Οδηγές Εφαρμογής Αξιολόγησης Σχολικής Μονάδας 2022 - 2023

ΟΔΗΓΟΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ - ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΕΡΓΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ 2022-2023

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
ΙΕΠ

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ

Συλλογικός Προγραμματισμός – Εσωτερική και Εξωτερική Αξιολόγηση του έργου της σχολικής μονάδας

Οδηγός εφαρμογής
Σεπτέμβριος 2022

Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής
Τμήμα Γ’
Μονάδα Ποιότητας και Αξιολόγησης εκπαιδευτικού έργου

Ο Οδηγός αποτελεί μέρος του ενημερωτικού υλικού για την εφαρμογή του Συλλογικού Προγραμματισμού – Εσωτερικής Αξιολόγησης (Αυτοαξιολόγησης) του έργου της σχολικής μονάδας, και αποσκοπεί στη συνοπτική παρουσίαση των διαδικασιών εφαρμογής σε όλες τις σχολικές μονάδες της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης

Α΄ Μέρος
Α.1. Το πλαίσιο της αξιολόγησης

Εσωτερική αξιολόγηση

• Διαρκής συμμετοχική και δυναμική διαδικασία
• Εμπλέκεται το σύνολο της σχολικής κοινότητας
• Εντοπίζει θετικά σημεία και σημεία που χρήζουν βελτίωσης

Εξωτερική Αξιολόγηση

• Για την παροχή τεκμηριωμένης ανατροφοδότησης σχετικά με το έργο των σχολείων
• Για την υποστήριξη των εκπαιδευτικών με σκοπό τη βελτίωση της παρεχόμενης εκπαίδευσης
• Λαμβάνει υπόψη τις συνθήκες λειτουργίας, τα κοινωνικό-πολιτισμικά δεδομένα και το γενικότερο κλιμα του κάθε σχολείου

Η εσωτερική αξιολόγηση είναι μια συνεχής κυκλική διαδικασία τριών (3) υποχρεωτικών σταδίων:

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ
ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ
- Εντοπίζω
- Θέτω στόχους
- Ιεραρχώ προτεραιότητες
- Διαμορφώνω σχέδια δράσης
- Ορίζω κριτήρια αξιολόγησης

ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ
- Παρακολουθώ
- Ελέγχω
- Τροποποιώ
- Προσαρμόζω
- Συλλέγω στοιχεία
- Ανατροφοδοτώ

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
- Αξιολογών τεκμηριωμένα
- Εντοπίζω αδυναμίες
- Προτείνω λύσεις
- Υιοθετώ πρακτικές
- Λαμβάνω αποφάσεις

Α. ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ.

Αφορά στον ετήσιο συλλογικό προγραμματισμό του εκπαιδευτικού έργου της σχολικής μονάδας, ο οποίος περιλαμβάνει τον καθορισμό εκπαιδευτικών στόχων και τον σχεδιασμό αντίστοιχων συλλογικών δράσεων για την πρόληψη, παρακολούθηση και αντιμετώπιση τυχόν προβλημάτων, με σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας του εκπαιδευτικού της έργου.

Ο Σύλλογος Διδασκόντων θέτει στόχους και συγκροτεί ομάδες εκπαιδευτικών που καταρτίζουν Σχέδια Δράσης για την υλοποίηση των στόχων αυτών. Ο ετήσιος συλλογικός προγραμματισμός του εκπαιδευτικού έργου καταχωρίζεται από κάθε σχολική μονάδα στην ειδική ψηφιακή εφαρμογή του ΙΕΠ στο διάστημα 1-20 Οκτωβρίου κάθε έτους.

Β. ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ.

