ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΕΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ (ΕΜΠ)
Αριθμ. απόφ. 6/2025
Έγκριση Κανονισμού Διδακτορικών Σπουδών στο πλαίσιο του ν. 4957/2022.
Η ΣΥΓΚΛΗΤΟΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΟΥ ΜΕΤΣΟΒΙΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ
Έχοντας υπόψη:
α) Τα άρθρα 79 και 91 του ν. 4957/2022,
β) την εισήγηση της Επιτροπής Μεταπτυχιακών Σπουδών, συνεδρίαση 1η/2025/13-01-2025, θέμα 5,
γ) την εισήγηση του Πρύτανη,
δ) τη συζήτηση που ακολούθησε και τις απόψεις και θέσεις που εκφράστηκαν,
ε) το γεγονός ότι από τις διατάξεις της απόφασης αυτής δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού και
στ) το γεγονός ότι οι διατάξεις της παρούσας δεν αφορούν σε διοικητική διαδικασία για την οποία υπάρχει υποχρέωση καταχώρησης στο ΕΜΔΔ-ΜΙΤΟΣ,
αποφασίζει:
Την έγκριση του Κανονισμού Διδακτορικών Σπουδών για τη λειτουργία των Προγραμμάτων Διδακτορικών Σπουδών του Ιδρύματος στο πλαίσιο του ν. 4957/2022 ως ακολούθως:
Άρθρο 1
Γενικές Αρχές - Στόχοι των Προγραμμάτων Διδακτορικών Σπουδών (ΠΔΣ)
Οι Διδακτορικές Σπουδές αποσκοπούν στην προετοιμασία και ανάδειξη νέων ερευνητών που θα καταστούν ικανοί να προάγουν την επιστημονική γνώση με αυτοδύναμη παραγωγή ερευνητικών αποτελεσμάτων στην επιστήμη και στην τεχνολογία του Μηχανικού καθώς και στις διεπιφάνειες μεταξύ επιστημονικών περιοχών.
Τα ΠΔΣ έχουν ως πρωταρχικό στόχο την προαγωγή της επιστημονικής έρευνας υψηλού επιπέδου, την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της και την ανάδειξη νέων ερευνητών σε όλο το εύρος θεματολογίας της επιστήμης του Μηχανικού. Σκοπός των ΠΔΣ είναι η παραγωγή πρωτότυπης επιστημονικής γνώσης, η μετάδοση των αρχών υψηλής ποιότητας και σύγχρονης επιστημονικής έρευνας, η εφαρμογή τους στην προαγωγή της επιστημονικής γνώσης σε τομείς/αντικείμενα που θεραπεύει κάθε Σχολή του ΕΜΠ, καθώς και η εκπαίδευση και κατάρτιση επιστημόνων ικανών να συμβάλουν στην πρόοδο και εξέλιξη της επιστήμης του Μηχανικού, της βασικής έρευνας και των εφαρμογών αυτής.
Οι απόφοιτοι των ΠΔΣ προορίζονται να στελεχώσουν το ερευνητικό, επιχειρηματικό και εκπαιδευτικό δυναμικό της χώρας και του εξωτερικού. Συγχρόνως, τα ΠΔΣ αποτελούν για το ΕΜΠ πηγή ακαδημαϊκού κύρους και διεθνούς ακαδημαϊκής διάκρισης και συμβάλλουν στην ποιοτική και ποσοτική αναβάθμιση της ερευνητικής παραγωγής της χώρας.
Οι Διδακτορικές Σπουδές οδηγούν στην απόκτηση Διδακτορικού Διπλώματος και του τίτλου του Διδάκτορα Μηχανικού, για όσους διδάκτορες είναι Διπλωματούχοι Μηχανικοί, ή διαφορετικά του Διδάκτορα ΕΜΠ. Το Πρόγραμμα Διδακτορικών Σπουδών οργανώνεται στο πλαίσιο της κάθε Σχολής, ενιαία για όλους τους Τομείς αυτής.
Άρθρο 2
Όργανα διοίκησης των ΠΔΣ
Α) Αρμόδια όργανα για τα Προγράμματα Διδακτορικών Σπουδών (ΠΔΣ) είναι η Σύγκλητος και η Γενική Συνέλευση (ΓΣ) κάθε Σχολής του ΕΜΠ, η οποία συστήνει και την Επιτροπή Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΕΜΣ) αυτής. Η ΓΣ της Σχολής καθορίζει τη διάρκεια θητείας της ΕΜΣ και ορίζει τον Πρόεδρό της. Η ΕΜΣ συντονίζει και εισηγείται στη ΓΣ της Σχολής για όλα τα ζητήματα που αφορούν στις Μεταπτυχιακές και Διδακτορικές σπουδές της Σχολής.
Β) Η Επιτροπή Μεταπτυχιακών Σπουδών της κάθε Σχολής του ΕΜΠ απαρτίζεται από τον Κοσμήτορα, τον Αναπληρωτή Κοσμήτορα, τον Πρόεδρο της Επιτροπής, τους Διευθυντές των Διατμηματικών Προγραμμάτων Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΔΠΜΣ) που συντονίζει η Σχολή, τέσσερα (4) μέλη ΔΕΠ που ορίζονται από τη ΓΣ της Σχολής, το αρμόδιο μέλος της Γραμματείας, έναν εκπρόσωπο των μεταπτυχιακών φοιτητών των ΔΠΜΣ της Σχολής με ετήσια θητεία, και έναν εκπρόσωπο των Υποψηφίων Διδακτόρων της Σχολής με ετήσια θητεία.
Άρθρο 3
Προϋποθέσεις υποβολής αίτησης για εκπόνηση Διδακτορικής Διατριβής
Δικαίωμα υποβολής αίτησης για την εκπόνηση Διδακτορικής Διατριβής έχουν οι απόφοιτοι Σχολών ΑΕΙ τετραετούς διάρκειας που αντιστοιχούν σε διακόσιες σαράντα (240) πιστωτικές μονάδες (ECTS),οι οποίοι είναι και κάτοχοι Διπλώματος Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΔΜΣ) στο ίδιο ή συναφές αντικείμενο με την προς εκπόνηση Διδακτορική Διατριβή που αντιστοιχεί κατ’ ελάχιστο σε εξήντα (60) πιστωτικές μονάδες (ECTS) και οι διπλωματούχοι του ΕΜΠ και των Πολυτεχνικών Σχολών κατ’ ελάχιστο πενταετούς φοίτησης με διπλωματική εργασία που αντιστοιχεί σε τριακόσιες (300) πιστωτικές μονάδες (ECTS), οι οποίοι διαθέτουν ενιαίο και αδιάσπαστο τίτλο σπουδών μεταπτυχιακού επιπέδου (integrated master).
Οι ειδικότεροι όροι και οι προϋποθέσεις που απαιτείται να πληρούν οι υποψήφιοι για την υποβολή αίτησης για την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής αναλύονται διεξοδικά στο Παράρτημα του Κανονισμού Διδακτορικών Σπουδών της εκάστοτε Σχολής (ΠΚΔΣ). Εάν κριθεί απαραίτητο, η ΕΜΣ μπορεί επίσης να εισηγηθεί προς τη ΓΣ της οικείας Σχολής την παρακολούθηση κατάλληλων προπτυχιακών ή/και μεταπτυχιακών μαθημάτων ως μέρος των υποχρεώσεων των νέων υποψηφίων διδακτόρων για την αναγόρευση τους σε διδάκτορες της Σχολής.
