ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ
ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ ΕΣΠΕΡΙΝΩΝ ΛΥΚΕΙΩΝ 2018 - 2019
(Δημοσιευμένο στο ΦΕΚ 3412/2018)
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ
Π/ΘΜΙΑΣ ΚΑΙ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΠΟΥΔΩΝ, ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ
ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ Δ/ΘΜΙΑΣ ΕΚΠ/ΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ Α
Πληροφορίες: Αν. Πασχαλίδου
Τηλέφωνο: 210-3443422
ΘΕΜΑ: Καθορισμός εξεταστέας ύλης για το έτος 2019 για τα μαθήματα που εξετάζονται πανελλαδικά για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση αποφοίτων Δ΄ τάξης του Εσπερινού Γενικού Λυκείου
Έχοντας υπόψη:
1. Τις διατάξεις του άρθρου 74 του ν. 4485/2017 «Οργάνωση και λειτουργία της Ανώτατης Εκπαίδευσης, ρυθμίσεις για την έρευνα και άλλες διατάξεις» (Α΄ 114).
2. Την περ α. της παρ. 2 του άρθρου 16 ν. 4186/2013 (Α΄ 193) όπως ισχύει.
3. Τις διατάξεις των παρ. 3 και 4 του άρθρου 13 και του άρθρου 24 του π.δ.46/2016 (Α΄ 74).
4. Το Προεδρικό Διάταγμα υπ’ αριθμ. 125/2016 (Α΄ 210) με θέμα «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών»
5. Τις διατάξεις του άρθρου 90 του Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά όργανα που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του π.δ. 63/2005 (Α΄ 98) και το γεγονός ότι από την απόφαση αυτή δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού.
6. Τις διατάξεις του άρθρου 2 παρ. 3 περ. α του ν. 3966/2011 «Θεσμικό πλαίσιο των Πρότυπων Πειραματικών Σχολείων, Ίδρυση Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής, Οργάνωση του Ινστιτούτου Τεχνολογίας Υπολογιστών και Εκδόσεων «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ» και λοιπές διατάξεις» (Α΄ 118).
7. Την με αρ. 23/24-05-2018 (2η Ανακοινοποίηση στο ορθό 19-06-2018) Πράξη του Δ.Σ. του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής.
8. Το με αρ. πρωτ. 116/03-07-2018 έγγραφο του Εθνικού Οργανισμού Εξετάσεων.
9. Το γεγονός ότι από την παρούσα απόφαση δεν προκαλείται δαπάνη εις βάρος του κρατικού προϋπολογισμού του ΥΠ.Π.Ε.Θ. για τις δαπάνες που καλύπτονται από αυτόν, σύμφωνα με την με αριθ. πρωτ. Φ.1/Γ/222/115737/Β1/10-07-2018 εισήγηση του άρθρου 24 του Ν. 4270/2014 (Α΄ 143), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 10 παρ. 6 του Ν. 4337/2015 (Α΄ 129) της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων.
Αποφασίζουμε:
Ορίζουμε την εξεταστέα ύλη για το έτος 2019 για τα μαθήματα που εξετάζονται πανελλαδικά για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση αποφοίτων Δ΄ τάξης του Εσπερινού Γενικού Λυκείου ως εξής
Δ΄ ΤΑΞΗ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
(...)
ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ (Γενικής Παιδείας)
Στην εξεταστέα ύλη του μαθήματος της Νεοελληνικής Γλώσσας της Δ' τάξης Εσπερινού Γενικού Λυκείου περιλαμβάνεται η ύλη των σχολικών εγχειριδίων:
1. Έκφραση-Έκθεση Τεύχος Γ' της Γ' τάξης Γενικού Λυκείου των Χ. Τσολάκη κ.ά., εκτός από τα εξής:
• Η ενότητα: Η πειθώ στο δικανικό λόγο
• Η ενότητα: Η Ιστορία του δοκιμίου
• Το κεφάλαιο: Ερευνητική Εργασία
2. Έκφραση-Έκθεση για το Γενικό Λύκειο - θεματικοί Κύκλοι των Α, Β, Γ τάξεων Γενικού Λυκείου των Γ. Μανωλίδη κ.ά.
3. Γλωσσικές Ασκήσεις για το Γενικό Λύκειο των Γ. Κανδήρου κ.ά.
Στόχος της αξιολόγησης του μαθητή στο πλαίσιο του μαθήματος της Νεοελληνικής Γλώσσας είναι γενικότερα η συνολική αποτίμηση των γλωσσικών του δεξιοτήτων (ως πομπού και ως δέκτη).