Αφορά στην υλοποίηση του συλλογικού προγραμματισμού και στην εφαρμογή των Σχεδίων Δράσης. Οι υπεύθυνες Ομάδες Δράσης υλοποιούν, μελετούν και αποτιμούν τα σχετικά δεδομένα, προσαρμόζοντας και παρεμβαίνοντας διορθωτικά, εάν χρειάζεται. Ο/Η Διευθυντής/ντρια της σχολικής μονάδας συγκαλεί τον Σύλλογο Διδασκόντων σε τακτικές συνεδριάσεις, οι οποίες πραγματοποιούνται με οποιονδήποτε πρόσφορο τρόπο κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους και τουλάχιστον μία φορά ανά δίμηνο, προκειμένου να συζητήσουν διεξοδικά για την πορεία υλοποίησης του αρχικού προγραμματισμού.

Ο Σύλλογος προβαίνει σε ανασχεδιασμό ή σε τυχόν αναγκαίες διορθωτικές κινήσεις, εάν το κρίνει απαραίτητο, αξιοποιώντας και τις παρατηρήσεις ή προτάσεις του Συμβούλου Εκπαίδευσης Παιδαγωγικής Ευθύνης.

Γ. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ.

Αφορά στην αποτίμηση:

1. της λειτουργίας της σχολικής μονάδας και του εκπαιδευτικού έργου συνολικά, καθώς και
2. των επιμέρους Σχεδίων Δράσης,

με βάση τα κριτήρια που έχουν οριστεί από τις Ομάδες Δράσης και τα δεδομένα (τεκμήρια) που έχουν προκύψει σε σχέση με την επίδρασή τους στη λειτουργία της σχολικής μονάδας και στο παρεχόμενο εκπαιδευτικό έργο. Το στάδιο αυτό συμπίπτει με το τέλος του διδακτικού έτους, οπότε ο/η Διευθυντής/ντρια της σχολικής μονάδας συγκαλεί τον Σύλλογο Διδασκόντων σε ειδική συνεδρίαση, προκειμένου να συντάξουν την ετήσια Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης της σχολικής μονάδας, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 5 της παρούσης.

Η Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης συντάσσεται και αναρτάται στην ειδική ψηφιακή εφαρμογή του ΙΕΠ από τις 15 έως τις 25 Ιουνίου κάθε έτους.

Την ευθύνη για την υλοποίηση του συλλογικού προγραμματισμού και της εσωτερικής αξιολόγησης- αυτοαξιολόγησης έχει ο/η Διευθυντής/ντρια/Προϊστάμενος/η του σχολείου.

Α.2. Λειτουργίες, Άξονες και Δείκτες για την εσωτερική αξιολόγηση της σχολικής μονάδας

Το έργο της σχολικής μονάδας αποτιμάται ως προς τις τρεις βασικές της λειτουργίες, οι οποίες εξειδικεύονται περαιτέρω σε 9 επιμέρους άξονες.

Κάθε άξονας περιγράφεται μέσω μιας σειράς δεικτών, οι οποίοι διαμορφώνουν ένα ενδεικτικό πλαίσιο αναφοράς του περιεχομένου κάθε άξονα και δεν αποτιμώνται χωριστά. Η αξιολόγηση της σχολικής μονάδας γίνεται σε επίπεδο άξονα, σε 4βαθμη κλίμακα, λαμβάνοντας υπόψη τα χαρακτηριστικά της σχολικής μονάδας, τις διαθέσιμες υποδομές, και τις ιδιαίτερες συνθήκες λειτουργίας της.

1 = μη επαρκής λειτουργία, με αρκετά σημεία προς βελτίωση,

2 = επαρκής λειτουργία με κάποια σημεία προς βελτίωση,

3 = καλή λειτουργία, με ελάχιστα σημεία προς βελτίωση,

4 = εξαιρετική λειτουργία.