Άρθρο 4
Διαδικασία Επιλογής Υποψηφίων Διδακτόρων Ορισμός και αντικατάσταση μελών των Τριμελών Συμβουλευτικών Επιτροπών
Α) Η Σχολή μετά από εισήγηση του οικείου Τομέα και απόφαση της ΓΣ της Σχολής δύναται να προκηρύσσει θέσεις υποψηφίων διδακτόρων (ΥΔ), οι οποίες δημοσιοποιούνται και αναρτώνται στον διαδικτυακό τόπο της Σχολής και του Ιδρύματος. Η πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για εκπόνηση διδακτορικής διατριβής, αφορά συγκεκριμένες επιστημονικές περιοχές και μέγιστο αριθμό θέσεων που προτείνει ο οικείος Τομέας και αποφασίζει η ΓΣ της κάθε Σχολής. Οι ενδιαφερόμενοι καλούνται με βάση τα όσα ορίζονται στο ΠΚΔΣ κάθε Σχολής, να υποβάλουν αίτηση στη Γραμματεία της Σχολής για εκπόνηση Διδακτορικής Διατριβής, συνοδευόμενη από τα απαιτούμενα δικαιολογητικά. Στην αίτηση περιλαμβάνονται: η επιστημονική περιοχή και ο αντίστοιχος Τομέας, ο προτεινόμενος τίτλος της διδακτορικής διατριβής, σύντομο υπόμνημα με το αντικείμενο που θα πραγματεύεται η διδακτορική διατριβή, η προτεινόμενη γλώσσα συγγραφής, ελληνική ή αγγλική, καθώς και ο/οι προτεινόμενος/-οι ως επιβλέπων/-οντες της Διδακτορικής Διατριβής, ιδιότητα η οποία ανήκει σε όσους έχουν δικαίωμα επίβλεψης Διδακτορικής Διατριβής όπως ορίζεται με βάση το ισχύον νομικό πλαίσιο. Η αίτηση πρέπει απαραίτητα να συνοδεύεται από αναλυτικό βιογραφικό σημείωμα του υποψηφίου, αντίγραφα τίτλων σπουδών, πιστοποιητικό αναλυτικής βαθμολογίας, πιστοποιητικό επαρκούς γνώσης της αγγλικής γλώσσας ή άλλης ξένης γλώσσας που επικρατεί στη σχετική με την επιστημονική περιοχή ενδιαφέροντος βιβλιογραφία, δύο συστατικές επιστολές, και φωτοτυπία αστυνομικής ταυτότητας ή άλλου στοιχείου ταυτοποίησης. Για την ακαδημαϊκή αναγνώριση τίτλων σπουδών της αλλοδαπής εφαρμόζεται το θεσμικό πλαίσιο που διέπεται από τον ν. 4957/2022 (Α’ 141), όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 36 του ν. 5029/2023. Αιτήσεις χωρίς όλα τα παραπάνω συνοδευτικά, ή χωρίς Υπεύθυνες Δηλώσεις του ν. 1599/1986 ότι όσα έγγραφα απουσιάζουν θα προσκομιστούν εντός εύλογου χρονικού διαστήματος, δεν συμμετέχουν στη διαδικασία επιλογής.
Β) Η αξιολόγηση των αιτήσεων γίνεται από την Επιτροπή Επιλογής του Τομέα στον οποίον θα εκπονηθεί η Διδακτορική Διατριβή. Οι επιτροπές επιλογής, μία ανά Τομέα της Σχολής, ορίζονται κατ’ έτος από τη ΓΣ της Σχολής και συμμετέχουν σε αυτές κατά προτεραιότητα οι Διευθυντές των Τομέων και μέλη της Επιτροπής Μεταπτυχιακών Σπουδών της Σχολής. Οι αιτήσεις κοινοποιούνται από τη Γραμματεία της Σχολής στις οικείες επιτροπές επιλογής και τους προτεινόμενους επιβλέποντες εντός εύλογου χρονικού διαστήματος από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής αιτήσεων.
Γ) Οι προτεινόμενοι ως επιβλέποντες υποβάλλουν προς τη Γραμματεία της Σχολής, με κοινοποίηση στους οικείους Τομείς και στις οικείες επιτροπές επιλογής, εντός μικρού χρονικού διαστήματος από την κοινοποίηση των αιτήσεων, εισηγητικό σημείωμα με την γνώμη τους και, σε περίπτωση θετικής γνώμης, την προτεινόμενη σύνθεση της Τριμελούς Συμβουλευτικής Επιτροπής, σύμφωνα με τις προβλέψεις της νομοθεσίας. Η εκάστοτε Επιτροπή Επιλογής εξετάζει τις υποβληθείσες αιτήσεις και τα συνυποβαλλόμενα έγγραφα και εφόσον κρίνει ότι χρειαστεί, καλεί σε συνέντευξη τον υποψήφιο. Επίσης, εάν το κρίνει σκόπιμο, δύναται να καλέσει τον υποψήφιο σε προφορική ή γραπτή εξέταση, σύμφωνα με το Παράρτημα του Κανονισμού Διδακτορικών Σπουδών της εκάστοτε Σχολής. Στη συνέχεια, υποβάλει στη ΓΣ της Σχολής εισήγηση, στην οποία αναγράφονται οι λόγοι για τους οποίους ο υποψήφιος πληροί ή δεν πληροί τις προϋποθέσεις προκειμένου να γίνει δεκτός. Στην περίπτωση που ο υποψήφιος δεν έχει προτείνει επιβλέποντα, αλλά η αίτησή του έχει κριθεί θετικά από την Επιτροπή Επιλογής, αυτός δύναται να ορισθεί από τη ΓΣ της Σχολής, μετά από εισήγηση της Επιτροπής Επιλογής, με τη σύμφωνη γνώμη του προτεινόμενου επιβλέποντος. Τέλος, η ΓΣ της Σχολής, συνεκτιμώντας το υπόμνημα της Επιτροπής Επιλογής, εγκρίνει ή απορρίπτει αιτιολογημένα την αίτηση του υποψηφίου. Η επιλογή των νέων υποψηφίων διδακτόρων ολοκληρώνεται με βάση τα οριζόμενα στο ΠΚΔΣ κάθε Σχολής.
Δ) Στην εγκριτική απόφαση της ΓΣ της Σχολής ορίζεται και η γλώσσα συγγραφής της Διδακτορικής Διατριβής. Στην περίπτωση συγγραφής σε γλώσσα διαφορετική της ελληνικής, και εάν ο υποψήφιος διδάκτορας έχει την ελληνική ως μητρική του γλώσσα, η διδακτορική διατριβή θα πρέπει να συνοδεύεται από εκτεταμένη περίληψη στην ελληνική γλώσσα. Η ακριβής έκταση της περίληψης αυτής έγκειται στην αποκλειστική αρμοδιότητα της Τριμελούς Συμβουλευτικής Επιτροπής, σε συνεννόηση με τον ΥΔ. Ο προταθείς από τον υποψήφιο τίτλος της Διδακτορικής Διατριβής θεωρείται προσωρινός και μπορεί να αλλάξει μέχρι την ημερομηνία υπεράσπισης της διατριβής με αίτηση του υποψηφίου προς τη ΓΣ της Σχολής, με τη σύμφωνη γνώμη της Τριμελούς Συμβουλευτικής Επιτροπής. Στην εγκριτική απόφαση η ΓΣ δύναται να καθορίσει ως προϋπόθεση για την απόκτηση του Διδακτορικού Διπλώματος την παρακολούθηση και επιτυχή εξέταση προπτυχιακών ή μεταπτυχιακών (προδιδακτορικών) μαθημάτων της (οικείας) Σχολής, ή άλλων Σχολών του ΕΜΠ, σύμφωνα με τα οριζόμενα ανά Τομέα στο ΠΚΔΣ της κάθε Σχολής, τα οποία μπορούν να διαφοροποιούνται ανάλογα με τον επιστημονικό κλάδο στο πλαίσιο του οποίου εκπονείται η Διδακτορική Διατριβή. Αυτή η εκπαιδευτική διαδικασία θα πρέπει να ολοκληρώνεται εντός του πρώτου ή το πολύ του δεύτερου έτους των Διδακτορικών Σπουδών.