Συγκεκριμένα:
Ι. ΔΙΑΒΑΖΩ / ΚΑΤΑΝΟΩ ΚΑΙ ΓΡΑΦΩ
1. Ο μαθητής απαντά γραπτά σε ερωτήσεις που αφορούν ένα κείμενο.
α) Όσον αφορά το περιεχόμενο ενός κειμένου, επιδιώκεται ο μαθητής να είναι σε θέση να κατανοεί το περιεχόμενο του κειμένου, και συγκεκριμένα :
• να διακρίνει:
- τους τρόπους πειθούς (επίκληση στη λογική, επίκληση στο συναίσθημα του δέκτη, επίκληση στο ήθος, επίκληση στην αυθεντία)
- τα μέσα πειθούς (επιχειρήματα, τεκμήρια κ.ά.)
- το είδος της συλλογιστικής πορείας (παραγωγική-επαγωγική) μιας παραγράφου ή ενός κειμένου
• να διακρίνει τους τρόπους και τα μέσα πειθούς:
- στη διαφήμιση
- στον πολιτικό λόγο
- στον επιστημονικό λόγο
• να αξιολογεί τα μέσα πειθούς, και συγκεκριμένα:
- να ελέγχει την αλήθεια, την εγκυρότητα και την ορθότητα ενός επιχειρήματος
- να ελέγχει την αξιοπιστία των τεκμηρίων
• να διακρίνει την πειθώ από την προπαγάνδα
• να διακρίνει το είδος του δοκιμίου, με βάση:
- την οργάνωση / δομή (συνειρμική – λογική)
- το σκοπό (απόδειξη μιας θέσης – ελεύθερος στοχασμός)
- την οπτική (υποκειμενική – αντικειμενική)
- τη γλώσσα του (ποιητική, αναφορική λειτουργία) κ.ά.
• να αναγνωρίζει ορισμένα χαρακτηριστικά του δοκιμίου, όπως είναι ο υποκειμενισμός, ο αντιδιδακτισμός, ο κοινωνικός χαρακτήρας, ο εξομολογητικός τόνος κ.ά.
• να διακρίνει το δοκίμιο από άλλα συγγενή είδη του λόγου, όπως το άρθρο και την επιφυλλίδα
• να εντοπίζει σε ένα κείμενο (δοκίμιο /άρθρο /επιφυλλίδα κ.ά.):
- το θέμα
- την άποψη του συγγραφέα
- τα μέσα πειθούς που χρησιμοποιεί για να τεκμηριώσει την άποψή του
- τις προτάσεις του για την αντιμετώπιση του προβλήματος κ.ά.
• να διακρίνει σε ένα κείμενο το καίριο και το ουσιώδες από τη λεπτομέρεια και το επουσιώδες.
β) Όσον αφορά την οργάνωση / δομή ενός κειμένου επιδιώκεται ο μαθητής να είναι σε θέση:
• να εντοπίζει τα βασικά μέρη (πρόλογο, κύριο μέρος, επίλογο) ενός κειμένου
• να χωρίζει το κείμενο σε παραγράφους/νοηματικές ενότητες
• να αναγνωρίζει τα μέσα με τα οποία επιτυγχάνεται η συνεκτικότητα και η συνοχή ενός κειμένου (διαρθρωτικές λέξεις, φράσεις κ.ά.)
• να επισημαίνει τους τρόπους με τους οποίους οργανώνονται οι παράγραφοι π.χ. με αιτιολόγηση, με σύγκριση και αντίθεση, με ορισμό, με διαίρεση, με παράδειγμα κ.ά.
• να διακρίνει την οργάνωση/δομή ενός κειμένου (λογική ή συνειρμική οργάνωση, παραγωγική ή επαγωγική συλλογιστική πορεία κ.ά.).
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ:
Να μη χρησιμοποιείται ο όρος συλλογιστική πορεία για την οργάνωση του κειμένου, ώστε να μην συγχέεται με τη συλλογιστική πορεία ενός συλλογισμού.
γ) Όσον αφορά τη γλώσσα ενός κειμένου (λεξιλόγιο, στίξη, μορφοσυντακτικά φαινόμενα, γλωσσικές ποικιλίες, λειτουργίες της γλώσσας, ύφος κ.ά.) επιδιώκεται ο μαθητής να είναι σε θέση:
• να εντοπίζει και να αιτιολογεί επιλογές του πομπού οι οποίες αφορούν τη χρήση:
- ενεργητικής ή παθητικής φωνής
- συγκεκριμένου ρηματικού τύπου (προσώπου/χρόνου/έγκλισης)
- μακροπερίοδου ή μη λόγου
- παρατακτικού ή υποτακτικού λόγου
- ρηματικών ή ονοματικών συνόλων
- αναφορικής ή ποιητικής λειτουργίας της γλώσσας
- των σημείων της στίξης
- λόγιων ή λαϊκών λέξεων, ειδικού λεξιλογίου, όρων κ.ά.
