Μελετώντας μια ήπειρο (Αφρική ή Ασία ή Αμερική ή Ωκεανία ή Ευρώπη)» Οι μαθητές/μαθήτριες κάθε τμήματος μπορούν να χωριστούν σε ομάδες έτσι ώστε να αντιστοιχούν μία ομάδα σε κάθε ήπειρο. | ***βλ. παρατήρηση στο τέλος του πίνακα. | 3 | |
| Δ.2. Ασία Φυσικό Περιβάλλον… και άνθρωποι | ||||
| Δ.3. Βόρεια και Κεντρική Αμερική Φυσικό Περιβάλλον … και άνθρωποι | ||||
| Δ.4. Νότια Αμερική | ||||
| Φυσικό Περιβάλλον … και άνθρωποι | ||||
| Δ.5. Ωκεανία Φυσικό Περιβάλλον… και άνθρωποι | ||||
| Δ.6. Ανταρκτική | ||||
| Δ.7. Ευρώπη | ||||
| ΜΕΡΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΟΤΗΤΑ Δ :3 ΩΡΕΣ | ||||
| ΣΥΝΟΛΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ Α, Β, Γ, Δ: 30 ΩΡΕΣ | ||||
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:
(*) Στις ανωτέρω οδηγίες, θεωρείται ότι έχουν διδαχθεί όλες οι ενότητες του μαθήματος της Γεωγραφίας όπως προβλέπεται στις αντίστοιχες οδηγίες του Δημοτικού σχολείου. Προτείνεται οι εκπαιδευτικοί οι οποίοι/οποίες θα διδάξουν το μάθημα της Γεωλογίας-Γεωγραφίας στην Α΄ τάξη του Γυμνασίου, να λάβουν υπ’ όψη ότι κάποιες εκ των ενοτήτων που θεωρούνται ότι έχουν διδαχθεί στη Στ΄ Δημοτικού μπορεί να μην διδάχθηκαν. Για τον λόγο αυτόν, κατά την κρίση τους, στα σημεία των ανωτέρω οδηγιών (*) όπου θεωρείται ότι έχουν διδαχθεί στη Στ΄ τάξη του Δημοτικού, ενδεχομένως χρειασθεί να καλύψουν πιθανά κενά.
Η εμπειρία και η γνώση των εκπαιδευτικών για τους/τις μαθητές/μαθήτριές τους και τις ανάγκες και τα ενδιαφέροντά τους, επιτρέπει να επιλέξουν για κάθε τάξη/τμήμα της Α΄ Γυμνασίου με τον καλύτερο τρόπο το περιεχόμενο αυτής της διδασκαλίας με βάση τους σκοπούς και τους στόχους του μαθήματος όπως περιγράφονται στο «Προγράμματα Σπουδών» της Α΄ Γυμνασίου.
Για το σκοπό αυτό προτείνεται να διαθέσουν τις διδακτικές ώρες δύο εβδομάδων (ή και περισσότερες μετά από σχετική τεκμηρίωση και όχι σε βάρος της διδασκαλίας της διδακτέας ύλης της τρέχουσας σχολικής χρονιάς 2022-2023. Οι ανωτέρω διδακτικές ώρες δύναται να διατεθούν κατά τη διάρκεια του διδακτικού έτους όποτε από τους/τις ίδιους/ίδιες κριθεί απαραίτητο.
(**) ΠΕΙΡΑΜΑ «Φτιάξε το δικό σου πηγάδι»
Υλικά πειράματος:
1. Ένα ρολό από χαρτόνι (π.χ. από το χαρτί της κουζίνας), 2. Ένα μεγάλο άδειο ποτήρι ζέσεως, 3. Χαλίκι, 4. Άμμος, 5. Νερό.
Οδηγίες:
- Βάλτε το ρολό κάθετα μέσα σε ένα μεγάλο ποτήρι ζέσεως.
- Κρατήστε το σταθερό και ρίξτε τριγύρω του χαλίκι ώστε να φτάσει περίπου τα 5 εκατοστά. Δεν πρέπει να μπει χαλίκι μέσα στο ρολό.
- Ρίξτε μετά άμμο πάνω από το χαλίκι. Η άμμος θα καλύψει τα κενά ανάμεσα στα χαλίκια και μετά θα «χτίσει» ένα ακόμη στρώμα περίπου 2 εκατοστών.
Σιγουρευτείτε ότι δεν έχει μπει άμμος μέσα στο ρολό. (Η άμμος και το χαλίκι αντιπροσωπεύουν το έδαφος της Γης.) - Τώρα που το πηγάδι σας είναι έτοιμο, ρίξτε νερό στην άμμο και το χαλίκι μέχρι να φτάσει στο επίπεδο της άμμου.
- Παρατηρήστε τον σωλήνα. Σιγά, σιγά το νερό θα πρέπει να ανεβαίνει στον σωλήνα.
Τι πραγματικά συμβαίνει: Στη φύση, μετά τη βροχή, «αποθηκεύεται» νερό στο έδαφος. Σταδιακά το νερό αυτό δημιουργεί πίεση στο έδαφος. Όταν σκάβουμε ένα πηγάδι, απελευθερώνουμε αυτή την πίεση και δίνουμε τη δυνατότητα στο νερό να αναδυθεί στην επιφάνεια.
(Για την υλοποίηση του πειράματος, προτείνεται να διατεθεί 1 ΔΩ.)
(***) Ενότητα Δ΄: «Ήπειροι… Στιγμιότυπα»: Έχει διδαχθεί περιληπτικά παρόμοια ύλη στη ΣΤ΄ δημοτικού. Προτείνεται η παρούσα ενότητα να διδαχθεί με τη μορφή project.
Οι μαθητές/μαθήτριες κάθε τμήματος μπορούν να χωριστούν σε ομάδες έτσι ώστε να αντιστοιχούν μία ομάδα σε κάθε ήπειρο (2 ΔΩ εκπόνηση και 1 ΔΩ παρουσίαση του project στην τάξη).