Ε) Στην ίδια ή σε επόμενη συνεδρίαση, η ΓΣ της Σχολής ορίζει την τριμελή συμβουλευτική επιτροπή του υποψηφίου διδάκτορα. Η ημερομηνία ορισμού της Τριμελούς Συμβουλευτικής Επιτροπής θεωρείται ως ημερομηνία έναρξης της εκπόνησης της Διδακτορικής Διατριβής και εγγραφής του υποψήφιου διδάκτορα στα Μητρώα της Σχολής. Αυτή η ημερομηνία έναρξης αλλάζει μόνο σε εξαιρετική περίπτωση που θα αφορά ουσιαστική αλλαγή επιστημονικού θέματος και περιεχομένου της διδακτορικής διατριβής, η οποία θα συμπεριλαμβάνει και την αλλαγή του/των κύριου/-ων επιβλέποντα/-όντων.
ΣΤ) Αλλαγή ενός ή περισσότερων μελών της τριμελούς συμβουλευτικής επιτροπής, συμπεριλαμβανομένου του επιβλέποντος (ή των επιβλεπόντων) γίνεται μετά από αίτημα του ΥΔ προς τη ΓΣ της οικείας Σχολής, η οποία θα συνοδεύεται από έγγραφη συναίνεση των μελών αυτών. Αν κάποιο από τα μέλη της τριμελούς συμβουλευτικής επιτροπής, συμπεριλαμβανομένου του επιβλέποντος (ή των επιβλεπόντων), εκλείψει ή αδυνατεί να εκπληρώσει τα καθήκοντά του, μετά από αίτημα του ίδιου ή του υποψήφιου διδάκτορα, με απόφαση της ΓΣ της Σχολής, δύναται να ορίζεται αντικαταστάτης του έως την ολοκλήρωση της εκπόνησης της διδακτορικής διατριβής. Επιπλέον, η ΓΣ της κάθε Σχολής, εκτιμώντας τις περιστάσεις, μετά από εισήγηση της Επιτροπής Μεταπτυχιακών Σπουδών δύναται σε εξαιρετικές περιπτώσεις να αναθέτει σε άλλο μέλος ΔΕΠ την επίβλεψη της διδακτορικής διατριβής, κατόπιν αίτησης του υποψήφιου διδάκτορα και σύμφωνης γνώμης του νέου προτεινόμενου επιβλέποντος, ακόμη και καθ’ υπέρβαση του μέγιστου επιτρεπόμενου αριθμού επιβλέψεων υποψήφιων διδακτόρων, όπως αυτός αναφέρεται στο ΠΚΔΣ, ώστε να προστατευτεί το έργο του ΥΔ. Μπορεί επίσης, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, να προβαίνει σε αλλαγή ενός ή περισσοτέρων μελών της Τριμελούς Συμβουλευτικής Επιτροπής κατόπιν αίτησης του υποψήφιου διδάκτορα και σύμφωνης γνώμης μόνον του/των νέου/νέων μέλους/μελών. Αν ο επιβλέπων μετακινηθεί σε άλλη Σχολή του ΕΜΠ ή σε άλλο Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα (Α.Ε.Ι.) ή αφυπηρετήσει, δύναται να συνεχίσει να κατέχει την ιδιότητα του επιβλέποντος της διδακτορικής διατριβής, εφόσον συναινεί, και, αν η ΓΣ το εγκρίνει, τότε ο τίτλος απονέμεται κανονικά από το ΕΜΠ, από τη Σχολή που ξεκίνησε η εκπόνηση της διατριβής. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση μετακίνησης μέλους ή μελών της τριμελούς συμβουλευτικής επιτροπής σε άλλα ιδρύματα.
Ζ) Προκειμένου να εξασφαλιστεί η πλήρης και ουσιαστική επίβλεψη των υποψηφίων διδακτόρων και η δυνατότητα απρόσκοπτης χρήσης της απαιτούμενης υλικοτεχνικής υποδομής από αυτούς, ο μέγιστος αριθμός υποψηφίων διδακτόρων ανά επιβλέποντα ορίζεται κατ’ αρχάς σε πέντε (5). Είναι δυνατή η υπέρβαση του αριθμού αυτού με βάση τα όσα ορίζονται στο ΠΚΔΣ, ή κατόπιν αιτιολογημένου αιτήματος του επιβλέποντος προς τη ΓΣ της Σχολής. Στον αριθμό αυτό δεν συμπεριλαμβάνονται οι επιβλέψεις Διδακτορικών Διατριβών η εκπόνηση των οποίων πραγματοποιείται σε Ερευνητικά Κέντρα ή Ινστιτούτα, με ουσιαστική συνεπίβλεψη των οικείων Ερευνητών, καθώς και οι συνεπιβλέψεις μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων ή διεθνών συμφωνιών του ΕΜΠ για την απόκτηση κοινών διδακτορικών τίτλων με άλλα ΑΕΙ.
Η) Οι τρόποι με τους οποίους υλοποιείται η παρακολούθηση της εξέλιξης της διδακτορικής διατριβής των ΥΔ της Σχολής, εκτός από τα υποχρεωτικά ετήσια υπομνήματα προόδου τα οποία αναφέρονται στο Άρθρο 6, περιγράφονται αναλυτικά στο ΠΚΔΣ της κάθε Σχολής.
Άρθρο 5
Χρονική Διάρκεια Διδακτορικών Σπουδών
Α) Η χρονική διάρκεια για την απόκτηση του Διδακτορικού Διπλώματος δεν μπορεί να είναι μικρότερη από τρία (3) πλήρη ημερολογιακά έτη από την ημερομηνία ορισμού της Τριμελούς Συμβουλευτικής Επιτροπής.
Β) Ο μέγιστος χρόνος παραμονής στα Προγράμματα Διδακτορικών Σπουδών είναι τα έξι (6) ημερολογιακά έτη. Με απόφαση της ΓΣ της Σχολής δύναται να παρατείνεται κατ’ εξαίρεση η ανώτατη χρονική διάρκεια εκπόνησης της διδακτορικής διατριβής, κατόπιν αιτήματος του υποψήφιου διδάκτορα και σύμφωνης γνώμης της τριμελούς συμβουλευτικής επιτροπής για σπουδαίο λόγο. Η ανώτατη χρονική διάρκεια της παράτασης αυτής καθορίζεται στο ΠΚΔΣ της κάθε Σχολής. Κατά τη διάρκεια της εγκριθείσας παράτασης ο υποψήφιος διδάκτορας διατηρεί όλα τα δικαιώματα που αναφέρονται στο άρθρο 7. Σε περίπτωση που ο ΥΔ αιτηθεί αναστολή φοίτησης για εξαιρετικούς λόγους και αυτή εγκριθεί από τη ΓΣ της οικείας Σχολής, το χρονικό διάστημα αναστολής φοίτησης δεν συνυπολογίζεται στο μέγιστο συνολικό χρόνο διάρκειας παραμονής στο ΠΔΣ. Η αναστολή αυτή δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη από τρία (3) πλήρη ημερολογιακά έτη.