• να αιτιολογεί την ορθογραφία λέξεων
• να ερμηνεύει λέξεις
• να αξιολογεί την ακρίβεια και τη σαφήνεια του λεξιλογίου
• να βρίσκει συνώνυμα, αντώνυμα, ομόρριζα, να αντικαθιστά λέξεις ή φράσεις του κειμένου με άλλες, να σχηματίζει με ορισμένες λέξεις φράσεις ή περιόδους λόγου κ.ά.
• να χαρακτηρίζει το ύφος του κειμένου, λαμβάνοντας υπόψη την επικοινωνιακή περίσταση (σκοπό, δέκτη, είδος λόγου κ.ά.).
2. Ο μαθητής - με βάση συγκεκριμένο κείμενο- παράγει γραπτό κείμενο. Συγκεκριμένα, επιδιώκεται ο μαθητής να είναι σε θέση:
• να πυκνώνει ένα κείμενο, να κάνει την περίληψή του
• να δίνει τίτλο στο κείμενο ή πλαγιότιτλους σε παραγράφους/νοηματικές ενότητες ενός κειμένου
• να οργανώνει το διάγραμμα του κειμένου
• να αναπτύσσει ένα κειμενικό απόσπασμα, (μια φράση ή ένα επιχείρημα του κειμενογράφου)
• να ανασκευάζει τα επιχειρήματα του κειμενογράφου και να αναπτύσσει την αντίθετη άποψη
• να μετασχηματίζει ένα κείμενο π.χ. από ένα επίπεδο ύφους σε άλλο κ.ά.
ΙΙ. ΓΡΑΦΩ
Ο μαθητής παράγει κείμενο, ενταγμένο σε επικοινωνιακό πλαίσιο, το θέμα του οποίου σχετίζεται άμεσα ή έμμεσα με οικείους θεματικούς κύκλους από τη γλωσσική διδασκαλία.
Από τα διάφορα είδη γραπτού λόγου δίνεται έμφαση στην παραγωγή κριτικού -αποφαντικού λόγου, δηλαδή στην παραγωγή κειμένου στο οποίο κυριαρχούν η πειθώ, η λογική οργάνωση, η αναφορική λειτουργία της γλώσσας, π.χ. άρθρου, επιστολής, γραπτής εισήγησης κ.ά.
Στο πλαίσιο της παραγωγής κειμένου θα πρέπει να επιδιώκεται από τον μαθητή:
Α. Ως προς το περιεχόμενο του κειμένου
· η συνάφεια των εκτιθέμενων σκέψεων με τα ζητούμενα του θέματος
· η επαρκής τεκμηρίωση των σκέψεών του με την παράθεση κατάλληλων επιχειρημάτων
· η ανάπτυξη όλων των θεματικών κέντρων
· η πρωτοτυπία των ιδεών
· ο βαθμός επίτευξης του στόχου που επιδιώκεται με το παραγόμενο κείμενο κ.ά.
Β. Ως προς την έκφραση/μορφή του κειμένου
· η σαφής και ακριβής διατύπωση
· ο λεκτικός και εκφραστικός πλούτος
· η επιλογή της κατάλληλης γλωσσικής ποικιλίας ανάλογα με το είδος του κειμένου
· η τήρηση των μορφοσυντακτικών κανόνων
· η ορθογραφία και η σωστή χρήση των σημείων στίξης κ.ά.
Γ. Ως προς τη δομή/διάρθρωση του κειμένου
· η λογική αλληλουχία των νοημάτων
· η συνοχή του κειμένου (ομαλή σύνδεση προτάσεων, παραγράφων και ευρύτερων μερών του κειμένου)
· η ένταξη του κειμένου στο ζητούμενο επικοινωνιακό πλαίσιο κ.ά.
(...)
Για το σχ. έτος 2018-2019 η διδακτέα ύλη των μαθημάτων της Δ΄ τάξης Εσπερινού Γενικού Λυκείου που εξετάζονται και πανελλαδικά για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση ταυτίζεται με την ως άνω εξεταστέα ύλη.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως .
Αθήνα, 13-07-2018
Ο Υπουργός
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