Β΄ Μέρος
Διαδικασίες Συλλογικού Προγραμματισμού, Εσωτερικής και Εξωτερικής Αξιολόγησης σχολικής μονάδας

Σχολικό έτος 2022-2023 (και εξής)

1. Μέχρι 20 Οκτωβρίου 2022: Συλλογικός Προγραμματισμός του εκπαιδευτικού έργου της σχολικής μονάδας

Ο Σύλλογος Διδασκόντων:

✓ μελετά την Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης εστιάζοντας στις διαπιστωμένες αδυναμίες, όπως έχουν καταγραφεί

✓ επιλέγει συγκεκριμένους στόχους βελτίωσης, που έχουν προτεραιότητα για το σχολείο και είναι εφικτό να επιτευχθούν κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς

✓ αποφασίζει τα Σχέδια Δράσης που θα υλοποιήσουν για την επίτευξη των στόχων αυτών

✓ συγκροτεί αντίστοιχες Ομάδες Δράσης, με βάση τη δήλωση ενδιαφέροντος από τους εκπαιδευτικούς, λαμβάνοντας υπόψη την εξειδίκευσή τους, την εμπειρία τους, τα ενδιαφέροντά τους αλλά και τη δυνατότητα συνεργασίας τους (π.χ. ημέρες και ώρες εργασίας στο σχολείο)

✓ ορίζει Συντονιστή/-ίστρια για κάθε Ομάδα

✓ εγκρίνει τους Τίτλους Σχεδίων Δράσης

Εφόσον, κατά τη διάρκεια συγκεκριμένου σχολικού έτους ο σύλλογος διδασκόντων δεν συγκληθεί ή δεν συνεδριάσει ή για οποιονδήποτε λόγο δεν προβεί εν γένει στις ενέργειες της αρμοδιότητάς του, όπως αυτές καθορίζονται στα άρθρα 47 και 47Α του ν. 4547/2018 (Α’ 102), αμέσως μετά την παρέλευση δεκαημέρου από τη λήξη των προθεσμιών που ορίζονται στα άρθρα αυτά και χωρίς υπαίτια βραδύτητα, στην περίπτωση που δεν προβλέπονται προθεσμίες, ο/η Διευθυντής/ντρια της σχολικής μονάδας προβαίνει, όσον αφορά στο σχολικό αυτό έτος, σε όσες από τις ενέργειες της αρμοδιότητας του συλλόγου διδασκόντων εξακολουθούν να παραλείπονται από τον σύλλογο, με τη συνεργασία του Συμβούλου Εκπαίδευσης που έχει την παιδαγωγική ευθύνη της σχολικής μονάδας, εφαρμόζοντας κατά τα λοιπά αναλόγως τα ως άνω άρθρα (Υ.Α. 108906/ΓΔ4Ε/10-09- 2021, άρθρ. 10)

Οι στόχοι και οι τίτλοι των Σχεδίων Δράσης καταχωρούνται στην πλατφόρμα του ΙΕΠ και αποτελούν τον Συλλογικό Προγραμματισμό της σχολικής μονάδας, ο οποίος αναρτάται στην ιστοσελίδα του σχολείου.

Διευκρινίσεις

❖ Κάθε εκπαιδευτικός δηλώνει συμμετοχή σε μία τουλάχιστον Ομάδα Δράσης, με βάση τις ανάγκες, τις προτεραιότητες και τους στόχους της σχολικής μονάδας, καθώς και τα δικά του/της ενδιαφέροντα.

❖ Κάθε ομάδα δράσης αποτελείται από 2-5 εκπαιδευτικούς. Ο αριθμός των Ομάδων Δράσεων, άρα και των Σχεδίων Δράσης, εξαρτάται, επομένως, από τον αριθμό των εκπ/κών του σχολείου.

❖ Είναι αυτονόητο ότι τα ολιγοθέσια σχολεία (έως 5 εκπ/κοί) μπορούν να υλοποιήσουν ένα μόνο Σχέδιο Δράσης κατά τη διάρκεια μιας σχολικής χρονιάς.

❖ Οι εκπαιδευτικοί των ολιγοθέσιων σχολείων μπορούν να συνεργαστούν με άλλα σχολεία επιλέγοντας στόχους που αφορούν σε κοινούς άξονες π.χ. συμμετοχή των εκπαιδευτικών σε επιμορφωτικές δράσεις.