Άρθρο 6
Παρακολούθηση Διδακτορικής Διατριβής
Α) Στην αρχή κάθε ακαδημαϊκού έτους, και σε χρονική περίοδο που ορίζεται από τη Γραμματεία της Σχολής, οι υποψήφιοι διδάκτορες εγγράφονται στη Σχολή καθ’ όλη τη διάρκεια των σπουδών τους. Τυχόν μη εγγραφή τους για δύο συνεχή έτη συνεπάγεται την απώλεια της ιδιότητας τους ως ΥΔ κατόπιν σχετικής απόφασης της ΓΣ της Σχολής.
Β) Οι υποψήφιοι διδάκτορες υποχρεούνται να υποβάλλουν μέχρι το τέλος κάθε ημερολογιακού έτους ετήσιο υπόμνημα προόδου προς την Τριμελή Συμβουλευτική Επιτροπή με βάση πρότυπο υπόμνημα που θα διατίθεται από τη Γραμματεία της Σχολής. Η Τριμελής Συμβουλευτική Επιτροπή δύναται να συμπληρώνει το υπόμνημα αυτό και υποχρεούται να προχωρεί σε ουσιαστική αποτίμηση της ετήσιας προόδου της διδακτορικής διατριβής του υποψηφίου, να υπογράφει και να καταθέτει το υπόμνημα αυτό στη Γραμματεία της Σχολής. Η τελευταία υποχρεούται να ενημερώνει την Επιτροπή Μεταπτυχιακών της Σχολής για τις περιπτώσεις όπου η πρόοδος της διδακτορικής διατριβής δεν κρίνεται θετική.
Γ) Οι υποψήφιοι διδάκτορες που κατά τη διάρκεια εκπόνησης της διατριβής τους δεν υποβάλλουν ετήσιο υπόμνημα προόδου για δύο (2) συνεχή χρόνια ή των οποίων η αποτίμηση της ετήσιας προόδου είναι αρνητική για δύο (2) συνεχή χρόνια από την ΤΣΕ, καλούνται στην Επιτροπή Μεταπτυχιακών της Σχολής, στην οποία παρίσταται και η συμβουλευτική επιτροπή, προκειμένου να εξηγηθεί το γεγονός αυτό και να αποφασιστεί αιτιολογημένα η υπό όρους συνέχιση της διατριβής ή η διαγραφή τους από τα μητρώα των ΥΔ της Σχολής. Ομοίως, καλούνται σε ειδική συνέλευση της Επιτροπής Μεταπτυχιακών Σπουδών της Σχολής οι υποψήφιοι διδάκτορες που απέκτησαν τριμελή συμβουλευτική επιτροπή πριν από έξι (6) και πλέον έτη από την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού και δεν έχουν ακόμα ολοκληρώσει τη διδακτορική διατριβή τους. Στη συνέλευση αυτή, με την παρουσία και της Τριμελούς Συμβουλευτικής Επιτροπής, αποφασίζεται αιτιολογημένα αν η εκπόνηση της διατριβής θα διακοπεί οριστικά ή θα συνεχισθεί με μέγιστο χρονικό όριο παράτασης δύο (2) ακόμα έτη. Σε περίπτωση μη παρουσίας των ενδιαφερομένων ΥΔ ενώπιον της Επιτροπής Μεταπτυχιακών, ή μη κατάθεσης εκ μέρους τους γραπτού υπομνήματος, η ΓΣ της Σχολής προχωρεί αυτοδίκαια στη διαγραφή τους από τα μητρώα των ΥΔ της Σχολής.
Άρθρο 7
Μαθήματα Προγράμματος Διδακτορικών Σπουδών
Το Πρόγραμμα Διδακτορικών Σπουδών της κάθε Σχολής του ΕΜΠ δύναται:
(Α) Να περιλαμβάνει αυτοτελές πρόγραμμα μαθημάτων το οποίο συνίσταται στην παρακολούθηση και επιτυχή περάτωση ολοκληρωμένου κύκλου μαθημάτων ή άλλων εκπαιδευτικών ή ερευνητικών δραστηριοτήτων που αντιστοιχούν κατ’ ελάχιστο σε τριάντα (30) πιστωτικές μονάδες (ECTS).
(Β) Με σχετική απόφαση της ΓΣ της Σχολής, μπορεί να προβλέπεται η παράλληλη παρακολούθηση και επιτυχής περάτωση κύκλου μαθημάτων, λεπτομέρειες των οποίων αναφέρονται στο ΠΚΔΣ της οικείας Σχολής. Κατά την κρίση της ΓΣ της Σχολής, τα μαθήματα αυτά μπορεί να προσφέρονται και από άλλες Σχολές του ΕΜΠ ή και άλλα ΑΕΙ.
Άρθρο 8
Δικαιώματα και Υποχρεώσεις Υποψηφίων Διδακτόρων
Α) Οι διδακτορικές σπουδές παρέχονται δωρεάν. Οι υποψήφιοι διδάκτορες έχουν για μέχρι έξι (6) πλήρη ακαδημαϊκά έτη από την πρώτη εγγραφή τους όλα τα δικαιώματα και τις παροχές για τους υποψηφίους διδάκτορες, όπως προβλέπεται από τους αντίστοιχους κανονισμούς υποτροφιών ή άλλους ομοειδείς κανονισμούς. Μέχρι και τρία (3) έτη μετά την ολοκλήρωση της διδακτορικής τους διατριβής, διατηρούν δικαίωμα πρόσβασης, δανεισμού και χρήσης των ηλεκτρονικών υπηρεσιών των πανεπιστημιακών βιβλιοθηκών.
Β) Για την ικανοποιητική πρόοδο της Διδακτορικής Διατριβής, κάθε υποψήφιος διδάκτορας πρέπει να έχει επαρκή φυσική παρουσία στη Σχολή ή/και στα συνεργαζόμενα με αυτήν Ερευνητικά Κέντρα, κατά τη διάρκεια της οποίας θα ασχολείται με το ερευνητικό του αντικείμενο.
Γ) Οι υποψήφιοι διδάκτορες μπορούν να συμμετέχουν στην εκπαιδευτική διαδικασία με την παροχή επικουρικού διδακτικού έργου, υποστηρίζοντας φοιτητές του πενταετούς προγράμματος σπουδών και των μεταπτυχιακών προγραμμάτων της Σχολής σε φροντιστηριακές και εργαστηριακές ασκήσεις ή και στην εκπόνηση διπλωματικών εργασιών, εφόσον οι τελευταίες σχετίζονται με το θέμα της Διδακτορικής τους Διατριβής. Επίσης, συμμετέχουν στην επιτήρηση των γραπτών εξετάσεων των μαθημάτων του πενταετούς προγράμματος σπουδών, σύμφωνα με το πρόγραμμα που καταρτίζει ο οικείος Τομέας. Η απασχόληση αυτή δεν πρέπει, με ευθύνη του επιβλέποντα καθηγητή, να αποσπά τους υποψήφιους διδάκτορες από τις βασικές τους υποχρεώσεις.
