edu.klimaka.gr

ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟ ΣΤΑΔΙΟ

ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟ ΣΤΑΔΙΟ

Η τοποθεσία του Παναθηναϊκού Σταδίου ήταν αρχικά ένα φυσικό κοίλωμα του εδάφους, δίπλα στον Ιλισσό ποταμό. Μετατράπηκε σε στάδιο το 330-329 π.Χ. από τον Λυκούργο, για τα αθλητικά δρώμενα των Παναθηναίων, της μεγαλύτερης γιορτής στην αρχαία Αθήνα.

Ανάμεσα στο 140 και 144 μ.Χ., το Στάδιο επισκευάστηκε από τον Ηρώδη τον Αττικό. Τότε πήρε την τελική του μορφή, που αποκαλύφθηκε στις ανασκαφές του 1870: μια πεταλοειδής κατασκευή με στίβο μήκους 204,07 και πλάτους 33,35 μέτρων. Πιστεύεται ότι χωρούσε 50.000 θεατές.

Τη Ρωμαϊκή εποχή χρησιμοποιήθηκε ως αρένα με την προσθήκη ενός ημικυκλικού τοίχου.

Το Παναθηναϊκό Στάδιο, σε άγνωστους χρόνους του Μεσαίωνα είχε απογυμνωθεί τελείως από τα μάρμαρά του όπως και τα πλείστα αρχαία κτίρια της Αθήνας. Όταν ο Βασιλιάς Όθων κήρυξε την Αθήνα πρωτεύουσα του Ελληνικού Βασιλείου στο «καλλιμάρμαρο», μόνο οι δύο κρηπιδότοιχοι των μετώπων δεξιά και αριστερά της εισόδου απέμεναν ως εμφανή ερείπια του άλλοτε σταδίου.

Περί το 1856 ο Ευάγγελος Ζάππας προσφέρθηκε να διαθέσει τις δαπάνες για την αναμαρμάρωση του σταδίου αυτού σε συνδυασμό με την άνωθεν της σφενδόνης του σταδίου προβλεπόμενο χώρο κτιρίου για εκθέσεις. Έτσι η εκπόνηση των σχεδίων ανατέθηκε στον Φρ. Μπουλανζέ, πλην όμως η πραγματοποίηση του έργου υπό αυτή τη μορφή ματαιώθηκε.

Το 1874 και προκειμένου να γίνουν το επόμενο έτος οι καθιερωθέντες από τον Ζάππα Ολυμπιακοί Αγώνες, κτίσθηκε εκ του κληροδοτήματός του η προ του Σταδίου γέφυρα του Ιλισού. Τότε και ισοπεδώθηκε πρόχειρα ο στίβος και στήθηκαν στο βάθος της σφενδόνης ξύλινες βαθμίδες για τους επισήμους. Το 1895 και προκειμένου το επόμενο έτος να γίνουν οι προβλεπόμενοι διεθνείς ολυμπιακοί αγώνες αποφασίσθηκε η μερική αναμαρμάρωση του Σταδίου επί σχεδίων που είχε εκπονήσει ο αρχιτέκτονας Αναστάσιος Μεταξάς. Τότε ζητήθηκε από τον Διάδοχο Κωνσταντίνο η οικονομική βοήθεια του Γεωργίου Αβέρωφ. Πράγματι ανταποκρινόμενος περισσότερο του προβλεπόμενου, ο εθνικός αυτός ευεργέτης ανέλαβε να προσφέρει οικονομικά όλη την δαπάνη για την ολοκλήρωση του έργου. Όμως επειδή ο χρόνος δεν επαρκούσε μέχρι το 1896, ολοκληρώθηκε η περί τη σφενδόνη μαρμάρωση των κερκίδων καθώς και όλων των πρώτων τουλάχιστον σειρών από του στίβου. Τότε και αναγέρθηκε ο ανδριάντας του Γ. Αβέρωφ προ του σταδίου (που σήμερα φέρεται δεξιά της εισόδου), έργο του γλύπτη Γ. Βρούτου, ενώ το ίδιο το οικοδόμημα λάμβανε την προσωνυμία καλλιμάρμαρο. Στα επόμενα έτη συνεχίσθηκαν οι εργασίες της μαρμάρωσης όλου του σταδίου οι οποίες και ολοκληρώθηκαν το 1900.

Η ανακατασκευή του έγινε στο τέλος του 19ου αιώνα, προκειμένου να φιλοξενήσει τους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες, το 1896. Χρησιμοποιήθηκε λευκό πεντελικό μάρμαρο, στο οποίο οφείλει και την ονομασία Καλλιμάρμαρο. Η χωρητικότητα ξεπερνούσε τους 60.000 θεατές. Το συνολικό κόστος ήταν τεράστιο για την εποχή (1.000.000 δρχ) και καλύφθηκε με δωρεά του Γ.Αβέρωφ.

Το Παναθηναϊκό Στάδιο (που ανήκει στην Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή) είναι σήμερα τουριστικό αξιοθέατο και χρησιμοποιείται πια μόνο σε ειδικές περιπτώσεις.

Σχετικά Άρθρα