❖ Εκπαιδευτικοί που είναι τοποθετημένοι σε περισσότερα από ένα σχολεία συμμετέχουν σε Δράση της σχολικής μονάδας όπου υπηρετούν τις περισσότερες ώρες.

❖ Για την υλοποίηση Σχεδίων Δράσεων, οι Ομάδες Δράσης μπορούν να συγκροτούνται από εκπαιδευτικούς ίδιας ή διαφορετικής ειδικότητας, που διδάσκουν στα ίδια ή σε διαφορετικά τμήματα.

❖ Στο πλαίσιο του 1ου άξονα «Διδασκαλία, μάθηση και αξιολόγηση», η Ομάδα Δράσης μπορεί να συγκροτείται από:

✔ εκπαιδευτικούς που διδάσκουν κοινά γνωστικά αντικείμενα. Τα μέλη της Ομάδας προγραμματίζουν τη διδασκαλία τους, λαμβάνοντας υπόψη τα Προγράμματα Σπουδών και τις ιδιαίτερες συνθήκες λειτουργίας της σχολικής μονάδας, σχεδιάζουν κοινές διδακτικές πρακτικές, επιλέγουν ή διαμορφώνουν από κοινού συμπληρωματικό εκπαιδευτικό υλικό, εφαρμόζουν εναλλακτικές πρακτικές αξιολόγησης των μαθητών και μαθητριών τους κ.λπ.

✔ εκπαιδευτικούς διαφορετικών γνωστικών αντικειμένων, που διδάσκουν σε κοινά τμήματα. Τα μέλη της Ομάδας προβαίνουν στον σχεδιασμό διδακτικών και παιδαγωγικών πρακτικών, με σκοπό τη βελτίωση της μάθησης των μαθητών και μαθητριών τους, την αντιμετώπιση συγκεκριμένων αναγκών ή δυσκολιών κατά τη διδασκαλία τους, την υλοποίηση διαθεματικών δραστηριοτήτων κ.λπ.

✔ εκπαιδευτικούς διαφορετικών ειδικοτήτων ή τμημάτων. Τα μέλη μπορούν να σχεδιάσουν Δράση για την εφαρμογή καινοτόμων διδακτικών/παιδαγωγικών πρακτικών, δραστηριοτήτων για την ανάπτυξη των ήπιων δεξιοτήτων, διαθεματικών προσεγγίσεων, πρακτικών αξιολόγησης κ.λπ. σε διαφορετικά τμήματα και γνωστικά αντικείμενα.

2. Σχεδιασμός, Υλοποίηση και Αποτίμηση των Δράσεων από τις Ομάδες

✓ Κάθε Ομάδα Δράσης έχει τη δική της φόρμα για την αποτύπωση του Σχεδίου Δράσης. Πρόσβαση σε αυτή έχουν όλοι οι εκπαιδευτικοί του σχολείου καθώς και ο/η Σ.Ε. Παιδαγωγικής Ευθύνης. Δικαίωμα καταχώρισης και επεξεργασίας έχει μόνο ο/η Συντονιστής/-ίστρια της Ομάδας.

✓ Ο/Η Σ.Ε. Παιδαγωγικής Ευθύνης, σε ειδικό πεδίο της φόρμας καταγράφει τις παρατηρήσεις του/της, προκειμένου να ληφθούν υπόψη για την τροποποίηση ή κατά την υλοποίηση της Δράσης, εφόσον κρίνεται σκόπιμο.