Δ) Το επικουρικό διδακτικό έργο με αποζημίωση, προκηρύσσεται ανά Τομέα από την οικεία Σχολή και η επιλογή των υποψηφίων διδακτόρων που το παρέχουν γίνεται με απόφαση της ΓΣ της Σχολής μετά από εισήγηση του οικείου Τομέα. Οι υποψήφιοι διδάκτορες δεν υποχρεούνται να παρέχουν επικουρικό διδακτικό έργο αν δεν αποζημιώνονται.
Ε) Το όνομα του υποψηφίου διδάκτορα που παρέχει επικουρικό διδακτικό έργο μπορεί να αναγράφεται στο Πρόγραμμα Σπουδών κατόπιν απόφασης της ΓΣ της οικείας Σχολής, ενώ ο ίδιος δικαιούται βεβαίωση παροχής του διδακτικού αυτού έργου από τη Γραμματεία της Σχολής. Η αμοιβή και τα ανώτατα όρια απασχόλησης των υποψηφίων διδακτόρων για το επικουρικό έργο καθορίζονται με απόφαση της Συγκλήτου του ΕΜΠ.
ΣΤ) Οι υποψήφιοι διδάκτορες δύνανται να συμμετέχουν σε ερευνητικά έργα/προγράμματα του ΕΜΠ ή άλλων συνεργαζόμενων Ερευνητικών κέντρων ή ΑΕΙ και να λαμβάνουν υποτροφίες στο πλαίσιο συγχρηματοδοτούμενων, αυτοχρηματοδοτούμενων ή λοιπών έργων/ προγραμμάτων για την οικονομική ενίσχυση της διδακτορικής τους έρευνας.
Ζ) Οι υποψήφιοι διδάκτορες έχουν τη δυνατότητα να διακόψουν τις σπουδές τους, με έγγραφη αίτηση τους, και έγκριση της ΓΣ της Σχολής, για όσες εκπαιδευτικές περιόδους, συνεχόμενες ή μη, επιθυμούν, και πάντως όχι περισσότερες από τον ελάχιστο αριθμό που απαιτούνται για την απόκτηση του Διδακτορικού Διπλώματος. Οι εκπαιδευτικές αυτές περίοδοι δεν συνυπολογίζονται στη συνολική διάρκεια φοίτησης.
Η) Εάν κάποιος ΥΔ θεωρήσει ότι έχει υποστεί διακρίσεις εις βάρος του, ή οιαδήποτε άλλη συμπεριφορά η οποία παραβιάζει την ακαδημαϊκή δεοντολογία εκ μέρους οποιουδήποτε μέλους της Τριμελούς Συμβουλευτικής Επιτροπής, έχει το δικαίωμα να προσφύγει στον Κοσμήτορα της Σχολής, ο οποίος υποχρεούται να κοινοποιήσει την καταγγελία στη Επιτροπή Δεοντολογίας, να συγκαλέσει την Επιτροπή Μεταπτυχιακών Σπουδών για να διερευνήσει το πρόβλημα και να προβεί σε κάθε δυνατή ενέργεια με την έγκριση της ΓΣ της Σχολής για την προστασία του κύρους της Σχολής και του Ιδρύματος, του υποψηφίου διδάκτορα και της διδακτορικής διατριβής.
Άρθρο 9
Εκπόνηση και Αξιολόγηση της Διδακτορικής Διατριβής
Α) Στην Τριμελή Συμβουλευτική Επιτροπή δύνανται να συμμετέχουν ως μέλη όλες οι κατηγορίες μελών ΔΕΠ, Ερευνητών, Ομότιμων Καθηγητών και Αφυπηρετησάντων μελών ΔΕΠ από την Ελλάδα και το εξωτερικό που αναφέρονται στο άρθρο παρ. 1 και 2 του ν. 4957/2022 εφόσον διαθέτουν διδακτορικό δίπλωμα και ερευνητική δραστηριότητα συναφή με το αντικείμενο της διδακτορικής διατριβής.
Β) Στην Τριμελή Συμβουλευτική Επιτροπή μετέχει τουλάχιστον ένα (1) μέλος της οικείας Σχολής ως κύριος επιβλέπων με βάση το ισχύον νομικό πλαίσιο. Στην περίπτωση συνεργασίας του ΕΜΠ με Ερευνητικό Κέντρο της Ελλάδας ή του εξωτερικού, δύναται να ορισθεί ως δεύτερος κύριος επιβλέπων, ερευνητής ύστερα από απόφαση της ΓΣ της Σχολής.
Γ) Τα μέλη της Τριμελούς Συμβουλευτικής Επιτροπής έχουν είτε ίδιο ή συναφές γνωστικό αντικείμενο, είτε ίδιο ή συναφές επιστημονικό έργο με την προς εκπόνηση διδακτορική διατριβή. Ο αριθμός των αφυπηρετησάντων μελών Δ.Ε.Π. που συμμετέχουν ως μέλη στην τριμελή συμβουλευτική επιτροπή δεν δύναται να υπερβαίνει τον έναν (1). Η Τριμελής Συμβουλευτική Επιτροπή είναι αρμόδια για την υποστήριξη του υποψήφιου διδάκτορα κατά τη διαδικασία εκπόνησης και συγγραφής της διδακτορικής διατριβής και την παρακολούθηση της προόδου της. Ο/οι επιβλέπων/-οντες και το/τα μέλος/μέλη της Τριμελούς Συμβουλευτικής Επιτροπής δεν δικαιούνται αμοιβής ή άλλης αποζημίωσης για την υποστήριξη της εκπόνησης της διδακτορικής διατριβής.
Δ) Μετά την ολοκλήρωση της συγγραφής της διδακτορικής διατριβής και την υποβολή του τελευταίου υπομνήματος σχετικά με την πρόοδο αυτής προς την τριμελή συμβουλευτική επιτροπή, ο υποψήφιος διδάκτορας προβαίνει σε δημόσια υποστήριξη αυτής, η ημερομηνία και ώρα της οποίας κοινοποιείται από τη Γραμματεία της οικείας Σχολής. Μετά από έγγραφη θετική εισήγηση της Τριμελούς Συμβουλευτικής Επιτροπής προς τη ΓΣ της Σχολής, η ΓΣ ορίζει, με απόφασή της, Επταμελή Εξεταστική Επιτροπή για την κρίση και την αξιολόγηση της διδακτορικής διατριβής. Ως μέλη της Επταμελούς Εξεταστικής Επιτροπής ορίζονται υποχρεωτικά τα μέλη της Τριμελούς Συμβουλευτικής Επιτροπής και τέσσερα (4) ακόμη μέλη, τα οποία ανήκουν στις κατηγορίες της παραγράφου (Α) του παρόντος άρθρου. Σε κάθε περίπτωση, ο μέγιστος συνολικός αριθμός ομότιμων καθηγητών και αφυπηρετησάντων μελών δεν μπορεί να υπερβαίνει τα δύο (2) μέλη. Επιπλέον, κατ’ ελάχιστον τέσσερα (4) από τα επτά (7) μέλη της εξεταστικής επιτροπής θα πρέπει να είναι μέλη Διδακτικού Ερευνητικού Προσωπικού που ανήκουν στο ΕΜΠ.
Ε) Αν δεν κατατεθεί η τελική εισήγηση της παραγράφου (Δ) προς τη ΓΣ της Σχολής εντός τριών (3) μηνών, ή αν αυτή είναι αρνητική, η διαδικασία δύναται να συνεχιστεί κατόπιν αίτησης του ΥΔ προς τη ΓΣ της Σχολής, η οποία μπορεί να προβεί σε διερεύνηση του ζητήματος, σε συστάσεις, ή εάν αυτό κριθεί σκόπιμο, ακόμα και σε πλήρη αλλαγή σύστασης της επταμελούς εξεταστικής επιτροπής, εξαιρώντας ένα ή και περισσότερα μέλη της Τριμελούς Συμβουλευτικής Επιτροπής με σκοπό την έγκαιρη εξέταση της διατριβής, αλλά και την προστασία του ΥΔ και του ερευνητικού του έργου.