3. Ιούνιος 2023: Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης σχολ. έτους 2022-2023

Ο/Η Διευθυντής/-ύντρια συγκαλεί συνεδρίαση του Συλλόγου, για την:

Α. Συνολική αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου του σχολείου:

✓ Γίνεται συζήτηση σχετικά με τις αλλαγές που ενδεχομένως έχουν επέλθει στην ταυτότητα του σχολείου από την προηγούμενη Έκθεση

✓ Αποτιμώνται οι 9 άξονες τεκμηριωμένα

✓ Εντοπίζονται θετικά σημεία και σημεία προς βελτίωση για καθεμία από τις 3 λειτουργίες

✓ Καταγράφονται στο Πρακτικό οι σχετικές αποφάσεις.

Β. Συνολική αποτίμηση των Δράσεων βελτίωσης του σχολείου

✓ Οι Ομάδες παρουσιάζουν τις Δράσεις τους χρησιμοποιώντας το Γ` μέρος της Φόρμας Αποτύπωσης της Δράσης.

✓ Οι εκπαιδευτικοί αποτιμούν συνολικά τις Δράσεις του σχολείου (βαθμός επίτευξης των στόχων που είχαν τεθεί, αποτελέσματα των Δράσεων, δυσκολίες που παρουσιάστηκαν)

✓ Επιλέγονται οι Πρακτικές που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από άλλα σχολεία

✓ Κατατίθενται προτάσεις για αναγκαίες επιμορφώσεις

Για τη συνολική αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου στις πολυδύναμες σχολικές μονάδες προτείνεται η συγκρότηση Ομάδων, ώστε να διευκολυνθεί το έργο της τεκμηρίωσης μέσω της χρήσης ερευνητικών εργαλείων (βλ. τον σχετικό οδηγό «Ερευνητικά εργαλεία»)

Εφόσον, κατά τη διάρκεια συγκεκριμένου σχολικού έτους ο σύλλογος διδασκόντων δεν συγκληθεί ή δεν συνεδριάσει ή για οποιονδήποτε λόγο δεν προβεί εν γένει στις ενέργειες της αρμοδιότητάς του, όπως αυτές καθορίζονται στα άρθρα 47 και 47Α του ν. 4547/2018 (Α’ 102), αμέσως μετά την παρέλευση δεκαημέρου από τη λήξη των προθεσμιών που ορίζονται στα άρθρα αυτά και χωρίς υπαίτια βραδύτητα, στην περίπτωση που δεν προβλέπονται προθεσμίες, ο/η Διευθυντής/ντρια της σχολικής μονάδας προβαίνει, όσον αφορά στο σχολικό αυτό έτος, σε όσες από τις ενέργειες της αρμοδιότητας του συλλόγου διδασκόντων εξακολουθούν να παραλείπονται από τον σύλλογο, με τη συνεργασία του Συμβούλου Εκπαίδευσης που έχει την παιδαγωγική ευθύνη της σχολικής μονάδας, εφαρμόζοντας κατά τα λοιπά αναλόγως τα ως άνω άρθρα (Υ.Α. 108906/ΓΔ4Ε/10-09-2021, άρθρ. 10).

Μετά τη συνεδρίαση του Συλλόγου Διδασκόντων, και μέχρι τις 25 Ιουνίου, ο/η Διευθυντής/-ύντρια

• Καταχωρίζει τα δεδομένα στην ψηφιακή πλατφόρμα του Ι.Ε.Π.
• Ελέγχει και οριστικοποιεί την Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης
• Εξάγει τη συνοπτική μορφή της Έκθεσης σε pdf (χωρίς την 4βαθμη αποτίμηση) και την αναρτά στην ιστοσελιδα του σχολείου

Γ. Μέρος
Χρονοδιάγραμμα Υποβολών στην Ψηφιακή Πλατφόρμα του Ι.Ε.Π.-Σχολικό έτος 2022-23 και εξής

Σχ. έτος 2022-23 (και εξής)

Οι σχολικές μονάδες ακολουθούν τις ίδιες διαδικασίες που εφάρμοσαν κατά το προηγούμενο σχολικό έτος ξεκινώντας από τη διαδικασία του Συλλογικού Προγραμματισμού