ΣΤ). Η διδακτορική διατριβή υποστηρίζεται δημόσια από τον υποψήφιο διδάκτορα ενώπιον της Επταμελούς Εξεταστικής Επιτροπής, η οποία υποβάλει ερωτήσεις προς τον υποψήφιο. Η συνεδρίαση για τη δημόσια υποστήριξη της διατριβής δύναται να πραγματοποιηθεί και με τη χρήση μέσων τηλεδιάσκεψης, εφόσον δεν είναι δυνατή η φυσική παρουσία όλων των μελών της εξεταστικής επιτροπής. Μετά από την ολοκλήρωση της υποστήριξης της διατριβής, η Επταμελής Εξεταστική Επιτροπή συνεδριάζει χωρίς την παρουσία τρίτων, αξιολογεί τη διδακτορική διατριβή ως προς την ποιότητα, την πληρότητα, την πρωτότυπη σκέψη και τη συμβολή της στην επιστήμη και με βάση τα κριτήρια αυτά, εγκρίνει ή απορρίπτει την απονομή του διδακτορικού διπλώματος. Για την απονομή του διδακτορικού διπλώματος απαιτείται η σύμφωνη γνώμη και η θετική αξιολόγηση της διδακτορικής διατριβής από πέντε (5) τουλάχιστον μέλη, τα οποία και θα πρέπει να υπογράψουν το πρακτικό της εξέτασης και να το καταθέσουν στη Γραμματεία της Σχολής. Το πρακτικό αυτό συντάσσεται στην ελληνική ή στην αγγλική γλώσσα και τα μέλη υπογράφουν είτε με φυσική παρουσία είτε με ηλεκτρονική υπογραφή.
Ζ) Μετά την έγκριση της Διδακτορικής Διατριβής, ο υποψήφιος διδάκτορας υποχρεούται να καταθέσει ηλεκτρονικό αρχείο της διατριβής του στο Ιδρυματικό Αποθετήριο (DSpace) της Κεντρικής Βιβλιοθήκης του ΕΜΠ. Επίσης, πρέπει να καταθέσει στη Γραμματεία της Σχολής το ηλεκτρονικό αρχείο της διατριβής του, καθώς και συμπληρωμένο το Απογραφικό Δελτίο του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης, σε ηλεκτρονική μορφή. Η) Μετά την αναγόρευση, η Σχολή υποχρεούται να ενημερώσει το Μητρώο Διδακτόρων του ΕΜΠ, που φυλάσσεται στο Τμήμα Μεταπτυχιακών Σπουδών και Έρευνας, βάσει του οποίου εκτυπώνονται τα Διδακτορικά Διπλώματα.
Άρθρο 10
Εκπόνηση Διδακτορικής Διατριβής με συνεπίβλεψη (κοινοί τίτλοι)
Η Σχολή είναι δυνατό να συνεργάζεται με Σχολές και Τμήματα ΑΕΙ και αναγνωρισμένα Ερευνητικά Κέντρα και Ινστιτούτα της ημεδαπής και της αλλοδαπής, για την εκπόνηση Διδακτορικών Διατριβών με συνεπίβλεψη (κοινοί τίτλοι), σύμφωνα με το ισχύον νομικό πλαίσιο. Ζητήματα σχετικά με τη διαδικασία εκπόνησης της διδακτορικής διατριβής με συνεπίβλεψη, καθώς και με τη διαδικασία δημόσιας υπεράσπισης αυτής καθορίζονται στο Ειδικό Πρωτόκολλο Συνεργασίας που καταρτίζεται μεταξύ του ΕΜΠ και των συνεργαζομένων Πανεπιστημιακών Τμημάτων/Φορέων της ημεδαπής/αλλοδαπής και εγκρίνεται από τα αρμόδια όργανα (ΓΣ της Σχολής, Σύγκλητο/όργανα διοίκησης άλλων ιδρυμάτων)
Άρθρο 11
Λογοκλοπή και Πνευματικά Δικαιώματα
Α) Ο ΥΔ υποχρεούται να αναφέρει με τον ενδεδειγμένο τρόπο αν χρησιμοποίησε το έργο και τις απόψεις άλλων. Η λογοκλοπή, δηλαδή η αντιγραφή και η χρησιμοποίηση εργασίας άλλου - δημοσιευμένης ή μη - χωρίς τη δέουσα αναφορά θεωρείται σοβαρό ακαδημαϊκό παράπτωμα και μπορεί να στοιχειοθετήσει απόφαση της ΓΣ της Σχολής για διαγραφή του ΥΔ, αφού προηγουμένως του δοθεί η δυνατότητα να εκθέσει, προφορικώς ή γραπτώς, τις απόψεις του επί του θέματος. Επιπλέον, οι ΥΔ που έχουν χρησιμοποιήσει εργαλεία Τεχνητής Νοημοσύνης (Αrtificial Intelligence, AI) για την εκπόνηση μέρους της Διδακτορικής τους Διατριβής, θα πρέπει στο προοίμιο του κειμένου να περιλάβουν και «Δήλωση σχετικά με τη χρήση δημιουργικής Τεχνητής Νοημοσύνης (generative AI) και τεχνολογιών υποβοηθούμενων από Τεχνητή Νοημοσύνη κατά τη διαδικασία της συγγραφής», όπου θα δηλώνουν ποιο εργαλείο χρησιμοποίησαν και για ποιο λόγο. Επίσης, κάθε διδακτορική διατριβή θα πρέπει να περιλαμβάνει -σε ξεχωριστή σελίδα πριν από τον πίνακα περιεχομένων- υπεύθυνη δήλωση περί μη λογοκλοπής, η οποία υπογράφεται από τον ΥΔ.
Β) Η έρευνα, που πραγματοποιείται στο πλαίσιο της διδακτορικής διατριβής, αποβλέπει πρωτίστως στην εκπαίδευση του ΥΔ και στην απόκτηση ερευνητικής εμπειρίας που απαιτείται για την απονομή του διδακτορικού τίτλου, καθώς και για την περαιτέρω σταδιοδρομία αυτού, ενώ η εκπόνηση διδακτορικής διατριβής, λόγω της φύσης της, μπορεί να εντάσσεται σε ερευνητικές ομάδες και Επιστημονικούς Υπεύθυνους σε συγκεκριμένο τομέα της επιστήμης, συχνά στο πλαίσιο ερευνητικών προγραμμάτων. Σε κάθε περίπτωση όμως, ο συγγραφέας της διδακτορικής διατριβής είναι ο δικαιούχος του περιουσιακού και ηθικού δικαιώματος πνευματικής ιδιοκτησίας του περιεχομένου της διατριβής του, σύμφωνα με τον ν. 2121/1993.
Γ) Τα δικαιώματα βιομηχανικής ιδιοκτησίας (λ.χ. εφευρέσεις, πατέντες), που ενδεχομένως προκύψουν από τα αποτελέσματα της έρευνας της διδακτορικής διατριβής ή ερευνητικών προγραμμάτων, ανήκουν τόσο στον Διδάκτορα όσο και στον/στους Επιβλέποντα/-οντες Καθηγητή/-ές και σε άλλους ερευνητές που μετέχουν στην ερευνητική ομάδα, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Δ) Δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας που προκύπτουν μετά το πέρας της διδακτορικής διατριβής λόγω της συνέχισης της αντίστοιχης έρευνας στο εργαστήριο ανήκουν αποκλειστικά στον/στους Επιστημονικό/-ούς Υπεύθυνο/-ους της συγκεκριμένης φάσης της έρευνας ή και σε άλλους ερευνητές. Για τα θέματα αυτά μπορεί να υπογραφεί σύμβαση μεταξύ των ενδιαφερομένων μερών σε οποιοδήποτε στάδιο της έρευνας.
Άρθρο 12
Βιομηχανικά διδακτορικά
(Α) Υποψήφιοι που πληρούν τις προϋποθέσεις εγγραφής σε προγράμματα διδακτορικών σπουδών σύμφωνα με το άρθρο 3 δύνανται να υποβάλουν αίτηση για την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής σε συνεργασία με επιχείρηση ή βιομηχανία, που εδρεύει ή παράρτημά της λειτουργεί στην ημεδαπή, η οποία αφορά στη διεξαγωγή βιομηχανικής ή εφαρμοσμένης έρευνας με σκοπό την εξαγωγή ερευνητικών αποτελεσμάτων για την παραγωγή καινοτόμων προϊόντων ή υπηρεσιών. Επίσης, μπορούν να υποβάλλουν αίτηση ΥΔ για τους οποίους δεν έχει παρέλθει ένα (1) ημερολογιακό έτος από την ημερομηνία αποδοχής της αίτησής τους και εγγραφής τους στο πρόγραμμα διδακτορικών σπουδών και δύναται το θέμα (ή το αντικείμενο) της διδακτορικής διατριβής τους να μετατραπεί, κατά τον ορισμό του Βιομηχανικού Διδακτορικού του παρόντος άρθρου σύμφωνα με το ισχύον νομικό πλαίσιο. Πιο συγκεκριμένα, ο έλεγχος των προϋποθέσεων επιλογής των υποψήφιων διδακτόρων, πραγματοποιείται από τη ΓΣ της οικείας Σχολής, ενώ για τους ήδη εγγεγραμμένους σε πρόγραμμα διδακτορικών σπουδών, η απόφαση της ΓΣ λαμβάνεται έπειτα από έγγραφη θετική εισήγηση της τριμελούς συμβουλευτικής επιτροπής. Εφόσον η αίτηση αυτή γίνει δεκτή, εφαρμόζονται οι ειδικότερες διαδικασίες που προβλέπει το ισχύον νομικό πλαίσιο για την εκπόνηση των βιομηχανικών διδακτορικών.
(Β) Η συνεργαζόμενη επιχείρηση ή βιομηχανία υποδεικνύει έναν (1) εκπρόσωπό της με εμπειρία και γνώση σχετική με το αντικείμενο της διδακτορικής διατριβής, που έχει ως καθήκοντα την καθοδήγηση του υποψήφιου διδάκτορα. Ο εκπρόσωπος της επιχείρησης ή βιομηχανίας δύναται να συμμετέχει, χωρίς δικαίωμα ψήφου, στις συνεδριάσεις της τριμελούς συμβουλευτικής επιτροπής, καθώς και στις αντίστοιχες της επταμελούς εξεταστικής επιτροπής εκφράζοντας τις απόψεις του.
(Γ) Με πρωτόκολλο συνεργασίας μεταξύ του ΕΜΠ, της συνεργαζόμενης επιχείρησης ή βιομηχανίας και του υποψήφιου διδάκτορα, το οποίο εγκρίνεται από τη Σύγκλητο του ΕΜΠ, κατόπιν εισήγησης της ΓΣ της Σχολής, καθορίζονται οι ειδικότεροι όροι συνεργασίας για την εκπόνηση διδακτορικής διατριβής στην επιχείρηση ή τη βιομηχανία και την εξαγωγή των ερευνητικών αποτελεσμάτων, τη χρήση υποδομών του εξοπλισμού του ΕΜΠ, αν η έρευνα διεξάγεται εντός του ΕΜΠ, τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα κάθε συμβαλλόμενου μέρους, συμπεριλαμβανομένου του καθορισμού των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και βιομηχανικής ιδιοκτησίας, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κανονισμού ή Οδηγού Μεταφοράς Τεχνολογίας, επί του έργου που διεξάγεται κατά τη διάρκεια εκπόνησης της διδακτορικής διατριβής.
(Δ) Κατά τη διάρκεια εκπόνησης της διδακτορικής διατριβής ο υποψήφιος διδάκτορας δύναται να διεξάγει, εν όλω ή εν μέρει, την ερευνητική του δραστηριότητα σε χώρους της επιχείρησης ή βιομηχανίας, μετά από σύμφωνη γνώμη της τριμελούς συμβουλευτικής επιτροπής, υπό την προϋπόθεση ότι εξασφαλίζονται η υποστήριξη και η καθοδήγηση από τον επιβλέποντα και εφαρμόζονται οι διατάξεις του εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας του ΕΜΠ και του παρόντος κανονισμού.
(Ε) Οι υποψήφιοι διδάκτορες του παρόντος έχουν όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις, συμπεριλαμβανομένης της υποβολής προόδων, που προβλέπονται από τον παρόντα κανονισμό.
(ΣΤ) Επιχειρήσεις ή βιομηχανίες που εδρεύουν ή έχουν παράρτημα στην ημεδαπή δύναται να χρηματοδοτούν, εν μέρει ή εν όλω, την εκπόνηση βιομηχανικού διδακτορικού. Η οικονομική διαχείριση της χρηματοδότησης πραγματοποιείται μέσω του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας (Ε.Λ.Κ.Ε.) του ΕΜΠ. Ο Επιστημονικός Υπεύθυνος του έργου/προγράμματος καθορίζεται με το πρωτόκολλο συνεργασίας της παρ. (γ).
(Ζ) Οι υποψήφιοι διδάκτορες που εκπονούν βιομηχανικά διδακτορικά, κατά τη διάρκεια των σπουδών τους, ασφαλίζονται με βάση το ισχύον νομικό πλαίσιο. Η υποχρέωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών βαρύνει τη συνεργαζόμενη επιχείρηση ή βιομηχανία, εκτός εάν η εκπόνηση διδακτορικής διατριβής χρηματοδοτείται μέσω της επιχείρησης ή της βιομηχανίας για την εκτέλεση έργου/προγράμματος μέσω του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας (Ε.Λ.Κ.Ε.), οπότε οι ασφαλιστικές εισφορές δύνανται να βαρύνουν τον προϋπολογισμό του χρηματοδοτούμενου έργου/προγράμματος του Ε.Λ.Κ.Ε. Υπόχρεος για την τήρηση των ασφαλιστικών υποχρεώσεων και την καταβολή εισφορών παραμένει η συνεργαζόμενη επιχείρηση ή βιομηχανία.
(Η) Η εκπόνηση βιομηχανικού διδακτορικού σύμφωνα με το παρόν άρθρο δύναται να χρηματοδοτείται από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και επιχειρήσεις ή βιομηχανίες, που εδρεύουν ή λειτουργούν παράρτημα στην ημεδαπή.
(Θ). Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Παιδείας και Θρησκευμάτων και Αθλητισμού καθορίζονται ειδικότερα ζητήματα σχετικά με την εκπόνηση βιομηχανικών διδακτορικών που χρηματοδοτούνται από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Άρθρο 13
Αναγόρευση - Καθομολόγηση Διδακτόρων
Η αναγόρευση - καθομολόγηση των νέων διδακτόρων πραγματοποιείται σε δημόσια ΓΣ της οικείας Σχολής παρουσία του αρμόδιου Αντιπρύτανη με βάση το ισχύον νομικό πλαίσιο. Οι λεπτομέρειες της αναγόρευσης - καθομολόγησης περιγράφονται στο ΠΚΔΣ της οικείας Σχολής. Ως ημερομηνία αναγόρευσης θεωρείται η ημερομηνία της συνεδρίασης της ΓΣ της Σχολής. Το κείμενο της καθομολόγησης διδάκτορος εγκρίνεται με απόφαση της Συγκλήτου του ΕΜΠ, μετά από εισήγηση της ΓΣ της οικείας Σχολής. Ο ΥΔ μπορεί να αιτηθεί χορήγηση βεβαίωσης επιτυχούς περάτωσης πριν από την αναγόρευση και καθομολόγησή του από τη ΓΣ της Σχολής. Στην περίπτωση που για οποιοδήποτε λόγο ο Υ.Δ. αδυνατεί να παραστεί στη συγκεκριμένη εκδήλωση, προσκαλείται από την Γραμματεία στην επόμενη εκδήλωση αναγόρευσης - καθομολόγησης - απονομής Διδακτορικού Διπλώματος. Εφόσον ο ΥΔ αιτηθεί σχετικά, επιτρέπεται η καθομολόγηση με τρόπους πέραν της φυσικής παρουσίας, με μέσα εξ αποστάσεως.
Άρθρο 14
Τύπος Διδακτορικού Διπλώματος
Α) Καθιερώνεται ο συνημμένος τύπος Διδακτορικού Διπλώματος του «Διδάκτορος Μηχανικού του ΕΜΠ» για αυτούς που είναι διπλωματούχοι μηχανικοί και του «Διδάκτορος του ΕΜΠ» για αυτούς που δεν έχουν δίπλωμα μηχανικού. Δεν απονέμεται βαθμός Διδακτορικού Διπλώματος, ούτε αριθμητικώς ούτε με χαρακτηρισμό.
Β) Με ευθύνη του Τμήματος Μεταπτυχιακών Σπουδών και Έρευνας εκδίδονται κατ’ έτος τα Διδακτορικά Διπλώματα με την ηλεκτρονική υποστήριξη της Διεύθυνσης Πληροφορικής του ΕΜΠ. Αφού υπογραφούν από τους αρμόδιους, ενημερώνονται οι Διοικητικές Υπηρεσίες του Ιδρύματος και (κατά περίπτωση) το ενημερωτικό δελτίο του TEE, προκειμένου να παραληφθούν από τους Δικαιούχους.
Γ) Κατά την αναγόρευση ο νέος διδάκτορας λαμβάνει πιστοποιητικό, που εκδίδει η Σχολή, στο οποίο αναγράφεται ο τίτλος της Διδακτορικής Διατριβής. Δ) Το Διδακτορικό Δίπλωμα και το πιστοποιητικό χορηγούνται στην ελληνική και στην αγγλική γλώσσα, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
Άρθρο 15
Διαγραφή Υποψηφίων Διδακτόρων
Η ΓΣ της Σχολής δύναται να αποφασίσει τη διαγραφή ενός ΥΔ:
(Α) Μετά από αίτηση του ίδιου, ή
(Β) Μετά την τεκμηριωμένη εισήγηση της Τριμελούς Συμβουλευτικής Επιτροπής ή της ΕΜΣ, εάν συντρέχει ένας από τους παρακάτω σοβαρούς λόγους:
(1) ’Εχει υποπέσει στο παράπτωμα της λογοκλοπής ή σε σοβαρό παράπτωμα που εμπίπτει στο δίκαιο περί πνευματικής ιδιοκτησίας με βάση το ισχύον νομικό πλαίσιο.
(2) Έχει επιδείξει ανεπαρκή επιστημονική πρόοδο η οποία τεκμηριώνεται από δύο τουλάχιστον μη θετικές εκθέσεις προόδου της τριμελούς ή/και μη εγγραφής του για δύο συνεχή έτη, η οποία συνεπάγεται απώλεια της ιδιότητάς του ως ΥΔ κατόπιν σχετικής απόφασης της ΓΣ της οικείας Σχολής σύμφωνα με το άρθρο 6 (Γ).
(3) Έχει παρέλθει ο προβλεπόμενος μέγιστος χρόνος εκπόνησης της διδακτορικής διατριβής σύμφωνα με το άρθρο 6 (Γ).
Άρθρο 16
Ανάκληση Τίτλου
Διδακτορικός τίτλος που χορηγήθηκε είναι δυνατόν να ανακληθεί σε περίπτωση που αποδειχθεί εκ των υστέρων ότι το σύνολο ή μέρος της διδακτορικής διατριβής αποτελεί προϊόν λογοκλοπής. Η αφαίρεση του Διδακτορικού Διπλώματος γίνεται μετά από πλήρως τεκμηριωμένη εισήγηση της ΓΣ της οικείας Σχολής και απόφαση της Συγκλήτου ΕΜΠ.
Άρθρο 17
Αξιολόγηση διδακτορικών σπουδών
Οι διδακτορικές σπουδές που προσφέρονται από τις Σχολές του ΕΜΠ υπόκεινται σε εξωτερική αξιολόγηση σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Ακολουθεί ο τύπος του διδακτορικού διπλώματος στην ελληνική και αγγλική γλώσσα (σε δύο χωριστές σελίδες):
(...)
Άρθρο 18
Μεταβατικές Διατάξεις και Συνοδευτικά Παραρτήματα
Ο παρών Κανονισμός τίθεται σε εφαρμογή άμεσα μετά την έγκριση του από τη Σύγκλητο του ΕΜΠ. Για όσους υποψήφιους διδάκτορες έχουν ήδη επιλεγεί πριν την έναρξη ισχύος του παρόντος Κανονισμού:
- Οι επιβλέποντες και οι συμβουλευτικές επιτροπές δεν μεταβάλλονται. Τυχόν αλλαγές που θα απαιτηθούν αργότερα γίνονται σύμφωνα με τον παρόντα Κανονισμό.
- Τα μαθήματα που παρακολουθούν οι υποψήφιοι διδάκτορες (καθώς και οι απαλλαγές από αυτά) ισχύουν όπως έχουν ήδη εγκριθεί από τη ΓΣ της Σχολής, ενώ οι υποχρεώσεις των ΥΔ παραμένουν όπως ίσχυαν πριν την έναρξη ισχύος του παρόντος Κανονισμού.
- Για το ζήτημα που σχετίζεται με τη μέγιστη διάρκεια εκπόνησης της Διδακτορικής Διατριβής, εφαρμόζονται τα όσα αναφέρονται στην παράγραφο (Γ) του άρθρου 6 του παρόντος κανονισμού.
- Ο παρών Κανονισμός θα πρέπει να συνοδεύεται υποχρεωτικά από Παράρτημα Κανονισμού Διδακτορικών Σπουδών (ΠΚΔΣ) το οποίο θα εξειδικεύει ή/και θα τροποποιεί μερικώς τα όσα αναφέρονται στα άρθρα 3-18, με σκοπό την επίτευξη μέγιστης λειτουργικότητας και ευελιξίας σύμφωνα με τις ιδιαιτερότητες της κάθε Σχολής του ΕΜΠ.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Ζωγράφου, 19 Ιουνίου 2025
Ο Πρύτανης
ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